Doktorska disertacija - Prirodno

4. Rezultati i diskusija
Rentgenski difraktogrami polaznog (prirodnog) bentonita i kompozita su uporedno
prikazani na Sl. 4.16 . P i k o v i o z n a e n i s a ( Q ) i ( C ) o z n a a v a j u r e d o m k r i s t a l n e f a z e k v a r c
k r i s t o b a l i t a . N a d i f r a k t o g r a m u k o m p o z i t a s e n e u o a vza a jmontmorilonit, u p i k o v i zato što se
njegova slojevita struktura u toku sinterovanja na 900°C ruši, odnosno dolazi do amorfizacije
mikrokristalnih zrna bentonita. Pikovi koji odgovaraju kvarcu i kristobalitu u sastavu
bentonita su približno istih intenziteta kao o d g o v a r a j u i p i k o v i n a d i f r a k t o g r a m u k o m p o z i t a .
M e đ u t i m , z a p a ž a s e r a z l i k a u p o l o ž a j u p i k o v a k r i s t o b a l i t a , k o j i s u u k o m p o z i t u p o z i c i o
na nešto nižim vrednostima difrakcionih uglova (za oko 0,3° 2 ) , u k a z u j u i n a t a j n a i n d a j e
došlo do udaljavanja o d g o v a r a j u i h a t o m s k i h r a v n i u k r i s t a l n o j s t r u k t u r i . S v a k a k o d a j e p
u t i c a j e m t e m p e r a t u r e n a k o j o j j e v r š e n o s i n t e r o v a n j e u s a d e j s t v u s a p r i s u t n i m l e g i r a j
m i k r o l e g i r a j u i m k o m p o n e n t a m a a l u m i n i j u m a i k a l a j a d o š l o d o d e f o r m a c i j a k r i s t a l n e
strukture i vrlo verovatne amorfizacije kristalnih zrna, ali u veoma tankom površinskom
s l o j u , k o j i n i j e b i t n o u t i c a o n a p r o m e n u i z g l e d a d i f r a k c i o n i h p i k o v a k r i s t o b a l i t a .
p o m e r a n j a p i k o v a s u u o e n a i z a k r i s t a l n u f a z u k v a r c a , a l i u n e š t o m a n jje o j to m e r i n e g o š t
u s l u a j u k r i s t o b a l i t a . O s t a l e f a z e p r i s u t n e u k o m p o z i t u s u a m o r f n e i m o ž e s e r e i d a
prisutne kristalne faze uronjene u amorfnu alumosilikatnu matricu. Treba naglasiti da su sva
pomeranja u pozicijama pikova na difraktogramu i promene mikromorfologije posledica
p r o m e n a p o d d e j s t v o m m i k r o l e g i r a j u i h e l e m e n a t a i t e m p e r a t u r n i h u s l o v a s i n t e r o v a n j a .
Sl. 4.16. Difraktogram kompozita
86