kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand
kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand
eta esikhehleni sayo yabaleka ngematubane. Bahamba bacondza esikhehleni sayo bafike bawatsatsa onkhe emacandza. Yakhala sililo sodvwa imphangele. Yagijima yacondza endzaweni lenematjie lamanyenti. Yafike yahlangana nenyoka iphincilika incinca ingati emhlubulweni, kubonakala kutsi igcivitwe ngelitje. Yafike yadzindza sililo embikwenyoka. "Kwentenjani Mphangele?" Kubuta inyoka ifutselwa. "Aphelile emacandza ami, acedvwa bantfu:' Yatsi beyicedze kusho njalo yasidzindza sililo inyoka. "Ngifutselwa nje ngenca yebantfu. Bebatsi bangiphihlita inhloko, litje langishaya emhlubulweni." Leso naleso silwane saveta sikhalo saso. Takhombisa kungeneliswa yindlela bantfu labatiphatsa ngayo. Tenta sivumelwano sekutsi titawusitana ngaso sonkhe sikhatsi. Titawukulwa nesitsa sato lesingumuntfu. Inyoka yatsi, "Ngicela ungivumele ngihlale ngaphansi kwetjani lobutawuhlala emacandza akho. Yindlela lengitawutiphindzisela ngayo." Yavumela etulu imphangele ngobe itimisele kubona emacandza aye aphepha ebantfwini. Kwacala ngaleso sikhatsi kutsi lapho kunesidleke semphangele khona. kube nenyoka edvute. Saaa: Imbila yeswela umsila ngekulayetela. Inchazelo: Ubotentela tintfo ungalayeteli. 37
Inganekwane: Imbila yeswela umsila Kwesukesukela. Cosi. Endvulo tonkhe tinyamatane tatingenayo imisila. Loku kwadala kutsi tilwane tiphile kabuhlungu ngenca yekuhlushwa timphungane netibawu. Ngalelinye Iilanga inkhosi Yetilwane yabita umhlangano lomkhulu yatsi akungasali ngisho nasinye silwane emakhaya, akute ngisho nalesinelidvolo, wonkhe wonkhe aphelele emtini wenkhosi. Yakhipha tigijimi inkhosi taphuma ngayo yonkhe imimango tiwuhlaba tiwulawula wekutsi tonkhe tilwane tiyamenywa komkhulu. Pho, laliphuma kubani !ivi .. ,indlovu lucobo Iwayo, umlomo longatsetsi manga. Teta tonkhe tilwane emaphaphu asemlonyeni, tingati kutsi ingabe lenhlabamkhosi lengaka ngeyani. Utsi umuntfu angabe asati yini loku live selema mantontolwane, libi simanga. Phela ngalesinye sikhatsi uma umuntfu abitelwa emphakatsi kusuke sekukhona lokubi lakwentile kwayitfukutselisa inkhosi, silo semabandla wonkhe. Titseleke ngelutsi Iwato, tifike titsi khwatsalala ngaphasi kwesihlahla lesikhulu enkhundleni. Tihlale tilindzele inkhosi. Ichamuke inkhosi isingatfwe tindvuna tayo, ite ifike ihlale embikwato tonkhe tilwane, Kwadvuma, "Bayethe!" kwatamatama nemhlaba. Noko kukhona bogalajane lebeta nje sebayati kutsi inkhosi itiphatsele tipho letinhle, imisila phela. Inkhosi yayibite lenkhundla nje ngobe tindvuna tabe setike tayiluma indlebe kutsi sive siyakhonondza ngenhlupheko letiyibangelwa timphungane netibawu, nekutsi inkhosi ibindzile ayikunaki kuhlupheka kwato. Netimfene tehle etintsabeni, bolohha nabomathananazane babhekise emabombo entansi emtini wenkhosi. Titsi natehla emaweni tikhandze imbila itihlalele ngasemlonyeni wemgodzi wave yetsamele liIanga. "Kuyiwaphi ekuseni kangaka bomfene ngamfene kungakahhohloki nematolo?" kubuta imbila iphakamisa tidladla taphambili. 38
- Page 1 and 2: KUHLUTWA KWETAGA TESISWATI David Ph
- Page 4 and 5: -ii- SETFULO Lomsebenti ngiwetfula
- Page 6 and 7: -iv- Sehluko sesihlanu sigcamisa im
- Page 8 and 9: -vi- 2.2 TAGA LETICAMBEKE NGETITFOL
- Page 10 and 11: -viii- 4.4 IMISHO 90 4.4.1 Saga nje
- Page 14 and 15: Toga betisetjentiswa kadzenL kantsi
- Page 16: * Saga ngumusho lophelele. Minyenti
- Page 19 and 20: * * Siyaphawula futhi ukuthi njengo
- Page 21 and 22: 1.3.1 Indlela Yekufundza Tincwadzi
- Page 23 and 24: * * * * * * * * * Ungumholinchanti
- Page 25 and 26: * * * * * Emakhaya: Kutsintseka imp
- Page 27 and 28: kunotsa kwelulwimi nekugcamisa emas
- Page 29 and 30: ibe ingaphasi kwetandla temadvodza
- Page 31 and 32: Inchazelo: Kubusa kahle kwenkhosi k
- Page 33 and 34: 2.0 IMVELAPHI YETAGA 2.1 SINGENISO
- Page 36: 2.1.2 Kwenaba kwetaga Saga siyinkhu
- Page 39 and 40: Inhlelembolwehlukano Lapha kugcanyi
- Page 41 and 42: 2.2 TAGA lETICAMBEKE NGETlTFOLUVElO
- Page 43 and 44: Saga: Inchazelo: labanye. Lidloti I
- Page 45 and 46: I Afrika leseNingizimu icale kwati
- Page 47: Inganekwane: Imphangele Kwesukasuke
- Page 51 and 52: kulayetela, ichubeke nekucela tinya
- Page 53 and 54: tibe tindze. Umsenge awunamahlavu l
- Page 55 and 56: * * Kufa akunantsandzane. Kufa akun
- Page 57 and 58: Awumbiwa < Ndzawonye. Ingwenya < Go
- Page 59 and 60: Saga: Inchazelo: Sigwaca sHindza in
- Page 61 and 62: Dingane. Leli kwobe kuli butfo lenk
- Page 63 and 64: SEHLUKO 3 3.0 KUHLELEKA KWETAGA NGE
- Page 65 and 66: Kubalulekile kubukisisa kutsi iyini
- Page 67 and 68: Imphambosi yekwentana ngiyo lephets
- Page 69 and 70: Likhaya Iima Iicondze ngebantfu lab
- Page 71 and 72: Uma sibuka tibonelo letingenhla, ti
- Page 73 and 74: Luhla Iwetaga leticaphelisa ngengot
- Page 75 and 76: INGWENYAMA INDVUNA INDLOVUKAZI Nqwa
- Page 77 and 78: Toga ngengcikitsi yetinsongo Saga:
- Page 79 and 80: grass and stones on it. If it is ne
- Page 81 and 82: ngalokusobala kutsi umuntfu wente t
- Page 83: kubukwe kubaleka kwakhe ayewusitsel
- Page 86 and 87: Buntfu kumele bukhutsatwe ebantfwin
- Page 88 and 89: • tici letisemitimbeni. • tento
- Page 90 and 91: afinyelele ezingeni lebudzala lekut
- Page 92 and 93: Inhlonipho ivela ngetindlela letiny
- Page 94 and 95: • Kwehluleka emdlalweni. • Kweh
- Page 96 and 97: Saga: Inchazelo: Saga: Inchazelo: L
Inganekwane: Imbila yeswela umsila<br />
Kwesukesukela. Cosi.<br />
Endvulo tonkhe tinyamatane tatingenayo imisila. Loku kwadala kutsi tilwane<br />
tiphile kabuhlungu ngenca yekuhlushwa timphungane netibawu. Ngalelinye<br />
Iilanga inkhosi Yetilwane yabita umhlangano lomkhulu yatsi akungasali ngisho<br />
nasinye silwane emakhaya, akute ngisho nalesinelidvolo, wonkhe wonkhe<br />
aphelele emtini wenkhosi. Yakhipha tigijimi inkhosi taphuma ngayo yonkhe<br />
imimango tiwuhlaba tiwulawula wekutsi tonkhe tilwane tiyamenywa komkhulu.<br />
Pho, laliphuma kubani !ivi .. ,indlovu lucobo Iwayo, umlomo longatsetsi manga.<br />
Teta tonkhe tilwane emaphaphu asemlonyeni, tingati kutsi ingabe<br />
lenhlabamkhosi lengaka ngeyani. Utsi umuntfu angabe asati yini loku live<br />
selema mantontolwane, libi simanga. Phela ngalesinye sikhatsi uma umuntfu<br />
abitelwa emphakatsi kusuke sekukhona lokubi lakwentile kwayitfukutselisa<br />
inkhosi, silo semabandla wonkhe. Titseleke ngelutsi Iwato, tifike titsi khwatsalala<br />
ngaphasi kwesihlahla lesikhulu enkhundleni. Tihlale tilindzele inkhosi. Ichamuke<br />
inkhosi isingatfwe tindvuna tayo, ite ifike ihlale embikwato tonkhe tilwane,<br />
Kwadvuma, "Bayethe!" kwatamatama nemhlaba. Noko kukhona bogalajane<br />
lebeta nje sebayati kutsi inkhosi itiphatsele tipho letinhle, imisila phela. Inkhosi<br />
yayibite lenkhundla nje ngobe tindvuna tabe setike tayiluma indlebe kutsi sive<br />
siyakhonondza ngenhlupheko letiyibangelwa timphungane netibawu, nekutsi<br />
inkhosi ibindzile ayikunaki kuhlupheka kwato.<br />
Netimfene tehle etintsabeni, bolohha nabomathananazane babhekise<br />
emabombo entansi emtini wenkhosi. Titsi natehla emaweni tikhandze imbila<br />
itihlalele ngasemlonyeni wemgodzi wave yetsamele liIanga. "Kuyiwaphi ekuseni<br />
kangaka bomfene ngamfene kungakahhohloki nematolo?" kubuta imbila<br />
iphakamisa tidladla taphambili.<br />
38