06.05.2013 Views

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

lebekunyembenywa ngulabekunene kepha Bujo, (1992) uyiteka kahle<br />

lendzaba natsi:<br />

Perhaps what was the deliberate attempt to iradicate or destroy<br />

our cultural heritage since drumming, for example, was<br />

considered by the church to be a heathen practice. African<br />

Christians were at once cut off from the well springs of their<br />

culture - the rhythms of African music and dance ... African<br />

medicine, too, was regarded as inferior, and if you were an<br />

African Christian you were expected to seek help from the<br />

doctor at the hospital, not from the African herbalist, who had<br />

come to be styled the witch-doctor or medicine man. And yet it<br />

was the herbalist who throughout the ages had cured our<br />

fevers and our deseases. His knowledge of local herbs could<br />

have been used in the development of curactive medicine in<br />

Africa, but instead he was condemned, and no distinction was<br />

made between him and a trickster or juju-man, who preyed on<br />

our superstitioUS beliefs.<br />

(Bujo, 1992:45).<br />

Manje loku lokubalwe ngenhla ngiko kanye lokwenta kutsi bantfu<br />

bendzabuko batitfole bakulolubishi labakulo njenganyalo. Phela bantfu<br />

bendzabuko bebakwati kulapha kunetinyanga letembulelwe ngemitsi<br />

yesintfu. Bekungekho sifo lesibahJulako. Inyanga beyilala, ivuke· seyitjeliwe<br />

kutsi sifo lesinjena umutsi wakhona iyowumba kuphi. Nyalo nje sihlushwa<br />

tifo letifana nalombulalave losocedze ingabe kudzala bantfu bakitsi balitfola<br />

likhambi kube abamange bayekeliswe lolwati lebalushiyelwa bokhokho.<br />

Sikhala njena nje nyalo kutsi tintanga setiyabalwa kantsi nemahlatsi sekwaba<br />

ticiwi tetinyamatane, abasavunyelwa bantfu kungena bembe imitsi. Kantsi<br />

nalamanga labatjelwa wona bantfu bakitsi kutsi tinyanga bosathane<br />

kunemtselela lomubi kabi ekwelapheni ngobe tinyanga sitfunti sato sesehlile.<br />

Lokumangalisako kutsi nalaba labatsi babazalwane ebusuku batfofakala<br />

khona etinyangeni kepha bashumayela kute kuphukuhle emagwebu<br />

banyembenya tinyanga batsi timadimoni. Loku ngiko lesekwente kutsi kube<br />

nebantfu labanengi labatsi bati imitsi babebangayati ingani bayati kutsi<br />

tinyanga yintfo lengahlonishwa. Kantsi kube tinyanga tiniketwa sitfunti sato<br />

bekungahleleka kahle laba labangasito tinyanga bangavunyelwa nani kutsi<br />

balaphe. Kuhle noko kusho kutsi umehluko lomkhulu ekhatsi kwenkholo<br />

176

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!