ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
SEHlUKO SESIBIU 2.0 EMASIKO NEMIHAMBO YEMASWATI 2.1 Singeniso Emasiko nemihambo yesive ngiko lokukhombisa kutsi leso sive siyini. Phela ana sive singenawo emasiko kanye nemihambo lapho sibambelele khona, kufana nekutsi sivele sifile leso sive. Esikhatsini lesiphila kuso lomuhla live selaba ngulelicakile ngobe emasiko nemihambo kwabhecwa kwaba yintfo yemacaba lengenamsebenti. Bantfu labanyenti bayacakeka nababona umuntfu avunulile. Empeleni kuvunulfl'amalanga sekutsatfwa njengentfo lemangalisako. Nangabe ulicobile uhamba edolobheni, ngicinisile kutsi bangajika nawe bantfu bamangele kutsi lowekunene uvelaphi. Angeke bawaswele emagama labangakucaphata ngawo, kukhombisa kutsi wena awuyati imphucuko.. Lokwadala loku kutsi nakufika labekubulwa tinhlitiyo, bafika batsi basiletsela imphucuko, batesikhipha ebumnyameni bekugcoka tikhumba. Loku kwaba liphutsa lelikhulu ngobe phela tonkhe tive letikhona emhlabeni kunalapho tasuka khona tatfutfuka-ke tadzimate tafika kuleli zinga lesetititfola tikulo kulamalanga. Kute sive lesadzabuka sigcoka emabhuluko. Kantsi futsi imvunulo ayisho kutsi sevele unguloko lokwembetse kepha kungekhatsi emntfwini. Kuya ngekutsi Iowa muntfu uphila yiphi imphilo. Umonakalo lokhona eveni ikakhulu ngekulahleka nekubukelwa phansi kwemasiko, sekumele sisale silalisa tibutsa ngobe laba labangevani nemasiko banencokodvo. Lapha sitawubuka emasiko nemihambo yemaswati kutsi ingaba nasiphi sandla ekuvuseleleni buntfu bebantfu. Lamasiko nemihambo kutawubukwa kuchatsaniswa naloku kwesilumbi kubona kutsi ingabe konakelephi uma kukhona lakonakele khon,a. Kutawusikwa lelijikako kunaku lokulandzelako: kuganana, kulobola, kugidza umtsimba, kukhinyabeteka kwemendvo, umgcwabo, kuzila, kubuyisa umuntfu ekhaya, tibhimbi nemidmbi yemaswati kanye netingoma takhona, kudla kwesintfu 35
- Page 1 and 2: KUBUKA NGELISO LELIBANTI LIGALELO L
- Page 3 and 4: SETFULO lomsebenti ngalokukhulu kut
- Page 5 and 6: Elias Ndwandwe (Macmillan), Godfrey
- Page 7 and 8: kwaniketwa netinanatelo tato. Kubuy
- Page 10 and 11: 2.10.1.2 Ematsanga 77 2.10.1.3 Emas
- Page 12 and 13: 3.3.2 Umlandvo webakaMdluli 3.3.2.1
- Page 15 and 16: ngincamela ukufa nokufa kunokujivaz
- Page 17 and 18: lenkholo lensha. Ingabe emagama esi
- Page 19 and 20: tintfo tabo batenta kahle asubuke l
- Page 21 and 22: Coupled with this is the quest for
- Page 24 and 25: with status, wealth and superiority
- Page 26 and 27: kwadzimate kwafika belumbi. SUlliva
- Page 28 and 29: njengenhlanhla lengakavami. Ngisho
- Page 30 and 31: 1.6 Umkhawulo welucwaningo Lolucwan
- Page 32 and 33: Lokucacako lapha kutsi emasiko kuyi
- Page 34 and 35: Kulolucwaningo kuyavetwa kutsi inkh
- Page 36 and 37: nabefika nenkholo babesopheni futsi
- Page 38 and 39: lesinemandla sibili, inkhosi Ndwand
- Page 40 and 41: lebekatiwa ngekutsi nguDlamini Wesi
- Page 42 and 43: kutsi tiyovisisa lendzaba. Basuka t
- Page 44 and 45: Kantsi netitfunywa tesibili taphind
- Page 46 and 47: 1968 tingu-19 enyangeni yeNyoni LaT
- Page 50: Loku kuhluke kakhulu kunaku kwesilu
- Page 53 and 54: 2.2.4 Kuqabangula Kucabangula ngule
- Page 55 and 56: utatikhipha ngesinye. Loku bekusho
- Page 57 and 58: 2.4 Kugidza umtsimba . EmaSwati ema
- Page 59 and 60: (Westermarck, 1926:187). Nasewukhup
- Page 61 and 62: mkhulu, lusendvo, umntfwana welibov
- Page 64 and 65: yato. l1zatfu letilandzelako ngulet
- Page 66: 2.5.1.4 Kudikila Umfati utiva alahl
- Page 69 and 70: ekatiwa kutsi bantfu bazila ngekuph
- Page 71: kuvala lamanceba. Lenye ibulawa nge
- Page 74 and 75: luhambo loluhle sebafiselwa ngiyo i
- Page 76 and 77: angeniswa ngelisango lelikhulu, bay
- Page 78 and 79: Kusukela lapho indvuna itsatsa imiy
- Page 80 and 81: kanye nendlela labagidza ngayo. Phe
- Page 82: Iphi indvodza yami Iph' indvodza ya
- Page 85 and 86: Ubohlonipha laph'ugane khona. Dlala
- Page 87 and 88: manje nabo laba labasebentako kutsi
- Page 89 and 90: ungatsi uyalubeka, lugucuka lube ma
- Page 91 and 92: asengakacini, aphekwe bese bantfu b
- Page 93 and 94: 2.10.1.8 Imfe Imfe itinhlanga letik
- Page 95 and 96: 2.10.3.1 Emaganu Emaganu titselo le
- Page 97 and 98: 2.10.3.2 Emantulu, ematelemba, eman
SEHlUKO SESIBIU<br />
2.0 EMASIKO NEMIHAMBO YEMASWATI<br />
2.1 Singeniso<br />
Emasiko nemihambo yesive ngiko lokukhombisa kutsi leso sive siyini. Phela ana<br />
sive singenawo emasiko kanye nemihambo lapho sibambelele khona, kufana<br />
nekutsi sivele sifile leso sive. Esikhatsini lesiphila kuso lomuhla live selaba<br />
ngulelicakile ngobe emasiko nemihambo kwabhecwa kwaba yintfo yemacaba<br />
lengenamsebenti. Bantfu labanyenti bayacakeka nababona umuntfu avunulile.<br />
Empeleni kuvunulfl'amalanga sekutsatfwa njengentfo lemangalisako. Nangabe<br />
ulicobile uhamba edolobheni, ngicinisile kutsi bangajika nawe bantfu bamangele<br />
kutsi lowekunene uvelaphi. Angeke bawaswele emagama labangakucaphata<br />
ngawo, kukhombisa kutsi wena awuyati imphucuko..<br />
Lokwadala loku kutsi nakufika labekubulwa tinhlitiyo, bafika batsi basiletsela<br />
imphucuko, batesikhipha ebumnyameni bekugcoka tikhumba. Loku kwaba liphutsa<br />
lelikhulu ngobe phela tonkhe tive letikhona emhlabeni kunalapho tasuka khona<br />
tatfutfuka-ke tadzimate tafika kuleli zinga lesetititfola tikulo kulamalanga. Kute sive<br />
lesadzabuka sigcoka emabhuluko. Kantsi futsi imvunulo ayisho kutsi sevele<br />
unguloko lokwembetse kepha kungekhatsi emntfwini. Kuya ngekutsi Iowa muntfu<br />
uphila yiphi imphilo. Umonakalo lokhona eveni ikakhulu ngekulahleka nekubukelwa<br />
phansi kwemasiko, sekumele sisale silalisa tibutsa ngobe laba labangevani<br />
nemasiko banencokodvo.<br />
Lapha sitawubuka emasiko nemihambo yemaswati kutsi ingaba nasiphi sandla<br />
ekuvuseleleni buntfu bebantfu. Lamasiko nemihambo kutawubukwa kuchatsaniswa<br />
naloku kwesilumbi kubona kutsi ingabe konakelephi uma kukhona lakonakele<br />
khon,a. Kutawusikwa lelijikako kunaku lokulandzelako: kuganana, kulobola, kugidza<br />
umtsimba, kukhinyabeteka kwemendvo, umgcwabo, kuzila, kubuyisa umuntfu<br />
ekhaya, tibhimbi nemidmbi yemaswati kanye netingoma takhona, kudla kwesintfu<br />
35