Projekt Operacional i Fondacionit të Kosovës pë Shoqëri të ... - KFOS

Përfaqësuesi i komunës së Shtimës shfaqi shqetësimet për degradimin e mjedisit në komunën
e tij. Ai nxorri ne pah moskoordinimin e duhur mes institucioneve, KPMM dhe MMPH, ngase
ka raste kur operatorë të caktuar që anashkalojnë KPMM po shfrytëzojnë “lidhje” në MMPH
që të operojnë duke përdorur vetëm Pëlqimin mjedisor pa u pajisur me Licensë nga KPMM!
Si shembull pozitiv u përmend se ka operatorë që kanë aplikuar veprime të rikultivimit të
hapësirave ku kanë zhvilluar aktivitetet e tyre, por se rastet e tilla janë të pakta. U prezantua
një rast shumë interesant nga lëmia e operimit të disa ndërmarrjeve që posedojnë Licensa
për shfrytëzim të inerteve, të cilat u janë lëshuar në periudhën e paraluftës. Sa janë valide
këto Licensa dhe si do veprohet ndaj bartësve të tyre? Shumë interesante për ata që duhet të
vlerësojnë vlefshmërinë e këtyre Licensave!
Problem tjeter doli të jetë, sipas perfaqësuesit të komunës së Shtimës, cilësia e ligjeve, paqartësitë
dhe mungesa e vullnetit politik nga institucionet qendrore për të reaguar në çdo rast
të degradimit të mjedisit.
Edhe në komunën e Gjakovës gjendja mjedisore nga aspekti i shfrytëzimit të inerteve nga
shtretërit e lumenjve dhe rreth tyre nuk është e mirë, përkundrazi ka degradime shumë të
theksuara. Zyrtarët e kësaj komune deklaruan se kanë përgatitur edhe masa për parandalim
të këtyre degradimeve, por kanë munguar rezultatet gjegjëse. Inspektori i komunës së Malishevës
sqaroi dëmtimet e shkaktuara në florë dhe faunë si pasojë e nxjerrjes së rërës dhe
zhavorrit dhe çrregullimeve në rrjedhat e lumenjve. Moskoordinimin e veprimeve të organeve
komunale dhe atyre qendrore e paraqitën zyrtarë të komunës së Suharekës, të cilët e shohin
atë si një nga shkaqet e mosparandalimit të veprimit të operatorëve ilegalë.
Nga OJQ u tha se është e pajustifikueshme që në proçeset e integrimeve për anëtarësim në
BE, institucionet tona nuk po arrijnë të krijojnë klimë bashkëpunimi dhe bashkërenditjeje
të veprimeve në zbatim të dispozitave ligjore. Në mungesë të këtij bashkëpunimi, çështja e
veprimtarive ilegale dhe dëmtimet aq shqetësuese po bëhet temë e nxehtë e shumë debateve,
por pa rezultate konkrete. Ne duhet të përkrahim Vendimin e Qeverisë së Kosovës dhe të ndihmojmë
zbatimin e tij në çdo cep të Kosovës. Është koha e fundit për të ndërprerë këtë shkallë
aq alarmante të degradimit të lumenjve dhe të tokave bujqësore rreth shtretërve të lumenjve.
Ka raste kur inspektorët jane sulmuar nga punetorët e operatorëve në terren, dhe policia
nuk ka bërë pothuajse asgjë. Ekziston vetëm një rast kur një operator është arrestuar, por
asnjë nuk është dënuar deri më tash. Nga inspektori i komunës së Suharekës u dëgjua edhe
ky deklarim: “po na mungon guximi për të shprehur pakënaqësitë dhe shqetësimet për keto
degradime”!!
Nga përfaqësues të Shoqërisë Civile u ngrit çështja: kush e cakton lokacionin ku mund të
bëhet eksploatimi i rërës e zhavorrit dhe gurorëve? Këtu doli në pah fakti se komunat janë
përgjegjëse për caktimin e këtij lokacioni, por shumica e komunave akoma nuk kanë Plane
Zhvillimore dhe Plane Hapësinore, me të cilat në mënyrë decidive caktohen zonat ku dhe
si mund të shfrytëzohen resurset e gurorëve për qëllime të ndryshme. Siç u potencua nga
anëtarët e Komisionit Parlamanetar, ligjet ekzistojnë, por se ato nuk po zbatohen në rend të
parë nga komunat, të cilat shpesh herë fajin ua hedhin institucioneve qendrore.
Dimensionet e dëmtimeve që vijnë si pasojë e shfrytëzimit të pakontrolluar të inerteve nëpër
shtetër të lumenjve janë të shumëllojshme jo vetëm për florën, faunën, por nga ky eksploatim
i tille ka raste kur ka pasur mbytje të njerëzve dhe humbje jete.
9
forum 2015
MOZAIKMJEDISI