170 Polityków sztuki - Raster - Art.PL

170 Polityków sztuki - Raster - Art.PL 170 Polityków sztuki - Raster - Art.PL

raster.art.pl
from raster.art.pl More from this publisher
02.06.2013 Views

ten plik pochodzi z internetowej strony magazynu artystycznego RASTER raster.art.pl tygodnik zmieniamy obraz polskiej sztuki © RASTER 2001 WSZELKIE PRAWA ZASTRZE¯ONE

ten plik pochodzi z internetowej strony magazynu artystycznego RASTER<br />

raster.art.pl<br />

tygodnik<br />

zmieniamy obraz polskiej <strong>sztuki</strong><br />

© RASTER 2001 WSZELKIE PRAWA ZASTRZE¯ONE


Wielkie rozszyfrowanie!<br />

Publikujemy jako pierwsi namalowany w 1997 roku,<br />

owiany aur¹ sensacji obraz Edwarda<br />

Dwurnika z cyklu „Wyliczanki”. Obok<br />

pionierskie rozszyfrowanie wszystkich postaci!<br />

Pikantne detale i konkurs dla czytelników!<br />

<strong>170</strong> polityków <strong>sztuki</strong><br />

PIERWSZY RZ¥D (od lewej)<br />

1. Jan Bia³ostocki - profesor, guru polskich<br />

historyków <strong>sztuki</strong>, naukowiec - œwiatowiec. W latach<br />

60. jako jeden z pierwszych ludzi w Warszawie<br />

jeŸdzi³ prywatnym mercedesem (br¹zowym).<br />

Wyk³ada³ na Uniwersytecie Warszawskim. Umar³<br />

10 lat temu.<br />

2. Maria Poprzêcka - profesor, dyrektorka Instytutu<br />

Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego -<br />

stanowisko to by³o w miarê bezpieczne do czasu<br />

zanim zacz¹³ siê ukazywaæ siê „<strong>Raster</strong>”. Je¿eli<br />

przegniemy, ona mo¿e mieæ nieprzyjemnoœci,<br />

mimo to, zachowuje spokój i pogodê ducha. Weso³a,<br />

lubi Kraków.<br />

3. Stefan Morawski - profesor od filozofii zahaczaj¹cy<br />

o estetykê i teoriê <strong>sztuki</strong>. Mia³ coœ wspólnego<br />

z marksizmem i absolutem.<br />

4. Magdalena Hniedziewicz - pisuje o sztuce,<br />

jedna z kluczowych postaci z krêgu galerii i czasopisma<br />

„Pokaz” (red. naczelna) - warto zagl¹daæ ku<br />

przestrodze: czy tak bêdzie wygl¹da³ ruch rastrystowski<br />

po piêædziesi¹tce?<br />

5. Maciej Gutowski - zmar³ niedawno. Barwna<br />

postaæ, zajmowa³ siê komizmem w polskiej sztuce<br />

gotyckiej, pisywa³ czule o wspó³czesnych artystach,<br />

ostatnio w stajni „Pokazu” (patrz wy¿ej).<br />

6. Ewa Mikina - czo³owa polska teoretyczka<br />

kontrkultury, z zas³ugami dla kultury (t³umaczy<br />

wa¿ne ksi¹¿ki z angielskiego). Jedyna s³aba strona<br />

- czasem wypowiada siê obszernie i pozytywnie o<br />

z³ej sztuce (np. o pracach Klamana).<br />

Sztuki<br />

cenniejsze<br />

ni¿ z³oto<br />

7. Agnieszka Morawiñska - jedna z lepszych<br />

odpowiedzi na pytanie co mo¿na robiæ po studiach<br />

z historii <strong>sztuki</strong> - przez jedn¹ kadencjê by³a polskim<br />

ambasadorem w Australii. Na co dzieñ - postaæ z<br />

salonowo-muzealnych krêgów warszawskich.<br />

8. Piotr Rypson - Fronczewski <strong>sztuki</strong> polskiej, sta³y<br />

bohater kroniki artystyczno-towarzyskiej „Rastra”<br />

(szersze omówienie patrz „<strong>Raster</strong>” nr 5, s.63), lew<br />

salonowy znany z anglojêzycznych makaronizmów<br />

- wed³ug studentek jest lepszy w angielskim ni¿<br />

wyk³adowcy na anglistyce.<br />

9. Andrzej Matynia - II ligowy krytyk artystyczny.<br />

10. Marcin Czerwiñski - socjolog, aktywny<br />

szczególnie w latach 70., sporo napisa³ te¿ o sztuce<br />

w kontekœcie kultury, pod koniec lat 70. og³osi³<br />

„samotnoœæ <strong>sztuki</strong>”.<br />

11. Janusz Jaremowicz - II ligowy krytyk<br />

artystyczny, specjalizuje siê w Tarasinie.<br />

12. Pawe³ Koz³owski - socjolog, pisa³ o sztuce w<br />

„Res Publice” w latach 80.<br />

13. Jacek Sempoliñski - malarz (jeszcze od czasów<br />

wystawy w Arsenale w 1955 roku), smaruje p³ótna<br />

na fioletowo i przeciera je na wylot. Wypowiada<br />

siê równie¿ i pisze, jest autorem trzeŸwej tezy, ¿e<br />

<strong>sztuki</strong> produkuje siê dziœ zdecydowanie za du¿o.<br />

Autorytet. G³ówny przyjaciel Wies³awa Juszczaka<br />

14. Wies³aw Juszczak - profesor (Instytut Historii<br />

Sztuki UW), postaæ kultowa. Jest m¹dry, ostatnimi<br />

laty starannie omija sztukê wspó³czesn¹ - poszukuje<br />

Ÿróde³ <strong>sztuki</strong>. Czyta Platona, Heideggera, Karen<br />

Blixen i muminki, w ogóle lubi kulturê skan-<br />

30<br />

dynawsk¹. W ramach zajêæ uniwersyteckich chodzi<br />

ze studentami do kina. Ma rancho w Miêæmierzu<br />

ko³o Kazimierza nad Wis³¹.<br />

15. Jerzy Zanoziñski - muzealnik warszawski od<br />

<strong>sztuki</strong> po 1945. Docent, bywalec „Amatorskiej”.<br />

Zmar³ niedawno.<br />

16. Marta Leœniakowska - historyczka architektury,<br />

erudytka, wie dok¹d zmierza wspó³czesna<br />

humanistyka, zwi¹zana z pismem „Arche” (format<br />

A3, ale lepsze ni¿ „Exit”).<br />

17. Miros³aw Ratajczak - najwy¿ej notowany<br />

krytyk wroc³awski i apologeta tamtejszych artystów<br />

(np. Geta-Stankiewicza). By³ na fali w latach 70. i<br />

80., teraz poza „Odrê” rzadko wyp³ywa. Intelektualista<br />

sentymentalny.<br />

18. Henryk Waniek - malarz smutnych obrazów,<br />

pisuje te¿ w guœcie krakowskim, konserwatywni<br />

lubi¹ go za to.<br />

19. Jerzy Stajuda - prowadzi³ ostatni salon<br />

artystyczny stolicy - bywali u niego ludzie z bran¿y<br />

muzycznej i plastycznej, od Lutos³awskiego do<br />

Kozyry. W Warszawie postaæ kultowa, skleja³ statki<br />

i samoloty, malowa³ abstrakcyjne obrazy, grywa³<br />

muzyczkê, pisa³ o sztuce. Umar³ w 1992 roku.<br />

Znajomi ustanowili nagrodê jego imienia, któr¹<br />

przyznaj¹ (w postaci rysunku Stajudy) raz na rok za<br />

osi¹gniêcia na polu krytyki artystycznej.<br />

20. Andrzej Jakimowicz - napisa³ wstêp do<br />

katalogu wystawy w Arsenale w 1955 roku<br />

(„Przeciw wojnie - przeciw faszyzmowi”), uczy³<br />

historii <strong>sztuki</strong> na Uniwersytecie Warszawskim,<br />

fascynowa³ siê sztuk¹ hindusk¹ - zosta³o po nim<br />

sporo ksi¹¿ek w bibliotece. Umar³ parê lat temu.<br />

21. Irena Jakimowicz - ¿ona Andrzeja - d³uga<br />

kadencja w warszawskim nacjonalu, odwieczna<br />

specjalistka od grafiki, teraz na emeryturze.<br />

22-23. Janina Jaworska i W³adys³awa Jaworska<br />

- dwie skrajnie myl¹ce siê postaci. Kluczowe has³a:<br />

Pary¿, Kraków, Tadeusz Makowski, papie¿ w sztuce.<br />

DRUGI RZ¥D<br />

24. A. Przekaziñski - ksi¹dz-muzealnik, pracuje w<br />

Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie, gdzie<br />

pokazuje siê od czasu do czasu coœ wspó³czesnego.<br />

By³ zamieszany w aferê Porczyñskiego (patrz poz.<br />

124).<br />

25. W. Niewêg³owski - duszpasterz œrodowisk<br />

twórczych czyli ksi¹dz od artystów.


26. El¿bieta Dzikowska - kobieta niezniszczalna,<br />

para do nieod¿a³owanego Toniego Halika (dziêki<br />

niemu trzyma³a siê - przynajmniej okresowo - z<br />

dala od <strong>sztuki</strong> polskiej) i do Wies³awy Wierzchowskiej<br />

(patrz poz. 40), wspólnie z któr¹ organizuje<br />

w³aœnie „S¹d Ostateczny” - zwieñczenie cyklu najwiêkszych<br />

i najlepiej rozreklamowanych gniotów<br />

wystawienniczych dekady (przedtem by³y „Jesteœmy”<br />

i Ars Erotica”).<br />

27. Bo¿ena Kowalska - Bogini <strong>sztuki</strong> geometrycznej,<br />

obdarzona potê¿nym g³osem i wspania³¹<br />

fryzur¹. Najbardziej p³odna pisarka spoœród pisz¹cych<br />

o polskiej sztuce po 1945 roku. Ca³y czas<br />

z dala od rzeczywistoœci.<br />

28. Kinga Kawalerowicz - krytyczka <strong>sztuki</strong>, chêtnie<br />

pisze o swoim mê¿u £ukaszu Korolkiewiczu,<br />

warszawskim malarzu, który znany jest jako autor<br />

kultowej serii obrazów o warszawskich gejach w<br />

czasach póŸnego Gierka.<br />

29. Grzegorz Kowalski - wychowawca m³odzie¿y<br />

artystycznej, za³o¿yciel Kowalni na warszawskiej<br />

ASP (patrz „<strong>Raster</strong>” nr 6, s.118) i przez to trochê<br />

zapomniany jako artysta. Znalaz³ niegdyœ na œmietniku<br />

star¹ walizkê mistrza Xawerego Dunikow-<br />

ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />

skiego.<br />

30. Agnieszka £awniczak - zas³u¿ona muzealniczka<br />

z Poznania, specjalistka od Malczewskiego, ostatnio<br />

bohaterka ma³ego skandaliku bran¿owego -<br />

dyrektor poznañskiego Muzeum Narodowego w<br />

brzydkim stylu wys³a³ j¹ na emeryturê.<br />

31. Janina £adnowska - Muzeum Sztuki w £odzi<br />

ze wszystkim konsekwencjami tego faktu<br />

(geometria itp.). Lubi siê pokazywaæ z firmow¹<br />

torb¹ MOMA (Museum of Modern <strong>Art</strong>, Nowy Jork)<br />

na ramieniu.<br />

32. Krystyna Czerni - postaæ ultrakrakowska,<br />

okolice „Znaku” i „Tygodnika Powszechnego”. Na<br />

obrazie za rêkê z Mieczys³awem Porêbskim - w<br />

zwi¹zku z opublikowaniem tomu rozmów z profesorem.<br />

33. Mieczys³aw Porêbski - postaæ pomnikowa,<br />

jeden z ostatnich wielkich profesorów historii <strong>sztuki</strong>,<br />

wspó³twórca i teoretyk powojennej <strong>sztuki</strong> krakowskiej,<br />

ostatnio wyprowadzi³ siê z Krakowa w<br />

góry. Chocia¿ oficjalnie po¿egna³ siê z krytyk¹ <strong>sztuki</strong><br />

w latach 60., w Krakowie ci¹gle uwa¿any jest za<br />

wyroczniê w sprawach wspó³czesnej produkcji<br />

artystycznej. Zna „Rastra” (patrz foto na s. 17)<br />

31<br />

34. Piotr Krakowski - ciekawy profesor historii<br />

<strong>sztuki</strong> o nazwisku idealnie dopasowanym do<br />

miasta, w którym pracowa³. Dwurnik nie zgodzi³<br />

siê na publikacjê jego tekstu w katalogu swej<br />

wystawy w krakowskim Œciskaczu (Zderzaku).<br />

Napisa³ kilka podrêcznikowych ksi¹¿ek o sztuce<br />

XIX i XX wieku, a w latach 90. wyda³ pierwsz¹ w<br />

dziejach polskiej historii <strong>sztuki</strong> ksi¹¿kê o sztuce<br />

Trzeciej Rzeszy. Wkrótce potem zmar³.<br />

35. Andrzej Starmach - najwiêkszy galerzysta<br />

polski, jedn¹ wystaw¹ potrafi rzuciæ ca³y Kraków<br />

na kolana, byæ mo¿e jest jedyn¹ osob¹ w Polsce,<br />

która potrafi dobrze zarobiæ na krakowskiej sztuce.<br />

Uwaga: na obrazie jest bardzo podobny do siebie!<br />

36. Piotr Szubert - bohater pozytywny, aktualnie<br />

dyrektor muzeum im. X. Dunikowskiego w<br />

warszawskiej Królikarni, równie¿ nauczyciel na<br />

ASP. Przychylny m³odym ludziom i sztuce wspó³czesnej.<br />

Specjalizuje siê w rzeŸbie XIX i XX wieku,<br />

ostatnio zrobi³ wystawê o figurze w polskiej sztuce<br />

nowoczesnej (patrz s. 40).<br />

37. Bo¿ena Stok³osa - postaæ efemeryczna, pisa³a<br />

o „Gruppie” i okolicach. Zniknê³a gdzieœ. Podobno<br />

jest ¿on¹ wziêtego muzyka Janusza Stok³osy.


38. Zbigniew Micha³ Legutko - korespondent w<br />

USA, wspó³pracowa³ z „<strong>Art</strong> & Business” w czasach,<br />

gdy na ok³adce tego pisma publikowano reprodukcje<br />

obrazów Dwurnika (czyli bardzo dawno).<br />

39. Wojciech W³odarczyk - wybitna, magnetyczna<br />

indywidualnoϾ, najbardziej efektowna kariera<br />

polityczna wœród historyków <strong>sztuki</strong>, za Olszewskiego<br />

by³ ministrem, teraz pose³ ROP-u. Drugie<br />

oblicze: historyk <strong>sztuki</strong> na us³ugach ASP, wytrawny<br />

wyk³adowca, trochê w stylu Wo³oszañskiego<br />

(„Sensacje XX wieku”), cz³owiek, który uczy³ Gruppê<br />

historii <strong>sztuki</strong>, jeden z pierwszych ludzi, którzy<br />

pisali naukowe teksty o sztuce lat 80., równie¿<br />

autor ksi¹¿ki o socrealizmie i X tomu „Sztuki Œwiata”,<br />

kolekcjoner, wyznawca etosu malarskiego,<br />

podobno spokrewniony z Malewiczem, ma dom<br />

pod Kazimierzem Dolnym zaprojektowany przez<br />

innego prawicowego polityka Czes³awa Bieleckiego.<br />

Przepada za Gierowskim.<br />

40. Wies³awa Wierzchowska - pisuje, przeprowadza<br />

wywiady, organizuje wystawy, filar sto³ecznej<br />

formacji „Pokaz” (patrz poz. 4) oraz para do<br />

El¿biety Dzikowskiej (patrz poz. 26). Rozkochana<br />

w sztuce, artystach i krytykach - we wszystkich<br />

naraz.<br />

41. Tadeusz Nyczek - krakowski krytyk literacki z<br />

pokolenia Nowej Fali, zainteresowany równie¿<br />

sztuk¹, prowadzi³ galeriê w Krakowie, która upad³a<br />

na pocz¹tku lat 90. Typ krakowski, w orbicie<br />

Szymborskiej.<br />

42. Jaros³aw Koz³owski - p³odny artysta (pocz¹tkowo<br />

konceptualny), przywódca duchowy PSI<br />

(poznañskiej szko³y instalacji), twórca modelowych<br />

PSIkusów, nauczyciel m³odzie¿y, ogólnie na plus.<br />

43. Ryszard Ziarkiewicz - postrach Trójmiasta,<br />

kurator legendarnej wystawy „Ekspresja lat 80tych”<br />

w Sopocie w 1986 r. (sam jeszcze wówczas<br />

by³ artyst¹). W nastêpnej dekadzie wielki piewca<br />

<strong>sztuki</strong> krytycznej. Za³o¿y³ ksi¹¿kowe czasopismo<br />

„Magazyn Sztuki”, które zapewne przejdzie do<br />

historii jako najwa¿niejsze polskie pismo artystyczne<br />

lat 90. Gdy urzêdnicy wykurzyli go z<br />

Pañstwowej Galerii Sztuki w Sopocie sprzeda³ auto,<br />

by móc je dalej wydawaæ, dosta³ za to nagrodê im.<br />

J. Stajudy (patrz poz. 19), nied³ugo potem ludzie<br />

znudzili siê „Magazynem...”. Ostatnio postanowi³<br />

podobno przenieœæ siê do Warszawy (z Gdañska) i<br />

zamkn¹æ czasopismo. Na razie jednak zmieni³ jego<br />

format i layout - jest teraz bardziej podobny do<br />

„Rastra”.<br />

44. Bo¿ena Czubak - historyczko-krytyczka <strong>sztuki</strong><br />

po poznañskiej szkole, lubi dyskursy, nie lubi s³owa<br />

„fajnie”, bardzo powa¿na, farbowana blondynka,<br />

ostatnio zwi¹zana z Multihumanoidem Gdañskim.<br />

45. Danuta Wróblewska - w³adczyni sto³ecznej<br />

Kordegardy, zwi¹zana duchowo z „Pokazem” (patrz<br />

poz. 4), kocha sztukê, ka¿d¹.<br />

TRZECI RZ¥D<br />

46. Ruszczyc - dyrektor warszawskiego narodowego,<br />

wnuczek malarza Ferdynanda Ruszczyca,<br />

za jego kadencji muzeum zaczê³o siê reklamowaæ<br />

i kosiæ kaskê od finansjery.<br />

ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />

47. Ryszard Stanis³awski - internacjona³,<br />

cz³owiek, który bêd¹c przez kilkadziesi¹t lat dyrektorem<br />

w³¹czy³ Muzeum Sztuki w £odzi do<br />

œwiatowego art-netu, wychowa³ sobie nastêpcê -<br />

Jedliñskiego (patrz poz. 101). Pierwszy m¹¿ Aliny<br />

Szapocznikow, ostatnio z Urszul¹ Czartorysk¹ (patrz<br />

poz. 99).<br />

48. Mariusz Hermansdorfer - dyrektor narodowego<br />

wroc³awskiego, zgromadzi³ tam niez³y zbiór<br />

polskiej <strong>sztuki</strong> powojennej, m.in. stosy worków<br />

Abakanowicz, zrolowanych Dwurników, ma te¿<br />

sporo Tarasewicza.<br />

49. Ewa Toniak - obecnie pracuje dla Fundacji<br />

Danuta i lansuje polsk¹ sztukê dekoracyjn¹ za<br />

pieni¹dze makaroniarzy.<br />

50. Rajmund Kalicki - zajmuje siê literatur¹ i<br />

sztuk¹, pisze - zwi¹zany z „Twórczoœci¹”, napisa³<br />

ksi¹¿kê o Gombrowiczu, pisze tak¿e teksty inspirowane<br />

obrazami Dwurnika.<br />

51. Anna Rakowska - wysuniêta jednostka<br />

Fundacji Batorego do spraw <strong>sztuki</strong>, w zwi¹zku z<br />

piastowanym stanowiskiem otaczana troskliw¹<br />

opiek¹ przez wszystkie komórki uk³adu scalonego<br />

<strong>sztuki</strong> polskiej ¿yj¹ce z pieniêdzy fundacji. W³aœnie<br />

zosta³a przesuniêta do pracy w legendarnym dziale<br />

rozwoju zuja, zdominowanym dot¹d przez dorabiaj¹cych<br />

na ¿ycie studentów historii <strong>sztuki</strong>, pensjê<br />

p³aci jej jednak nadal fundacja. Na obrazie miêdzy<br />

jej nogami g³owa Andrzeja Osêki (patrz poz. 158).<br />

52. El¿bieta Grygiel - historyk <strong>sztuki</strong> w s³u¿bie<br />

Fundacji Batorego, ¿ona Marka (patrz ni¿ej). W<br />

zwi¹zku ze sk³onnoœciami feministycznymi na<br />

obrazie wystêpuje w dwóch wcieleniach: grzecznym<br />

(obejmowana przez Annê Rakowsk¹) i demonicznym<br />

(napastuj¹ca mê¿a).<br />

53. Marek Grygiel - spec zuja od fotografii, ma<br />

w³asn¹ jamkê na Placu Zamkowym, gdzie urz¹dza<br />

wystawy, najczêœciej Maurycemu Gomulickiemu.<br />

Zarabia w „Gazecie Wyborczej” (fotoedytor).<br />

54-55. Milada Œliziñska i Józef A. Mrozek - jedna<br />

z najbardziej znanych salonowych par warszawskich.<br />

Ona - kuratorka zuja, sprowadza do Warszawy<br />

gwiazdorów <strong>sztuki</strong>, sieje w zuju pop³och, skutecznie<br />

niszczy wszystkie przeszkody na swojej drodze,<br />

uwa¿ana w zwi¹zku z tym za osobê groŸn¹ i trudn¹<br />

w kontakcie. On - prawie jedyny w Polsce historyk<br />

wzornictwa, wyk³adowca na ASP, œwiat³y umys³,<br />

obecnie równie¿ redaktor naczelny mie-siêcznika<br />

„Meble Plus”. Razem - kolekcjonerzy wszelkich<br />

przejawów wzornictwa, stali bywalcy pchlich<br />

targów. Ubieraj¹ siê markowo z ekstra-waganckimi<br />

dodatkami (ona - czapka pilotka).<br />

56. Wojciech Krukowski - dyrektor Kruk, Pan na<br />

zuju. Wspó³twórca offowej trupy teatralnej Akademia<br />

Ruchu. Jeden z g³ównych bohaterów kroniki<br />

artystyczno-towarzyskiej „Rastra”, wbrew pozorom<br />

ma wp³yw na program wystawienniczy zuja,<br />

potrafi siê nie zgadzaæ na ró¿ne rzeczy.<br />

57. J. KoŸbiel - postaæ tajemnicza. Robi coœ w<br />

zuju, np. poprawia b³êdy w tekstach.<br />

58. Ewa Gorz¹dek - ludzkie oblicze zuja, kuratorka<br />

o pogodnym usposobieniu, lubi ³adn¹ sztukê.<br />

59. Ryszard Kluszczyñski - g³ówny w Polsce<br />

32<br />

specjalista od <strong>sztuki</strong> multimedialnej, kursuje<br />

miêdzy £odzi¹ a zujem, gdzie organizuje liczne<br />

imprezy z trudn¹ do odbioru sztuk¹. Zafascynowany<br />

nowinkami technologicznymi.<br />

60-61. £ukasz Gorczyca i Micha³ Kaczyñski - to<br />

my, redaktorzy „Rastra”, z³oœliwy malarz umieœci³<br />

nas pod prysznicem Marka Zujka GoŸdziewskiego!<br />

I tak mieliœmy szczêœcie, za³apaliœmy siê do obrazu<br />

w ostatniej chwili.<br />

62. Marek GoŸdziewski - zujek-kurator o wygl¹dzie<br />

ch³opca, st¹d przypuszczenie, ¿e jest postaci¹<br />

wymyœlon¹ przez Gombrowicza, specjalista od<br />

artystów sieciowych, unika ludzi, milczenie na co<br />

dzieñ odbija sobie d³ugimi filozoficznymi przemowami<br />

podczas wernisa¿y - potrafi trzymaæ ludzi<br />

40 minut przed sal¹ wystawow¹, która po otwarciu<br />

okazuje siê pusta.<br />

63. Janusz Marek - zujowy specjalista od teatru,<br />

ostatnio sprowadzi³ na wystêpy do kraju Pinê<br />

Bausch.<br />

64. Andrzej Mroczek - kurator, galerzysta, weteran<br />

lubelski, zas³u¿ony dla progresywnej <strong>sztuki</strong> w<br />

latach 70. i 80., obecnie odpoczywa jako dyrektor<br />

lubelskiego BWA.<br />

65. Barbara Majewska - kochanica Francuza czyli<br />

ostatnia osoba w Polsce, która wie¿y, ¿e Pary¿ jest<br />

stolic¹ <strong>sztuki</strong> wspó³czesnej. Rozkochana w malarstwie.<br />

Od czasu ust¹pienia z dyrektorskiego fotela<br />

w zniechêcie na rzecz Andy Rottenberg, w nieustaj¹cym<br />

i otwartym konflikcie z uk³adem scalonym<br />

<strong>sztuki</strong> polskiej.<br />

66. Jerzy Ludwiñski - legendarna postaæ sceny<br />

niezale¿nej, aktywna g³ównie w latach 60. i 70.,<br />

uchodzi za wybitnego krytyka <strong>sztuki</strong>. Ostatnio brak<br />

œladów ¿ycia.<br />

67. Maria Anna Potocka - MAPA lub MASZA (dla<br />

znajomych), samosteruj¹ca siê jednostka: polonistka,<br />

pisarka, artystka, fotografka, krytyczka i<br />

teoretyczka <strong>sztuki</strong>, galerzystka, kolekcjonerka, muzealniczka,<br />

redaktorka, myœlicielka, organizacja<br />

non-profit, szefowa polskiej sekcji AICA, mieszkanie<br />

na Floriañskiej w Krakowie, superwajzorka<br />

uk³adu scalonego <strong>sztuki</strong> polskiej etc. Panuje nad<br />

sytuacj¹.<br />

CZWARTY RZ¥D<br />

68. Z. Gebhard - poetka z Wroc³awia pisz¹ca<br />

Wszystkie<br />

wielbicielki<br />

Bogusia D.<br />

niegdyœ recenzje plastyczne w miejscowej prasie<br />

partyjnej.<br />

69. Joanna Kiliszek - znana z pracy w warszawskiej<br />

Galerii Dziekanka na pocz¹tku lat 90., potem<br />

wyjecha³a do Niemiec, korespondowa³a z „<strong>Art</strong> &<br />

Business”, teraz sprawuje funkcje dyplomatyczne<br />

w Lipsku (kieruje Polskim Instytutem Kultury).<br />

Drobna, w intensywnym makija¿u.<br />

70. Magda Kardasz - dziewczyna ze zniechêty, ma<br />

bardzo fajne momenty.<br />

71. Nawojka Cieœliñska - rasowy polityk <strong>sztuki</strong>,<br />

pod koniec lat 70. redaktorka pisma „Sztuka”. W<br />

latach 90. na placówce w Niemczech, a potem nie<br />

kochana dyrektor Muzeum Sztuki w £odzi (po<br />

Jedliñskim), personel zrobi³ strajk przeciwko niej,<br />

podda³a siê.


72. Ewa Klekot - antropolo¿ka uniwersytecka,<br />

pracownik naukowy, kilka lat na emigracji w<br />

Hiszpanii, lubi malarstwo wiêc pisuje recenzyjki i<br />

tekœciki do „<strong>Art</strong> & Business” lub katalo¿ków.<br />

73. Jola Gola - Muzeum ASP w Warszawie,<br />

doktorat z Szapocznikow, kiedyœ dziewczyna<br />

Bogusia (patrz ni¿ej).<br />

74. Bogus³aw Deptu³a (kopuluje z <strong>Art</strong>em -<br />

ulubion¹ galma¿eri¹ Edwarda Dwurnika - patrz te¿<br />

poz. 163) - Boguœ, salonowy piêknoduch,<br />

szarmancki, panie za nim przepadaj¹, autorytet<br />

plastyczny miesiêcznika „Elle”, nieustaj¹cy<br />

magistrant w Instytucie Historii Sztuki UW, czu³y<br />

recenzent, rzecznik prasowy Edwarda Dwurnika,<br />

lubi bawiæ na salonach krakowskich („T.P.” i okolice).<br />

Picie bimbru<br />

w ³ódzkim<br />

Muzeum<br />

Sztuki<br />

Zaleta: jest œwiadom w³asnej sytuacji.<br />

75. Marek Rostworowski - jedna z pomnikowych<br />

postaci krakowskich, historyk <strong>sztuki</strong>, robi³ g³oœne<br />

wystawy <strong>sztuki</strong> o Polakach, dyrektor Muzeum Czartoryskich,<br />

w latach 90. zd¹¿y³ byæ (krótko) ministrem<br />

kultury, a nawet <strong>sztuki</strong>. Niedawno umar³.<br />

76. Zbigniew St. Kamieñski - Muzeum Sztuki<br />

Wspó³czesnej w Radomiu, rysownik, asystent<br />

Szewczuka - patrz poni¿ej.<br />

77. Mieczys³aw Szewczuk - kurator Muzeum Sztuki<br />

Wspó³czesnej w Radomiu, maj¹ tam ciekawy zbiór<br />

<strong>sztuki</strong> polskiej powojennej, ¿eby go zobaczyæ<br />

najlepiej udaæ siê tam latem.<br />

78. Andrzej Przywara - Lis (szersze omówienie<br />

patrz „<strong>Raster</strong>” nr 5, s. 62-63), kurator Lisiej Jamy<br />

czyli dawnej Galerii Foksal. Jest dobry i kole¿eñski,<br />

chêtnie pomaga potrzebuj¹cym. Postaæ pozytywna,<br />

ale ma³o efektywna, nie lubi partactwa i<br />

niekompetencji. Jedna z nielicznych osób w<br />

Polsce, do których Miros³aw Ba³ka ma zaufanie.<br />

79. Wies³aw Borowski - wspó³twórca i szef Galerii<br />

Foksal (nadal), ma tam swój nietykalny gabinet,<br />

ostatni prawdziwy d¿entelmen uk³adu scalonego<br />

polskiej <strong>sztuki</strong>, na obrazie trafnie przedstawiony z<br />

anielskimi skrzyd³ami.<br />

80. Andrzej Kostyrko - sekretarz wydzia³u kultury<br />

KC PZPR, za³o¿yciel pisma “Sztuka”, na emeryturze.<br />

M¹¿ Teresy Kostyrko, historyczki <strong>sztuki</strong>, pochodz¹<br />

z Poznania.<br />

81. Nina Smolarz - organizowa³a z Januszem<br />

Boguckim (patrz poni¿ej) uduchowione wystawy<br />

<strong>sztuki</strong> w latach 80. i póŸniej. S³owo-klucz: etos.<br />

82. Janusz Bogucki - niedawno zmar³y zas³u¿ony<br />

kreator i opisywacz ¿ycia artystycznego PRL-u.<br />

Poœmiertnie, bohater jednej z najwiêkszych afer<br />

polskiej krytyki i historii <strong>sztuki</strong> lat 90. - przy okazji<br />

porz¹dkowania wnêtrz Instytutu Sztuki PAN ekipa<br />

remontowa wywioz³a na przemia³ czêœæ<br />

zdeponowanego tam archiwum Boguckiego. By³a<br />

to tzw. niepowetowana strata. Sprawa rozesz³a siê<br />

po koœciach.<br />

83. Joanna Pollakówna - uwa¿ana za osobê<br />

najpiêkniej w Polsce pisz¹c¹ o malarstwie (raczej<br />

nie wspó³czesnym), pisze te¿ poezje. Przedstawicielka<br />

oczapizmu - patrz s. 40.<br />

84. Jacek Antoni Zieliñski - malarz w stanie<br />

permanentnej fascynacji malarstwem z wystawy<br />

w Arsenale w 1955 roku. Lubi o tym pisaæ.<br />

ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />

85. Waldemar Fydrych - Major - przywódca<br />

Pomarañczowej Alternatywy, potem kandydowa³<br />

na prezydenta, obecnie na emigracji.<br />

86. Jerzy Brukwicki - lider sto³ecznej formacji<br />

„Pokaz” (patrz poz. 4), modelowy II-ligowiec, impresario.<br />

87. Joanna Krzymuska-Mansfeld - wicedyrektor<br />

zniechêty, czasem kurator, sympatyczna postaæ w<br />

typie szarej eminencji.<br />

88. Ignacy Witz - cz³owiek, który przechadza³ siê<br />

„spacerkiem po wystawach”, w czasach g³êbokiego<br />

PRL-u popularny krytyk II-ligowy. By³ te¿ rysownikiem.<br />

89. Wojciech Krauze - II-ligowy recenzent z<br />

przesz³oœci¹ w “¯yciu Warszawy” (nastêpca<br />

Ignacego Witza - patrz wy¿ej), rasowy gratiso¿erca,<br />

obecny na wszystkich konferencjach prasowych,<br />

chocia¿ trudno ustaliæ dla kogo aktualnie pracuje.<br />

Sto³uje siê na bankietach.<br />

90. Andrzej Kosto³owski - nieortodoksyjny<br />

przedstawiciel poznañskiej historii i krytyki <strong>sztuki</strong>,<br />

jeden z pierwszych, którzy lansowali malarstwo<br />

Andrzeja Wróblewskiego.<br />

PI¥TY RZ¥D<br />

91. Jan Œwidziñski - artysta legendarny,<br />

konceptualny, autor manifestu <strong>sztuki</strong> kontekstualnej<br />

(lata 70.).<br />

92-93. Leszek Jampolski i Jaros³aw Daszkiewicz<br />

- twórcy inicjacyjnej dla rastrystów wystawy<br />

Ukrzy¿owanie<br />

Boguckiego<br />

„Arsena³ ’88”, zetempowcy. Jampolski w pierwszej<br />

po³owie lat 90. prowadzi³ Galeriê Brama, zaœ<br />

Daszkiewicz bezskutecznie pisa³ doktorat u prof.<br />

Juszczaka (patrz poz. 14) o malarstwie lat 80. w<br />

koñcu wyda³ poronion¹ ksi¹¿kê na ten temat.<br />

Obecnie obaj dzia³aj¹ w ukryciu.<br />

94. Józef Robakowski - potwór ³ódzki, od pocz¹tku<br />

lat 60. filar progresywnej ³ódzkiej sceny artystycznej,<br />

twórca Galerii Wymiany w ramach której<br />

zebra³ obszerny zbiór rozmaitych artefaktów, obecnie<br />

na stra¿y dobrego imienia ³ódzkich artystów,<br />

wojuje z ka¿dym, któremu nie spodoba siê sztuka<br />

³ódzka. Jako artysta utkwi³ w k¹cie (energetycznym).<br />

95. Franciszek Kuduk - by³ sekretarzem od kultury<br />

w KC PZPR, potem przeniós³ siê do telewizji, wy-<br />

33<br />

myœli³ audycjê „Galeria 38 milionów” (puszczali<br />

to w dwójce w czasie dziennika), sam robi³ filmy o<br />

sztuce. Pochodzi podobno z Krakowa.<br />

96. Witos³aw Czerwonka - na po³y legendarny<br />

profesor gdañskiej PWSSP (a potem ASP), prowadzi<br />

jedyn¹ w okolicy pracowniê, w której nie<br />

trzeba malowaæ ani rzeŸbiæ, uczyli siê u niego progresywni<br />

artyœci trójmiejscy.<br />

97. Jolanta Ciesielska - krytyczka i kuratorka,<br />

samodzielna, ³ódzka femme fatale, lubi rozrywkê i<br />

zaczepki. Pisze bardzo du¿o tekstów do katalogów,<br />

równie¿ z³ych artystów.<br />

98. Krzysztof Jurecki - Muzeum Sztuki w £odzi,<br />

zawziêty i niezwykle p³odny krytyk i historyk,<br />

opisywacz ró¿nych ³ódzkich ruchów artystycznych,<br />

przede wszystkim uwielbia fotografiê i film, lubi<br />

publikowaæ niewiarygodnie d³ugie teksty w<br />

„Exicie”. Ci¹gle nie mo¿e przebiæ siê na pierwsz¹<br />

liniê, byæ mo¿e istniej¹ po temu rozs¹dne powody.<br />

99. Urszula Czartoryska - niedawno zmar³a,<br />

krytyczka i historyczka <strong>sztuki</strong>, zw³aszcza fotografii,<br />

napisa³a kilka wa¿nych ksi¹¿ek, d³ugo (do œmierci)<br />

pracowa³a w Muzeum Sztuki w £odzi. ¯ona<br />

Ryszarda Stanis³awskiego (patrz poz. 47).<br />

100. Maria Morzuch - kuratorka Muzeum Sztuki w<br />

£odzi, ale pochodzi z Trójmiasta, wiêc mówi, ¿e<br />

ma dystans. W latach 80. lansowa³a m³od¹ polsk¹<br />

sztukê zagranic¹. Swobodna.<br />

101. Jaromir Jedliñski - wychowanek Ryszarda<br />

Stanis³awskiego (patrz. poz. 47), nie utrzyma³ siê<br />

d³ugo na stanowisku dyrektora ³ódzkiego Muzeum<br />

Sztuki, po odejœciu niezrzeszony, pisuje<br />

nieprzejrzyste teksty o artystowskich artystach<br />

(Chlanda), robi fajne zadymy po alkoholu. Bardzo<br />

wysoka pozycja w uk³adzie scalonym <strong>sztuki</strong><br />

polskiej, zaufany Andy Rottenberg (patrz poz. 120),<br />

ma kontakty zagraniczne.<br />

102. Zbigniew Makarewicz - d³ugoletni awangardzista<br />

wroc³awski, postaæ offowa.<br />

103. £ukasz Guzek - krakowski impresario od<br />

performance’ów itp. Kluczowa postaæ w sieci<br />

alternatywno-performerskiej uk³adu scalonego.<br />

Ma tajn¹ Galeriê QQ w Krakowie.<br />

104. Janusz Zagrodzki - badacz polskiej<br />

awangardy, w szczytowym okresie swej kariery<br />

wicedyrektor warszawskiego narodowego, w<br />

koñcu zmuszony do powrotu do £odzi. Postaæ<br />

dwuznaczna.<br />

105. Szymon Bojko - sêdziwy krytyk, g³ównie<br />

specjalista od grafiki u¿ytkowej, napisa³<br />

podstawow¹ ksi¹¿kê o historii polskiego plakatu,<br />

za czasów PRL-u du¿o jeŸdzi³ zagranicê, pisa³ m.in.<br />

do „Projektu”, ostatnio wyk³ada w USA.<br />

106. Ewa Kuryluk - artystka i pisarka, w latach 70.<br />

malowa³a fajne obrazy. Emigrowa³a, w USA<br />

napisa³a m¹dr¹ ksi¹¿kê o chustce Weroniki,<br />

wyrobi³a te¿ sobie œwiadomoœæ feministyczn¹,<br />

ostatnio publikuje eseje w „Magazynie Gazety<br />

Wyborczej”, twierdzi, ¿e kocha sztukê.<br />

107. Alicja Kêpiñska - poznañska profesorka<br />

historii <strong>sztuki</strong>, du¿y autorytet dla miejscowych<br />

artystów, napisa³a ksi¹¿kê o sztuce polskiej 1945-<br />

1978.


108. Monika Kuc - recenzentka „Gazety Sto-<br />

³ecznej”, aktualnie, dziêki pozycji gazety dla której<br />

pracuje, liderka na liœcie II-ligowych recenzentów<br />

plastycznych.<br />

109. Maria Domurat - sympatyczna dama ze<br />

zniechêty, zna wszystkich artystów, bo kieruje<br />

dzia³em dokumentacji zniechêty<br />

110. Piotr Sarzyñski - warszawski playboy, szpakowaty<br />

modniœ, zarabia na ¿ycie wypisy-waniem komuna³ów<br />

o sztuce na ³amach tygodnika „Polityka”.<br />

111. Piotr Piotrowski - PPP - Profesor Politycznie<br />

Poprawny, topowy historyk <strong>sztuki</strong> z Poznania, specjalista<br />

od dyskursów, sympatyczny (patrz tak¿e<br />

„<strong>Raster</strong>” nr 5, s. 63).<br />

112. W³odzimierz Nowaczyk - muzealnik z<br />

poznañskiego narodowego.<br />

SZÓSTY RZ¥D<br />

113. Jan Stanis³aw Wojciechowski - rzeŸbiarz i<br />

pisarz badaj¹cy granice wytrzyma³oœci jêzyka i<br />

czytelników. Dyrektor przeznaczonego do likwidacji<br />

Instytutu Kultury. Ostatnio specjalista od<br />

efektownych blaman¿ów i weneckiej opalenizny<br />

(o jego nieszczêœliwej roli kuratora polskiego<br />

pawilonu na biennale w Wenecji czytaj w „Rastrze”<br />

nr 5, s. 60). Najœwie¿sz¹ wpadk¹ Wojciechowskiego<br />

by³ udzia³ w promocji wydanej przez Instytut<br />

Kultury ksi¹¿ki Andrzeja Turowskiego - ambitna<br />

wypowiedŸ dyrektora zosta³a przerwana przez<br />

autora ksi¹¿ki s³owami: „Pan nie zrozumia³ ksi¹¿ki,<br />

któr¹ sam wyda³!”<br />

114. Barbara Wojciechowska - ¿ona Aleksandra<br />

Wojciechowskiego (patrz poni¿ej).<br />

115. Aleksander Wojciechowski - zas³u¿ony<br />

kronikarz polskiego ¿ycia artystycznego (równie¿<br />

wspó³czesnego), przez wiele lat kurator polskiego<br />

pawilonu na biennale w Wenecji, ostatnim wielkim<br />

prze¿yciem artystycznym by³a dla niego sztuka<br />

przykoœcielna czasów stanu wojennego, czemu<br />

da³ wyraz w ksi¹¿ce „Czas smutku, czas nadziei”.<br />

116. El¿bieta Zawistowska - modelowa ciotka,<br />

zajmuje siê sztuk¹ w sto³ecznym narodowym.<br />

117. Anka Ptaszkowska + Klio i Mnemosyne -<br />

wspó³za³o¿ycielka Galerii Foksal, sk¹d odesz³a w<br />

wyniku ideowej schizmy pod koniec lat 60. Przez<br />

jakiœ czas by³a ¿on¹ Edwarda Niebieski Pasek<br />

Krasiñskiego, maj¹ córkê. W latach 70. wyemigrowa³a<br />

do Francji. Ca³y czas trzyma siê na dystans.<br />

118. Maryla Sitkowska - szefowa Muzeum ASP w<br />

Warszawie, wie prawie wszystko o polskiej sztuce<br />

lat 70. i 80., równie¿ od strony towarzyskiej i anegdotycznej,<br />

robi najlepsze w kraju kalendaria karier<br />

artystycznych (klasyka gatunku - kalendarium Gruppy<br />

w katalogu wystawy w zniechêcie w 1992 r.).<br />

119. Ma³gorzata Winter - dyrektorka Muzeum<br />

Okrêgowego im. Leona Wyczó³kowskiego w<br />

Bydgoszczy. Wybitna organizatorka, kuratorka<br />

podstawowych wystaw retrospektywnych<br />

(Dwurnik, Kowalski) oraz corocznej wystawy imprezowo-sieciowej<br />

„Oikos”. Ostatnio w silnym<br />

zwi¹zku emocjonalnym ze scen¹ ³ódzk¹. Postaæ<br />

szczególnie pozytywna, towarzyska i zabawowa.<br />

120. Anda Rottenberg - Margaret Thatcher polskiej<br />

ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />

Cuda w Fundacji Batorego:<br />

Rakowska rozrzuca dolary,<br />

Grygiel rozdwaja siê<br />

<strong>sztuki</strong>, superwajzorka, absolutny numer 1 uk³adu<br />

scalonego, szefowa zniechêty, nietykalna, co<br />

zamierzy to zrobi, dzia³a wy³¹cznie politycznie i<br />

strategicznie, pisz¹ o niej z podziwem pisma<br />

kobiece, a nawet „Magazyn Gazety Wyborczej”.<br />

Obdarzona dramatycznym ¿yciorysem i rozleg³ymi<br />

znajomoœciami (wszêdzie), znana w art-worldzie.<br />

121. Jaros³aw Œwierszcz - wicedyrektor zniechêty,<br />

rasowy polityk <strong>sztuki</strong>, specjalista od wystaw<br />

sieciowych (szersze omówienie patrz „<strong>Raster</strong>” nr<br />

5, s. 62)<br />

122. Janusz Miliszkiewicz - chudy dziennikarz interesuj¹cy<br />

siê sztuk¹, przede wszystkim na ³amach<br />

miesiêcznika „Twój Styl”<br />

123. Mieczys³aw Morka - warszawski historyk<br />

<strong>sztuki</strong> nowo¿ytnej, postanowi³ zdemaskowaæ<br />

faktyczn¹ wartoœæ kolekcji Porczyñskich (patrz<br />

poni¿ej), przeprowadzi³ badania, opublikowa³<br />

artyku³ naukowy w „Biuletynie Historii Sztuki” i<br />

ostr¹ ksi¹¿kê w wydawnictwie BGW, za co Porczyñski<br />

pozwa³ go do s¹du, procesowa³ siê, sta³<br />

siê s³awny. Ca³¹ aferê okupi³ chorob¹ serca.<br />

124. Zbigniew Porczyñski - chemik-emigrantrepatriant-awanturnik.<br />

W latach 80. przywióz³ do<br />

Polski puszkê Pandory w postaci obszernego<br />

zbioru malarstwa europejskiego, który jest mniej<br />

warty ni¿ wszyscy myœleli, ale sta³ siê bohaterem<br />

narodowym, wpl¹ta³ w ca³¹ sprawê koœció³ i<br />

papie¿a. Nie dotrwa³ do zakoñczenia procesów z<br />

Mork¹ (patrz wy¿ej), umar³. Nie uda³o mu siê<br />

równie¿ zostaæ senatorem (a próbowa³).<br />

125. Hanna Kotkowska-Bareja - kustoszka dzia³u<br />

rzeŸby w warszawskim narodowym. Podobno tylko<br />

ona wie gdzie co jest pochowane. Jest wdow¹ po<br />

kultowym re¿yserze filmowym Stanis³awie Bareji.<br />

126. Dorota Folga-Januszewska - wicedyrektorka<br />

warszawskiego narodowego, zajmuje siê sztuk¹<br />

XX wieku, leci na g³oœne nazwiska. Ostatnio mia³a<br />

kilka wpadek, m.in. bêd¹c kuratork¹ wystawy<br />

Andy’ego Warhola nie wiedzia³a co kryje siê pod<br />

nazw¹ The Velvet Underground, czemu da³a wyraz<br />

w tekœcie opublikowanym w katalogu i na ulotkach<br />

(pisaliœmy o tym w „Rastrze” nr 6, s.113).<br />

127. Zofia Go³ubiew - wicedyrektorka narodowego<br />

krakowskiego, to m.in. dziêki niej wystawy w<br />

krakowskim muzeum prezentuj¹ siê znacznie lepiej<br />

ni¿ te same prezentowane w sto³ecznej zniechêcie.<br />

Poza tym postaæ krakowska.<br />

128. Tadeusz Chruœcicki - dyrektor krakowskiego<br />

narodowego.<br />

SIÓDMY RZ¥D<br />

129. Zbigniew Taranienko - g³ówny specjalista<br />

od teatru Józefa Szajny (i niczego wiêcej). Smutas.<br />

Przez jakiœ czas prowadzi³ Galeriê Studio w<br />

Warszawie, pozna³ wtedy wielu artystów (ale nie<br />

sztukê). By³ mê¿em Moniki Ma³kowskiej (patrz<br />

poz.165), rozwiedli siê.<br />

130. Andrzej Bonarski - legendarny mecenas<br />

m³odej <strong>sztuki</strong> lat 80. Wspó³twórca wystawy „Co<br />

s³ychaæ” w zak³adach Norblina w 1987, a nastêpnie<br />

wydawca serii kultowych publikacji. Ostatnio<br />

niespodziewanie powróci³ na scenê artystyczn¹<br />

34<br />

jako sponsor „Olimpii” Katarzyny Kozyry. Praca ta<br />

jest obecnie jego w³asnoœci¹.<br />

131. Grzegorz Dziamski - jeden z licznych<br />

poznañskich estetyko-filozofo-historyko-teoretyków<br />

<strong>sztuki</strong>, ma pozycjê w uk³adzie scalonym <strong>sztuki</strong><br />

polskiej. Ostatnio zosta³ sekretarzem redakcji<br />

nowego poznañskiego miesiêcznika z ambicjami<br />

„Reklama+”, który wyró¿nia siê gruboœci¹ grzbietu<br />

(niestety, na razie niczym wiêcej).<br />

132. Nina Rozwadowska - szefowa Galerii Grafiki<br />

i Plakatu (dawniej P.P. Desa) w Warszawie. ¯yje ze<br />

sprzeda¿y prac artystów po szeœædziesi¹tce.<br />

133. Wojciech Skrodzki - religijny historyk <strong>sztuki</strong><br />

XX wieku. Obecnie w ekipie sto³ecznego „Pokazu”<br />

(patrz poz. 4).<br />

134. Stanis³aw Stopczyk - emerytowany krytyk<br />

II-ligowy, autor podrêczników szkolnych i innych<br />

ksi¹¿ek popularyzatorskich. Kiedyœ publikowa³ w<br />

„Projekcie”. W latach 90. lansowa³ z³¹ sztukê na<br />

³amach „<strong>Art</strong> & Business”.<br />

135. Marcin Gi¿ycki - specjalista od polskiego<br />

awangardowego kina przedwojennego, zrobi³ z<br />

tego doktorat i wyda³ dwie ksi¹¿ki. Poza tym d³ugo<br />

siedzia³ w USA, próbuje stylizowaæ siê na znawcê<br />

Rastryœci pod<br />

prysznicem<br />

GoŸdziewskiego


i erudytê, dlatego te¿ zapewne nosi brodê.<br />

136. Wojciech Karpiñski - pracownik paryskiej<br />

piekarni ciast truj¹cych, pseudo-emigrant, autor<br />

niestrawnych esejów na temat <strong>sztuki</strong> publikowanych<br />

w „Zeszytach Literackich”, s³ynny przede<br />

wszystkim ze streszczania listów Van Gogha.<br />

137. Grzegorz Sztabiñski - nieciekawy ³ódzki<br />

artysta i teoretyk <strong>sztuki</strong> w wieku póŸnoœrednim.<br />

138. Jerzy Hanusek - lider krakowskiego stowarzyszenia<br />

Otwarta Pracownia, fan malarstwa, z<br />

poczuciem krzywdy i niedocenienia swoich<br />

przyjació³ malarzy krakowskich, których lansuje.<br />

M¹¿ malarki-amatorki Bettiny Bereœ, córki Jerzego.<br />

139. Janusz Petrykowski - postaæ dramatycznie<br />

zwi¹zkowa, kapitan na ton¹cym okrêcie DUPY czyli<br />

sto³ecznej galerii zwi¹zku zawodowego polskich<br />

beztalentów artystycznych.<br />

140. Krystyna Zwoliñska - £ódŸ, wyk³ada³a historiê<br />

<strong>sztuki</strong> na ró¿nych krajowych ASP, w koñcu napisa³a<br />

podrêcznik „Ma³a historia <strong>sztuki</strong>” (1995).<br />

141. Grzegorz Borkowski - sympatyczny kurator z<br />

zuja, mi³oœnik <strong>sztuki</strong> konceptualnej i tekstualnej,<br />

przy okazji sam równie¿ robi czasem dzie³a <strong>sztuki</strong><br />

w tym typie.<br />

142. Katarzyna Bik - „Gazeta Wyborcza” -<br />

krakowska synteza Doroty Jareckiej (patrz poz. 164)<br />

i Moniki Kuc (patrz poz. 108)<br />

143. S³awomir Bo³dok - historyk <strong>sztuki</strong>, w latach<br />

90. Znany jako g³ówny specjalista od krajowych<br />

notowañ aukcyjnych (dzia³a³ na ³amach „<strong>Art</strong> & Business”),<br />

wczeœniej P.P. Desa, a nawet nacjonal. Obecnie<br />

czêœciowo na emeryturze, czêœciowo wolny<br />

strzelec.<br />

144-145. Pawe³ Sosnowski i Joanna Sosnowska<br />

- parka. Ona historyczka <strong>sztuki</strong> i eseistka rozpiêta<br />

miêdzy kapistami a Tomaszem Ciecierskim. On -<br />

postaæ telewizyjna, próbowa³ robiæ programy i<br />

filmy o sztuce w TVP, w koñcu podda³ siê i zosta³<br />

urzêdnikiem telewizji publicznej. Wczeœniej<br />

próbowa³ handlowaæ sztuk¹. Oboje - bywalcy<br />

salonów, mi³oœnicy <strong>sztuki</strong> salonowej.<br />

146. Marta Tarabu³a - za³o¿ycielka i szefowa s³ynnej<br />

krakowskiej Galerii Œciskacz (vel Zderzak), córka<br />

krakowskiego malarza Janusza Tarabu³y, z dobrej<br />

rodziny, sprytna i przebieg³a, inteligentna i bezlitosna,<br />

lansuje w Krakowie dobrych, warszawskich<br />

malarzy, naœmiewa z krakowskiego<br />

pó³œwiatka artystycznego, dlatego te¿ krakowski<br />

pó³œwiatek jej nie lubi. Ma mê¿a (patrz poni¿ej) i<br />

coraz wiêcej dzieci (przyby³o w zesz³ym roku).<br />

147. Jan Michalski - m¹¿ Marty Tarabu³y (patrz<br />

wy¿ej). Myœliciel i pisarz, badacz tradycji<br />

kulturowych, apologeta malarstwa Andrzeja<br />

Wróblewskiego, Jaros³awa Modzelewskiego i<br />

Marka Sobczyka, których zalety opisa³ w licznych<br />

tekstach o g³êbokich walorach literackich.<br />

Zgrywus, umie pisaæ dowcipne teksty o polskiej<br />

sztuce wspó³czesnej. Naucza <strong>sztuki</strong> m.in.<br />

redaktorów krakowskiego miesi¹cznika „Znak”.<br />

148. Jerzy Madeyski - krytyk krakowski starszej<br />

daty, pisze o kim popadnie, na ogó³ w superlatywach,<br />

mówi¹ o nim „partyjny”<br />

ÓSMY RZ¥D (ostatni)<br />

149. J. Ryba - nie ¿yje, podobno za³o¿y³, albo<br />

prowadzi³, alternatywn¹ galeriê we Wroc³awiu, w<br />

latach 80.<br />

150. Andrzej Bieñkowski - malarz o orientacji<br />

ch³opomañskiej, dosypuje piasku do farb, aktywista<br />

zwi¹zkowy.<br />

151. Jacek WoŸniakowski - historyk <strong>sztuki</strong> („Czy<br />

artyœcie wolno siê ¿eniæ?”), pomnikowa postaæ<br />

krakowsko-chrzeœcijañska, bohater wierzeñ i<br />

podañ mieszczañskich, spadkobierca i potomek<br />

wszystkich najwa¿niejszych rodów galicyjskich,<br />

profesor KUL-u, w³aœciciel wielu dzie³ <strong>sztuki</strong> oraz<br />

jednego z najwa¿niejszych zabytków XX-wiecznej<br />

architektury polskiej - zakopiañskiej willi Pod<br />

Jedlami (1897, proj. Stanis³aw Witkiewicz).<br />

152. Stanis³aw Tabisz - nie utalentowany malarz<br />

ludzie, którzy rz¹dz¹ sztuk¹<br />

krakowski w œrednim wieku, pisze te¿ artyku³y o<br />

swoich kolegach malarzach - trochê pretensjonalne<br />

- np. na ³amach krakowskiego miesiêcznika<br />

„Architektura i Biznes”<br />

153. Justyna Guze - orientacja w³oska, córka<br />

Joanny Guze („Impresjoniœci”), plotki mówi¹, ¿e<br />

jest córk¹ znanego profesora, którego orientacja<br />

seksualna teoretycznie wyklucza tak¹ mo¿liwoœæ.<br />

154. Krzysztof Stanis³awski - II-ligowy impresario,<br />

kurator, krytyk trójmiejski. Niedawno przesta³<br />

byæ dyrektorem Pañstwowej Galerii Sztuki w<br />

Sopocie. Od kilku lat próbuje bezczelnie wydawaæ<br />

podróbê legendarnego pisma „Projekt” (kto mu<br />

da³ logo!?) na ³amach której lansuje II-ligowych<br />

artychów trójmiejskich (dogada³ siê chyba z<br />

akademi¹).<br />

155. Jacek Werbanowski - szef warszawskiej<br />

Galerii Promocyjnej i kwartalnika „Exit”. Jedynym<br />

atutem galerii jest fakt, ¿e mieœci siê na miejscu<br />

legendarnej Galerii Krzywe Ko³o. Z kolei czasopismo<br />

przypomina formatem ¿agiel (czarno-bia³y)<br />

i faktycznie drukuje to, co akurat wiatr przywieje<br />

do redakcji. Korzystaj¹ z tego II-ligowi krytycy, jak<br />

równie¿ czasem wa¿niejsze lub m³odsze postaci,<br />

kiedy nie maj¹ co zrobiæ z tekstem, lub chc¹ zrobiæ<br />

przyjemnoœæ zaprzyjaŸnionemu artyœcie.<br />

156. Wojciech Cesarski - filozof z „Gazety Wyborczej”,<br />

podobno to on kusi³ niejednokrotnie recenzentów<br />

„G.W.” do pisania Ÿle o sztuce wspó³czesnej.<br />

157. Andrzej Skoczylas - kiepski malarz i redaktor<br />

totalnie wyklêty przez œrodowisko za ciemne<br />

sprawki polityczne w latach 80. Korzystaj¹c ze<br />

sprzyjaj¹cej koniunktury politycznej usi³owa³ do<br />

niedawna kontynuowaæ wydawanie za pañstwowe<br />

pieni¹dze pisma „Sztuka”, które osi¹gnê³o kuriozalnie<br />

kompromituj¹cy poziom merytoryczny<br />

(jedyni autorzy - Skoczylas i Skoczylasowa) i oryginaln¹<br />

numeracjê kolejnych wydañ (numery 1-6 i<br />

7-12). Próby objêcia ciep³ej posadki dyrektora zuja<br />

mimo licznych prowokacji nie powiod³y siê, w<br />

miêdzyczasie zmieni³a siê ekipa rz¹dz¹ca i dalszy<br />

los Skoczylasa na szczêœcie nie jest znany.<br />

158. J. Saber - konspiracyjny pseudonim Andrzeja<br />

Osêki - pod tym pseudonimem pisa³ w czasie stanu<br />

wojennego do podziemnych pisemek. Osêka to<br />

najbardziej znany i popularny krytyk <strong>sztuki</strong> czasów<br />

PRL. W percepcji <strong>sztuki</strong> zatrzyma³ siê na etapie<br />

Arsena³u’55, s³awê ugruntowa³ zjadliwymi<br />

Konkurs!<br />

Uwaga czytelnicy! Redakcja „Rastra” w trosce<br />

o rozwój wiedzy z zakresu wspó³czesnego<br />

¿ycia artystycznego og³asza konkurs na<br />

rozszyfrowanie wybranych detali obrazu<br />

Edwarda Dwurnika „<strong>170</strong> polityków <strong>sztuki</strong>”.<br />

Odpowiedzi na poni¿sze pytania prosimy<br />

nadsy³aæ pod adres redakcji do koñca kwietnia<br />

br. W nastêpnym numerze „Rastra”<br />

opublikujemy najciekawsze odpowiedzi i<br />

og³osimy zwyciêzcê konkursu. Nagrod¹ jest<br />

ufundowany przez artystê, oryginalny rysunek<br />

Edwarda Dwurnika!<br />

1. Dlaczego Andrzej Skoczylas i Tomasz<br />

Rudomino rzygaj¹ na g³owê J. Sabera?<br />

35<br />

artyku³ami na temat bie¿¹cej produkcji artystycznej<br />

w oficjalnych tygodnikach kulturalnych. Potem<br />

za³apa³ siê na podziemie, sk¹d trafi³ do „Gazety<br />

Wyborczej”.<br />

159. Tomasz Rudomino - znany jako autor<br />

pokracznych rankingów artystów polskich<br />

publikowanych pod koniec lat 80. w prasie<br />

oficjalnej. Obecnie w totalnym odwrocie.<br />

160-161. Dobrochna i Jerzy Olkiewicz - ma³-<br />

¿eñstwo. Jerzy Olkiewicz, kiedyœ piewca nowoczesnoœci,<br />

przyjaciel artystów - pisa³ im recenzje<br />

w ró¿nych pismach (g³ównie w „Kulturze”). Mówi<br />

siê, ¿e maltretowany przez ¿onê pi³ i utopi³ siê w<br />

Jeziorku Czerniakowskim.<br />

162. Marek Meschnik - pracowity i staranny kurator<br />

Muzeum Górnoœl¹skiego w Bytomiu. Organizuje<br />

tam du¿e wystawy cenionych malarzy (Tarasewicz,<br />

Dwurnik, Gierowski, Ciecierski etc.).<br />

163. Wojciech Tuleya - szef galma¿erii <strong>Art</strong> na<br />

Krakowskim Przedmieœciu w Warszawie. Dwurnik<br />

bywa tam codziennie i ma tam swój w³asny fotel.<br />

164. Dorota Jarecka - osoba, która decyduje o<br />

gustach plastycznych polskiej inteligencji. G³ówna<br />

recenzentka „Gazety Wyborczej”, której teksty<br />

dzia³aj¹ na superwajzorów uk³adu scalonego<br />

polskiej <strong>sztuki</strong> jak p³achta na byka. Wykszta³ci³ siê<br />

nawet swoisty kompleks Jareckiej - poniewa¿ jest<br />

bardzo mi³a i dobrze osadzona w warszawce, oraz<br />

pisze dla najbardziej presti¿owej gazety w kraju,<br />

jest zapraszana i podejmowana z wszelkimi<br />

honorami, wszyscy z zapartym tchem czytaj¹ jej<br />

ka¿dy kolejny tekst, jednoczeœnie jednak w<br />

Jarecka<br />

obna¿a siê<br />

przed<br />

Ma³kowsk¹<br />

towarzystwie nie wypada powiedzieæ niczego<br />

dobrego na temat jej artyku³ów. Ostatnio Dorota<br />

Jarecka zapisa³a siê równie¿ w historii literatury<br />

polskiej jako dziewczyna Krzysztofa Vargi.<br />

165. Monika Ma³kowska - niespe³niona artystka<br />

warszawska, znana, populistyczna recenzentka<br />

„Rzeczpospolitej”, przez niezorientowanych<br />

uwa¿ana za krytyka <strong>sztuki</strong>. Jej mê¿em by³<br />

Taranienko (patrz poz. 129).<br />

Wielcy nieobecni: Dorota Monkiewicz, Stefan<br />

Szyd³owski, Aneta Szy³ak, Adam Szymczyk<br />

fotografie: ³ukasz gorczyca i micha³ kaczyñski<br />

2. Dlaczego Bo¿ena Czubak idzie pod rekê z<br />

Ryszardem Ziarkiewiczem?<br />

3. Dlaczego J.A. Zieliñski, W. Fydrych, J.<br />

Brukwicki i J. Krzymuska maj¹ spêtane rêce i<br />

nogi ³añcuchami?<br />

4. Dlaczego Rajmund Kalicki klêcz¹c trzyma za<br />

rêkê Ewê Toniak?<br />

5. Wyjaœnij sens sceny ukrzy¿owania Janusza<br />

Boguckiego.<br />

6. W jakiego koloru sukienkê ubrana jest Maria<br />

Poprzêcka?<br />

7. Dlaczego Jan Stanis³aw Wojciechowski<br />

prowadzi na smyczy lwy?<br />

8. Dlaczego w tytule obrazu jest <strong>170</strong> polityków,<br />

a na obrazie 165?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!