06.05.2013 Views

kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand

kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand

kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

lamabili boMswati wekucala, lokunguye uyise wesive semaSwati naMtfongo,<br />

longuyise wesive semaTfonga.<br />

Dlamini wesitsatfu nguye lowahola sive kusuka ngaselwandlekati iNdiya,<br />

waya ngaseNshonalanga edvute nemfula iNgwavuma endzaweni leyatiwa<br />

ngekutsi kuseMavaneni. Kulapho kwachutjwa khona kugidvwa kwencwala.<br />

Lilawu lenkhosi belisedvute nemfula luPhongolo indzawo yatiwa ngekutsi<br />

kuseZibayaneni. Ngwane wesitsatfu lowabe atalwa nguDlamini wesitsatfu<br />

wayishiya lendzawo etiveni letilandzelako: tGkaNyawo, Mngomezulu<br />

nesakaMatsenjwa.<br />

Ngwane wesitsatfu wahamba wayewukwakha liIawu lakhe emagcumeni<br />

eMagudu. Wabuye wayishiya leyondzawo wayewukwakha ngasesihosheni<br />

iMzinsangu wayibita ngekutsi kukaZombodze. Sikhulu sakaZombodze kwaba<br />

nguMasenjana Nsibandze. Lelinye lilawu walakha kaHhlhho lapho abeka<br />

khona Mndindane Shiba waba sikhulu. Ngwane wesitsatfu wakhotsama<br />

ngemnyaka wanga - 1780 washiya indvodzana yakhe Zikodze lobebuye<br />

atiwe ngekutsi nguNdvungunye, atalwa nguLomvulo Mndzebele.<br />

Ndvungunye wakha kaLobamba lapho bekuhlala khona unina. Sikhulu<br />

sakaLobamba kwabekwa Danile Nkhambule. Lilawu laNdvungunye<br />

beliseShiselweni lapho sikhulu sakhona kwaba nguMahagane Hlophe.<br />

Ndvungunye wabusa sikhatsi lesincane ngobe waba nelishwa lekushaywa<br />

ngumbane wakhotsama. Washiya emaphovela lamatsatfu Somnjalose,<br />

Lojiba naLaLukhele. Somnjalose abeyinhlanti yaLojiba. Watala Somhlolo<br />

labebuye atiwe ngekutsi nguSobhuza wekucala.<br />

Uma ingwenyama isandza kukhotsama, leyondvodzana lejutjelwe kutsi ibuse<br />

iye ihlale iminyaka lencunyiwe, esikhatsini lesinyenti ibamitsatfu ingabonani<br />

nalabatilile. Indzawa leyakhelwa yana ibitwa ngekutsi umtsangala. Ihlala<br />

lapho<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!