06.05.2013 Views

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sewente kutsi ube mdzibi munye nalaba labakholelwa kulenkholo.<br />

Lokwenteka nobe ngabe kuphi nelivekati le-Afrika kuyamtsintsa umuntfu<br />

losabambelele emasikweni. Asive lapha Mbeki, (1998) ayibeka ngalokucacile<br />

lendzaba kanjena:<br />

I am an African.<br />

I am born of the peoples of the continent of Africa.<br />

The pain of the violent conflict that the peoples of Liberia,<br />

Somalia, the Sudan, Burundu, and Algeria experience is a pain I<br />

also bear. The dismal shame of poverty, suffering and human<br />

degradation of my continet is a blight that we share. The blight<br />

on our happiness that derives from this and from our drift to<br />

the periphery of the ordering of human affairs leaves us in a<br />

persistent shadow of despair.<br />

(Mbeki, 1998:35-36).<br />

Ngemavi lawa lotsi nasewuwalalele kahle, uve kutsi cha kukhuJuma umuntfu<br />

intfo lesengatini kuye. Umuntfu longeke nani wamhlukanisa naloku langiko.<br />

Yinkholo yesintfu-ke lekwati kwenta umuntfu akwati kuvelana nebantfu<br />

langamange ababone nasendvulo. Futsi loku kuphendvula umbuto lohlala<br />

uhlupha labanyenti kutsi kuyini kuba ngum' Afrika.<br />

Injongo yebelumbi baphesheya bekukugcilata nekutfumba ingcondvo<br />

yemuntfu lomnyama. Loku bakwenta kwabalungela ngobe bafike bangenisa<br />

inkholo, bachuba liBhayibheli embili. Chinua Achebe, (1958) enovelini yakhe<br />

letsi . Things Fall Apart' ukubeka kwacaca kutsi nakufika inkholo bantfu<br />

lebebaphikisana nayo lenkholo lensha bebavalelwa. Empeleni kutsiwa<br />

bekuba yindlu yekuthandazela bese kuba nelijele eceleni, ingani bebafuna<br />

kwenta siciniseko kutsi akukho muntfu lotawala kungena kulenkholo lensha.<br />

Phela umuntfu nawumgcilate ingcondvo usuke sewumcedzile. Kulimala<br />

kwemuntfu kulimala kwemndeni, kulimala kwemndeni kulimala kwesive.<br />

Mbeki, (1998) ukubeka kucace kutsi vele badzeshi bebacondze<br />

kutewutfumba ingcondvo yemuntfu lomnyama kute acabange fana nemuntfu<br />

longenatimphandze lekutamenta kubelula kudlala ngaye. Asimuve waMbeki<br />

nangemagama khe abeka kanjena:<br />

168

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!