06.05.2013 Views

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

ENYUVESIYAKAZULU - UZSpace Home

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ngenca yemphucuko yaseNshonalanga. Mayelana nemvelaphi noma umsuka<br />

wesibongo sakaDlamini, Ginindza, (1992:14) ubeka atsi:<br />

The origin of the name Dlamini is open to speculation. According to<br />

the most common version, eating at noon was prohibited on certain<br />

occasions. Dlamini, whose real name is no longer known but<br />

whose sibongo was Nkhosi broke the taboo and his brother,<br />

impressed, exclaimed, "Hawu! Udl'emini!" (Hawu! You eat at<br />

noon?). The act of defiance went unpunished and Dlamini (Eat at<br />

noon) was the name given to the founder of the now royal family.<br />

Njengobe kwatiwa beNguni babekudzabuka emphumalanga yenkhaba ye-Afrika.<br />

Kamera, (1999) utsi ngekulandzisa kwaLaNkhosi babekudzabuka eDaJagubhe<br />

lapho umholi wabo Dlamini abahola khona bacedza Lubombo ngekuhlehletela.<br />

Kepha ngobe lesibongo sasebukhosini, kubalulekile kutsi sitsi fahlafahla<br />

ngekutalana kwawo emakhosi kudzimate kufike kulesikhatsi lesikuso (2001).<br />

Ekucaleni ngekusho kwaMandla Zulu, sitfola Dlamini Wekucala lowalandzelwa<br />

nguMswati Wekucala. Kubese kulandzela Ngwane Wesibili, lowabuye welanywa<br />

nguDlamini Wesibili, kwase kuta Nkhosi Wesibili. Kubese kulandzeJa Mavuso<br />

Wekucala lowandzelwa nguMagudulela 3 Wekucala. Kwabese kuba nguLudvonga<br />

Wekucala lowalandzelwa nguDlamini Wesitsatfu. Lamakhosi lalandzelako kube<br />

yinhlanhla kutsi kutfolakale iminyaka leyabusa ngayo. Inkhosi Ngwane Wesitsatfu<br />

wabusa kusukela nga-1750-1780. Kwalandzela Ndvungunye lowabusa nga-1790­<br />

1815, kwase kulandzela Sobhuza Wekucala (Somhlolo, Ngwane Wesine) 1836­<br />

1839. Mswati Wesibili wabusa nga-1839-1865, walandzelwa nguLudvonga 4<br />

Wesibili nga-1875-1889 lekwaba sikhatsi lesifanako neNkhosi Dlamini Wesine<br />

(Mbandzeni). Inkhosi Ngwane Wesihlanu (Mahlokohla, Bhunu) wabusa nga-1890­<br />

1899. Mahlokohla walandzelwa yinkhosi leyabusa sikhatsi lesidze kunawo onkhe<br />

emakhosi emhlabeni, lowo-ke nguSobhuza Wesibili (Nkhotfwetjeni, Mona)<br />

lowabusa kusukela nga-1921-1982. Kantsi lobusako njenganyalo nguMswati<br />

3 Inkhosi Magudulela amange ibekwe esikhundleni sebukhosi ngoba ngekusho kwaMatsebula (1993) yaba<br />

lincele ngembi kwekubekwa: Loku kutsiwa kwentiwa ngunina lovt:afaka lesandla sakhe emhidvweni lobilako<br />

entela kutsi angabi yinkhosi ngoba yena angafuni kuba yindlovukati. Sikhundla sakhe satsatfwa ngumnakabo<br />

Ludvon£a Wekucala.<br />

4 lnkhosi Ludvonga Wesibili wakhotsama angamange mfole bantfwana.<br />

105

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!