LUCWANINGO LOLUNZULU LOLUMAYELANA NEKUBALULEKA ...

LUCWANINGO LOLUNZULU LOLUMAYELANA NEKUBALULEKA ... LUCWANINGO LOLUNZULU LOLUMAYELANA NEKUBALULEKA ...

uzspace.uzulu.ac.za
from uzspace.uzulu.ac.za More from this publisher
06.05.2013 Views

nemkhwenyane. Makoti nemkhwenyane kulindzeleke kutsi batsandzane ngobe titselo telutsandvo Iwabo kumele tibonakale. Mveli Msibi (2002) utsi : Emndenini makoti nasafikile, emaSwati alindzele kumbona atetfwele ngobe kuyintfo lenhle kutala nawendzile. Ngiyo intfo lelindzeleke kutsi yenteke. Kantsi vele nabanifisela lokuhle batsi lalani nibabili nivuke nibatsatfu. BoRadcliffe-Brown na Forde (1975:179) bona babeka ngalendlela: They sleep together and produce children together, and theirunion founds an economic unit, but in general social and public life their contacts are limited. A man seek companionship with his fellow men, a woman with her fellow women. Nanobe laba lababili sebatekene umkhwenyana ucitsa sikhatsi lesinyenti nalabadvuna kantsi naVe makoti bantfu lahlanganyela kanye nabo ngulabasikati. UMkhwenyane locotfo nalolungile ngulonotsile. Kunotsa esiveni semaSwati kuba netinkhomo letinyenti. UMkhwenyane kuvumelekile kutsi adlale nebalamu bakhe, kepha kumele kutsi angabatsintsi. Nangabakhulelisa umkhwenyane uhlawuliswa inkhomo. BoRadcliffe-Brown na Forde (1975:175) batsi: Should he, however, make them pregnant without having negotiated marriage, he is fined--- Indvuna Jim Gama (2002) ikufakaza kanjena: Umkhwenyana nebalamu bakhe badlala yonkhe imidlalo, babambane ematsanga, emabele kodvwa lomsikati akumelanga avume kutsi balale kungatfolakala bakhulelisene akusho lutfo, akusilo futsi nelihlazo. 114

Nasekakhulelwe uyamteka nave amgidzise kubonakale kutsi umtekile, wamenta umfati, kodvwa utawuba ngumfati lomncane. BoRadcliffe-Brown na Forde (1975:108) bawusekela kanjena lombono: A wife's sister can be taken as independent of subordinate wives, and until they are indulge in rough and often suggestive horseplay with married sister's husband Nangeliphutsa akunakwenteka kutsi bangatsandzani nadzadzewabo. Batawuhlala bobabili bente yonkhe imisebenti yasekhaya bobabili nave umkhwenyane utabatsandza bonkhe ngalokufanako. Kutawuba kuteka kwakhe sitsembu kanjalo kantsi kulesinye sikhatsi vele usuke kasanaso sitsembu. Umkhwenyane kunetintfo lekumele kutsi aticikelele, atihloniphe letinye atigweme. Nangeliphutsa umkhwenyana akumelanga kutsi ahlale ecansini laninatala, kuyatila. BoRadcliffe- Brown na Forde (1975:177) batsi: A son-in-law should not sit on the same mate as his mother-in-law Umkhwenyane uhlonipha kakhulu ekhakhakhe. Maketala vena akahlangani nave ngemehlo. Umkhwenyane kumele alugadze lulwimi Iwakhe lungamani lushelele atitfole asetfuka inhlamba. BoRadcliffe-Brown na Forde (1975:107) bawufakaza kanjana lombono: A man would be fine by his wife's family counsol if he makes leved jokes or in any way misbehaves in her present 'shame'prevents him eating in herpresent. Umkhwenyane akayibhibiti inhlamba nobe emagama langanakubusiseka ekhakhakhe. Kuto tonkhe tinhlanga tendlu lemnyama umkhwenyane akadli , 115

Nasekakhulelwe uyamteka nave amgidzise kubonakale kutsi umtekile,<br />

wamenta umfati, kodvwa utawuba ngumfati lomncane. BoRadcliffe-Brown<br />

na Forde (1975:108) bawusekela kanjena lombono:<br />

A wife's sister can be taken as independent of<br />

subordinate wives, and until they are indulge in rough<br />

and often suggestive horseplay with married sister's<br />

husband<br />

Nangeliphutsa akunakwenteka kutsi bangatsandzani nadzadzewabo.<br />

Batawuhlala bobabili bente yonkhe imisebenti yasekhaya bobabili nave<br />

umkhwenyane utabatsandza bonkhe ngalokufanako. Kutawuba kuteka<br />

kwakhe sitsembu kanjalo kantsi kulesinye sikhatsi vele usuke kasanaso<br />

sitsembu. Umkhwenyane kunetintfo lekumele kutsi aticikelele, atihloniphe<br />

letinye atigweme.<br />

Nangeliphutsa umkhwenyana akumelanga kutsi ahlale ecansini laninatala,<br />

kuyatila. BoRadcliffe- Brown na Forde (1975:177) batsi:<br />

A son-in-law should not sit on the same mate as his<br />

mother-in-law<br />

Umkhwenyane uhlonipha kakhulu ekhakhakhe. Maketala vena akahlangani<br />

nave ngemehlo. Umkhwenyane kumele alugadze lulwimi Iwakhe lungamani<br />

lushelele atitfole asetfuka inhlamba. BoRadcliffe-Brown na Forde (1975:107)<br />

bawufakaza kanjana lombono:<br />

A man would be fine by his wife's family counsol if he<br />

makes leved jokes or in any way misbehaves in her<br />

present 'shame'prevents him eating in herpresent.<br />

Umkhwenyane akayibhibiti inhlamba nobe emagama langanakubusiseka<br />

ekhakhakhe. Kuto tonkhe tinhlanga tendlu lemnyama umkhwenyane akadli<br />

,<br />

115

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!