Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

propagandata, no pritoa toj gi mrazi i si ja prokolnuva sudbinata {to e
orudie na edna propaganda, koja{to si ima svoi celi, sovr{eno sprotivni
na interesite na negovata tatkovina - Makedonija.
Takviot Makedonec obi~no do stapuvaweto vo srpskoto u~ili{te
bil i vo bugarsko ili vo gr~ko ili i vo ednoto i vo drugoto. Toj si
spomnuva kako vo ednoto u~ili{tetogo uveruvale deka toj e Grk, vo drugoto
– deka e Bugarin, a tuka - deka e Srbin. Za nego e pra{awe - kade e
vistinata, za{to site imaat svoi argumenti. Sprotivnite argumentacii ne
davaat mo`nost da se najde koja e najpravata i zatoa Makedonecot re{ava
deka site se la`ni i deka ima samo edna nepobitna vistina: Makedoncite
Sloveni se Makedonci i Sloveni, sledstveno, treba sekoj Makedonec da gi
~uva interesite na svojata tatkovina i na svojot narod, a ne interesite na
propagandite. 120
Da uka`eme i na drug tip Makdonec so srpsko obrazovanie. Toj
mo`ebi se smeta Bugarin i po pro`ivuvaweto vo Srbija 4-5 god. Otkako }e
go svr{i toj svoeto obrazovanie vo Srbija, kade toj treba da odi: vo
Bugarija ili vo Makedonija? I vo ednata i vo drugata {to }e pravi?
Bugarija i Egzarhijata vo Makedonija si imaat ~inovnici pove}e otkolku
{to im se nu`ni. Pak i da ima mesto, nema da mu go dadat na eden {to
svr{il vo Srbija, tuku na eden svoj kandidat. Da go dopu{time u{te i toa,
toj da dobie bugarska slu`ba. No }e se ~uvstvuva li toj na negovoto mesto?
- Ne. Toj vo vremeto na pominatite negovi godini vo Srbija se nao|al pod
vlijanie na cel red okolnosti {to otsustvuvaat vo Bugarija i zatoa
negovite pogledi se razlikuvaat od pogledite na onie {to se obrazuvaa
samo vo Bugrija i se slobodni od cel red prezemeni misli i predrasudi.
Najmalku, vo novata op{testvena sredina toj }e se ~uvstvuva ne na svoeto
mesto.
I taka, Srbija so svoeto zame{uvawe vo makedonskoto pra{awe
napravi ogromen uspeh i treba da si priznaeme deka toj ne e tolku vo
nejzina kolku vo na{a polza. Taa otvori u~ili{ta, klade konzulstva, go
rakopolo`i Firmilijana i so seto toa mu dade nov pravec na na{eto
pra{awe. Taa vo evropskoto javno mislewe i vo samata Srbija sozdade
iluzija deka ima Srbi vo Makedonija i taa iluzija vo o~ite na evropejcite
minuva kako fakt. Taa natera odnovo da se pregleda pra{aweto za
narodnosta na Makedoncite i da se re{i ni vo polza na Bugarite, ni vo
polza na Srbite, a vo polza na oddelna makedonska narodnost. Taa vospita
celo pokolenie Makedonci {to imaa, imaat i }e imaat najre{ava~ko
zna~ewe vo novata istorija na Makedonija. Srpskite vospitanici igraat
va`na uloga vo makedonskoto pra{awe, bez da se obra}a vnimanie na toa
dali tie rabotat pod bugarska, pod srpska ili pod makedonska firma, kako
i bez razlika dali se tie vo moralen odnos lu|e visoki ili ne. Srpski
vospitanici ima od site tie kategorii i vo site niv srpskoto vlijanie se
poka`uva blagodatno za Makedonija. Srpskite vospitanici {to rabotea
pod bugarska firma ja sozdadoa i ja potkrepija makedonskata revolucija;
na niv se dol`i i politi~kiot separatizam. Nacionalniot separatizam se
dol`i na srpski vospitanici idealisti {to rabotat pod srpska maska, a