Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

Ako ne se la`am, Komitetot i Organizacijata o~ekuvaa pomo{ ne od
Rusija, a od Bugarija, 70 za{to vo Makedonija, spored razbirawata nivni i
na Egzarhijata bugarska, `iveat Bugari. Rusi tamu nema. Zna~i, Bugarija
treba{e da im pomogne ili najkategori~ki da re~e: ne ~ekajte od mene
ni{to. No Bugarija ne go napravi ni ednoto ni drugoto: ne go napravi
prvoto, za{to Bugarite se smetkaxii i se gotovi da si ja zemat Makedonija
ako im ja podari nekoj, a inaku - ako saka neka bide zapustena. Nikoj drug od
balkanskite narodi nema{e taka spokojno da gleda na zapustuvaweto na
eden kraj, kade {to ima negovi sonarodnici. Da be{e inicijativata vo
vostanieto gr~ka ili srpska i da znaeja tie narodi oti vostanieto }e bide
taka silno, ne gledaj}i na nikakvi neblagoprijatni priliki, }e objavea
vojna, pa makar taa vojna da se svr{e{e so poln poraz nivni. No Bugarite
ne se od taa kategorija: tie }e objavat vojna samo toga{ ako ima nekoja
dr`ava {to da im gi obezbedi plodovite od vojnata. A bidej}i takvoto
obezbeduvawe nikojpat ne e sigurno, bez da se anga`ira edna od golemite
dr`avi ili nekolku od niv so oru`je v raka da go potkrepat toa
obezbeduvawe, toga{ od Bugarija ne mo`e{e da se o~ekuva zame{uvawe vo
makedonskite raboti. No ako be{e taka, toga{ Bugarite mo`ea da im ka`at
jasno na Makedoncite, da ne se nadevaat na niv i mo`ebi ne }e se dobieja
tie rezultati. „Dalekuvidnata“ politika na knezot i na negovite
„samostojni“ i „nacionalni“ pomo{nici treba{e da predvidi se i da gi
predupredi nesre}ite. No tie toa ne go napravija. Ostavija da stane
vostanieto, mislej}i deka ako ne „samostojnata“ politika, toga{ krvta na
Makedoncite }e ja natera „velikata osloboditelka“ da si gi ostavi svoite
raboti i da dojde da vojuva za nas, za da ja povikaat posle vo Berlin i da
ja zagubi Manxurija i vlijanieto vo Persija. Toa be{e prestapni~ko
povedenie kon makedonskite raboti i glaven prestapnik vo niv se javuva
oficijalna Bugarija i bugarskiot narod, koj{to ne mo`e{e da ja natera
svojata vlada da se zastapi za svoite makedonski klienti. I za toa
prestapno povedenie se pravi sega vinovna Rusija, i toa oficijalna
Rusija {to nemala ni{to zaedni~ko so nejziniot narod. Oslobodenite
„bratu{ki“ sega ne sakaat da si gi priznaat svoite gre{ki; ete zo{to
izjavuvaat deka tie se site rusofili, i deka go miluvaat ruskiot narod, no
ne ja miluvaat ruskata vlada, koja ne gi izrazuvala narodnite ~uvstva kon
Makedoncite i negativno se odnesuvala kon sekoja iska`ana od narodot
simpatija kon niv. Za doka`uvaweto na poslednovo poka`uvaat „tajni“
cirkulari od vladata da ne se pe~atat ve}e statii za makedonskite
raboti.
Kaj nas vo Makedonija i vo Bugarija na takva vladina rasporedba
mo`at da i’ pridadat nepravilno zna~ewe, ete zo{to }e treba da se ka`at
ovde nekolku zborovi i za nea. Najprvin treba da se ka`e oti po
makedonskoto pra{awe nema nikakva razlika pome|u pogledite na ruskoto
op{testvo i narodot, od edna strana, i vladata, od druga, a ima samo
razlika vo stepenot na interesot za nego: op{testvoto i narodot mnogu
pomalku se interesiraat od vladata {to se gleda od pomo{tite za
Makedoncite. Ako se sporedat tie so pomo{tite za Burite