Skripta - Departman za Biologiju i Ekologiju - Univerzitet u Novom ...
Skripta - Departman za Biologiju i Ekologiju - Univerzitet u Novom ...
Skripta - Departman za Biologiju i Ekologiju - Univerzitet u Novom ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Citokinski receptori koji pripadaju Ig superfamiliji imaju ekstracelularni<br />
imunoglobulinski (Ig) domen. Ovi receptori vezuju raznolike tipove citokina ime se aktiviraju<br />
razliiti mehanizmi signalne transdukcije.<br />
TNF receptori pripadaju familiji receptora (u kojoj neki lanovi nisu citokini) sa<br />
ekstracelularnim domenima bogatim cisteinima. Vezivanje liganda uslovljava da receptor aktivira<br />
intracelularne proteine sa kojima je asociran, a koji indukuju apoptozu i/ili stimulišu ekspresiju.<br />
GPCR (engl. G-Protein Coupled Receptors) ili receptori koji -heliksom sedam puta<br />
prolaze/presecaju (engl. seven-transmembrane -helical receptors) elijsku membranu se još<br />
nazivaju i serpentinski receptori izbog toga što njihov transmembranski domen ima oblik zmije i<br />
sedam puta prolazi napred, na<strong>za</strong>d od spoljašnje do unutrašnje strane membrane i obratno. Naziv<br />
GPCR potie od toga što njihov signalni put ukljuuje vezivanje GTP-vezujuih proteina tzv. G-<br />
proteina. Genom sisara kodira veliki broj ovakvih receptora koji su ukljueni u prenošenju signala<br />
iz elijskog okruženja. U imunom sistemu pripadnici ove klase receptora posreduju brze i prolazne<br />
(tranzijentne) odgovore na citokine iz familije hemokina.<br />
Citokinski receptori takodje mogu biti grupisani prema putevima signalne transdukcije koje<br />
aktiviraju (Tabela 5.2.). Ovakvo grupisanje esto korelira sa strukturnom homologijim u<br />
citoplazmatskom domenu signalnog lanca receptora. Drugim reima, lanovi familije definisani<br />
prema ekstracelularnom domenu, aktiviraju sline puteve transdukcije signala u eliji.<br />
PUTEVI SIGNALNE<br />
TRANSDUKCIJE<br />
Tabela 5.2. Mehanizmi signalne transdukcije citokinskih receptora<br />
CITOKINSKI RECEPTOR KOJI<br />
KORISTI DATI SIGNALNI PUT SIGNALNI MEHANIZAM<br />
JAK/STAT put Tip I i tip II citokinskih receptora JAK-posredovana fosforilacija i aktivacija STAT transkripcionih faktora<br />
Signaling TNF receptora<br />
preko TRAF<br />
Signaling TNF receptora<br />
preko tzv. »death« domena<br />
Tirozin kinaze pove<strong>za</strong>ne sa<br />
receptorima<br />
TNF familija receptora:<br />
TNR-RII, CD40<br />
TNF familija receptora:<br />
TNR-RI, Fas<br />
M-CSF receptor<br />
Receptor faktora stem elija (SCF)<br />
Vezivanje adapterskih proteina, aktivacija transkripcionih faktora<br />
Vezivanje adapterskih proteina, aktvacija kaspaze<br />
Unutrašnja aktivnost tirozin kinaze u receptoru<br />
G protein signaling Hemokinski receptori<br />
GTP <strong>za</strong>mena i disocijacija G:GTP od G, G:GTP aktivira razliite<br />
elijske enzime, ali i neke druge proteine<br />
(preuzeto iz Abbas AK & Lichtman AH (2005): Cellular and Molecular Immunology)<br />
120
Change language