Graz˙yna Budryn, Ewa Nebesny FENOLOKWASY – ICH WŁAS ...

BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XXXIX, 2006, 2, str. 155 – 164
Wojciech Kolanowski, Wioletta Mówińska
OCENA JAKOS´CI Z˙YWIENIOWEJ
SUPLEMENTÓW DŁUGOŁAŃCUCHOWYCH
WIELONIENASYCONYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH OMEGA-3
OBECNYCH NA POLSKIM RYNKU FARMACEUTYCZNYM* )
Zakład Analizy i Oceny Jakos´ci Z˙ywnos´ci Wydziału Nauk o Z˙ywieniu Człowieka i Konsumpcji
Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Kierownik: prof. dr hab. A. Stołyhwo
W pracy podje˛to próbe˛ oceny jakos´ci z˙ywieniowej i oszacowania wielkos´ci rynku
i trendów w sprzedaz˙y suplementów diety zawieraja˛cych długołańcuchowe wielonienasycone
kwasy tłuszczowe omega-3 z oleju rybiego. Analizowano preparaty doste˛pne
w okresie 2004 – 2006. Porównano zawartos´ć kwasów omega-3, koszt kuracji i pokrycia
minimalnego zalecanego spoz˙ycia. Stwierdzono obecnos´ć 48 suplementów o zróz˙nicowanej
zawartos´ci kwasów omega-3, cenie i wielkos´ci sprzedaz˙y. Sprzedaz˙ tego rodzaju
suplementów wzrasta, zwłaszcza w postaci kapsułek, ws´ród których przewaz˙aja˛ trany.
Główna˛przyczyna˛zakupu tych preparatów sa˛zalecenia lekarskie. Poziom sprzedaz˙y tych
preparatów wykazuje sezonowos´ć i mimo wzrostu jest wcia˛z˙ stosunkowo niewielki.
Hasła kluczowe: wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, olej rybi, suplementy
diety.
Key words: polyunsaturated fatty acids omega-3, fish oil, supplements.
Zainteresowanie wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 rozwine˛ło
sie˛ w latach 70. głównie w wyniku badań Dyerberga, Banga i współpr.
prowadzonych na grenlandzkich Eskimosach, ws´ród których, mimo diety bogatej
w tłuszcz zwierze˛cy i cholesterol cze˛stos´ć wyste˛powania choroby niedokrwiennej
serca była znikoma (1). Efekt ten powia˛zano z wysokim spoz˙yciem ryb i zwierza˛t
morskich, które sa˛ najbogatszym z´ródłem długołańcuchowych wielonienasyconych
kwasów tłuszczowych omega-3 (1, 2). Długołańcuchowe kwasy omega-3 – kwas
eikozapentaenowy (EPA C20:5) i dokozaheksaenowy (DHA C22:6) poza zmniejszaniem
ryzyka chorób kra˛z˙enia, wykazuja˛ takz˙e wpływ na hamowanie rozwoju
niektórych postaci nowotworów oraz chorób o podłoz˙u immunologicznym. Stwierdzono
ponadto, z˙e sa˛ one niezbe˛dne do prawidłowego przebiegu cia˛z˙y i zrównowaz˙onego
rozwoju oraz funkcjonowania centralnego układu nerwowego i narza˛du
wzroku takz˙e w wieku podeszłym (2, 3, 4, 5, 6).
* ) Podzie˛kowania
Autorzy dzie˛kuja˛ za współprace˛ kierownikom aptek, którzy wzie˛li udział w badaniu. Praca jest cze˛s´cia˛ mie˛dzynarodowego
projektu badawczego: „Microencapsulation and stablilisation of omega-3 fatty acids and application in
functional food” realizowanego w ramach programu DAAD/KBN i umowy mie˛dzy SGGW a Uniwersytetem w Bonn.