ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
nabefika nenkholo babesopheni futsi yini nemonakalo labawentile esiveni sakitsi ikakhulu emaSwatini. Sehluko 5 Siphetfo, sifinyeto kanye netincomo. Lapha kusongwe wonkhe umsebenti walokutfolwe kulolucwaningo. Kubuywe kwaniketwa nesifinyeto salomsebenti. 1incomo kanye. nencabhayi kuniketiwe nanako. Kukulofundzako kutsi atitsatsela takhe tincumo ngalomsebenti. 1.9 Umlandvo lomfisha ngemaSwati Sekunyenti kakhulu lokubhaliwe mayelana nemlandvo wemaSwati. Lokubuhlungu kutsi cishe lokunyenti lokubhaliwe ngemaSwati kubhalwe nguJabangasiwo emaSwati noma labangahlali lapho kunemaSwati khona. Lapha sibeka ngalamafisha umlandvo wemaSwati. EmaSwati asive lesiwatisako futsi siphila ngendlela yemasiko. Babantu labakhuluma sintfu kantsi ngekwemasiko nelulwimi babeNguni ikakhulu. Ngekulandzisa kwebakaMacmillan, (1993) bangebekudzabuka eMphumalanga nenkhaba ye Afrika. Ngenca yekwandza nekukhula kwebeNguni ngaseNingizimu, emaSwati ewela umfula iUmpopo abesehlala eNingizimu neTongaland (Ienamuhla yatiwa ngekutsi yiMocambique) ngasekupheleni kwemnyaka wabo-1400. Lapha kutawulandvwa kakhulu ngemakhosi ngoba ngibo bantfu labahola sive. Inkhosi iyinkhosi ngebantfu ngako-ke uma sikhuluma ngenkhosi leyo sisuke sikhuluma ngesive sonkhana. Umholi wawo emaSwati bekunguDlamini Wesibili. Ngemnyaka wabo-1700, lebebahamba embili esiveni semaSwati, baholwa yinkhosi Ngwane Wesitsatfu bawela umfula iLimpompo baya ngaseNingizimu. Kwatsi ngemnyaka wa-1750 babe sebatinte budze budvute nendzaweni lekutsiwa kuseHluti. Inkhosi Ngwane Wesitsatfu yaphumulela lapho, wabekwa emgedzeni entsabeni ledvute nalapho. Nalabanye labadvuna basebukhosini bafihlwa kulowo mgedze futsi nanyalo lendzawo isayindzawo lehanjelwa kakhulu ngetikhatsi letitsite. 24
Inkhosi Ngwane Wesitsatfu abengewekutalwa elusentfweni lakaNkhosi Dlamini lapho bukhosi bebushiyelwana ngekutalana. Umlandvo wemaSwati usitekela ngemakhosi langu-25 kepha-ke ngulaba bekugcina labangu-8 lekunesiciniseko ngabo kusukela ngasekupheleni kwemnyaka yabo-1500. Inkhosi Ngwane Wesitsatfu kanye naJowamJandzela, Ndvungunye bacinisa buholi babo ngekuhlanganisa ngekukhulumisana nangekuncoba tivana lebetibudze budvute nabo. Letivana betiteBenguni kanye nebeSutfu. Ngesikhatsi emaSwati atakha akhula, kukhula nekudlondlobala kwesive semaZulu ngaseningizimu, ikakhulu ngesikhatsi senkhosi Shaka, kwandza ngalesikhulu sivinini kwaya kwayofinyelela lapha sitsi khona namuhla kuseFree State kanye nasetincenyeni teGauteng neMp.umalanga. Inkhosi Sobhuza Wekucala lowalandzela Ndvunganye, wabese ngalokukhulu kushesha uya ngasenyakatfo enkhabeni yalapha namuhla sikubita ngekutsi kuyinhlitiyo yeSwatini. KaLobamba kulikhaya lendzabuko leNdlovukati, nalapho kulikomkhulu lesishayamtsetfo sakaNgwane. Tive tebeSutfu lebesevele tihlala lapho amange setitame kusimbatseka tifune kulwa naSobhuza Wekucala kwatsi ngekuhamba kwesikhatsi bavele bakhonta esiveni sakaNkhosi Dlamini, base batiwa ngekutsi ngemakhandzambili. Ngekusho kwaGinindza, (1992) lapha kufakwa tive letingetekuphuma kubaPedi, beSutfu kanye nakubaVenda. Kantsi letinye tifaka ekhatsi letafika tisuka kaTembe nebakaDlamini kepha ngemuva kwekugibela tintsaba teLubombo tase tiyahlukana nebakaDlamini tiyewuhlala ngasemphumalanga endzaweni yakaLomahasha. Leti bekutibongo takaMaziya kanye nalabatalana nabo bakaMahlalela. Inkhosi Sobhuza Wekucala, ngekusho kwabakaMacmillan, (1993) abatiwa njengemuntfu lokwatiko kuhlela tintfo. Bekangalokotsi atimbandzakanye ekucabaneni labekangenasidniseko sekutsi utawuphumelela. Abeteka ngebuhlakani. INdlunkhulu yakhe Thandile abeyindvodzakati yesitsa sakhe 25
- Page 1 and 2: KUBUKA NGELISO LELIBANTI LIGALELO L
- Page 3 and 4: SETFULO lomsebenti ngalokukhulu kut
- Page 5 and 6: Elias Ndwandwe (Macmillan), Godfrey
- Page 7 and 8: kwaniketwa netinanatelo tato. Kubuy
- Page 10 and 11: 2.10.1.2 Ematsanga 77 2.10.1.3 Emas
- Page 12 and 13: 3.3.2 Umlandvo webakaMdluli 3.3.2.1
- Page 15 and 16: ngincamela ukufa nokufa kunokujivaz
- Page 17 and 18: lenkholo lensha. Ingabe emagama esi
- Page 19 and 20: tintfo tabo batenta kahle asubuke l
- Page 21 and 22: Coupled with this is the quest for
- Page 24 and 25: with status, wealth and superiority
- Page 26 and 27: kwadzimate kwafika belumbi. SUlliva
- Page 28 and 29: njengenhlanhla lengakavami. Ngisho
- Page 30 and 31: 1.6 Umkhawulo welucwaningo Lolucwan
- Page 32 and 33: Lokucacako lapha kutsi emasiko kuyi
- Page 34 and 35: Kulolucwaningo kuyavetwa kutsi inkh
- Page 38 and 39: lesinemandla sibili, inkhosi Ndwand
- Page 40 and 41: lebekatiwa ngekutsi nguDlamini Wesi
- Page 42 and 43: kutsi tiyovisisa lendzaba. Basuka t
- Page 44 and 45: Kantsi netitfunywa tesibili taphind
- Page 46 and 47: 1968 tingu-19 enyangeni yeNyoni LaT
- Page 48: SEHlUKO SESIBIU 2.0 EMASIKO NEMIHAM
- Page 52 and 53: 2.2.1 Kugana ngelicuba, lijuba noma
- Page 54 and 55: selijaha lakakhe simuntfu sibili. P
- Page 56 and 57: ngumnumzane welikhaya. Phela njengo
- Page 58 and 59: ngendlela lengekho emtsetfweni. Lab
- Page 60 and 61: Imilomo ita yonkhe kimi, Yehha! .Ye
- Page 62: sekubongwa kutsi cha nine bakabani
- Page 65 and 66: walenye indvodza nanayo kutsiwa iph
- Page 68 and 69: asivani nani nemitsi yesilumbi. Emp
- Page 70 and 71: 2.8 Kubuyisa umuntfu ekhaya EmaSwat
- Page 73 and 74: Inkhosi ngiyo lesingatsa lomcimbi f
- Page 75 and 76: angena esibayeni ngelisango lelikhu
- Page 77 and 78: tiwombane letitsite. Emva kwesikhas
- Page 79 and 80: longangezwe Longangezwe Siyamntuntu
- Page 81 and 82: lebeyingatiwa esiveni semaSwati. Lo
- Page 84 and 85: nebemndeni kanye nabomakhelwane imv
Inkhosi Ngwane Wesitsatfu abengewekutalwa elusentfweni lakaNkhosi Dlamini<br />
lapho bukhosi bebushiyelwana ngekutalana. Umlandvo wemaSwati usitekela<br />
ngemakhosi langu-25 kepha-ke ngulaba bekugcina labangu-8 lekunesiciniseko<br />
ngabo kusukela ngasekupheleni kwemnyaka yabo-1500. Inkhosi Ngwane<br />
Wesitsatfu kanye naJowamJandzela, Ndvungunye bacinisa buholi babo<br />
ngekuhlanganisa ngekukhulumisana nangekuncoba tivana lebetibudze budvute<br />
nabo. Letivana betiteBenguni kanye nebeSutfu. Ngesikhatsi emaSwati atakha<br />
akhula, kukhula nekudlondlobala kwesive semaZulu ngaseningizimu, ikakhulu<br />
ngesikhatsi senkhosi Shaka, kwandza ngalesikhulu sivinini kwaya<br />
kwayofinyelela lapha sitsi khona namuhla kuseFree State kanye nasetincenyeni<br />
teGauteng neMp.umalanga.<br />
Inkhosi Sobhuza Wekucala lowalandzela Ndvunganye, wabese ngalokukhulu<br />
kushesha uya ngasenyakatfo enkhabeni yalapha namuhla sikubita ngekutsi<br />
kuyinhlitiyo yeSwatini. KaLobamba kulikhaya lendzabuko leNdlovukati,<br />
nalapho kulikomkhulu lesishayamtsetfo sakaNgwane. Tive tebeSutfu<br />
lebesevele tihlala lapho amange setitame kusimbatseka tifune kulwa<br />
naSobhuza Wekucala kwatsi ngekuhamba kwesikhatsi bavele bakhonta esiveni<br />
sakaNkhosi Dlamini, base batiwa ngekutsi ngemakhandzambili. Ngekusho<br />
kwaGinindza, (1992) lapha kufakwa tive letingetekuphuma kubaPedi, beSutfu<br />
kanye nakubaVenda. Kantsi letinye tifaka ekhatsi letafika tisuka kaTembe<br />
nebakaDlamini kepha ngemuva kwekugibela tintsaba teLubombo tase<br />
tiyahlukana nebakaDlamini tiyewuhlala ngasemphumalanga endzaweni<br />
yakaLomahasha. Leti bekutibongo takaMaziya kanye nalabatalana nabo<br />
bakaMahlalela.<br />
Inkhosi Sobhuza Wekucala, ngekusho kwabakaMacmillan, (1993) abatiwa<br />
njengemuntfu lokwatiko kuhlela tintfo. Bekangalokotsi atimbandzakanye<br />
ekucabaneni labekangenasidniseko sekutsi utawuphumelela. Abeteka<br />
ngebuhlakani. INdlunkhulu yakhe Thandile abeyindvodzakati yesitsa sakhe<br />
25