Krste Petkov Misirkov Za makedonskite raboti

Se pra{uva, kogo go ubedija „ Movement Macedonien“, „Pravo“,
„Avtonomija“ 28 i dr. vo toa oti se borat za sloboda Makedoncite, a ne onie
{to se vikaat „Bugari“ i se od Makedonija i Bugarija? - Nikogo.
Mo`ebi Komitetot uspea vo samata Makedonija da bide
op{tomakedonski, samo ne dobi priznanie od nadvor, vo Evropa? - Odvaj
li.
Revolucijata treba da bide rabota na site Makedonci, ili na
mnozinstvoto od niv, za da mo`e da se nare~e op{ta. Vo samiot Komitet
treba da bidat zastapeni site, ili nekolku narodnosti. Inteligencijata
na tie narodnosti treba da si podade edna na druga raka i sekoja od niv da
zeme da ja popularizira idejata vo svojot narod. A {to vidovme vsu{nost?
Ne samo inteligencijata na site narodnosti, ne i na mnozinstvoto od niv,
ami pa i inteligencijata na najsilnata makedonska narodnost - Slovenite,
ne seta be{e zastapena vo Komitetot: srbomanskata i grkomanskata
makedonska slovenska inteligencija be{e nastrana od Komitetot, pa i
neprijatelska. Zna~i, Komitetot vo patrijar{iskite sela i gradovi, i vo
delovi od sela i gradovi, be{e nekanet gostin. Patrijar{istite Sloveni
mo`ea i da mu so~uvstvuvaat, no zatoa {to nivnata inteligencija be{e
protiv Komitetot, nema somnenie oti i samite selani troa mu
so~uvstuvaa, no toa so~uvstvo be{e pobrkano so neuverenost i so somnenie
vo ve}avawata na Komitetot. Kon toa neopredeleno ~uvstvo se prisoedini
i strav. Selanite se najdoa me|u dva ogna: vojskata i komitetskite ~eti.
Koga edno dvi`ewe vo edni mesta se rasprostranuvalo so
ubeduvawe, a vo drugi so sila, mo`e li da se nare~e op{to?
Nie mo`eme da go velime kako {to sakame, no vo dejstvitelnost toa
be{e samo ~asti~no. Toa be{e i e rabota na egzarhistite, koi{to se
veli~aat „Bugari“, pa sledstveno, toa e bugarski manevar za da se re{i
makedonskoto pra{awe samo vo bugarska polza; toa e da se sozdade edna
„Bugarska Makedonija“. 29 Mo`e da ne e u{te jasno oti ako se zadovolat
sakawata na Komitetot, Makedonija i navistina }e se napravi bugarska? ]e
se postaram da poka`am pojasno kako reformite mo`at da ja pobugarat
Makedonija.
Se pra{uva: koj jazik }e bide oficijalen? Odgovaraat: jazikot na
„mnozinstvoto“. - Na koe mnozinstvo? - Toga{ }e se vidi.
Ne se zapra{uvaat potamu: kako }e uznaat koe e mnozinstvoto.
Da si pretstavime nie sega oti ja kade Mitrovden doa|a me|unaroden
odred i ja okupira zemjata. Toj, me|u drugoto, }e treba da go re{i i
pra{aweto za oficijalniot jazik, a pak da go ostavime oficijalniot,
pra{aweto za jazikot vo u~ili{tata.
Za nekoi toa pra{awe e mnogu lesno: neka se priznaat nekolku
oficijalni jazici, t.e. i turski, i bugarski, i srpski, i gr~ki, i vla{ki i
albanski, spored naselenieto na oblasta. Zboruvaat pritoa: kako {to
be{e vo Isto~na Rumelija (Ju`na Bugarija), 30 a tamu }e se vidi kade ima
Grci, kade - Srbi, Bugari, Turci, Vlasi i Arnauti. Nekoi u{te dodavaat: i
za Isto~na Rumelija velea oti imalo Grci vo nea, no po osloboduvaweto
se poka`a kolku Grci ima tamu. So drugi zborovi, dajte im ja vie vlasta vo