Doktorska disertacija - Prirodno

4. Rezultati i diskusija
Vrednost indeksa bubrenja gline, koja iznosi 10 cm 3 / 2 g , p o t v r đ u j e i n j e n i c u sastav d a u
bentonita ulazi monmorilonit, koji ima osobinu d a v e z u j e v o d u u m e đ u l a m e l a r n o m p r o s t o r u
i t a k o p o v e a v a s v o j u z a p r e m i n u , t j . b u b r i .
Preostala istraživanja, kao nastavak sveobuhvatne karakterizacije alumosilikatne matrice
su nastavljena primenom SEM i EDS analize. Površina bentonita je snimljena SEM
mik r o s k o p o m , a k v a l i t a t i v n i s a s t a v j e u r a đ e n E D S m e t o d o m , i d e n t i f i k o v a n j e m o d g o v a r a j u
pikova za Al, Si, Ca, Fe i Mn, kao što to pokazuje Sl. 4.13. Relativni odnos pikova na EDS
spektru je u skladu sa kvantitativnim odnosom ovih elemenata, koji je dobijen analizom
vodenog rastvora, nakon rastvaranja o d r e đ e n e m a s e b e n t o n ismešom t a kiselina HF i HCl.
D o m i n a n t a n j e p i k z a S i k o j i p o t i e o d s i l i c i j u m o v i h t e t r a e d a r s k i h s l o j e v a m o n t m o r i l o n
javlja se i usled prisustva silike (SiO 2) u vidu kristalnih faza kvarca i kristobalita, kao i uvek
prisutnih amorfnih silikatnih faza. Sa mikrofotografije se zapaža slojevita struktura
m o n t m o r i l o n i t a s a a g r e g a t i m a u v i d u p l o a s t i h e s t i c a r a z l i i t i h d i m e n z i j a . O v
m i k r o s t r u k t u r a s e i o e k u j e k o d b e n t o n i t n o g p r a hr a a, z bdi oj k a n j e v e i h a g r e g a t a u e s t i c e
k o l o i d n i h d i m e n z i j a m o g u e u r a z b l a ž e n i m s u s p e n z i j a m a i t o t e k n a k o n o d s t r a n j i v a n
dvovalentnih izmenjivih katjona Ca 2+ iz sastava bentonita.
Sl. 4.13. Kvalitativni sastav dobijen identifikacijom pojedinih pikova na
EDS spektru i mikrofotografija površine bentonita snimljena
s k e n i r a j u i m e l e k t r o n smikroskopom k i m
83