170 Polityków sztuki - Raster - Art.PL
170 Polityków sztuki - Raster - Art.PL 170 Polityków sztuki - Raster - Art.PL
ten plik pochodzi z internetowej strony magazynu artystycznego RASTER raster.art.pl tygodnik zmieniamy obraz polskiej sztuki © RASTER 2001 WSZELKIE PRAWA ZASTRZE¯ONE
- Page 2 and 3: Wielkie rozszyfrowanie! Publikujemy
- Page 4 and 5: 38. Zbigniew Micha³ Legutko - kore
- Page 6 and 7: 108. Monika Kuc - recenzentka „Ga
ten plik pochodzi z internetowej strony magazynu artystycznego RASTER<br />
raster.art.pl<br />
tygodnik<br />
zmieniamy obraz polskiej <strong>sztuki</strong><br />
© RASTER 2001 WSZELKIE PRAWA ZASTRZE¯ONE
Wielkie rozszyfrowanie!<br />
Publikujemy jako pierwsi namalowany w 1997 roku,<br />
owiany aur¹ sensacji obraz Edwarda<br />
Dwurnika z cyklu „Wyliczanki”. Obok<br />
pionierskie rozszyfrowanie wszystkich postaci!<br />
Pikantne detale i konkurs dla czytelników!<br />
<strong>170</strong> polityków <strong>sztuki</strong><br />
PIERWSZY RZ¥D (od lewej)<br />
1. Jan Bia³ostocki - profesor, guru polskich<br />
historyków <strong>sztuki</strong>, naukowiec - œwiatowiec. W latach<br />
60. jako jeden z pierwszych ludzi w Warszawie<br />
jeŸdzi³ prywatnym mercedesem (br¹zowym).<br />
Wyk³ada³ na Uniwersytecie Warszawskim. Umar³<br />
10 lat temu.<br />
2. Maria Poprzêcka - profesor, dyrektorka Instytutu<br />
Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego -<br />
stanowisko to by³o w miarê bezpieczne do czasu<br />
zanim zacz¹³ siê ukazywaæ siê „<strong>Raster</strong>”. Je¿eli<br />
przegniemy, ona mo¿e mieæ nieprzyjemnoœci,<br />
mimo to, zachowuje spokój i pogodê ducha. Weso³a,<br />
lubi Kraków.<br />
3. Stefan Morawski - profesor od filozofii zahaczaj¹cy<br />
o estetykê i teoriê <strong>sztuki</strong>. Mia³ coœ wspólnego<br />
z marksizmem i absolutem.<br />
4. Magdalena Hniedziewicz - pisuje o sztuce,<br />
jedna z kluczowych postaci z krêgu galerii i czasopisma<br />
„Pokaz” (red. naczelna) - warto zagl¹daæ ku<br />
przestrodze: czy tak bêdzie wygl¹da³ ruch rastrystowski<br />
po piêædziesi¹tce?<br />
5. Maciej Gutowski - zmar³ niedawno. Barwna<br />
postaæ, zajmowa³ siê komizmem w polskiej sztuce<br />
gotyckiej, pisywa³ czule o wspó³czesnych artystach,<br />
ostatnio w stajni „Pokazu” (patrz wy¿ej).<br />
6. Ewa Mikina - czo³owa polska teoretyczka<br />
kontrkultury, z zas³ugami dla kultury (t³umaczy<br />
wa¿ne ksi¹¿ki z angielskiego). Jedyna s³aba strona<br />
- czasem wypowiada siê obszernie i pozytywnie o<br />
z³ej sztuce (np. o pracach Klamana).<br />
Sztuki<br />
cenniejsze<br />
ni¿ z³oto<br />
7. Agnieszka Morawiñska - jedna z lepszych<br />
odpowiedzi na pytanie co mo¿na robiæ po studiach<br />
z historii <strong>sztuki</strong> - przez jedn¹ kadencjê by³a polskim<br />
ambasadorem w Australii. Na co dzieñ - postaæ z<br />
salonowo-muzealnych krêgów warszawskich.<br />
8. Piotr Rypson - Fronczewski <strong>sztuki</strong> polskiej, sta³y<br />
bohater kroniki artystyczno-towarzyskiej „Rastra”<br />
(szersze omówienie patrz „<strong>Raster</strong>” nr 5, s.63), lew<br />
salonowy znany z anglojêzycznych makaronizmów<br />
- wed³ug studentek jest lepszy w angielskim ni¿<br />
wyk³adowcy na anglistyce.<br />
9. Andrzej Matynia - II ligowy krytyk artystyczny.<br />
10. Marcin Czerwiñski - socjolog, aktywny<br />
szczególnie w latach 70., sporo napisa³ te¿ o sztuce<br />
w kontekœcie kultury, pod koniec lat 70. og³osi³<br />
„samotnoœæ <strong>sztuki</strong>”.<br />
11. Janusz Jaremowicz - II ligowy krytyk<br />
artystyczny, specjalizuje siê w Tarasinie.<br />
12. Pawe³ Koz³owski - socjolog, pisa³ o sztuce w<br />
„Res Publice” w latach 80.<br />
13. Jacek Sempoliñski - malarz (jeszcze od czasów<br />
wystawy w Arsenale w 1955 roku), smaruje p³ótna<br />
na fioletowo i przeciera je na wylot. Wypowiada<br />
siê równie¿ i pisze, jest autorem trzeŸwej tezy, ¿e<br />
<strong>sztuki</strong> produkuje siê dziœ zdecydowanie za du¿o.<br />
Autorytet. G³ówny przyjaciel Wies³awa Juszczaka<br />
14. Wies³aw Juszczak - profesor (Instytut Historii<br />
Sztuki UW), postaæ kultowa. Jest m¹dry, ostatnimi<br />
laty starannie omija sztukê wspó³czesn¹ - poszukuje<br />
Ÿróde³ <strong>sztuki</strong>. Czyta Platona, Heideggera, Karen<br />
Blixen i muminki, w ogóle lubi kulturê skan-<br />
30<br />
dynawsk¹. W ramach zajêæ uniwersyteckich chodzi<br />
ze studentami do kina. Ma rancho w Miêæmierzu<br />
ko³o Kazimierza nad Wis³¹.<br />
15. Jerzy Zanoziñski - muzealnik warszawski od<br />
<strong>sztuki</strong> po 1945. Docent, bywalec „Amatorskiej”.<br />
Zmar³ niedawno.<br />
16. Marta Leœniakowska - historyczka architektury,<br />
erudytka, wie dok¹d zmierza wspó³czesna<br />
humanistyka, zwi¹zana z pismem „Arche” (format<br />
A3, ale lepsze ni¿ „Exit”).<br />
17. Miros³aw Ratajczak - najwy¿ej notowany<br />
krytyk wroc³awski i apologeta tamtejszych artystów<br />
(np. Geta-Stankiewicza). By³ na fali w latach 70. i<br />
80., teraz poza „Odrê” rzadko wyp³ywa. Intelektualista<br />
sentymentalny.<br />
18. Henryk Waniek - malarz smutnych obrazów,<br />
pisuje te¿ w guœcie krakowskim, konserwatywni<br />
lubi¹ go za to.<br />
19. Jerzy Stajuda - prowadzi³ ostatni salon<br />
artystyczny stolicy - bywali u niego ludzie z bran¿y<br />
muzycznej i plastycznej, od Lutos³awskiego do<br />
Kozyry. W Warszawie postaæ kultowa, skleja³ statki<br />
i samoloty, malowa³ abstrakcyjne obrazy, grywa³<br />
muzyczkê, pisa³ o sztuce. Umar³ w 1992 roku.<br />
Znajomi ustanowili nagrodê jego imienia, któr¹<br />
przyznaj¹ (w postaci rysunku Stajudy) raz na rok za<br />
osi¹gniêcia na polu krytyki artystycznej.<br />
20. Andrzej Jakimowicz - napisa³ wstêp do<br />
katalogu wystawy w Arsenale w 1955 roku<br />
(„Przeciw wojnie - przeciw faszyzmowi”), uczy³<br />
historii <strong>sztuki</strong> na Uniwersytecie Warszawskim,<br />
fascynowa³ siê sztuk¹ hindusk¹ - zosta³o po nim<br />
sporo ksi¹¿ek w bibliotece. Umar³ parê lat temu.<br />
21. Irena Jakimowicz - ¿ona Andrzeja - d³uga<br />
kadencja w warszawskim nacjonalu, odwieczna<br />
specjalistka od grafiki, teraz na emeryturze.<br />
22-23. Janina Jaworska i W³adys³awa Jaworska<br />
- dwie skrajnie myl¹ce siê postaci. Kluczowe has³a:<br />
Pary¿, Kraków, Tadeusz Makowski, papie¿ w sztuce.<br />
DRUGI RZ¥D<br />
24. A. Przekaziñski - ksi¹dz-muzealnik, pracuje w<br />
Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie, gdzie<br />
pokazuje siê od czasu do czasu coœ wspó³czesnego.<br />
By³ zamieszany w aferê Porczyñskiego (patrz poz.<br />
124).<br />
25. W. Niewêg³owski - duszpasterz œrodowisk<br />
twórczych czyli ksi¹dz od artystów.
26. El¿bieta Dzikowska - kobieta niezniszczalna,<br />
para do nieod¿a³owanego Toniego Halika (dziêki<br />
niemu trzyma³a siê - przynajmniej okresowo - z<br />
dala od <strong>sztuki</strong> polskiej) i do Wies³awy Wierzchowskiej<br />
(patrz poz. 40), wspólnie z któr¹ organizuje<br />
w³aœnie „S¹d Ostateczny” - zwieñczenie cyklu najwiêkszych<br />
i najlepiej rozreklamowanych gniotów<br />
wystawienniczych dekady (przedtem by³y „Jesteœmy”<br />
i Ars Erotica”).<br />
27. Bo¿ena Kowalska - Bogini <strong>sztuki</strong> geometrycznej,<br />
obdarzona potê¿nym g³osem i wspania³¹<br />
fryzur¹. Najbardziej p³odna pisarka spoœród pisz¹cych<br />
o polskiej sztuce po 1945 roku. Ca³y czas<br />
z dala od rzeczywistoœci.<br />
28. Kinga Kawalerowicz - krytyczka <strong>sztuki</strong>, chêtnie<br />
pisze o swoim mê¿u £ukaszu Korolkiewiczu,<br />
warszawskim malarzu, który znany jest jako autor<br />
kultowej serii obrazów o warszawskich gejach w<br />
czasach póŸnego Gierka.<br />
29. Grzegorz Kowalski - wychowawca m³odzie¿y<br />
artystycznej, za³o¿yciel Kowalni na warszawskiej<br />
ASP (patrz „<strong>Raster</strong>” nr 6, s.118) i przez to trochê<br />
zapomniany jako artysta. Znalaz³ niegdyœ na œmietniku<br />
star¹ walizkê mistrza Xawerego Dunikow-<br />
ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />
skiego.<br />
30. Agnieszka £awniczak - zas³u¿ona muzealniczka<br />
z Poznania, specjalistka od Malczewskiego, ostatnio<br />
bohaterka ma³ego skandaliku bran¿owego -<br />
dyrektor poznañskiego Muzeum Narodowego w<br />
brzydkim stylu wys³a³ j¹ na emeryturê.<br />
31. Janina £adnowska - Muzeum Sztuki w £odzi<br />
ze wszystkim konsekwencjami tego faktu<br />
(geometria itp.). Lubi siê pokazywaæ z firmow¹<br />
torb¹ MOMA (Museum of Modern <strong>Art</strong>, Nowy Jork)<br />
na ramieniu.<br />
32. Krystyna Czerni - postaæ ultrakrakowska,<br />
okolice „Znaku” i „Tygodnika Powszechnego”. Na<br />
obrazie za rêkê z Mieczys³awem Porêbskim - w<br />
zwi¹zku z opublikowaniem tomu rozmów z profesorem.<br />
33. Mieczys³aw Porêbski - postaæ pomnikowa,<br />
jeden z ostatnich wielkich profesorów historii <strong>sztuki</strong>,<br />
wspó³twórca i teoretyk powojennej <strong>sztuki</strong> krakowskiej,<br />
ostatnio wyprowadzi³ siê z Krakowa w<br />
góry. Chocia¿ oficjalnie po¿egna³ siê z krytyk¹ <strong>sztuki</strong><br />
w latach 60., w Krakowie ci¹gle uwa¿any jest za<br />
wyroczniê w sprawach wspó³czesnej produkcji<br />
artystycznej. Zna „Rastra” (patrz foto na s. 17)<br />
31<br />
34. Piotr Krakowski - ciekawy profesor historii<br />
<strong>sztuki</strong> o nazwisku idealnie dopasowanym do<br />
miasta, w którym pracowa³. Dwurnik nie zgodzi³<br />
siê na publikacjê jego tekstu w katalogu swej<br />
wystawy w krakowskim Œciskaczu (Zderzaku).<br />
Napisa³ kilka podrêcznikowych ksi¹¿ek o sztuce<br />
XIX i XX wieku, a w latach 90. wyda³ pierwsz¹ w<br />
dziejach polskiej historii <strong>sztuki</strong> ksi¹¿kê o sztuce<br />
Trzeciej Rzeszy. Wkrótce potem zmar³.<br />
35. Andrzej Starmach - najwiêkszy galerzysta<br />
polski, jedn¹ wystaw¹ potrafi rzuciæ ca³y Kraków<br />
na kolana, byæ mo¿e jest jedyn¹ osob¹ w Polsce,<br />
która potrafi dobrze zarobiæ na krakowskiej sztuce.<br />
Uwaga: na obrazie jest bardzo podobny do siebie!<br />
36. Piotr Szubert - bohater pozytywny, aktualnie<br />
dyrektor muzeum im. X. Dunikowskiego w<br />
warszawskiej Królikarni, równie¿ nauczyciel na<br />
ASP. Przychylny m³odym ludziom i sztuce wspó³czesnej.<br />
Specjalizuje siê w rzeŸbie XIX i XX wieku,<br />
ostatnio zrobi³ wystawê o figurze w polskiej sztuce<br />
nowoczesnej (patrz s. 40).<br />
37. Bo¿ena Stok³osa - postaæ efemeryczna, pisa³a<br />
o „Gruppie” i okolicach. Zniknê³a gdzieœ. Podobno<br />
jest ¿on¹ wziêtego muzyka Janusza Stok³osy.
38. Zbigniew Micha³ Legutko - korespondent w<br />
USA, wspó³pracowa³ z „<strong>Art</strong> & Business” w czasach,<br />
gdy na ok³adce tego pisma publikowano reprodukcje<br />
obrazów Dwurnika (czyli bardzo dawno).<br />
39. Wojciech W³odarczyk - wybitna, magnetyczna<br />
indywidualnoϾ, najbardziej efektowna kariera<br />
polityczna wœród historyków <strong>sztuki</strong>, za Olszewskiego<br />
by³ ministrem, teraz pose³ ROP-u. Drugie<br />
oblicze: historyk <strong>sztuki</strong> na us³ugach ASP, wytrawny<br />
wyk³adowca, trochê w stylu Wo³oszañskiego<br />
(„Sensacje XX wieku”), cz³owiek, który uczy³ Gruppê<br />
historii <strong>sztuki</strong>, jeden z pierwszych ludzi, którzy<br />
pisali naukowe teksty o sztuce lat 80., równie¿<br />
autor ksi¹¿ki o socrealizmie i X tomu „Sztuki Œwiata”,<br />
kolekcjoner, wyznawca etosu malarskiego,<br />
podobno spokrewniony z Malewiczem, ma dom<br />
pod Kazimierzem Dolnym zaprojektowany przez<br />
innego prawicowego polityka Czes³awa Bieleckiego.<br />
Przepada za Gierowskim.<br />
40. Wies³awa Wierzchowska - pisuje, przeprowadza<br />
wywiady, organizuje wystawy, filar sto³ecznej<br />
formacji „Pokaz” (patrz poz. 4) oraz para do<br />
El¿biety Dzikowskiej (patrz poz. 26). Rozkochana<br />
w sztuce, artystach i krytykach - we wszystkich<br />
naraz.<br />
41. Tadeusz Nyczek - krakowski krytyk literacki z<br />
pokolenia Nowej Fali, zainteresowany równie¿<br />
sztuk¹, prowadzi³ galeriê w Krakowie, która upad³a<br />
na pocz¹tku lat 90. Typ krakowski, w orbicie<br />
Szymborskiej.<br />
42. Jaros³aw Koz³owski - p³odny artysta (pocz¹tkowo<br />
konceptualny), przywódca duchowy PSI<br />
(poznañskiej szko³y instalacji), twórca modelowych<br />
PSIkusów, nauczyciel m³odzie¿y, ogólnie na plus.<br />
43. Ryszard Ziarkiewicz - postrach Trójmiasta,<br />
kurator legendarnej wystawy „Ekspresja lat 80tych”<br />
w Sopocie w 1986 r. (sam jeszcze wówczas<br />
by³ artyst¹). W nastêpnej dekadzie wielki piewca<br />
<strong>sztuki</strong> krytycznej. Za³o¿y³ ksi¹¿kowe czasopismo<br />
„Magazyn Sztuki”, które zapewne przejdzie do<br />
historii jako najwa¿niejsze polskie pismo artystyczne<br />
lat 90. Gdy urzêdnicy wykurzyli go z<br />
Pañstwowej Galerii Sztuki w Sopocie sprzeda³ auto,<br />
by móc je dalej wydawaæ, dosta³ za to nagrodê im.<br />
J. Stajudy (patrz poz. 19), nied³ugo potem ludzie<br />
znudzili siê „Magazynem...”. Ostatnio postanowi³<br />
podobno przenieœæ siê do Warszawy (z Gdañska) i<br />
zamkn¹æ czasopismo. Na razie jednak zmieni³ jego<br />
format i layout - jest teraz bardziej podobny do<br />
„Rastra”.<br />
44. Bo¿ena Czubak - historyczko-krytyczka <strong>sztuki</strong><br />
po poznañskiej szkole, lubi dyskursy, nie lubi s³owa<br />
„fajnie”, bardzo powa¿na, farbowana blondynka,<br />
ostatnio zwi¹zana z Multihumanoidem Gdañskim.<br />
45. Danuta Wróblewska - w³adczyni sto³ecznej<br />
Kordegardy, zwi¹zana duchowo z „Pokazem” (patrz<br />
poz. 4), kocha sztukê, ka¿d¹.<br />
TRZECI RZ¥D<br />
46. Ruszczyc - dyrektor warszawskiego narodowego,<br />
wnuczek malarza Ferdynanda Ruszczyca,<br />
za jego kadencji muzeum zaczê³o siê reklamowaæ<br />
i kosiæ kaskê od finansjery.<br />
ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />
47. Ryszard Stanis³awski - internacjona³,<br />
cz³owiek, który bêd¹c przez kilkadziesi¹t lat dyrektorem<br />
w³¹czy³ Muzeum Sztuki w £odzi do<br />
œwiatowego art-netu, wychowa³ sobie nastêpcê -<br />
Jedliñskiego (patrz poz. 101). Pierwszy m¹¿ Aliny<br />
Szapocznikow, ostatnio z Urszul¹ Czartorysk¹ (patrz<br />
poz. 99).<br />
48. Mariusz Hermansdorfer - dyrektor narodowego<br />
wroc³awskiego, zgromadzi³ tam niez³y zbiór<br />
polskiej <strong>sztuki</strong> powojennej, m.in. stosy worków<br />
Abakanowicz, zrolowanych Dwurników, ma te¿<br />
sporo Tarasewicza.<br />
49. Ewa Toniak - obecnie pracuje dla Fundacji<br />
Danuta i lansuje polsk¹ sztukê dekoracyjn¹ za<br />
pieni¹dze makaroniarzy.<br />
50. Rajmund Kalicki - zajmuje siê literatur¹ i<br />
sztuk¹, pisze - zwi¹zany z „Twórczoœci¹”, napisa³<br />
ksi¹¿kê o Gombrowiczu, pisze tak¿e teksty inspirowane<br />
obrazami Dwurnika.<br />
51. Anna Rakowska - wysuniêta jednostka<br />
Fundacji Batorego do spraw <strong>sztuki</strong>, w zwi¹zku z<br />
piastowanym stanowiskiem otaczana troskliw¹<br />
opiek¹ przez wszystkie komórki uk³adu scalonego<br />
<strong>sztuki</strong> polskiej ¿yj¹ce z pieniêdzy fundacji. W³aœnie<br />
zosta³a przesuniêta do pracy w legendarnym dziale<br />
rozwoju zuja, zdominowanym dot¹d przez dorabiaj¹cych<br />
na ¿ycie studentów historii <strong>sztuki</strong>, pensjê<br />
p³aci jej jednak nadal fundacja. Na obrazie miêdzy<br />
jej nogami g³owa Andrzeja Osêki (patrz poz. 158).<br />
52. El¿bieta Grygiel - historyk <strong>sztuki</strong> w s³u¿bie<br />
Fundacji Batorego, ¿ona Marka (patrz ni¿ej). W<br />
zwi¹zku ze sk³onnoœciami feministycznymi na<br />
obrazie wystêpuje w dwóch wcieleniach: grzecznym<br />
(obejmowana przez Annê Rakowsk¹) i demonicznym<br />
(napastuj¹ca mê¿a).<br />
53. Marek Grygiel - spec zuja od fotografii, ma<br />
w³asn¹ jamkê na Placu Zamkowym, gdzie urz¹dza<br />
wystawy, najczêœciej Maurycemu Gomulickiemu.<br />
Zarabia w „Gazecie Wyborczej” (fotoedytor).<br />
54-55. Milada Œliziñska i Józef A. Mrozek - jedna<br />
z najbardziej znanych salonowych par warszawskich.<br />
Ona - kuratorka zuja, sprowadza do Warszawy<br />
gwiazdorów <strong>sztuki</strong>, sieje w zuju pop³och, skutecznie<br />
niszczy wszystkie przeszkody na swojej drodze,<br />
uwa¿ana w zwi¹zku z tym za osobê groŸn¹ i trudn¹<br />
w kontakcie. On - prawie jedyny w Polsce historyk<br />
wzornictwa, wyk³adowca na ASP, œwiat³y umys³,<br />
obecnie równie¿ redaktor naczelny mie-siêcznika<br />
„Meble Plus”. Razem - kolekcjonerzy wszelkich<br />
przejawów wzornictwa, stali bywalcy pchlich<br />
targów. Ubieraj¹ siê markowo z ekstra-waganckimi<br />
dodatkami (ona - czapka pilotka).<br />
56. Wojciech Krukowski - dyrektor Kruk, Pan na<br />
zuju. Wspó³twórca offowej trupy teatralnej Akademia<br />
Ruchu. Jeden z g³ównych bohaterów kroniki<br />
artystyczno-towarzyskiej „Rastra”, wbrew pozorom<br />
ma wp³yw na program wystawienniczy zuja,<br />
potrafi siê nie zgadzaæ na ró¿ne rzeczy.<br />
57. J. KoŸbiel - postaæ tajemnicza. Robi coœ w<br />
zuju, np. poprawia b³êdy w tekstach.<br />
58. Ewa Gorz¹dek - ludzkie oblicze zuja, kuratorka<br />
o pogodnym usposobieniu, lubi ³adn¹ sztukê.<br />
59. Ryszard Kluszczyñski - g³ówny w Polsce<br />
32<br />
specjalista od <strong>sztuki</strong> multimedialnej, kursuje<br />
miêdzy £odzi¹ a zujem, gdzie organizuje liczne<br />
imprezy z trudn¹ do odbioru sztuk¹. Zafascynowany<br />
nowinkami technologicznymi.<br />
60-61. £ukasz Gorczyca i Micha³ Kaczyñski - to<br />
my, redaktorzy „Rastra”, z³oœliwy malarz umieœci³<br />
nas pod prysznicem Marka Zujka GoŸdziewskiego!<br />
I tak mieliœmy szczêœcie, za³apaliœmy siê do obrazu<br />
w ostatniej chwili.<br />
62. Marek GoŸdziewski - zujek-kurator o wygl¹dzie<br />
ch³opca, st¹d przypuszczenie, ¿e jest postaci¹<br />
wymyœlon¹ przez Gombrowicza, specjalista od<br />
artystów sieciowych, unika ludzi, milczenie na co<br />
dzieñ odbija sobie d³ugimi filozoficznymi przemowami<br />
podczas wernisa¿y - potrafi trzymaæ ludzi<br />
40 minut przed sal¹ wystawow¹, która po otwarciu<br />
okazuje siê pusta.<br />
63. Janusz Marek - zujowy specjalista od teatru,<br />
ostatnio sprowadzi³ na wystêpy do kraju Pinê<br />
Bausch.<br />
64. Andrzej Mroczek - kurator, galerzysta, weteran<br />
lubelski, zas³u¿ony dla progresywnej <strong>sztuki</strong> w<br />
latach 70. i 80., obecnie odpoczywa jako dyrektor<br />
lubelskiego BWA.<br />
65. Barbara Majewska - kochanica Francuza czyli<br />
ostatnia osoba w Polsce, która wie¿y, ¿e Pary¿ jest<br />
stolic¹ <strong>sztuki</strong> wspó³czesnej. Rozkochana w malarstwie.<br />
Od czasu ust¹pienia z dyrektorskiego fotela<br />
w zniechêcie na rzecz Andy Rottenberg, w nieustaj¹cym<br />
i otwartym konflikcie z uk³adem scalonym<br />
<strong>sztuki</strong> polskiej.<br />
66. Jerzy Ludwiñski - legendarna postaæ sceny<br />
niezale¿nej, aktywna g³ównie w latach 60. i 70.,<br />
uchodzi za wybitnego krytyka <strong>sztuki</strong>. Ostatnio brak<br />
œladów ¿ycia.<br />
67. Maria Anna Potocka - MAPA lub MASZA (dla<br />
znajomych), samosteruj¹ca siê jednostka: polonistka,<br />
pisarka, artystka, fotografka, krytyczka i<br />
teoretyczka <strong>sztuki</strong>, galerzystka, kolekcjonerka, muzealniczka,<br />
redaktorka, myœlicielka, organizacja<br />
non-profit, szefowa polskiej sekcji AICA, mieszkanie<br />
na Floriañskiej w Krakowie, superwajzorka<br />
uk³adu scalonego <strong>sztuki</strong> polskiej etc. Panuje nad<br />
sytuacj¹.<br />
CZWARTY RZ¥D<br />
68. Z. Gebhard - poetka z Wroc³awia pisz¹ca<br />
Wszystkie<br />
wielbicielki<br />
Bogusia D.<br />
niegdyœ recenzje plastyczne w miejscowej prasie<br />
partyjnej.<br />
69. Joanna Kiliszek - znana z pracy w warszawskiej<br />
Galerii Dziekanka na pocz¹tku lat 90., potem<br />
wyjecha³a do Niemiec, korespondowa³a z „<strong>Art</strong> &<br />
Business”, teraz sprawuje funkcje dyplomatyczne<br />
w Lipsku (kieruje Polskim Instytutem Kultury).<br />
Drobna, w intensywnym makija¿u.<br />
70. Magda Kardasz - dziewczyna ze zniechêty, ma<br />
bardzo fajne momenty.<br />
71. Nawojka Cieœliñska - rasowy polityk <strong>sztuki</strong>,<br />
pod koniec lat 70. redaktorka pisma „Sztuka”. W<br />
latach 90. na placówce w Niemczech, a potem nie<br />
kochana dyrektor Muzeum Sztuki w £odzi (po<br />
Jedliñskim), personel zrobi³ strajk przeciwko niej,<br />
podda³a siê.
72. Ewa Klekot - antropolo¿ka uniwersytecka,<br />
pracownik naukowy, kilka lat na emigracji w<br />
Hiszpanii, lubi malarstwo wiêc pisuje recenzyjki i<br />
tekœciki do „<strong>Art</strong> & Business” lub katalo¿ków.<br />
73. Jola Gola - Muzeum ASP w Warszawie,<br />
doktorat z Szapocznikow, kiedyœ dziewczyna<br />
Bogusia (patrz ni¿ej).<br />
74. Bogus³aw Deptu³a (kopuluje z <strong>Art</strong>em -<br />
ulubion¹ galma¿eri¹ Edwarda Dwurnika - patrz te¿<br />
poz. 163) - Boguœ, salonowy piêknoduch,<br />
szarmancki, panie za nim przepadaj¹, autorytet<br />
plastyczny miesiêcznika „Elle”, nieustaj¹cy<br />
magistrant w Instytucie Historii Sztuki UW, czu³y<br />
recenzent, rzecznik prasowy Edwarda Dwurnika,<br />
lubi bawiæ na salonach krakowskich („T.P.” i okolice).<br />
Picie bimbru<br />
w ³ódzkim<br />
Muzeum<br />
Sztuki<br />
Zaleta: jest œwiadom w³asnej sytuacji.<br />
75. Marek Rostworowski - jedna z pomnikowych<br />
postaci krakowskich, historyk <strong>sztuki</strong>, robi³ g³oœne<br />
wystawy <strong>sztuki</strong> o Polakach, dyrektor Muzeum Czartoryskich,<br />
w latach 90. zd¹¿y³ byæ (krótko) ministrem<br />
kultury, a nawet <strong>sztuki</strong>. Niedawno umar³.<br />
76. Zbigniew St. Kamieñski - Muzeum Sztuki<br />
Wspó³czesnej w Radomiu, rysownik, asystent<br />
Szewczuka - patrz poni¿ej.<br />
77. Mieczys³aw Szewczuk - kurator Muzeum Sztuki<br />
Wspó³czesnej w Radomiu, maj¹ tam ciekawy zbiór<br />
<strong>sztuki</strong> polskiej powojennej, ¿eby go zobaczyæ<br />
najlepiej udaæ siê tam latem.<br />
78. Andrzej Przywara - Lis (szersze omówienie<br />
patrz „<strong>Raster</strong>” nr 5, s. 62-63), kurator Lisiej Jamy<br />
czyli dawnej Galerii Foksal. Jest dobry i kole¿eñski,<br />
chêtnie pomaga potrzebuj¹cym. Postaæ pozytywna,<br />
ale ma³o efektywna, nie lubi partactwa i<br />
niekompetencji. Jedna z nielicznych osób w<br />
Polsce, do których Miros³aw Ba³ka ma zaufanie.<br />
79. Wies³aw Borowski - wspó³twórca i szef Galerii<br />
Foksal (nadal), ma tam swój nietykalny gabinet,<br />
ostatni prawdziwy d¿entelmen uk³adu scalonego<br />
polskiej <strong>sztuki</strong>, na obrazie trafnie przedstawiony z<br />
anielskimi skrzyd³ami.<br />
80. Andrzej Kostyrko - sekretarz wydzia³u kultury<br />
KC PZPR, za³o¿yciel pisma “Sztuka”, na emeryturze.<br />
M¹¿ Teresy Kostyrko, historyczki <strong>sztuki</strong>, pochodz¹<br />
z Poznania.<br />
81. Nina Smolarz - organizowa³a z Januszem<br />
Boguckim (patrz poni¿ej) uduchowione wystawy<br />
<strong>sztuki</strong> w latach 80. i póŸniej. S³owo-klucz: etos.<br />
82. Janusz Bogucki - niedawno zmar³y zas³u¿ony<br />
kreator i opisywacz ¿ycia artystycznego PRL-u.<br />
Poœmiertnie, bohater jednej z najwiêkszych afer<br />
polskiej krytyki i historii <strong>sztuki</strong> lat 90. - przy okazji<br />
porz¹dkowania wnêtrz Instytutu Sztuki PAN ekipa<br />
remontowa wywioz³a na przemia³ czêœæ<br />
zdeponowanego tam archiwum Boguckiego. By³a<br />
to tzw. niepowetowana strata. Sprawa rozesz³a siê<br />
po koœciach.<br />
83. Joanna Pollakówna - uwa¿ana za osobê<br />
najpiêkniej w Polsce pisz¹c¹ o malarstwie (raczej<br />
nie wspó³czesnym), pisze te¿ poezje. Przedstawicielka<br />
oczapizmu - patrz s. 40.<br />
84. Jacek Antoni Zieliñski - malarz w stanie<br />
permanentnej fascynacji malarstwem z wystawy<br />
w Arsenale w 1955 roku. Lubi o tym pisaæ.<br />
ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />
85. Waldemar Fydrych - Major - przywódca<br />
Pomarañczowej Alternatywy, potem kandydowa³<br />
na prezydenta, obecnie na emigracji.<br />
86. Jerzy Brukwicki - lider sto³ecznej formacji<br />
„Pokaz” (patrz poz. 4), modelowy II-ligowiec, impresario.<br />
87. Joanna Krzymuska-Mansfeld - wicedyrektor<br />
zniechêty, czasem kurator, sympatyczna postaæ w<br />
typie szarej eminencji.<br />
88. Ignacy Witz - cz³owiek, który przechadza³ siê<br />
„spacerkiem po wystawach”, w czasach g³êbokiego<br />
PRL-u popularny krytyk II-ligowy. By³ te¿ rysownikiem.<br />
89. Wojciech Krauze - II-ligowy recenzent z<br />
przesz³oœci¹ w “¯yciu Warszawy” (nastêpca<br />
Ignacego Witza - patrz wy¿ej), rasowy gratiso¿erca,<br />
obecny na wszystkich konferencjach prasowych,<br />
chocia¿ trudno ustaliæ dla kogo aktualnie pracuje.<br />
Sto³uje siê na bankietach.<br />
90. Andrzej Kosto³owski - nieortodoksyjny<br />
przedstawiciel poznañskiej historii i krytyki <strong>sztuki</strong>,<br />
jeden z pierwszych, którzy lansowali malarstwo<br />
Andrzeja Wróblewskiego.<br />
PI¥TY RZ¥D<br />
91. Jan Œwidziñski - artysta legendarny,<br />
konceptualny, autor manifestu <strong>sztuki</strong> kontekstualnej<br />
(lata 70.).<br />
92-93. Leszek Jampolski i Jaros³aw Daszkiewicz<br />
- twórcy inicjacyjnej dla rastrystów wystawy<br />
Ukrzy¿owanie<br />
Boguckiego<br />
„Arsena³ ’88”, zetempowcy. Jampolski w pierwszej<br />
po³owie lat 90. prowadzi³ Galeriê Brama, zaœ<br />
Daszkiewicz bezskutecznie pisa³ doktorat u prof.<br />
Juszczaka (patrz poz. 14) o malarstwie lat 80. w<br />
koñcu wyda³ poronion¹ ksi¹¿kê na ten temat.<br />
Obecnie obaj dzia³aj¹ w ukryciu.<br />
94. Józef Robakowski - potwór ³ódzki, od pocz¹tku<br />
lat 60. filar progresywnej ³ódzkiej sceny artystycznej,<br />
twórca Galerii Wymiany w ramach której<br />
zebra³ obszerny zbiór rozmaitych artefaktów, obecnie<br />
na stra¿y dobrego imienia ³ódzkich artystów,<br />
wojuje z ka¿dym, któremu nie spodoba siê sztuka<br />
³ódzka. Jako artysta utkwi³ w k¹cie (energetycznym).<br />
95. Franciszek Kuduk - by³ sekretarzem od kultury<br />
w KC PZPR, potem przeniós³ siê do telewizji, wy-<br />
33<br />
myœli³ audycjê „Galeria 38 milionów” (puszczali<br />
to w dwójce w czasie dziennika), sam robi³ filmy o<br />
sztuce. Pochodzi podobno z Krakowa.<br />
96. Witos³aw Czerwonka - na po³y legendarny<br />
profesor gdañskiej PWSSP (a potem ASP), prowadzi<br />
jedyn¹ w okolicy pracowniê, w której nie<br />
trzeba malowaæ ani rzeŸbiæ, uczyli siê u niego progresywni<br />
artyœci trójmiejscy.<br />
97. Jolanta Ciesielska - krytyczka i kuratorka,<br />
samodzielna, ³ódzka femme fatale, lubi rozrywkê i<br />
zaczepki. Pisze bardzo du¿o tekstów do katalogów,<br />
równie¿ z³ych artystów.<br />
98. Krzysztof Jurecki - Muzeum Sztuki w £odzi,<br />
zawziêty i niezwykle p³odny krytyk i historyk,<br />
opisywacz ró¿nych ³ódzkich ruchów artystycznych,<br />
przede wszystkim uwielbia fotografiê i film, lubi<br />
publikowaæ niewiarygodnie d³ugie teksty w<br />
„Exicie”. Ci¹gle nie mo¿e przebiæ siê na pierwsz¹<br />
liniê, byæ mo¿e istniej¹ po temu rozs¹dne powody.<br />
99. Urszula Czartoryska - niedawno zmar³a,<br />
krytyczka i historyczka <strong>sztuki</strong>, zw³aszcza fotografii,<br />
napisa³a kilka wa¿nych ksi¹¿ek, d³ugo (do œmierci)<br />
pracowa³a w Muzeum Sztuki w £odzi. ¯ona<br />
Ryszarda Stanis³awskiego (patrz poz. 47).<br />
100. Maria Morzuch - kuratorka Muzeum Sztuki w<br />
£odzi, ale pochodzi z Trójmiasta, wiêc mówi, ¿e<br />
ma dystans. W latach 80. lansowa³a m³od¹ polsk¹<br />
sztukê zagranic¹. Swobodna.<br />
101. Jaromir Jedliñski - wychowanek Ryszarda<br />
Stanis³awskiego (patrz. poz. 47), nie utrzyma³ siê<br />
d³ugo na stanowisku dyrektora ³ódzkiego Muzeum<br />
Sztuki, po odejœciu niezrzeszony, pisuje<br />
nieprzejrzyste teksty o artystowskich artystach<br />
(Chlanda), robi fajne zadymy po alkoholu. Bardzo<br />
wysoka pozycja w uk³adzie scalonym <strong>sztuki</strong><br />
polskiej, zaufany Andy Rottenberg (patrz poz. 120),<br />
ma kontakty zagraniczne.<br />
102. Zbigniew Makarewicz - d³ugoletni awangardzista<br />
wroc³awski, postaæ offowa.<br />
103. £ukasz Guzek - krakowski impresario od<br />
performance’ów itp. Kluczowa postaæ w sieci<br />
alternatywno-performerskiej uk³adu scalonego.<br />
Ma tajn¹ Galeriê QQ w Krakowie.<br />
104. Janusz Zagrodzki - badacz polskiej<br />
awangardy, w szczytowym okresie swej kariery<br />
wicedyrektor warszawskiego narodowego, w<br />
koñcu zmuszony do powrotu do £odzi. Postaæ<br />
dwuznaczna.<br />
105. Szymon Bojko - sêdziwy krytyk, g³ównie<br />
specjalista od grafiki u¿ytkowej, napisa³<br />
podstawow¹ ksi¹¿kê o historii polskiego plakatu,<br />
za czasów PRL-u du¿o jeŸdzi³ zagranicê, pisa³ m.in.<br />
do „Projektu”, ostatnio wyk³ada w USA.<br />
106. Ewa Kuryluk - artystka i pisarka, w latach 70.<br />
malowa³a fajne obrazy. Emigrowa³a, w USA<br />
napisa³a m¹dr¹ ksi¹¿kê o chustce Weroniki,<br />
wyrobi³a te¿ sobie œwiadomoœæ feministyczn¹,<br />
ostatnio publikuje eseje w „Magazynie Gazety<br />
Wyborczej”, twierdzi, ¿e kocha sztukê.<br />
107. Alicja Kêpiñska - poznañska profesorka<br />
historii <strong>sztuki</strong>, du¿y autorytet dla miejscowych<br />
artystów, napisa³a ksi¹¿kê o sztuce polskiej 1945-<br />
1978.
108. Monika Kuc - recenzentka „Gazety Sto-<br />
³ecznej”, aktualnie, dziêki pozycji gazety dla której<br />
pracuje, liderka na liœcie II-ligowych recenzentów<br />
plastycznych.<br />
109. Maria Domurat - sympatyczna dama ze<br />
zniechêty, zna wszystkich artystów, bo kieruje<br />
dzia³em dokumentacji zniechêty<br />
110. Piotr Sarzyñski - warszawski playboy, szpakowaty<br />
modniœ, zarabia na ¿ycie wypisy-waniem komuna³ów<br />
o sztuce na ³amach tygodnika „Polityka”.<br />
111. Piotr Piotrowski - PPP - Profesor Politycznie<br />
Poprawny, topowy historyk <strong>sztuki</strong> z Poznania, specjalista<br />
od dyskursów, sympatyczny (patrz tak¿e<br />
„<strong>Raster</strong>” nr 5, s. 63).<br />
112. W³odzimierz Nowaczyk - muzealnik z<br />
poznañskiego narodowego.<br />
SZÓSTY RZ¥D<br />
113. Jan Stanis³aw Wojciechowski - rzeŸbiarz i<br />
pisarz badaj¹cy granice wytrzyma³oœci jêzyka i<br />
czytelników. Dyrektor przeznaczonego do likwidacji<br />
Instytutu Kultury. Ostatnio specjalista od<br />
efektownych blaman¿ów i weneckiej opalenizny<br />
(o jego nieszczêœliwej roli kuratora polskiego<br />
pawilonu na biennale w Wenecji czytaj w „Rastrze”<br />
nr 5, s. 60). Najœwie¿sz¹ wpadk¹ Wojciechowskiego<br />
by³ udzia³ w promocji wydanej przez Instytut<br />
Kultury ksi¹¿ki Andrzeja Turowskiego - ambitna<br />
wypowiedŸ dyrektora zosta³a przerwana przez<br />
autora ksi¹¿ki s³owami: „Pan nie zrozumia³ ksi¹¿ki,<br />
któr¹ sam wyda³!”<br />
114. Barbara Wojciechowska - ¿ona Aleksandra<br />
Wojciechowskiego (patrz poni¿ej).<br />
115. Aleksander Wojciechowski - zas³u¿ony<br />
kronikarz polskiego ¿ycia artystycznego (równie¿<br />
wspó³czesnego), przez wiele lat kurator polskiego<br />
pawilonu na biennale w Wenecji, ostatnim wielkim<br />
prze¿yciem artystycznym by³a dla niego sztuka<br />
przykoœcielna czasów stanu wojennego, czemu<br />
da³ wyraz w ksi¹¿ce „Czas smutku, czas nadziei”.<br />
116. El¿bieta Zawistowska - modelowa ciotka,<br />
zajmuje siê sztuk¹ w sto³ecznym narodowym.<br />
117. Anka Ptaszkowska + Klio i Mnemosyne -<br />
wspó³za³o¿ycielka Galerii Foksal, sk¹d odesz³a w<br />
wyniku ideowej schizmy pod koniec lat 60. Przez<br />
jakiœ czas by³a ¿on¹ Edwarda Niebieski Pasek<br />
Krasiñskiego, maj¹ córkê. W latach 70. wyemigrowa³a<br />
do Francji. Ca³y czas trzyma siê na dystans.<br />
118. Maryla Sitkowska - szefowa Muzeum ASP w<br />
Warszawie, wie prawie wszystko o polskiej sztuce<br />
lat 70. i 80., równie¿ od strony towarzyskiej i anegdotycznej,<br />
robi najlepsze w kraju kalendaria karier<br />
artystycznych (klasyka gatunku - kalendarium Gruppy<br />
w katalogu wystawy w zniechêcie w 1992 r.).<br />
119. Ma³gorzata Winter - dyrektorka Muzeum<br />
Okrêgowego im. Leona Wyczó³kowskiego w<br />
Bydgoszczy. Wybitna organizatorka, kuratorka<br />
podstawowych wystaw retrospektywnych<br />
(Dwurnik, Kowalski) oraz corocznej wystawy imprezowo-sieciowej<br />
„Oikos”. Ostatnio w silnym<br />
zwi¹zku emocjonalnym ze scen¹ ³ódzk¹. Postaæ<br />
szczególnie pozytywna, towarzyska i zabawowa.<br />
120. Anda Rottenberg - Margaret Thatcher polskiej<br />
ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />
Cuda w Fundacji Batorego:<br />
Rakowska rozrzuca dolary,<br />
Grygiel rozdwaja siê<br />
<strong>sztuki</strong>, superwajzorka, absolutny numer 1 uk³adu<br />
scalonego, szefowa zniechêty, nietykalna, co<br />
zamierzy to zrobi, dzia³a wy³¹cznie politycznie i<br />
strategicznie, pisz¹ o niej z podziwem pisma<br />
kobiece, a nawet „Magazyn Gazety Wyborczej”.<br />
Obdarzona dramatycznym ¿yciorysem i rozleg³ymi<br />
znajomoœciami (wszêdzie), znana w art-worldzie.<br />
121. Jaros³aw Œwierszcz - wicedyrektor zniechêty,<br />
rasowy polityk <strong>sztuki</strong>, specjalista od wystaw<br />
sieciowych (szersze omówienie patrz „<strong>Raster</strong>” nr<br />
5, s. 62)<br />
122. Janusz Miliszkiewicz - chudy dziennikarz interesuj¹cy<br />
siê sztuk¹, przede wszystkim na ³amach<br />
miesiêcznika „Twój Styl”<br />
123. Mieczys³aw Morka - warszawski historyk<br />
<strong>sztuki</strong> nowo¿ytnej, postanowi³ zdemaskowaæ<br />
faktyczn¹ wartoœæ kolekcji Porczyñskich (patrz<br />
poni¿ej), przeprowadzi³ badania, opublikowa³<br />
artyku³ naukowy w „Biuletynie Historii Sztuki” i<br />
ostr¹ ksi¹¿kê w wydawnictwie BGW, za co Porczyñski<br />
pozwa³ go do s¹du, procesowa³ siê, sta³<br />
siê s³awny. Ca³¹ aferê okupi³ chorob¹ serca.<br />
124. Zbigniew Porczyñski - chemik-emigrantrepatriant-awanturnik.<br />
W latach 80. przywióz³ do<br />
Polski puszkê Pandory w postaci obszernego<br />
zbioru malarstwa europejskiego, który jest mniej<br />
warty ni¿ wszyscy myœleli, ale sta³ siê bohaterem<br />
narodowym, wpl¹ta³ w ca³¹ sprawê koœció³ i<br />
papie¿a. Nie dotrwa³ do zakoñczenia procesów z<br />
Mork¹ (patrz wy¿ej), umar³. Nie uda³o mu siê<br />
równie¿ zostaæ senatorem (a próbowa³).<br />
125. Hanna Kotkowska-Bareja - kustoszka dzia³u<br />
rzeŸby w warszawskim narodowym. Podobno tylko<br />
ona wie gdzie co jest pochowane. Jest wdow¹ po<br />
kultowym re¿yserze filmowym Stanis³awie Bareji.<br />
126. Dorota Folga-Januszewska - wicedyrektorka<br />
warszawskiego narodowego, zajmuje siê sztuk¹<br />
XX wieku, leci na g³oœne nazwiska. Ostatnio mia³a<br />
kilka wpadek, m.in. bêd¹c kuratork¹ wystawy<br />
Andy’ego Warhola nie wiedzia³a co kryje siê pod<br />
nazw¹ The Velvet Underground, czemu da³a wyraz<br />
w tekœcie opublikowanym w katalogu i na ulotkach<br />
(pisaliœmy o tym w „Rastrze” nr 6, s.113).<br />
127. Zofia Go³ubiew - wicedyrektorka narodowego<br />
krakowskiego, to m.in. dziêki niej wystawy w<br />
krakowskim muzeum prezentuj¹ siê znacznie lepiej<br />
ni¿ te same prezentowane w sto³ecznej zniechêcie.<br />
Poza tym postaæ krakowska.<br />
128. Tadeusz Chruœcicki - dyrektor krakowskiego<br />
narodowego.<br />
SIÓDMY RZ¥D<br />
129. Zbigniew Taranienko - g³ówny specjalista<br />
od teatru Józefa Szajny (i niczego wiêcej). Smutas.<br />
Przez jakiœ czas prowadzi³ Galeriê Studio w<br />
Warszawie, pozna³ wtedy wielu artystów (ale nie<br />
sztukê). By³ mê¿em Moniki Ma³kowskiej (patrz<br />
poz.165), rozwiedli siê.<br />
130. Andrzej Bonarski - legendarny mecenas<br />
m³odej <strong>sztuki</strong> lat 80. Wspó³twórca wystawy „Co<br />
s³ychaæ” w zak³adach Norblina w 1987, a nastêpnie<br />
wydawca serii kultowych publikacji. Ostatnio<br />
niespodziewanie powróci³ na scenê artystyczn¹<br />
34<br />
jako sponsor „Olimpii” Katarzyny Kozyry. Praca ta<br />
jest obecnie jego w³asnoœci¹.<br />
131. Grzegorz Dziamski - jeden z licznych<br />
poznañskich estetyko-filozofo-historyko-teoretyków<br />
<strong>sztuki</strong>, ma pozycjê w uk³adzie scalonym <strong>sztuki</strong><br />
polskiej. Ostatnio zosta³ sekretarzem redakcji<br />
nowego poznañskiego miesiêcznika z ambicjami<br />
„Reklama+”, który wyró¿nia siê gruboœci¹ grzbietu<br />
(niestety, na razie niczym wiêcej).<br />
132. Nina Rozwadowska - szefowa Galerii Grafiki<br />
i Plakatu (dawniej P.P. Desa) w Warszawie. ¯yje ze<br />
sprzeda¿y prac artystów po szeœædziesi¹tce.<br />
133. Wojciech Skrodzki - religijny historyk <strong>sztuki</strong><br />
XX wieku. Obecnie w ekipie sto³ecznego „Pokazu”<br />
(patrz poz. 4).<br />
134. Stanis³aw Stopczyk - emerytowany krytyk<br />
II-ligowy, autor podrêczników szkolnych i innych<br />
ksi¹¿ek popularyzatorskich. Kiedyœ publikowa³ w<br />
„Projekcie”. W latach 90. lansowa³ z³¹ sztukê na<br />
³amach „<strong>Art</strong> & Business”.<br />
135. Marcin Gi¿ycki - specjalista od polskiego<br />
awangardowego kina przedwojennego, zrobi³ z<br />
tego doktorat i wyda³ dwie ksi¹¿ki. Poza tym d³ugo<br />
siedzia³ w USA, próbuje stylizowaæ siê na znawcê<br />
Rastryœci pod<br />
prysznicem<br />
GoŸdziewskiego
i erudytê, dlatego te¿ zapewne nosi brodê.<br />
136. Wojciech Karpiñski - pracownik paryskiej<br />
piekarni ciast truj¹cych, pseudo-emigrant, autor<br />
niestrawnych esejów na temat <strong>sztuki</strong> publikowanych<br />
w „Zeszytach Literackich”, s³ynny przede<br />
wszystkim ze streszczania listów Van Gogha.<br />
137. Grzegorz Sztabiñski - nieciekawy ³ódzki<br />
artysta i teoretyk <strong>sztuki</strong> w wieku póŸnoœrednim.<br />
138. Jerzy Hanusek - lider krakowskiego stowarzyszenia<br />
Otwarta Pracownia, fan malarstwa, z<br />
poczuciem krzywdy i niedocenienia swoich<br />
przyjació³ malarzy krakowskich, których lansuje.<br />
M¹¿ malarki-amatorki Bettiny Bereœ, córki Jerzego.<br />
139. Janusz Petrykowski - postaæ dramatycznie<br />
zwi¹zkowa, kapitan na ton¹cym okrêcie DUPY czyli<br />
sto³ecznej galerii zwi¹zku zawodowego polskich<br />
beztalentów artystycznych.<br />
140. Krystyna Zwoliñska - £ódŸ, wyk³ada³a historiê<br />
<strong>sztuki</strong> na ró¿nych krajowych ASP, w koñcu napisa³a<br />
podrêcznik „Ma³a historia <strong>sztuki</strong>” (1995).<br />
141. Grzegorz Borkowski - sympatyczny kurator z<br />
zuja, mi³oœnik <strong>sztuki</strong> konceptualnej i tekstualnej,<br />
przy okazji sam równie¿ robi czasem dzie³a <strong>sztuki</strong><br />
w tym typie.<br />
142. Katarzyna Bik - „Gazeta Wyborcza” -<br />
krakowska synteza Doroty Jareckiej (patrz poz. 164)<br />
i Moniki Kuc (patrz poz. 108)<br />
143. S³awomir Bo³dok - historyk <strong>sztuki</strong>, w latach<br />
90. Znany jako g³ówny specjalista od krajowych<br />
notowañ aukcyjnych (dzia³a³ na ³amach „<strong>Art</strong> & Business”),<br />
wczeœniej P.P. Desa, a nawet nacjonal. Obecnie<br />
czêœciowo na emeryturze, czêœciowo wolny<br />
strzelec.<br />
144-145. Pawe³ Sosnowski i Joanna Sosnowska<br />
- parka. Ona historyczka <strong>sztuki</strong> i eseistka rozpiêta<br />
miêdzy kapistami a Tomaszem Ciecierskim. On -<br />
postaæ telewizyjna, próbowa³ robiæ programy i<br />
filmy o sztuce w TVP, w koñcu podda³ siê i zosta³<br />
urzêdnikiem telewizji publicznej. Wczeœniej<br />
próbowa³ handlowaæ sztuk¹. Oboje - bywalcy<br />
salonów, mi³oœnicy <strong>sztuki</strong> salonowej.<br />
146. Marta Tarabu³a - za³o¿ycielka i szefowa s³ynnej<br />
krakowskiej Galerii Œciskacz (vel Zderzak), córka<br />
krakowskiego malarza Janusza Tarabu³y, z dobrej<br />
rodziny, sprytna i przebieg³a, inteligentna i bezlitosna,<br />
lansuje w Krakowie dobrych, warszawskich<br />
malarzy, naœmiewa z krakowskiego<br />
pó³œwiatka artystycznego, dlatego te¿ krakowski<br />
pó³œwiatek jej nie lubi. Ma mê¿a (patrz poni¿ej) i<br />
coraz wiêcej dzieci (przyby³o w zesz³ym roku).<br />
147. Jan Michalski - m¹¿ Marty Tarabu³y (patrz<br />
wy¿ej). Myœliciel i pisarz, badacz tradycji<br />
kulturowych, apologeta malarstwa Andrzeja<br />
Wróblewskiego, Jaros³awa Modzelewskiego i<br />
Marka Sobczyka, których zalety opisa³ w licznych<br />
tekstach o g³êbokich walorach literackich.<br />
Zgrywus, umie pisaæ dowcipne teksty o polskiej<br />
sztuce wspó³czesnej. Naucza <strong>sztuki</strong> m.in.<br />
redaktorów krakowskiego miesi¹cznika „Znak”.<br />
148. Jerzy Madeyski - krytyk krakowski starszej<br />
daty, pisze o kim popadnie, na ogó³ w superlatywach,<br />
mówi¹ o nim „partyjny”<br />
ÓSMY RZ¥D (ostatni)<br />
149. J. Ryba - nie ¿yje, podobno za³o¿y³, albo<br />
prowadzi³, alternatywn¹ galeriê we Wroc³awiu, w<br />
latach 80.<br />
150. Andrzej Bieñkowski - malarz o orientacji<br />
ch³opomañskiej, dosypuje piasku do farb, aktywista<br />
zwi¹zkowy.<br />
151. Jacek WoŸniakowski - historyk <strong>sztuki</strong> („Czy<br />
artyœcie wolno siê ¿eniæ?”), pomnikowa postaæ<br />
krakowsko-chrzeœcijañska, bohater wierzeñ i<br />
podañ mieszczañskich, spadkobierca i potomek<br />
wszystkich najwa¿niejszych rodów galicyjskich,<br />
profesor KUL-u, w³aœciciel wielu dzie³ <strong>sztuki</strong> oraz<br />
jednego z najwa¿niejszych zabytków XX-wiecznej<br />
architektury polskiej - zakopiañskiej willi Pod<br />
Jedlami (1897, proj. Stanis³aw Witkiewicz).<br />
152. Stanis³aw Tabisz - nie utalentowany malarz<br />
ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />
krakowski w œrednim wieku, pisze te¿ artyku³y o<br />
swoich kolegach malarzach - trochê pretensjonalne<br />
- np. na ³amach krakowskiego miesiêcznika<br />
„Architektura i Biznes”<br />
153. Justyna Guze - orientacja w³oska, córka<br />
Joanny Guze („Impresjoniœci”), plotki mówi¹, ¿e<br />
jest córk¹ znanego profesora, którego orientacja<br />
seksualna teoretycznie wyklucza tak¹ mo¿liwoœæ.<br />
154. Krzysztof Stanis³awski - II-ligowy impresario,<br />
kurator, krytyk trójmiejski. Niedawno przesta³<br />
byæ dyrektorem Pañstwowej Galerii Sztuki w<br />
Sopocie. Od kilku lat próbuje bezczelnie wydawaæ<br />
podróbê legendarnego pisma „Projekt” (kto mu<br />
da³ logo!?) na ³amach której lansuje II-ligowych<br />
artychów trójmiejskich (dogada³ siê chyba z<br />
akademi¹).<br />
155. Jacek Werbanowski - szef warszawskiej<br />
Galerii Promocyjnej i kwartalnika „Exit”. Jedynym<br />
atutem galerii jest fakt, ¿e mieœci siê na miejscu<br />
legendarnej Galerii Krzywe Ko³o. Z kolei czasopismo<br />
przypomina formatem ¿agiel (czarno-bia³y)<br />
i faktycznie drukuje to, co akurat wiatr przywieje<br />
do redakcji. Korzystaj¹ z tego II-ligowi krytycy, jak<br />
równie¿ czasem wa¿niejsze lub m³odsze postaci,<br />
kiedy nie maj¹ co zrobiæ z tekstem, lub chc¹ zrobiæ<br />
przyjemnoœæ zaprzyjaŸnionemu artyœcie.<br />
156. Wojciech Cesarski - filozof z „Gazety Wyborczej”,<br />
podobno to on kusi³ niejednokrotnie recenzentów<br />
„G.W.” do pisania Ÿle o sztuce wspó³czesnej.<br />
157. Andrzej Skoczylas - kiepski malarz i redaktor<br />
totalnie wyklêty przez œrodowisko za ciemne<br />
sprawki polityczne w latach 80. Korzystaj¹c ze<br />
sprzyjaj¹cej koniunktury politycznej usi³owa³ do<br />
niedawna kontynuowaæ wydawanie za pañstwowe<br />
pieni¹dze pisma „Sztuka”, które osi¹gnê³o kuriozalnie<br />
kompromituj¹cy poziom merytoryczny<br />
(jedyni autorzy - Skoczylas i Skoczylasowa) i oryginaln¹<br />
numeracjê kolejnych wydañ (numery 1-6 i<br />
7-12). Próby objêcia ciep³ej posadki dyrektora zuja<br />
mimo licznych prowokacji nie powiod³y siê, w<br />
miêdzyczasie zmieni³a siê ekipa rz¹dz¹ca i dalszy<br />
los Skoczylasa na szczêœcie nie jest znany.<br />
158. J. Saber - konspiracyjny pseudonim Andrzeja<br />
Osêki - pod tym pseudonimem pisa³ w czasie stanu<br />
wojennego do podziemnych pisemek. Osêka to<br />
najbardziej znany i popularny krytyk <strong>sztuki</strong> czasów<br />
PRL. W percepcji <strong>sztuki</strong> zatrzyma³ siê na etapie<br />
Arsena³u’55, s³awê ugruntowa³ zjadliwymi<br />
Konkurs!<br />
Uwaga czytelnicy! Redakcja „Rastra” w trosce<br />
o rozwój wiedzy z zakresu wspó³czesnego<br />
¿ycia artystycznego og³asza konkurs na<br />
rozszyfrowanie wybranych detali obrazu<br />
Edwarda Dwurnika „<strong>170</strong> polityków <strong>sztuki</strong>”.<br />
Odpowiedzi na poni¿sze pytania prosimy<br />
nadsy³aæ pod adres redakcji do koñca kwietnia<br />
br. W nastêpnym numerze „Rastra”<br />
opublikujemy najciekawsze odpowiedzi i<br />
og³osimy zwyciêzcê konkursu. Nagrod¹ jest<br />
ufundowany przez artystê, oryginalny rysunek<br />
Edwarda Dwurnika!<br />
1. Dlaczego Andrzej Skoczylas i Tomasz<br />
Rudomino rzygaj¹ na g³owê J. Sabera?<br />
35<br />
artyku³ami na temat bie¿¹cej produkcji artystycznej<br />
w oficjalnych tygodnikach kulturalnych. Potem<br />
za³apa³ siê na podziemie, sk¹d trafi³ do „Gazety<br />
Wyborczej”.<br />
159. Tomasz Rudomino - znany jako autor<br />
pokracznych rankingów artystów polskich<br />
publikowanych pod koniec lat 80. w prasie<br />
oficjalnej. Obecnie w totalnym odwrocie.<br />
160-161. Dobrochna i Jerzy Olkiewicz - ma³-<br />
¿eñstwo. Jerzy Olkiewicz, kiedyœ piewca nowoczesnoœci,<br />
przyjaciel artystów - pisa³ im recenzje<br />
w ró¿nych pismach (g³ównie w „Kulturze”). Mówi<br />
siê, ¿e maltretowany przez ¿onê pi³ i utopi³ siê w<br />
Jeziorku Czerniakowskim.<br />
162. Marek Meschnik - pracowity i staranny kurator<br />
Muzeum Górnoœl¹skiego w Bytomiu. Organizuje<br />
tam du¿e wystawy cenionych malarzy (Tarasewicz,<br />
Dwurnik, Gierowski, Ciecierski etc.).<br />
163. Wojciech Tuleya - szef galma¿erii <strong>Art</strong> na<br />
Krakowskim Przedmieœciu w Warszawie. Dwurnik<br />
bywa tam codziennie i ma tam swój w³asny fotel.<br />
164. Dorota Jarecka - osoba, która decyduje o<br />
gustach plastycznych polskiej inteligencji. G³ówna<br />
recenzentka „Gazety Wyborczej”, której teksty<br />
dzia³aj¹ na superwajzorów uk³adu scalonego<br />
polskiej <strong>sztuki</strong> jak p³achta na byka. Wykszta³ci³ siê<br />
nawet swoisty kompleks Jareckiej - poniewa¿ jest<br />
bardzo mi³a i dobrze osadzona w warszawce, oraz<br />
pisze dla najbardziej presti¿owej gazety w kraju,<br />
jest zapraszana i podejmowana z wszelkimi<br />
honorami, wszyscy z zapartym tchem czytaj¹ jej<br />
ka¿dy kolejny tekst, jednoczeœnie jednak w<br />
Jarecka<br />
obna¿a siê<br />
przed<br />
Ma³kowsk¹<br />
towarzystwie nie wypada powiedzieæ niczego<br />
dobrego na temat jej artyku³ów. Ostatnio Dorota<br />
Jarecka zapisa³a siê równie¿ w historii literatury<br />
polskiej jako dziewczyna Krzysztofa Vargi.<br />
165. Monika Ma³kowska - niespe³niona artystka<br />
warszawska, znana, populistyczna recenzentka<br />
„Rzeczpospolitej”, przez niezorientowanych<br />
uwa¿ana za krytyka <strong>sztuki</strong>. Jej mê¿em by³<br />
Taranienko (patrz poz. 129).<br />
Wielcy nieobecni: Dorota Monkiewicz, Stefan<br />
Szyd³owski, Aneta Szy³ak, Adam Szymczyk<br />
fotografie: ³ukasz gorczyca i micha³ kaczyñski<br />
2. Dlaczego Bo¿ena Czubak idzie pod rekê z<br />
Ryszardem Ziarkiewiczem?<br />
3. Dlaczego J.A. Zieliñski, W. Fydrych, J.<br />
Brukwicki i J. Krzymuska maj¹ spêtane rêce i<br />
nogi ³añcuchami?<br />
4. Dlaczego Rajmund Kalicki klêcz¹c trzyma za<br />
rêkê Ewê Toniak?<br />
5. Wyjaœnij sens sceny ukrzy¿owania Janusza<br />
Boguckiego.<br />
6. W jakiego koloru sukienkê ubrana jest Maria<br />
Poprzêcka?<br />
7. Dlaczego Jan Stanis³aw Wojciechowski<br />
prowadzi na smyczy lwy?<br />
8. Dlaczego w tytule obrazu jest <strong>170</strong> polityków,<br />
a na obrazie 165?