kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand
kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand kuhlutwa kwetaga tesiswati - UZSpace Home - University of Zululand
5.5 SIPHETFO NGEMIBONO LEYEHLUKENE YETAGA Ngesizatfu sekutsi abekho bacwoningi bemaSwati labatinikete litfuba lelenele lekucwaninga kabanti ngetaga, kubonakele kunesidzingo sekwenta lolucwaningo. Kubutwe emaSwati lalishumi nesishiyagalokunye kutsi tiyini toga. Timphendvulo tawo ngekutsi tiyini taga kube nguleti letilandzelako: '" Ngemavi lanotsile elulwimi •• _ ... Ngemavi lagcogcekile lasetjentiswa engcocweni.•• * Bucikomlomo nencenye yemasiko esive _• .. '" Tisekelo telulwimi nenjulalwati yesive.•_ ... Yinkhulumo lenetitfombemagama •-' 4 Yinkhulumo leshubile, lemnandzi, lehehako ... • Imisho lephelele lefundzisako, lecondzisako nalekhutsatako .. ... Bugabazi besive bekuchumana •.. 4 Tiyinhlitiyo yelulwimi.. • Tiyimphandze yelulwimi ... ... Tisilinganiso sekujula kwelulwimi. .. 4 Tilikhono lalabadzala ekucambeni nasekutfutfukiseni lulwimi ... ... Tisibuko sebunjalo bemphilo emazingeni lehlukene >J • "- Timisho lephakatsile ngekusho intfo ngendlela yebunkondlo... • Ngemagama lahlelekile•.. .. Imifanekisomicondvo lehleliwe , . _ ... Yindlela yekubeka emavi lejulile, .. • Ngemaciniso emphilo langenakuphikiswa muntfu. _. '* Yinkhulumo lehlonishwako .. ' 143
5.6 TINCOMO Kumele kwatiwe kutsi taga letinsha tisetawucanjwa ngenca yetingucuko letifana naleti: o o o o kuntijintja kwenchubo yesive. kugucuka kwemasiko esive. kutfuffuka kwebuciko nebucwepheshe. kuhlangana kwetilwimi netive letehlukene. Kumele bacwaningi bacwaninge ngekucatsanisa toga ngetilwimi, ngetigodzi nangemave. Kufanele kubukisiswe kusebenta kweluhlelo netincenye talo kuleso naleso saga. bese kuphawulwa ngalokujulile ngemiphumela leffolakele. Budlelwano baleminye imibhalo netago kumele buhlolisiswe ngenhloso yekuveta umehluko. kuhlobana nekufana. Kubuka taga njengembhalo lotimele kwenta silweswele Iwati lolujulile Iwekuchumana naleminye imibhalo. Kuye kujabulise kubona toga tisetjentiswe kulo lonkhe luhlobo Iwemibhalo ngenhloso yekuveta umnotfo welulwimi, bumnandzi belulwimi nebuhle belulwimi. Kubukisisa kusetjentiswa kwetaga etindzaweni letehlukene: emakhaya. emphakatsi. etibhimbini nakuletinye tindzawo kuyincabhayi kUbacwaningi. Kumele kucwaningisiswe ngetaga kugcilwe etindzaweni nasekusetjentisweni kwato. 144
- Page 104 and 105: • Toga letinemagama lomanyenti ne
- Page 106 and 107: Saga: Kubona kanye kubona kabili. I
- Page 108 and 109: Saga: Inchazelo: Saga: Inchazelo: 4
- Page 110 and 111: Kolulucwaningo kubukwe tibonelo let
- Page 112 and 113: Uma sibuka kusukela ku (b) - (d) si
- Page 114 and 115: (j) Waphelelwa ngumsebenti kadzeni
- Page 116 and 117: Akusiyo imibuto /engenhla kuphela /
- Page 118 and 119: 5 6 7 4.6.1 Sibanjalo Ubifo Silandz
- Page 120 and 121: 4.7 TAGA lEl1SAKUPHIKA Toga tiyindl
- Page 122 and 123: Saga: Inchazelo: Saga: Inchazelo: S
- Page 125 and 126: • kukhona letiveta bunye ngekwesi
- Page 127 and 128: Kwephana ludvumo Kwemana ludvumo Li
- Page 129 and 130: lento lokufaniswako lokulaniswa nak
- Page 131 and 132: 4.10.3 Simuntfutiso Saga: Licala ng
- Page 133 and 134: Liphimbo 1-Wadla lilunga lakulungel
- Page 135 and 136: 4.10.6 4.10.7 Saga: Inchazelo: Inkh
- Page 137 and 138: isho kukhetseka kwemagama ngendlela
- Page 140 and 141: SiboneJo: Sibonelo: (c) Letinye tog
- Page 142 and 143: 4.13 SIPHETFO Kubona kanye kubona k
- Page 144 and 145: 5.0 SIPHETFO SELUCWANINGO 5.1 SINGE
- Page 146 and 147: Lokuphilako s Tilwane letindizako s
- Page 148: Letinye taga tiye tivete imicondvo
- Page 151: ntfo tenkhulumo tibaluleke etageni
- Page 156 and 157: Kubalulekile kutsi taga tifundziswe
- Page 158 and 159: Lubisi, P.M. 2002: Kubuka Ngeliso L
5.5 SIPHETFO NGEMIBONO LEYEHLUKENE YETAGA<br />
Ngesizatfu sekutsi abekho bacwoningi bemaSwati labatinikete litfuba<br />
lelenele lekucwaninga kabanti ngetaga, kubonakele kunesidzingo sekwenta<br />
lolucwaningo. Kubutwe emaSwati lalishumi nesishiyagalokunye kutsi tiyini<br />
toga. Timphendvulo tawo ngekutsi tiyini taga kube nguleti letilandzelako:<br />
'" Ngemavi lanotsile elulwimi •• _<br />
... Ngemavi lagcogcekile lasetjentiswa engcocweni.••<br />
* Bucikomlomo nencenye yemasiko esive _• ..<br />
'" Tisekelo telulwimi nenjulalwati yesive.•_<br />
... Yinkhulumo lenetitfombemagama •-'<br />
4 Yinkhulumo leshubile, lemnandzi, lehehako ...<br />
• Imisho lephelele lefundzisako, lecondzisako nalekhutsatako ..<br />
... Bugabazi besive bekuchumana •..<br />
4 Tiyinhlitiyo yelulwimi..<br />
• Tiyimphandze yelulwimi ...<br />
... Tisilinganiso sekujula kwelulwimi. ..<br />
4 Tilikhono lalabadzala ekucambeni nasekutfutfukiseni lulwimi ...<br />
... Tisibuko sebunjalo bemphilo emazingeni lehlukene >J •<br />
"- Timisho lephakatsile ngekusho intfo ngendlela yebunkondlo...<br />
• Ngemagama lahlelekile•..<br />
.. Imifanekisomicondvo lehleliwe , . _<br />
... Yindlela yekubeka emavi lejulile, ..<br />
• Ngemaciniso emphilo langenakuphikiswa muntfu. _.<br />
'* Yinkhulumo lehlonishwako .. '<br />
143