05.05.2013 Views

View/Open - University of Zululand Institutional Repository

View/Open - University of Zululand Institutional Repository

View/Open - University of Zululand Institutional Repository

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kuhlonipha akunalibala, Indvodza lesandza kuteka aymawo emagunya<br />

ekubusa umfati nebantfwana nangabe uyise asaphila. Bantfwabakhe utsi<br />

ngebantfwababe nelikhaya lakhe utsi ngumuti wababe. Nangabe lijaha<br />

Iifimdziseke kahle; nasemihIanganweni yesive alihlaIi emkhatsaniseni<br />

webantfu labadzala Liyabahlonipha. Etibhimbini tesive nasemihlanganweni<br />

kulapho inhlonipho igcama khona.<br />

3.7.4. KUBALULEKA KWEMUNTFU WMDZALA<br />

lmindeni yemaSwati ihleleke ngendlela yekutsi ngulowo nalowo unendzima<br />

layidlalako. Labadzala batsatfwa njengalabahlakaniphile, labanelikhono futsi<br />

nelwati macondzana nemphilo. Brookryk (2002:98) uyichaza kanje:<br />

Job status is not as important as the age <strong>of</strong> a person and younger<br />

people who occupy a senior position is expected to honour the elderly.<br />

Umuntfu lomsikati losakhulile ubitwa ngagogo, lomdvuna kutsiwe<br />

ngumkhulu. Bobabili kuba netindzima labatidlalako emndenini. Gogo<br />

naMkhulu bantfu labatsandzeka kakhulu ekhaya. Kuba nabo kuba sibusiso<br />

kakhulu, ngobe kutsiwa ngemadloti ekhaya. Likhaya lelinebantfu labadzala<br />

Iiba nesitfunti futsi lihlonishwa nangabo bonkhe bantfu emmangweni.<br />

Ngekwesintfu bantfu Iabadzala batsatfwa njengabeluleki. Ngekusho<br />

kwaFakudze (Iocashuniwe) utsi kadreni bekuba nendlu yagogo lapho<br />

bantfwana bafundziswa khona buntfu, emasiko nemihambo yesintfu. Gogo<br />

bekabuye anike nemiyalo kubantfu labadzala labanetinkinga. Onkhe<br />

-- 78

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!