Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

odnosi kon site narodnosti {to ja naseluvaat Makedonija. Na{ata
inteligencija dosega ne mo`e{e da vospostavi najpo`elni odnosi pome|u
nas i drugite makedonski narodnosti. Toa delumno ne zavise{e od nea.
Taka, odnosite na na{iot narod kon Turcite i muslimanite voop{to
pove}e zavise{e od poslednive otkolku od nas: ako muslimanite gledaa na
hristijanite kako na lu|e ramni na niv, toga{ nema somnenie oti ne samo
}e bea najarni odnosite me|u hristijanite i muslimanite, ami mo`e i da
nema{e vostanie. Za so`aluvawe, muslimanite i do posledno vreme ne
mo`ea da se oslobodat od svojata stara predrasuda da gledaat na
hristijanite kako na podolna rasa od niv. ]e se nadevame oti turskata
vlada i turskata inteligencija }e se uverat vo seta {teta {to ja
pri~inuva takvata predrasuda i }e se potrudat da ja iskorenat i so toa ke
gi popravat odnosite me|u hristijanite i muslimanite.
Dobrite odnosi pome|u Grcite i nas Makedoncite /Slovenite/ pak
pove}e zavisat od prvite otkolku od nas. Za da se popravat tie, Grcite }e
treba da se otka`at“ 52 od svojata „megali ideja i da i' go priznaat pravoto
na postoewe i na makedonskata narodnost redum so gr~kata vo Makedonija.
Osobeno Patrijar{ijata, kako ustanova vselenska, treba da prestane da
postapuva kako ustanova so gr~ki karakter. Taa treba sveto da gi ~uva
pravata na site hristijani, a ne da gi `rtvuva pravata na ednite vo polza
na drugite. Osobeno e nu`no Patrijar{ijata sveto da go ~uva pravoto na
nacionalnoto postoewe na seta svoja pastva. Toga{ }e se izbegne
konfliktot pome|u i Grcite i Makedoncite, za{to poslednive ne baraat
tie {to zboruvaat gr~ki da imaat vo svoite crkvi staromakedonski jazik 53
a vo u~ili{tata sega{niot makedonski jazik, ami toa se bara samo za onie
{to zboruvaat makedonski. Ako pak Patrijar{ijata go prodol`i
progonuvaweto na makedonskiot jazik me|u Makedoncite i namesto nego go
propagira gr~kiot jazik, so toa }e gi natera Makedoncite da gledaat na nea
kako na orudie na gr~kata nacionalna propaganda. Vo takov slu~aj i Grcite
i Patrijar{ijata }e ni se objavat za neprijateli na na{ata narodnost i
na{ svet dolg }e ni bide da gi odbieme site gr~ki napadi na na{ata
narodnost. 54 Za taa borba me|u hristijani nie ja simnuvame od sebe
odgovornosta na Grcite i Patrijar{ijata, bidej}i nie vo toj slu~aj ne
napa|ame, ami se branime od tu|i napadi.
Najarni mo`at i treba da ni bidat odnosite so Vlasite. Na{ite
interesi nikade ne se presre}avaat so vla{kite. Vlasite pove}e `iveat
vo gradovite i se trgovci, a nie pove}e sme vo selata i sme selski
stopani. Onie od Vlasite {to `iveat vo selata, se zanimavaat so
ov~arstvo. Vlasite i na{iot narod se razlikuvaat po jazikot, nosijata,
karakterot, taka {to nikojpat Vlasite ne mo`at da pretendiraat na na{i
sela; isto taka nikojpat nie ne sme ka`uvale oti vla{kite sela se na{i.
Me|u nas i Vlasite nema nikakvo istorisko nedorazbirawe. Vlasite
nikojpat ne imale nikakva vlast nad nas i nikojpat ne ni storile nikakva
pakost. Isto taka, tie nemaat ni{to pateno od nas. Obratno, u{te od
srednite vekovi i me|u nas i Vlasite imalo sekojpat soglasnost. Vrz takva
po~va mo`e da se razvie najsrde~na dru`ba pome|u nas i Vlasite. Taa