Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

Na{ite protivnici velat oti sega ne mu bilo vremeto da se
podigaat nacionalni pra{awa vo Makedonija, koga e zborot za edno snosno
postoewe. na site narodnosti. Sega ne e vremeto da se oddeluvame od
Bugarija, koga taa napravila tolku `rtvi za na{eto osloboduvawe i }e
napravi u{te za napred. Neumesno i nerazumno e da gi oddeluvame svoite
interesi od op{tobugarskite, koga vo soedinuvaweto, a ne vo
rascepuvaweto, e silata. Ako se podigne sega pra{aweto za
nacionalnosta na Makedoncite, toga{ nie }e treba da se vratime nazad za
30 i pove}e godini. 59 Zar e i vozmo`no sega nacionalnoto obedinuvawe na
Makedoncite, koga vo Makedonija ima mnogu, a ne edna nacionalnost, i koga
nema edna oddelna makedonska slovenska nacija?
Najnapred treba da se re~e deka ne e vistina toa {to go velat oti
sega ne mu bilo vremeto da se podiga pra{aweto za narodnosta na
Makedoncite. So ignoriraweto na ova pra{awe nie ne pravime ni edna
stapka napred, za{to ako go ignorirame nie - toa ne go ignori raat site, i
mali i golemi dr`avi, osven Bugarija. Nie, zna~i, prosto si gi zatvorame
o~ite pred neprijatnata za nas realnost. Ako, zna~i, go razgledame toa
pra{awe, nie ne se vra}ame nazad, a odime napred, soznavaj}i ja negovata
va`nost. Vistina, so nacionalnoto pra{awe nie }e se zanimavame 20-30
godini, 60 no krivinata za toa le`i vo na{ite prethodnici {to ne ja
soznaa seta negova va`nost i ne go kladoa da zree. 61 Da bea go napravile
toa, nema{e zo{to nie sega da se zanimavame so nego. Ako pra{aweto za
narodnosta na Makedoncite ima prvostepeno zna~ewe za Bugarite, Srbite
i Grcite i sekoja od ovie narodnosti go tretira po svoe, toga{ zo{to i nie
toa pra{awe da ne go zememe vo svoi race i da go razgledame sestrano - i
od bugarsko, i od srpsko i od gr~ko gledi{te, i kritikuvaj}i gi site niv da
ne si izrabotime makedonsko gledi{te za na{ata narodnost, a se
zadovoluvame, spored mestoto kade {to sme se u~ele, ili so srpskoto, ili
so bugarskoto ili so gr~koto gledi{te? Da ne si izrabotime svoe,
makedonsko gledi{te za na{ata narodnost, ubedlivo i spravedlivo za
site Makedonci, zna~i deka nie ne sme vo sostojba samostojno, bez tu|o
vlijanie, da se izu~uvame samite sebesi. Jas ne mo`am da go dopu{tam
poslednovo i go smetam navredlivo za mene, ete zo{to i ne se otka`uvam
na prvo mesto da si izrabotam svoj samostoen pogled vrz pra{aweto za
mojata narodnost i vrz onaa na moite sonarodnici. Zna~i moe gledi{te,
na{eto dru{tvo po pra{aweto za na{ata narodnost ne pravi nikakva
netakti~nost i samo im uka`a izvesna usluga na duhovnite interesi na
Makedoncite.
Sega }e treba da odgovorme na prigovorot deka ne umesno i e
nesvoevremeno da gi oddeluvame na{ite interesi od op{tobugarskite,
za{to, od edna strana, silata bila vo soedinuvaweto, a od druga, Bugarija
napravila tolku `rtvi za na{eto osloboduvawe i }e napravela i za
napred.
Ovoj prigovor e mnogu slo`en, zatoa }e treba da mu se odgovara
nasekoj del pooddelno.