LUCWANINGO LOLUNZULU LOLUMAYELANA NEKUBALULEKA ...

LUCWANINGO LOLUNZULU LOLUMAYELANA NEKUBALULEKA ... LUCWANINGO LOLUNZULU LOLUMAYELANA NEKUBALULEKA ...

uzspace.uzulu.ac.za
from uzspace.uzulu.ac.za More from this publisher
06.05.2013 Views

uyajuma, akalali njengemfati. Kumele kutsi lomdvuna uma achamuka amchilite, kodvwa nasekalunyuliwe kulungile akusenandzaba nobe kungavela lesinye sisu umntfwana nave sewukhulile ngobe sewuneminyaka lemibili nobe lengetulu. 3.3 TIGABA TALABASlKATI 3.3.1 SIDZANDZANE TIDZANDZANE Sidzandzane intfombatanyane lelinganiselwa eminyakeni lelishumi, kungenteka kutsi ibe ngaphansi kwalelishumi nobe ngetudlwana kwalelishumi. Intfombatanyane leseyitfumeka. Ingasatfunywa nekuyakukha emanti edladleni uma umuntfu afuna kunatsa. Kulesigaba kulapho kulandzelelwa khona kakhulu kutsi lesidzandzane salalatelwa yini. 80gogo I 67

kunyenti kakhulu lebakubukako kuso. Kulesigaba sidzandzane sisuke sisesincane singati lutfo. Bufati baso busuke bungakonakali. Asikatfombi futsi, kodvwa labadzala bayasibukisisa kutsi singonakali ngobe sona sisengakacali kuhlala netintfombi nobe emachikiza. Bantfu labasuke basibukile bogogo nabonina, kodvwa esikhatsini lesinyenti kuba bogogo. Lokukhulu lokubalulekile ngesidzandzane kutsi bogogo bahlala naso basicocele tinganekwane. Naso simkhonte kakhulu gogo waso ngaletikhatsi ngobe usifundzisa kwenta imisetjentana lengasho lutfo ekhaya njengekushanyela, kulandza imitiya yekuluka emacansi, kuyakumtselela emahewu nalokunye lokunyenti. Sidzandzane sivunula luvadla. Gogo ekhaya usifundzisa kuhlala ngentfombi ngobe phela sisesincane sisengakakwati kwehlukanisa. SiSwati siyasho kutsi Iigotjwa Iisemanti. Nangabe gogo ahlala angekhuti futsi angafundzisi kulesigaba kunyenti lokungonakala. Gogo akagcini kuphela ngekucoca tinganekwane kepha ubuye asifundzise tingoma leticulwako lekumele kutsi sidzandzane sitati. Letinye taletingoma ngulena letsi: Njiloni. Sidzandzane kumele sicale kuvula liphimbo singakabi litjitji khona sitewutsi nasesilitjitji sibe sesikwati kucula, kulisiko esiveni semaSwati kucula, ngobe nangabe umuntfu atfukutsele ikakhulu emaSwati loku lekungiko lekumtfukutselisile ukuveta ngako kucula. Kucula kuyindlela lesetjetiswako ikakhulu nangabe kunesifo, kucula kuyindlela yekudvudvuta umndeni losemantini. Sidzandzane kumele kutsi sikufundze sisesincane ngobe imphilo yaso yonkhe sitawube sicula. 68

uyajuma, akalali njengemfati. Kumele kutsi lomdvuna uma achamuka<br />

amchilite, kodvwa nasekalunyuliwe kulungile akusenandzaba nobe<br />

kungavela lesinye sisu umntfwana nave sewukhulile ngobe sewuneminyaka<br />

lemibili nobe lengetulu.<br />

3.3 TIGABA TALABASlKATI<br />

3.3.1 SIDZANDZANE<br />

TIDZANDZANE<br />

Sidzandzane intfombatanyane lelinganiselwa eminyakeni lelishumi,<br />

kungenteka kutsi ibe ngaphansi kwalelishumi nobe ngetudlwana<br />

kwalelishumi. Intfombatanyane leseyitfumeka. Ingasatfunywa nekuyakukha<br />

emanti edladleni uma umuntfu afuna kunatsa. Kulesigaba kulapho<br />

kulandzelelwa khona kakhulu kutsi lesidzandzane salalatelwa yini. 80gogo<br />

I<br />

67

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!