ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home
labaphekelako kute Iizinga lekudia Iitewuba embili. Kantsi nemabhokisi akhona kuya ngekutsi utalwa ngubani. Emabhokisi aba bukhatikhati, .umangale kutsi kantsi lomuntfu angeke yini abole nasafakwa entfweni lebita kangaka kube emuva kusele tintsandzane letidla imbuya ngetutsi. Kantsi futsi kuyateka kutsi emabhokisi afika nebachamuki labeta ngemkhumbi, manje kungenteka nje kutsi njengobe nawo lamabhokisi afana nemikhumbi, kwentelwa kutsi bakwati kuntanta balibangise lapho babekuvela khona. Kuphakanyiswa kutsi indzaba yekudla ayiphele emingcwabeni. Bantfu labeta emngcwabeni abete nekudla kwabo ngobe phela telo khaya lebete kulo Iisuke selife Iwembita ngekulahlekelwa ngulesihlobo sabo. Kantsi nesifo setinsila singena lula ngekudla lakushonwe khona nangabe Iona lophakela kudla ashisa. Nangabe siwatsandza emabhokisi singasafuni kubuyela kuloku kwakitsi, akube ngemabhokisi langembi ecoJo, kungenjaJo sitatibangela kuhlala silandzelelana nabomashonisa size siyofa. Bangcwabi sebacubuke njengemakhowa ngobe naku bayati kutsi singemahatsa botsatsekile labatsatfwa tintfo tekufika. Kubuye kwabonakala kutsi bantfu abasalandvwa labashonele khona ngobe naku sitsi sesiphucukile. Loku ngiko kanye lokusibangela emabhadi ekufa lokungapheli emindenini bantfu bafa balandzelane cishe ngendlela lefanako. Lesinye sikhatsi utfola kutsi kuba netingoti emgwacweni tingapheli kantsi ngulabantfu labafa bangalandvwa. Kuphakanyiswa kutsi bantfu kumele balandze bantfu babo labashonela khashane nelikhaya ngobe naku kuyabonakala kutsi loku kuyingoti lenkhulu leseyicedze bantfu labanyenti bangayiboni kepha bona. Kantsi nekuvala emanceba akusatiwa kulabanye ikakhulu laba lesebayekela konkhe lokutsintsene nemasiko kanye nemihambo yesintfu bakhetsa kuphila imphilo yesilumbi. libhimbi nemicimbi yesintfu kuvelile kutsi ibaluleke kabi esiveni ngobe nguyo lekuhfanganwa kuyo kukhonjiswe bunye eveni. Esikhatsini Jesinyenti lemicimbi ibusiswa kuba khona kwenkhosi. Umkhosi wencwala kutfolakele kutsi ingumthandazo wesive semaSwati. Kulapho emaSwati akwati 182
kutibongela khona kuMdali ngalabentela kona kanye nekuticelela inhlanhla emnyakeni lotako. lncwala ibaluleke kudlu/a yonkhe imikhosi lekhona .emaSwatini kungako Dlamini naKhumalo, (1993) babeka kanje: lncwala nguwona mkhosi umkhulu kunayo yonkhe imikhosi kulakaNgwane. lyagidvwa ayibukelwa. Ngwane udzilika kuwo onkhe emagumbi elive nalabangaphandle. lngani nangensheya kwetilwandle lapho emaSwati alidlanzana khona ayayigidza. Ngisho bobhekinyanga ubabona sebagabe emashoba bashona encwaleni. (Dlamini naKhumalo, 1993:16). Kunconywa kutsi lemikhosi ingayekelwa kepha ifundziswe kubaluleka kwayo ngisho nasetikolweni imbala. -. Tingoma temicimbi nanato kutfolakele kutsi tinalomkhulu umsebenti esiveni semaSwati kantsi nemibiko lekuto ibalulekile. Kuphakanyiswa kutsi nanobe bantfu bakitsi sebatsatfwa ngumculo Jomusha ikakhulu Iona losanganisa insha lowatiwa ngekutsi yi' kwaito' kepha nalona wesintfu kuyadzingeka kutsi bantfwana bafundziswe wona kute babone kubaluleka kwawo. Phela tingoma tesintfu tihamba ekhatsi emitsanjeni yemuntfu. Kubuye kwatfolakala futsi kutsi sibongo sibaluleke ind/ela /ecakile emaSwatini. lngani esikhatsini Jesinyenti sibongo kusuke kuligama lemsunguli waleso sive. Kantsi kubukiwe futsi kutsi nawukhulekela ungena emtini wemnumzane, ubita tinsika talelo khaya ngekwelamana kwato. Nanobe kubuswa ekhaya lelitsite kubongwa tinsika talelo khaya. Loku kukhombisa kutsi emaSwati inhlonipho yintfo latalwa nave lesengatini. Kutsi nyalo bantfu sebete inhlonipho empeleni kubonakala kwangatsi babangelwa ngulaba bekubulwa tinhlitiyo ngobe bona kubo inhlonipho ayatiwa nani. Kubita umuntfu lomdzala kutfolakele kutsi akwatiwa kubantfu bendzabuko njengobe kwenteka esilumbini. Phela khona Iikheh/a Jelingangamkhulu wakho, ungalibita utsi •John'. Kuphakanyiswa kutsi bachubeke nekuhloniphana, babitane ngetibongo hhayi kubita lomdzala ngeligama. 183
- Page 146 and 147: Yicala elikhulu elalimlahla umuntu
- Page 148 and 149: Kuntjintja kwemagama esilumbi kuset
- Page 150 and 151: Lomkhulu, Hurley. Ngenhlanhla saphu
- Page 152 and 153: ukumbiza kahle uthunjana wami zimng
- Page 154 and 155: lamabili leyetsiwa wona isatalwa fu
- Page 156 and 157: ngenca yemfundziso lembi yebatfumbi
- Page 158 and 159: lekutinsika talo lelolikhaya. Kubik
- Page 161 and 162: of all creation, no matter the diff
- Page 163 and 164: ikakhulu uma kukhufunywa ngumuntfu
- Page 166 and 167: aphika bahlante kwayitolo utsi basa
- Page 168 and 169: man's senses and of nature, but hav
- Page 170 and 171: ukhombisa indlela latinyembenya nga
- Page 172 and 173: inkholo yesintfu inguko konkhe loku
- Page 174 and 175: eligion to the extent that the reli
- Page 176 and 177: Therefore, African Renaissance shou
- Page 178 and 179: instruments for the development of
- Page 180 and 181: sivakashelwa boNkosazane lababephum
- Page 182 and 183: sewente kutsi ube mdzibi munye nala
- Page 184 and 185: 4.4 Budlelwane nemtselela wenkholo
- Page 186 and 187: 'religion' is set apart from Africa
- Page 188 and 189: sprinkled before the altar or poure
- Page 190 and 191: lebekunyembenywa ngulabekunene keph
- Page 192 and 193: SEHlUKO 5 .5.0 LUHLATIYO, lOKUTFOLA
- Page 194 and 195: eing told, and had become the vangu
- Page 198 and 199: Kubuye kwatfolakala kutsi tibongo t
- Page 200 and 201: yesintfu kepha etimphondvweni temph
- Page 202 and 203: Kuphakanyiswa kutsi bacwaningi baJu
- Page 204 and 205: 6. TINCWADZI LETISETJENTISIWE Acheb
- Page 207 and 208: Marwick, A.G. (1955): The Attitude
- Page 210: Xala, Z.E. Xulu, M. Yinger, J.M. Zu
labaphekelako kute Iizinga lekudia Iitewuba embili. Kantsi nemabhokisi<br />
akhona kuya ngekutsi utalwa ngubani. Emabhokisi aba bukhatikhati,<br />
.umangale kutsi kantsi lomuntfu angeke yini abole nasafakwa entfweni lebita<br />
kangaka kube emuva kusele tintsandzane letidla imbuya ngetutsi. Kantsi futsi<br />
kuyateka kutsi emabhokisi afika nebachamuki labeta ngemkhumbi, manje<br />
kungenteka nje kutsi njengobe nawo lamabhokisi afana nemikhumbi,<br />
kwentelwa kutsi bakwati kuntanta balibangise lapho babekuvela khona.<br />
Kuphakanyiswa kutsi indzaba yekudla ayiphele emingcwabeni. Bantfu labeta<br />
emngcwabeni abete nekudla kwabo ngobe phela telo khaya lebete kulo Iisuke<br />
selife Iwembita ngekulahlekelwa ngulesihlobo sabo. Kantsi nesifo setinsila<br />
singena lula ngekudla lakushonwe khona nangabe Iona lophakela kudla<br />
ashisa. Nangabe siwatsandza emabhokisi singasafuni kubuyela kuloku<br />
kwakitsi, akube ngemabhokisi langembi ecoJo, kungenjaJo sitatibangela<br />
kuhlala silandzelelana nabomashonisa size siyofa. Bangcwabi sebacubuke<br />
njengemakhowa ngobe naku bayati kutsi singemahatsa botsatsekile<br />
labatsatfwa tintfo tekufika.<br />
Kubuye kwabonakala kutsi bantfu abasalandvwa labashonele khona ngobe<br />
naku sitsi sesiphucukile. Loku ngiko kanye lokusibangela emabhadi ekufa<br />
lokungapheli emindenini bantfu bafa balandzelane cishe ngendlela lefanako.<br />
Lesinye sikhatsi utfola kutsi kuba netingoti emgwacweni tingapheli kantsi<br />
ngulabantfu labafa bangalandvwa. Kuphakanyiswa kutsi bantfu kumele<br />
balandze bantfu babo labashonela khashane nelikhaya ngobe naku<br />
kuyabonakala kutsi loku kuyingoti lenkhulu leseyicedze bantfu labanyenti<br />
bangayiboni kepha bona. Kantsi nekuvala emanceba akusatiwa kulabanye<br />
ikakhulu laba lesebayekela konkhe lokutsintsene nemasiko kanye nemihambo<br />
yesintfu bakhetsa kuphila imphilo yesilumbi.<br />
libhimbi nemicimbi yesintfu kuvelile kutsi ibaluleke kabi esiveni ngobe nguyo<br />
lekuhfanganwa kuyo kukhonjiswe bunye eveni. Esikhatsini Jesinyenti<br />
lemicimbi ibusiswa kuba khona kwenkhosi. Umkhosi wencwala kutfolakele<br />
kutsi ingumthandazo wesive semaSwati. Kulapho emaSwati akwati<br />
182