Doktorska disertacija - Prirodno

4. Rezultati i diskusija
Tabela 4.2. Sadržaj izmenjivih katjona u bentonitu
Izmenjivi katjon Sadržaj (mmol/100g)
Ca 2+
Na +
K +
Mg 2+
21,27
16,01
U daljim istraživanjima, upotrebljena je posebna m e t o d a o d r e đ i v a n j a s p e c i f i n e p o v r š i n e
prirodnog bentonita, s obzirom da je u njemu dominantna slojevita struktura
netransformisanog montm o r i l o n i t a , k o j a s e z a s n i v a n a o d r e đ i v a n j u s p e šine c i f i u n e p o v r
vodenoj suspenziji bentonitne gline. U ovakvim suspenzijama, zbog slojevite strukture
m o n t m o r i l o n i t a , d o l a z i n a j p r e d o i z r a z i t o g b u b r e n j a , k a d a s e z n a t n o u v e a v a m e đ u s l o
prostor prisutnom m e đ u s l o j n o m v o d o m , z b o g e g a d o l a z i d o b i t n o g r a z v i j a n j a p o v r š i n e
m o n t m o r i l o n i t a . I m a j u i u v i d u p o v r š i n s k i n a p o n v o d e i k a p i l a r n i p r i t i s a k u z a z o r u i z
s l o j e v a , m o g u su a i o d r e đ e n a r a s l o j a v a n j a s t r u k t u r e u d i s p e r z n e e s t i c e , š t o j e r a
z n a t n o m p o v e a n j u s p e c i f i n e p o v r š i n e .
Z a o d r e đ i v a n j e s p e c i f i n e p obentonita v r š i n e u v o d e n o j s u s p e n z i j i i s k o je r i planaran š e n
MP molekul sa procenjenom površinom oko 1,30 nm 2 , kojim se može obuhvatiti raspoloživa
površina lisnate strukture nabubrelog montmorilonita, kao i onog raslojenog i
suspendovanog u vodi (Yukselen i Kaya, 2008). Na osnovu podataka dobijenih adsorpcijom
MP na uzorak bentonita, konstruisan je grafik na Sl. 4.2 sa k o j e g j e o d r e đ e n a s p e c i f i n a
p o v r š i n a . Z a r a z l i k u o d m e t o d a k o j e s e z a s n i v a j u n a a d s o r p c i j i g a s a i p r i m e n i B E T j e d n
p r i e m u s e o d r e đ u j e s p e c i f i n a p o v r š i n a s u v o g u z o r k a , m e t o d o m M P s e o d r e đ u j e p o v r š i n
nabubrele gline u vodenoj suspenziji. D a k l e , a d s o r b o v a n a k o l i i n a M P u f u n k c i j i d o d a t e
k o l i e i n M P i n a o s n o v u o d s t u p a n j a o d l i n e a r n o s t i , d o b i j e n j e p a r a m e t a r , p o m o u k o j e g
o d r e đ u j e s p e c i f i n a p o v r š i n a . K a o š t o s e i o e k i v a l o , m o l e k u l i M P u prostore m o g u d a u đ u
i z m e đ u s l o j e vmontmorilonita, a
t a k o d a j e d o b i j e n a v r e d n o s t s p e c i f i n e p o v r š i n e z b i r
1,81
2,99
spoljašnje i unutrašnje površine, koja postaje merljiva kada glina nabubri u vodi.
71