Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

inicijativata i najglavnata uloga da e vo racete na najzainteresiranite
golemi dr`avi, koi{to najarno gi znaat nu`dite na Makedoncite“. - Da, nie
treba da znaeme oti od u~estvoto na siot „koncert“ mo`e da se o~ekuva
golemo neblagozvu~je, pomal pritisok vrz Portata, otkolku {to mo`e da se
o~ekuva od rabotite na dvete najmnogu zainteresirani dr`avi. Dr`avite
razli~no gledaat na pra{aweto, a toa raznoglasje pre~i za ednodu{en
pritisok vrz Portata. Mo`e li da se misli oti na konferencijata }e ima
pogolemo ednoglasje od ona {to go gledame sega vo postapkite na dvete
zainteresirani dr`avi?
Sega{nata konferencija }e bide vo sosem drugi uslovi od onie vo
koi{to rabote{e konferencijata pred poslednata rusko-turska vojna. 49
Sega{nata konferencija }e izigra samo vo polza na malite dr`avi~ki {to
baraat za smetka na Makedoncite da si gi zasnovuvaat i pro{iruvaat
pravata na nivnite narodnosti. Ako e taka, a inaku ne mo`e ni da bide,
toga{ nalet neka mu e i konferencijata!
[tom e taka, toga{ nema smisla i ponatamo{noto sprotistavuvawe.
Znaete li {to mislat tie {to se za ponatamo{no sprotistavuvawe? - Edno
imaat nade` za zame{uvawe na silite; drugo, se nadevaat na
konferencija, i treto, velat deka ako ne bide ni ednoto ni drugoto, toga{
}e napravat Turcija ekonomski da propadne so dolgoto odr`uvawe golema
vojska. Vedna{ se gleda oti dvete prvni nade`i ne }e bidat vo na{a polza.
A tretata u{te pomalku. Zo{to, }e pra{ate?
Evropa ima interes da se za~uva Turcija, ete zo{to }e & dava
sredstva za da se za~uva. A koj }e gi pla}a tie pari i procentite od niv? -
Pak nie. No, da pretpostavime oti turskoto ekonomsko razoruvawe ne }e se
odrazi na nas. No, ne e li jasno oti ako Turcija oslabne ekonomski - nie }e
oslabneme nekolku pati pove}e? Ne znaeme li nie oti seto vreme do koga
}e se prodol`uva borbata so ~etite, turskiot asker }e grabi, }e siluva i }e
mu pravi sekakvi drugi pakosti na naselenieto? Narodot ne }e mo`e da si
ja vr{i svojata rabota, a, od druga strana, }e treba da gi rani gladnata
turska voska i ~etite?
Borbata ima ne tolku nacionalen, kolku religiozen karakter. Kako
takva, taa e opusto{uva~ka za nekolku pati pove}e od obi~nata vojna! Toa
opusto{uvawe ima smisla ako se ima nade` za uspeh. Seta na{a nade` e
vo evropskoto zame{uvawe. No jasno e oti takvo zame{uvawe nema da
dojde. Nie mislime oti Evropa }e se so`ali nad mirnoto naselenie i
zaradi nego }e se zame{a vo na{ite raboti. No tokmu na{ite smetki ne im
davaat na evropejcite mo`nost da mu priteknat na pomo{ na mirnoto
naselenie. Evropejcite ka`uvaat oti ne mo`at da napravat ni{to, oti
sekoja merka od Evropa komitetot }e ja primi za zaostruvawe na negovata
agitacija.
Zna~i, do toga{ do koga }e prodol`i dvi`eweto im nie ne mo`eme
da o~ekuvame vistinsko zame{uvawe vo na{ite raboti i do toga{ na{iot
narod }e bide prinuden da trpi najgolemi bespolezni i besmisleni
nesre}i.