Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

pod sebe zemji{te i zatoa kako {to se imaat skoro pojaveno na beliot svet,
isto taka skoro }e is~eznat od nego.
Za da se uverime vo toa dali moive zaklu~oci za rezultatite od
vostanieto se pravilni ili pak prigovorite na moite protivnici se
pravilni, }e treba da se razgledaat tie nastani od najnovata istorija na
Makedonija vo koi najsilno se projavi nacionalnoto samosoznanie, a
imeno, }e treba da se razgleda: prerodbata na Makedoncite 90 , nastanite
{to poslu`ija kako pri~ina da se razbudi narodniot duh na Makedoncite,
kakvi razmeri i kakov pravec zede toa razbuduvawe? Vo kakvi odnosi
stanaa Makedoncite so nivnoto nacionalno razbuduvawe kon balkanskite
narodnosti i dali pozicijata {to ja zazema sega Vnatre{nata
revolucionerna organizacija po pra{aweto za narodnosta na
Makedoncite Sloveni e takva od koja ne mo`e da se odi ponatamu, ili pak
treba od nea da se napravi u{te eden ~ekor i Makedoncite da se javat
privrzanici na nacionalniot separatizam so primaweto na centralnoto
makedonsko nare~je za op{t makedonski literaturen jazik? I najposle, ako
Organizacijata i makedonskata emigracija vo Bugarija, osobeno onoj del od
nea {to ima ili dr`avna slu`ba so ubavi plati ili se zanimava so
`urnalistika i so toa ima ubavi dohodi i golemo vlijanie na bugarskite
raboti, taka {to se javuva so kandidatura za ministerski mesta vo
Bugarija ili si ima drugi zgodni potfati, -dali, velam, i bez pomo{ta na
taa na{a kolonija e vozmo`no nekakvo osobeno projavuvawe na na{ata
prerodba, a imeno vo takva smisla kako {to ja spomnav, t.e. vo polno
oddeluvawe na na{ite interesi od onie na balkanskite narodi i vo
razvivawe me|u makedonskata inteligencija i narodot makedonsko narodno
samosoznanie?
Povr{en pogled na nastanite {to izvrvea pred Vostanieto ni
doka`uva oti najsilniot pottik za nacionalnoto razbuduvawe na
Makedoncite ni poslu`i zafatokot na srpskata propaganda vo Makedonija.
Do toa vreme na{eto nacionalno samosoznanie be{e razbudeno samo na
polovina. Specijalno so pra{aweto za na{ata narodnost nikoj ne se
zanimava{e. Se vikavme vistina „Bugari“ i „hristijani“ vo nacionalna
smisla, no zo{to toa e i dali e navistina taka - nie ne se zapra{uvavme
mnogu— mnogu.
Vrskite na{i so Bugarite stanaa mnogu tesni so op{ta polo`ba vo
Turcija: nie bevme bra}a po svojata sudbina i bevme vo ednakvi odnosi kon
vladata i fanariotskoto duhovenstvo. Op{nosta vo sudbinite na{i ni go
zakrepi op{toto ime Bugari u{te do osloboduvaweto na Bugarija, koe{to
si ostana po tradicija vo Makedonija i po osloboduvaweto na prvata. Vrz
taa osnova Bugarite gi postavija svoite pretenzii na Makedonija i
Makedoncite o~ekuvaa osloboduvawe od Bugarija.
No konkurencijata so Bugarija od strana na Srbija po makedonskoto
pra{awe od politi~ka i nacionalna strana gi izvika na politi~kata
scena i samite Makedonci. Makedoncite fatija usileno da se
interesiraat za pra{aweto na nivnata narodnost i nivnata sudbina.