View/Open - University of Zululand Institutional Repository

View/Open - University of Zululand Institutional Repository View/Open - University of Zululand Institutional Repository

uzspace.uzulu.ac.za
from uzspace.uzulu.ac.za More from this publisher
05.05.2013 Views

3.2. KUGECWA KWEMHLANGA Umgidvo wemblanga uvame kwenteka ngenyanga yeNgci kumbe ekucaleni njaIo ngemnyaka. Kuye lrumenyetelwe kucala lapho inyenti isagcwele. Tintfombi tiye tibutseke ndzawo tonkhe tingeniswe etinhlendlweni tilale khona tilindzele lilanga lekusuka ngalo knyawugeca umhlanga, Kutawutsi nge1ilanga lelilandzela imini yantsambama ngetitfuba tensimbi yesibili kuphooywe. Kuhanjwa kuyahlatjelwa kuyawuIalwa emphakatsi. Nakufikwa emphakatsi tiyahlatjelwa tidle. Tintfombi natiyawngeca umhlanga tiye tihambe nenkhosatana. Tintfombi letivmnelekile kuyawugeca umhlanga nguleto letisetincane letingakagani. Tidzandzane nato tiyaya knyawukha nmhlanga , tiwukha etindzaweni letisedvute bese kutsi tintfombi lesetikhulile tiwukhe eSidvokodvo, Esidzidzini. Kulibangana -ke kusuka kaLobamba uye eSidvokodvo. Titsi natiphnma tintfombi kuyawngeca IImhlanga ngekusho kwaNdvwandvwe (Iocashuniwe) utsi natiphuma atihambi todvwa , tipheleketelwa ngemajaha nabomake Iabatsite labatigadzile. Titsi tingefika Esidzidzini bese tiyemiswa. Kungena emajaha kucala nawo angena ngekwehlukana kwetigodzi , angena agece umhlanga bese tintfombi tiyemukela Ngaleso SlKbatsi emakbosatana nebantfwabenkhosi bahleti phasi. Lamajaha nasabona kutsi sewenele lomblanga kumbe utatenela tonkhe tintfombi babese bawubopha ngamibili , ngamitsatfu , banetise tonkhe tintfombi. .. 56

Emakhosatana nebantfwabenkhosi , uyehluka wahoo Uboshwe inyandzana leyehlukile kunalena yalabanye. Lomhlanga uba netishakato, futsi akufuneki Irutsi letishakato tihhohloke nangabe kwentekile intfomhi ihhohlokelwe sishakato semhlanga wayo, leyo ntfombi ayemukeleki endlunkhulu. Nasekuphelele konkhe sekucedziwe, intfomhi iwubeka eceleni umhlanga wayo. Phela akufuneki lesishakato sitsintse salomunye ngobe utawubese uyahhohloka, nasekubuyelwa emuva. Ngendlela habanyenti ngakhona, ungatsi Irusesidzidzini lapho bawukhe khona. Kwetfulwa kwemhlanga Titsi natifika nawo lomhlanga, tintfombi tiwetfule kaLobamba eLudzidzini. Kukhona -ke lapho tifike tiwumise khona. Kutawutsi ngelilanga lelilandzelako kube lilanga lekuphumula . Lelo lilanga lesine. Tintfombi tilungisa imvunulo yato, Irulungiswe netingoma leIrutawugidvwa ngato. Ngelilanga lesihlanu kuba lilanga lekulahlwa kwemhlanga eNdlunkhulu. Tintfombi tivunula tiphelele bese tilindza emakhosazane. Emakhosazane ngiwo latsatsa umhlanga Irucala ayewutfula embikwenkhosi. Atsi angacedza bese ayawubola letinye tintfombi tiyewulahla umhlanga wato nato. Ngemnva kwaloko kutsi ngelilanga lesitfupha setiyawugidza-ke tintfombi. Ngwane usuke aphelele kutewubukela Irugidza kwetintfombi. Inkhosi nendlovukazi nabo isuke ikhona, bahleti phansi babukela. Tintfombi tigidza embikwenkbosi nendlovukazi Lolu-ke kuba luphawu lwekuhlonipha inkhosi nendlovukazi Kasenene (1993:97) utsi: Through participating in this ritual, girl's minds are tuned to accept1heDlamini rule andto be loyal to the Monarchy. - - 57

Emakhosatana nebantfwabenkhosi , uyehluka wahoo Uboshwe inyandzana<br />

leyehlukile kunalena yalabanye. Lomhlanga uba netishakato, futsi akufuneki<br />

Irutsi letishakato tihhohloke nangabe kwentekile intfomhi ihhohlokelwe<br />

sishakato semhlanga wayo, leyo ntfombi ayemukeleki endlunkhulu.<br />

Nasekuphelele konkhe sekucedziwe, intfomhi iwubeka eceleni umhlanga<br />

wayo. Phela akufuneki lesishakato sitsintse salomunye ngobe utawubese<br />

uyahhohloka, nasekubuyelwa emuva. Ngendlela habanyenti ngakhona,<br />

ungatsi Irusesidzidzini lapho bawukhe khona.<br />

Kwetfulwa kwemhlanga<br />

Titsi natifika nawo lomhlanga, tintfombi tiwetfule kaLobamba<br />

eLudzidzini. Kukhona -ke lapho tifike tiwumise khona. Kutawutsi<br />

ngelilanga lelilandzelako kube lilanga lekuphumula . Lelo lilanga lesine.<br />

Tintfombi tilungisa imvunulo yato, Irulungiswe netingoma leIrutawugidvwa<br />

ngato. Ngelilanga lesihlanu kuba lilanga lekulahlwa kwemhlanga<br />

eNdlunkhulu. Tintfombi tivunula tiphelele bese tilindza emakhosazane.<br />

Emakhosazane ngiwo latsatsa umhlanga Irucala ayewutfula embikwenkhosi.<br />

Atsi angacedza bese ayawubola letinye tintfombi tiyewulahla umhlanga<br />

wato nato. Ngemnva kwaloko kutsi ngelilanga lesitfupha setiyawugidza-ke<br />

tintfombi. Ngwane usuke aphelele kutewubukela Irugidza kwetintfombi.<br />

Inkhosi nendlovukazi nabo isuke ikhona, bahleti phansi babukela. Tintfombi<br />

tigidza embikwenkbosi nendlovukazi Lolu-ke kuba luphawu lwekuhlonipha<br />

inkhosi nendlovukazi Kasenene (1993:97) utsi:<br />

Through participating in this ritual, girl's minds are tuned to<br />

accept1heDlamini rule andto be loyal to the Monarchy.<br />

- - 57

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!