magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ... magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

switchurbanwater.eu
from switchurbanwater.eu More from this publisher
05.06.2013 Views

WYNIKI 4.2.3.2. Zróżnicowanie przestrzenne zawartości PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych Zbiornika Sulejowskiego Stężenia sumy PCDD/PCDF w osadach dennych pobranych ze Zbiornika Sulejowskiego kształtowały się w zakresie 17,49 do 454,97 ng/kg s.m., ze średnią wartością na stanowisku S1 wynoszącą 175,95 ng/kg s.m., 313,83 ng/kg s.m. na stanowisku S2 oraz 224,15 ng/kg s.m. na stanowisku S3. Analiza statystyczna z wykorzystaniem testu ANOVA Friedmana i współczynnika zgodności Kendalla wykazała istotne statystycznie różnice średnich stężeń PCDD/PCDF pomiędzy badanymi stanowiskami (χ 2 ANOVA=12,75; współczynnik zgodności=0,37; p=0,002). Podobnie, stężenia ogólne z podziałem na PCDD oraz PCDF były najwyższe na stanowisku S2, wynosząc odpowiednio 274,95 i 38,88 ng/kg s.m., podczas gdy na stanowisku S3 wartości te kształtowały się w granicach 210,66 i 13,49 ng/kg s.m., a na stanowisku S1: 153,63 i 22,32 ng/kg s.m. (Rys. 58, Załącznik 17). W tym miejscu należy zaznaczyć, iż analiza statystyczna nie wykazała istotnych statystycznie różnic średnich stężeń PCDD pomiędzy badanymi stanowiskami (χ 2 ANOVA=4,52; współczynnik zgodności=0,32; p=0,10), w przeciwieństwie do średnich stężeń PCDF, które wykazały istnienie takowych różnic (χ 2 ANOVA=8,60; współczynnik zgodności=0,43; p=0,01). We wszystkich badanych próbach ogólna zawartość PCDD w stosunku do PCDF przeważała i wynosiła średnio 85,31%, w tym na stanowisku S3 wyniosła 89,88%, na stanowisku S2 - 81,66% i na stanowisku S1 - 84,39%. Procentowa zawartość PCDF kształtowała się w granicach 1,07% – 36,12%, ze średnią 14,69%. Również w tym przypadku, podobnie jak to miało miejsce w wyżej omawianych zbiornikach: Włocławskim i Jeziorsko, dominował udział kongeneru OCDD, generując wysoki stosunek PCDD względem PCDF. W zakresie zmienności profilu kongenerów PCDD stwierdzono wzrost udziału OCDD na stanowiskach S2 i S3, odpowiednio o 2,75% i 6,25%, w porównaniu do stanowiska S1. W przypadku kongenerów HxCDD i PeCDD zanotowano spadek udziału wzdłuż zbiornika, jednak nie przekraczał on 1% (Rys. 59, Załącznik 18). Profile PCDF charakteryzowały się większym udziałem procentowym mniej schlorowanych kongenerów takich jak: 2,3,4,7,8-PeCDF, 2,3,4,6,7,8-HxCDF oraz 1,2,3,4,6,7,8-HpCDF, zwłaszcza na stanowisku S2, w porównaniu do pozostałych - 110 -

dwóch stanowisk (Rys. 59, Załącznik 18). WYNIKI Stężenie sumy dl-PCB wahało się w granicach od 0,56 ng/kg s.m. na stanowisku S3, ze średnią 26,17 ng/kg s.m., do 126,81 ng/kg s.m. na stanowisku S2, ze średnią 73,69 ng/kg s.m. Stanowisko S1 charakteryzowało się średnią wartością 32,98 ng/kg s.m. (Rys. 58, Załącznik 17). Uzyskane dane poddane testowaniu statystycznemu wykazały istotne różnice na badanych stanowiskach (χ 2 ANOVA=9,50; współczynnik zgodności=0,39; p=0,0086). Średnie wartości sumy kongenerów non-ortho kształtowały się następująco: 4,67; 13,51 i 2,70 ng/kg s.m. odpowiednio dla prób ze stanowisk S1, S2, i S3, stanowiąc 14,16%, 18,34% i 10,29% ogólnego stężenia PCB. Z kolei średnie stężenia sumy kongenerów mono-ortho wynosiły odpowiednio: 28,31; 60,17 i 23,48 ng/kg s.m., dla stanowisk S1, S2, i S3, co stanowiło 85,83%, 81,66% i 89,71% ogólnego stężenia PCB. W Zbiorniku Sulejowskim, podobnie jak w wyżej opisanych zbiornikach: Włocławskim i Jeziorsko, nie zanotowano dużych różnic pomiędzy udziałem poszczególnych kongenerów; wyjątkiem jest PCB-156, którego procentowy udział na stanowisku S1 wyniósł 8,62%, na stanowisku S3 - 11,09%, podczas gdy na stanowisku S2 - zaledwie 0,60%; oraz PCB-114, którego udział na stanowisku S2 wzrósł o 6,88% w stosunku do stanowiska S1. Również kongener PCB-118, który charakteryzował się najwyższym procentowym udziałem spośród wszystkich analizowanych izomerów dl- PCB, wykazał ok. 13% wzrost wzdłuż zbiornika (Rys. 59, Załącznik 18). W zakresie poziomu toksyczności badanych prób najwyższą wartość zanotowano w próbach pobranych ze stanowiska S2 (3,07 ng TEQ/kg s.m.), następnie S1 (1,40 ng TEQ/kg s.m.), z najniższą wartością w próbach ze stanowiska S3 (0,73ng TEQ/kg s.m.) (Rys. 60). Testowanie wykazało istotne statystycznie różnice poziomu toksyczności pomiędzy stanowiskami (χ 2 ANOVA=10,67; współczynnik zmienności=0,44; p=0,005). - 111 -

dwóch stanowisk (Rys. 59, Załącznik 18).<br />

WYNIKI<br />

Stężenie sumy dl-PCB wahało się w granicach od 0,56 ng/kg s.m. na stanowisku<br />

S3, ze średnią 26,17 ng/kg s.m., do 126,81 ng/kg s.m. na stanowisku S2, ze średnią<br />

73,69 ng/kg s.m. Stanowisko S1 charakteryzowało się średnią wartością 32,98 ng/kg<br />

s.m. (Rys. 58, Załącznik 17). Uzyskane dane poddane testowaniu statystycznemu<br />

wykazały istotne różnice na badanych stanowiskach (χ 2 ANOVA=9,50; współczynnik<br />

zgodności=0,39; p=0,0086).<br />

Średnie wartości sumy kongenerów non-ortho kształtowały się następująco:<br />

4,67; 13,51 i 2,70 ng/kg s.m. odpowiednio dla prób ze stanowisk S1, S2, i S3, stanowiąc<br />

14,16%, 18,34% i 10,29% ogólnego stężenia PCB. Z kolei średnie stężenia sumy<br />

kongenerów mono-ortho wynosiły odpowiednio: 28,31; 60,17 i 23,48 ng/kg s.m., dla<br />

stanowisk S1, S2, i S3, co stanowiło 85,83%, 81,66% i 89,71% ogólnego stężenia PCB.<br />

W Zbiorniku Sulejowskim, podobnie jak w wyżej opisanych zbiornikach:<br />

Włocławskim i Jeziorsko, nie zanotowano dużych różnic pomiędzy udziałem<br />

poszczególnych kongenerów; wyjątkiem jest PCB-156, którego procentowy udział na<br />

stanowisku S1 wyniósł 8,62%, na stanowisku S3 - 11,09%, podczas gdy na stanowisku<br />

S2 - zaledwie 0,60%; oraz PCB-114, którego udział na stanowisku S2 wzrósł o 6,88%<br />

w stosunku do stanowiska S1. Również kongener PCB-118, który charakteryzował się<br />

najwyższym procentowym udziałem spośród wszystkich analizowanych izomerów dl-<br />

PCB, wykazał ok. 13% wzrost wzdłuż zbiornika (Rys. 59, Załącznik 18).<br />

W zakresie poziomu toksyczności badanych prób najwyższą wartość<br />

zanotowano w próbach pobranych ze stanowiska S2 (3,07 ng TEQ/kg s.m.), następnie<br />

S1 (1,40 ng TEQ/kg s.m.), z najniższą wartością w próbach ze stanowiska S3 (0,73ng<br />

TEQ/kg s.m.) (Rys. 60). Testowanie wykazało istotne statystycznie różnice poziomu<br />

toksyczności pomiędzy stanowiskami (χ 2 ANOVA=10,67; współczynnik<br />

zmienności=0,44; p=0,005).<br />

- 111 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!