Standartet e mësuesit për zbatimin e teknologjisë së - IZHA
Standartet e mësuesit për zbatimin e teknologjisë së - IZHA
Standartet e mësuesit për zbatimin e teknologjisë së - IZHA
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
REPUBLIKA E SHQIPËRISË<br />
MINISTRIA E ARSIMIT DHE SHKENCËS<br />
INSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT<br />
STANDARDET E MËSUESIT<br />
PËR ZBATIMIN E TEKNOLOGJISË SË INFORMACIONIT DHE KOMUNIKIMIT NË SHKOLLË<br />
(DRAFT)<br />
TIRANË, GUSHT 2011
STANDARDET E MËSUESIT PËR ZBATIMIN TEKNOLOGJISË SË INFORMACIONIT DHE KOMUNIKIMIT NË SHKOLLË<br />
1. HYRJE<br />
Bota karakterizohet nga ndryshime të shumta dhe të shpejta, një pje<strong>së</strong> e të cilave ka ardhur dhe nga zhvillimi i shpejtë i <strong>teknologji<strong>së</strong></strong> <strong>së</strong><br />
informacionit dhe komunikimit.<br />
Arsimi duhet t’u <strong>për</strong>shtatet ndryshimeve të vazhdueshme të <strong>teknologji<strong>së</strong></strong>, dhe t’i <strong>për</strong>dorë ato gjerësisht në procesin mësimor. Këtyre ndryshimeve<br />
arsimi duhet t’u <strong>për</strong>gjigjet, me ritme të shpejta, me zhvillime të brendshme sasiore e cilësore <strong>për</strong> të transmetuar njohuri e aftësi sistematike,<br />
koherente e të qëndrueshme te nxënësit, duke i reflektuar më pas këto në shoqëri <strong>për</strong> krijimin e një të ardhmeje më pozitive <strong>për</strong> të gjithë.<br />
Në epokën e zhvillimit të <strong>teknologji<strong>së</strong></strong> <strong>së</strong> informimit dhe komunikimit, <strong>për</strong>dorimi i kësaj teknologjie gjatë procesit mësimor është bërë një<br />
domosdoshmëri <strong>për</strong> <strong>mësuesit</strong>. Ky zhvillim lidhet drejt<strong>për</strong><strong>së</strong>drejti me <strong>për</strong>ditësimin e njohurive dhe të aftësive të reja në fushën e edukimit nga<br />
mësuesi.<br />
Për të jetuar, <strong>për</strong> të mësuar dhe <strong>për</strong> të punuar me sukses, nxënësit dhe <strong>mësuesit</strong> duhet të shfrytëzojnë në mënyrë efektive teknologjinë e<br />
komunikimit, e cila e ndihmon nxënësin të jetë:<br />
Përdorues i informacionit teknologjik;<br />
Kërkues, analizues dhe vlerësues i informacionit;<br />
Zgjidhës problemesh dhe marrës vendimesh;<br />
Krijues dhe <strong>për</strong>dorues efektiv i mjeteve produktive;<br />
Komunikues, bashkëpunues, publikues dhe prodhues;<br />
Qytetar i informuar, <strong>për</strong>gjegjës dhe kontribuues.<br />
2
Teknologjia ka fuqinë dhe potencialin <strong>për</strong> të transformuar mjedisin profesional të mësimdhënies. Ajo ndikon mësimdhënien e suksesshme dhe u<br />
krijon mundësi mësuesve <strong>për</strong> të mësuar dhe bashkëpunuar me njëri-tjetrin, në<strong>për</strong>mjet shkëmbimit të ideve e <strong>për</strong>vojave dhe zgjidhjes <strong>së</strong><br />
problemeve të <strong>për</strong>bashkëta pedagogjike.<br />
Të gjithë e dimë që mësuesi është faktori më i rëndësishëm në <strong>për</strong>mirësimin e arritjeve të nxënësve. Për të qenë i aftë në punën e tij, <strong>mësuesit</strong><br />
nuk i mjafton të zotërojë vetëm lëndën; ai duhet të dijë ta transmetojë atë sa më lehtësisht te nxënësi, në<strong>për</strong>mjet metodologjive bashkëkohore.<br />
Sot, në kushtet e moshës digjitale, teknologjia e informacionit ka vlera të domosdoshme.<br />
Mësuesi është <strong>për</strong>gjegjës <strong>për</strong> krijimin e mjedisit të kla<strong>së</strong>s. Ai <strong>për</strong>gatit mundësitë e të mësuarit, që ndihmon nxënësit të <strong>për</strong>dorin mësimet e<br />
<strong>teknologji<strong>së</strong></strong> <strong>së</strong> komunikimit. Si pasojë, kjo është vendimtare që të gjithë <strong>mësuesit</strong> të jenë të <strong>për</strong>gatitur <strong>për</strong> t’i pajisur nxënësit e tyre me këto<br />
mundësi.<br />
Të gjitha programet e zhvillimit profesional <strong>për</strong> mësues aktualisht, dhe programet <strong>për</strong> <strong>për</strong>gatitjen e mësuesve të ardhshëm, duhet të parashikojnë<br />
<strong>për</strong>voja të pasura teknologjike duke <strong>për</strong>mbledhur të gjitha aspektet. Mësuesit e sotëm duhet të jenë të <strong>për</strong>gatitur <strong>për</strong> të <strong>për</strong>dorur teknologjinë, t’u<br />
komunikojnë nxënësve çfarë avantazhesh sjell ajo dhe të dinë se si teknologjia mbështet mësimdhënien.<br />
Shkollat sot kërkojnë mësues me aftësi të mira teknologjike <strong>për</strong> të realizuar me efikasitet <strong>për</strong>mbajtjen mësimore. Bashkëveprimi i simulimeve<br />
kompjuterike e digjitale, me veprimtaritë e hapura edukuese, informuese dhe analizuese janë të paktat burime, që <strong>mësuesit</strong> mund të sjellin si<br />
mundësi të paimagjinueshme <strong>për</strong> <strong>për</strong>vetësimin e njohurive dhe të nocioneve.<br />
3
2. ORGANIZIMI I STANDARDEVE<br />
FUSHA 1. ZHVILLIMI PROFESIONAL I MËSUESVE<br />
Standardi 1.1 Politika dhe vizioni<br />
Standardi 1.2 Zhvillimi profesional i <strong>mësuesit</strong><br />
FUSHA 2. PËRDORIMI I TIK-ut NË MËSIMDHËNIE-TË NXËNË<br />
Standardi 2.1 Kurrikula<br />
Standardi 2.2 Vlerësimi<br />
Standardi 2.3 Pedagogjia<br />
Standardi 2.4 Organizimi dhe administrimi<br />
4
FUSHA 3. KOMPETENCA TIK<br />
FUSHA 1. ZHVILLIMI PROFESIONAL I MËSUESVE<br />
Standardi 1.1. Politika dhe vizioni<br />
Përshkrimi i standardit: Mësuesit duhet të kenë njohuri të politikave kombëtare dhe të prioriteteve sociale dhe të jenë të aftë <strong>për</strong> të hartuar, <strong>për</strong><br />
të modifikuar dhe <strong>për</strong> të zbatuar praktikat mësimore, që mbështesin këto politika.<br />
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR<br />
Objektivat<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të identifikojnë<br />
politikat e<br />
praktikave të kla<strong>së</strong>s<br />
<strong>së</strong> tyre.<br />
Zbatimi në praktikë Objektivat<br />
Mësuesit zbatojnë dhe<br />
<strong>për</strong>shtatin politikat<br />
kombëtare në kla<strong>së</strong>.<br />
Mësuesit zbatojnë<br />
praktikat TIK në kla<strong>së</strong>n<br />
e tyre.<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të identifikojnë<br />
konceptet dhe proceset<br />
kyçe në <strong>për</strong>mbajtjen e<br />
temave.<br />
Zbatimi në praktikë Objektivat<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
variante të paketave<br />
software (zbatime,<br />
aplikime interaktive),<br />
<strong>për</strong> të kuptuarin e<br />
nxënësit.<br />
NIVELI I PËRPARUAR<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>shtatin<br />
programet e formimit<br />
të edukimit në nivel<br />
shkolle.<br />
Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit diskutojnë <strong>për</strong><br />
qëllimet e reformave<br />
politike të edukimit dhe<br />
mënyrës se si mund të<br />
zbatohen në programet<br />
në nivel shkolle.<br />
5
Të specifikojnë se<br />
si këto<br />
karakteristika<br />
shërbejnë <strong>për</strong><br />
<strong>zbatimin</strong> e<br />
politikave të TIK-<br />
ut.<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë<br />
funksionin dhe qëllimin<br />
e simulimeve,<br />
<strong>për</strong>fytyrimeve, mjeteve<br />
dhe mbledhjes <strong>së</strong> të<br />
dhënave.<br />
Standardi 1.2. Zhvillimi profesional i <strong>mësuesit</strong><br />
Të analizojnë software-t<br />
dhe sa ato mbështesin të<br />
kuptuarit e nxënësve.<br />
Mësuesit analizojnë<br />
paketa specifike në<br />
fushën e lëndëve të tyre<br />
dhe <strong>për</strong>shkruajnë sa ato<br />
mbështesin konceptet<br />
dhe të zgjidhurit e<br />
problemeve komplekse.<br />
Të zbatojnë elementet<br />
kyçe të politikave të<br />
formimit dhe të<br />
edukimit kombëtar.<br />
Mësuesit hartojnë një<br />
program në nivel<br />
shkolle që të zbatojnë<br />
reformat politike.<br />
Përshkrimi i standardit: Zbatimi i kësaj <strong>për</strong>qasje <strong>për</strong>qendrohet në zhvillimin e njohurive digjitale dhe <strong>për</strong>dorimin e TIK-ut <strong>për</strong> ngritjen<br />
profesionale të mësuesve. Mësuesit duhet të kenë aftësi dhe njohuri teknologjike të burimeve të nevojshme të web-ve <strong>për</strong> të <strong>për</strong>dorur<br />
teknologjinë në mësimdhënie, si dhe <strong>për</strong> të thelluar njohuritë e tyre pedagogjike në mbështetje të zhvillimit profesional të tyre.<br />
6
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR NIVELI I PËRPARUAR<br />
Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>dorin burimet<br />
e TIK-ut <strong>për</strong> të<br />
rritur<br />
produktivitetin si<br />
mësimdhënës.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>dorin<br />
burimet e komunikimit<br />
<strong>për</strong> t’u zhvilluar më<br />
mirë profesionalisht.<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë<br />
burime të ndryshme të<br />
informacionit online<br />
dhe burime të tjera që<br />
mund të <strong>për</strong>doren <strong>për</strong> të<br />
mbështetur zhvillimin e<br />
tyre profesional.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>dorin TIK-un<br />
si akses dhe pje<strong>së</strong> të<br />
burimeve mësimore që<br />
mbështesin<br />
veprimtarinë dhe<br />
zhvillimin e tyre<br />
profesional.<br />
Mësuesit realizojnë<br />
kërkime online <strong>për</strong><br />
materiale që mbështesin<br />
zhvillimin e tyre<br />
profesional dhe ndajnë e<br />
diskutojnë rezultatet e<br />
këtyre kërkimeve duke ua<br />
<strong>për</strong>shtatur planeve <strong>për</strong><br />
zbatim në kla<strong>së</strong>.<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të krijojnë një vizion<br />
se si do të jetë shkolla<br />
e tyre me TIK të<br />
integruar në kurrikulë<br />
dhe në praktikat e<br />
kla<strong>së</strong>s <strong>së</strong> tyre.<br />
Mësuesit<br />
bashkëpunojnë me<br />
shkolla të ndryshme që<br />
integrojnë TIK në<br />
kurrikulë dhe në kla<strong>së</strong>,<br />
<strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e<br />
mësimdhënies <strong>së</strong> tyre.<br />
Mësuesit vlerësojnë<br />
progresin dhe ndajnë<br />
sfidat e strategjitë <strong>për</strong><br />
kalimin e vështirësive.<br />
7
Të <strong>për</strong>dorin burimet<br />
e TIK-ut si<br />
mbështetje në<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive të lëndës.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>caktojnë<br />
burime të ndryshme të<br />
TIK-ut që mund të<br />
<strong>për</strong>dorin <strong>për</strong> të zgjeruar<br />
informacionin mbi<br />
lëndën mësimore dhe<br />
njohuritë pedagogjike.<br />
Mësuesit thellohen<br />
profesionalisht dhe<br />
hartojnë një plan <strong>për</strong><br />
<strong>për</strong>dorimin e TIK-ut.<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë burime<br />
të ndryshme të<br />
ekspertëve dhe<br />
komuniteteve online që<br />
mbështesin zhvillimin<br />
profesional<br />
të tyre.<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë burime<br />
<strong>për</strong> menaxhim, analizë<br />
dhe integrim të<br />
informacionit që mund<br />
të jetë mbështetës <strong>për</strong><br />
zhvillimin e tyre<br />
profesional.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>dorin TIK-un<br />
si akses të të mësuarit në<br />
mbështetje të aktivitetit të<br />
tyre dhe zhvillimit<br />
profesional.<br />
Mësuesit drejtojnë kërkime<br />
online që ndihmojnë në<br />
zhvillimin e tyre<br />
profesional, duke<br />
komunikuar me specialistë,<br />
dhe nxisin pje<strong>së</strong>marrjen<br />
aktive në komunitetet<br />
profesionale.<br />
Mësuesit shpjegojnë<br />
rëndësinë menaxhuese të<br />
zhvillimit të njohurive dhe<br />
të burimeve online dhe i<br />
integrojnë ato në praktikë.<br />
Të mbështesin<br />
inovacionin në<br />
shkollat e tyre dhe në<br />
vazhdimësinë e të<br />
mësuarit midis<br />
kolegëve.<br />
Të vlerësojnë dhe të<br />
reflektojnë në<br />
praktikat profesionale.<br />
Të angazhohen në<br />
<strong>për</strong>mirësimin dhe<br />
vazhdimësinë e<br />
inovacionit.<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë<br />
burimet TIK <strong>për</strong> të<br />
marrë pje<strong>së</strong> në<br />
komunitete<br />
profesionale.<br />
Mësuesit hartojnë plane<br />
në të cilat ata punojnë<br />
me administratorët dhe<br />
koleget <strong>për</strong> të krijuar<br />
një mjedis mbështetës<br />
<strong>për</strong> inovacionin.<br />
Mësuesit dhe<br />
administratorët hartojnë<br />
strategji <strong>për</strong> <strong>zbatimin</strong> e<br />
mjeteve dhe burimeve<br />
inovative në shkollat e<br />
tyre.<br />
Mësuesit propozojnë<br />
praktika profesionale<br />
që mbështesin<br />
<strong>për</strong>mirësimin dhe<br />
vazhdimësinë e<br />
inovacionit.<br />
8
FUSHA 2. PËRDORIMI I TIK-ut NË MËSIMDHËNIE DHE TË NXËNË<br />
Standardi 2.1. Kurrikula<br />
Të vlerësojnë dhe të<br />
mbështesin praktikat<br />
më të mira<br />
profesionale të<br />
mësimdhënies.<br />
Mësuesit shpjegojnë se<br />
si burimet TIK mund të<br />
<strong>për</strong>doren <strong>për</strong><br />
<strong>për</strong>mirësimin dhe<br />
vazhdimësinë e<br />
inovacionit <strong>për</strong>mes<br />
komuniteteve<br />
profesionale.<br />
Përshkrimi i standardit: Zbatimi i <strong>teknologji<strong>së</strong></strong> në kurrikulë sjell ndryshime thelbësore në zhvillimin e aftësive dhe shprehive të nxënësve gjatë<br />
gjithë procesit mësimor.<br />
9
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR<br />
Objektivat Zbatimi në<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të bashkojnë<br />
standardet specifike<br />
të kurrikulës <strong>për</strong><br />
paketa të veçanta të<br />
programeve<br />
kompjuterike.<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë se si<br />
këto programe<br />
kompjuterike<br />
praktikë<br />
Mësuesit listojnë<br />
një gamë të<br />
paketave të<br />
software-ve të<br />
lëndëve të veçanta<br />
në fushën apo<br />
lëndën e tyre, duke<br />
i <strong>për</strong>shtatur me<br />
standardet e<br />
<strong>për</strong>mbajtjes <strong>së</strong><br />
kurrikulës.<br />
NIVELI I PËRPARUAR<br />
Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të identifikojnë<br />
proceset dhe<br />
konceptet kyçe në<br />
tema të caktuara<br />
mësimore në<br />
funksion të<br />
objektivave<br />
specifikë lëndorë.<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
variante të paketave<br />
TIK, në tema, si p.sh.:<br />
në shkencë; paketë e<br />
analizës <strong>së</strong> të dhënave<br />
në Matematikë;<br />
simulimi i roleve në<br />
fushat sociale; burimet e<br />
referencave në gjuhë apo<br />
duke vizituar një muze<br />
online.<br />
Mësuesit të jenë të aftë:<br />
Të identifikojnë mënyrën<br />
se si mësojnë nxënësit.<br />
Të menaxhojnë<br />
informacionin, duke<br />
zgjidhur situatat<br />
problemore në mënyrë<br />
kritike dhe<br />
bashkëpunuese.<br />
Të <strong>për</strong>fshijnë qartësisht<br />
demonstrimin e aftësive të<br />
Mësuesit <strong>për</strong>caktojnë<br />
karakteristikat se si<br />
nxënësit kërkojnë dhe<br />
demonstrojnë<br />
informacionin e marrë dhe<br />
se si të identifikojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e këtyre<br />
aftësive në punën e tyre.<br />
Mësuesit ndihmojnë<br />
nxënësit në <strong>për</strong>dorimin e<br />
TIK-ut <strong>për</strong> të fituar aftësi<br />
në kërkim, menaxhim,<br />
10
zbatohen në kla<strong>së</strong>.<br />
Të ndihmojnë<br />
nxënësit të fitojnë<br />
aftësitë e TIK brenda<br />
kontekstit të fushës<br />
apo lëndës <strong>së</strong> tyre.<br />
Të mbështesin<br />
thellimin e njohurive<br />
të nxënësve<br />
në<strong>për</strong>mjet zbatimeve<br />
teknologjike.<br />
Mësuesit mbështesin të<br />
kuptuarit e nxënësit <strong>për</strong><br />
koncepte kyçe në tema<br />
të caktuara si dhe <strong>për</strong> të<br />
zgjidhur problemet<br />
komplekse.<br />
TIK-ut në planin mësimor.<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë<br />
karakteristikat<br />
e kërkimit të informacionit<br />
efektiv, të menaxhimit të<br />
aftësive dhe se si<br />
veprimtaritë mësimore të<br />
bazuara në teknologji<br />
mund të mbështesin<br />
zhvillimin dhe<br />
demonstrimin e këtyre<br />
aftësive.<br />
Të zhvillojnë aftësitë e<br />
komunikimit dhe<br />
bashkëpunimit në<strong>për</strong>mjet<br />
<strong>për</strong>dorimit të TIK-ut.<br />
analizë, si dhe <strong>për</strong> të<br />
vlerësuar informacionin.<br />
Mësuesit ofrojnë sugjerime<br />
<strong>për</strong> zbatueshmërinë e planit<br />
mësimor dhe <strong>për</strong><br />
<strong>për</strong>mirësimin e tij.<br />
Mësuesit hartojnë<br />
veprimtari që integrojnë<br />
një varg mjetesh dhe<br />
pajisjesh që mundësojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e TIK-ut, në<br />
mënyrë që të ndihmojnë<br />
nxënësit të fitojnë aftësi në<br />
arsyetim, planifikim, <strong>për</strong><br />
një të mësuar reflektiv, <strong>për</strong><br />
ndërtim njohurish dhe <strong>për</strong><br />
komunikim.<br />
11
Standardi 2.2. Vlerësimi<br />
Përshkrimi i standardit: Mësuesit duhet të <strong>për</strong>dorin teknologjinë <strong>për</strong> të lehtësuar procesin e vlerësimit të nxënësve.<br />
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR<br />
Objektivat<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>dorin TIK-un<br />
<strong>për</strong> të vlerësuar<br />
nxënësit në<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive të lëndës<br />
<strong>për</strong>katëse.<br />
Të mbështesin<br />
nxënësit në<br />
vetëvlerësimin e tyre.<br />
Zbatimi në<br />
praktikë<br />
Mësuesit <strong>për</strong>gatisin<br />
një plan mësimor të<br />
lëndës që <strong>për</strong>fshin<br />
<strong>për</strong>dorimin e TIK-<br />
ut në vlerësim.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>fshijnë<br />
metoda online dhe<br />
software <strong>për</strong><br />
vlerësimin formues<br />
dhe <strong>për</strong>fundimtar të<br />
nxënësve.<br />
Objektivat<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të zhvillojnë një<br />
performancë që e<br />
ndihmon atë në<br />
vlerësimin e njohurive<br />
të nxënësve.<br />
Zbatimi në praktikë Objektivat<br />
Mësuesit zbatojnë në<br />
mënyrë aktive të gjitha<br />
rubrikat e lëndëve të<br />
tyre duke ua <strong>për</strong>shtatur<br />
nivelit të nxënësve.<br />
NIVELI I PËRPARUAR<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të zhvillojnë rubrika të<br />
bazuara në performancë<br />
dhe njohuri <strong>për</strong> të<br />
vlerësuar çështjet<br />
kryesore të aftësive TIK.<br />
Të vlerësojnë veten <strong>për</strong> të<br />
<strong>për</strong>mirësuar të mësuarin e<br />
tyre në<strong>për</strong>mjet TIK-ut.<br />
Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit <strong>për</strong>shkruajnë<br />
karakteristikat e vlerësimit<br />
personal dhe në grup.<br />
Mësuesit zhvillojnë rubrika<br />
të bazuara në njohuri dhe<br />
aftësi të cilat rrisin<br />
pritshmërinë <strong>për</strong> zgjerim të<br />
të mësuarit të çështjeve e<br />
aftësive kryesore të TIK dhe<br />
të koncepteve <strong>për</strong>mes<br />
integrimit të teknologjive në<br />
zhvillim.<br />
12
Standard 2.3. Pedagogjia<br />
Përshkrimi i standardit: Përfshirja e <strong>teknologji<strong>së</strong></strong> nënkupton <strong>për</strong>dorimin e kompjuterëve dhe software-ve në mënyrë produktive, shfrytëzimin e<br />
internetit dhe <strong>për</strong>dorimin e rrjeteve kompjuterike <strong>për</strong> qëllime komunikimi e menaxhimi. Mësuesit duhet të dinë ku, kur dhe si të <strong>për</strong>dorin<br />
teknologjinë <strong>për</strong> veprimtaritë dhe prezantimet në kla<strong>së</strong>.<br />
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR NIVELI I PËRPARUAR<br />
Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>dorin TIK<br />
<strong>për</strong> të mbështetur<br />
nxënësit në<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive të<br />
lëndëve <strong>për</strong>katëse.<br />
Të zhvillojnë<br />
aktivitetet e duhura<br />
TIK, në planet<br />
mësimore në mënyrë<br />
Mësuesit, <strong>për</strong> të pasur<br />
një mësimdhënie<br />
didaktike në kla<strong>së</strong>,<br />
<strong>për</strong>zgjedhin programe<br />
kompjuterike<br />
të cilat ndihmojnë<br />
<strong>për</strong>vetësimin e njohurive<br />
të lëndëve.<br />
Mësuesit hartojnë plane<br />
mësimore që <strong>për</strong>fshijnë<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të zbatojnë të mësuarit<br />
me projekte të bazuar në<br />
TIK.<br />
Të mbështesin të<br />
menduarit e nxënësit<br />
dhe ndërveprimin social.<br />
Të strukturojnë<br />
Mësuesit analizojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e softe-ve të<br />
TIK-ut dhe tipave<br />
specifikë të tyre që<br />
mbështesin të kuptuarin<br />
e nxënësve <strong>për</strong> njohuritë<br />
e temave dhe rrugët se si<br />
këto teknologji mund të<br />
mbështesin të mësuarin<br />
e bazuar në një projekt.<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të qartësojnë modelin<br />
e arsyetimit të<br />
zgjidhjes <strong>së</strong><br />
problemeve dhe<br />
thellimit të njohurive<br />
gjatë mësimdhënies.<br />
Të hartojnë materiale<br />
dhe aktivitete online<br />
që i nxitin nxënësit në<br />
Mësuesit ndërtojnë<br />
modele duke u<br />
mbështetur në aftësitë e<br />
tyre njohëse <strong>për</strong><br />
<strong>zbatimin</strong> e këtyre<br />
aftësive në zgjidhjen e<br />
problemeve në fushën e<br />
tyre.<br />
Mësuesit ndajnë<br />
strategjitë e punës <strong>së</strong><br />
tyre dhe proceset <strong>për</strong><br />
13
që të mbështetin<br />
nxënësit në<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive të lëndëve.<br />
Të <strong>për</strong>dorin software<br />
në prezantim dhe<br />
burime digjitale <strong>për</strong><br />
të mbështetur<br />
mësimin.<br />
punën praktike me<br />
software, e-burimet<br />
(burimet elektronike)<br />
dhe e-<strong>për</strong>mbajtje<br />
(<strong>për</strong>mbajtje elektronike.<br />
Mësuesit bashkëpunojnë<br />
me njëri-tjetrin <strong>për</strong> këto<br />
plane dhe marrin<br />
rekomandime nga<br />
kolegët.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>dorin<br />
prezantimet e software-<br />
ve dhe mediave të tjera<br />
digjitale <strong>për</strong> të<br />
<strong>për</strong>mirësuar<br />
mësimdhënien duke<br />
konceptet kyçe të<br />
temave <strong>për</strong> t’i shërbyer<br />
si bazë në projektet e<br />
nxënësve.<br />
Të hartojnë materiale<br />
online që mbështesin të<br />
kuptuarit e thellë të<br />
nxënësve në konceptet<br />
kyçe dhe aplikimin e<br />
tyre në botën reale.<br />
Të hartojnë planet<br />
mësimore dhe aktivitetet<br />
në kla<strong>së</strong> që nxënësit të<br />
nxiten <strong>për</strong> të diskutuar<br />
duke <strong>për</strong>dorur konceptet<br />
Mësuesit bashkëpunojnë<br />
me nxënësit <strong>për</strong> të<br />
nxjerrë në pah<br />
karakteristikat e<br />
problemeve që<br />
bashkojnë konceptet<br />
kyçe me shembuj<br />
ushtrimesh të këtyre<br />
problemeve.<br />
Mësuesit analizojnë<br />
materialet online <strong>për</strong> të<br />
identifikuar veçoritë<br />
kyçe të këtyre<br />
materialeve që<br />
mbështesin të kuptuarin<br />
e thellë.<br />
Mësuesit punojnë në<br />
grupe <strong>për</strong> të realizuar<br />
bashkëpunimin <strong>për</strong><br />
zgjidhjen e<br />
problemeve,<br />
kërkimeve shkencore e<br />
krijimeve artistike.<br />
Të hartojnë projekte<br />
dhe aktivitete që i<br />
motivon nxënësit të<br />
bashkëpunojnë <strong>për</strong><br />
zgjidhjen e<br />
problemeve,<br />
kërkimeve shkencore e<br />
krijimeve artistike.<br />
Të ndihmojnë nxënësit<br />
në realizimin e<br />
produkteve<br />
multimediale,<br />
prodhimit të web-ve,<br />
zgjidhjen e problemeve<br />
dhe thellimin e<br />
njohurive me nxënësit e<br />
grupit të tyre.<br />
Mësuesit analizojnë<br />
karakteristikat e<br />
materialeve online që<br />
mbështesin nxënësit në<br />
hartimin dhe<br />
planifikimin e<br />
aktiviteteve mësimore.<br />
Mësuesit punojnë në<br />
grupe pune <strong>për</strong> të<br />
zhvilluar dhe vlerësuar<br />
materialet online duke i<br />
mbështetur nxënësit në<br />
<strong>për</strong>dorimin e<br />
produkteve<br />
14
siguruar<br />
shumëllojshmëri të<br />
shembujve të<br />
prezantimeve mësimore.<br />
e temave kyçe.<br />
Të strukturojnë plane<br />
unike dhe aktivitete në<br />
kla<strong>së</strong>, në mënyrë që<br />
mjetet dhe aplikimet<br />
specifike të mbështesin<br />
nxënësit në arsyetimet e<br />
tyre <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin e<br />
koncepteve dhe<br />
proceseve kyçe, <strong>për</strong><br />
zgjidhjen e problemeve<br />
të ndryshme.<br />
Të motivojnë nxënësit<br />
që të bashkëpunojnë <strong>për</strong><br />
krijimin e projekteve të<br />
bazuara në tema<br />
lidhje online që<br />
mbështet të kuptuarit e<br />
koncepteve kyçe, si dhe<br />
zhvillimin e aftësive<br />
reale në tema mësimore.<br />
Mësuesit hartojnë<br />
projekte teknologjike<br />
<strong>për</strong> një mësimdhënie e<br />
cila i nxit nxënësit të<br />
mësojnë me dëshirë,<br />
duke <strong>për</strong>dorur mjete<br />
digjitale.<br />
Mësuesit bashkëpunojnë<br />
rreth strategjive që ata<br />
<strong>për</strong>dorin <strong>për</strong> të nxitur<br />
bashkëpunimin në<br />
projekte të bazuara në<br />
burime digjitale që<br />
mbështetin <strong>për</strong>vetësimin<br />
e kapitujve mësimorë.<br />
publikimit të<br />
teknologjive në<br />
projektet e tyre.<br />
Të mbështesin<br />
prodhimin e njohurive<br />
dhe komunikimin me<br />
audiencat e tjera.<br />
Të nxisin nxënësit të<br />
reflektojnë në të<br />
mësuarin e tyre.<br />
teknologjike të<br />
ndryshme si dhe në<br />
aktivitetet e të<br />
mësuarit.<br />
Mësuesit interpretojnë<br />
reflektimet e tyre dhe<br />
zhvillojnë modele<br />
profesionale mësimore.<br />
15
Standardi 2.4. Organizimi dhe administrimi<br />
mësimore duke u ofruar<br />
nxënësve ndihmë dhe<br />
mbështetje në realizimin<br />
e projekteve në mënyrë<br />
sa më të suksesshme.<br />
Përshkrimi i standardit: Mësuesit duhet të <strong>për</strong>dorin teknologjinë me të gjithë kla<strong>së</strong>n, grupe të vogla dhe veprimtari individuale dhe të sigurojnë<br />
akses të barabartë <strong>për</strong> të gjithë nxënësit. Kjo <strong>për</strong>qasje ka të bëjë me vendosjen hapësinore dhe me integrimin e <strong>teknologji<strong>së</strong></strong> në kla<strong>së</strong> apo në<br />
laborator.<br />
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR NIVELI I PËRPARUAR<br />
Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë<br />
mënyra të<br />
ndryshme <strong>për</strong><br />
Mësuesit menaxhojnë<br />
shfrytëzimin e burimeve<br />
të TIK-ut me individë<br />
dhe grupe të vogla<br />
nxënësish në klasa të<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të menaxhojë të<br />
mësuarit e nxënësve në<br />
mjedise teknologjike të<br />
Mësuesit menaxhojnë<br />
aktivitetet e nxënësve në<br />
kla<strong>së</strong> të bazuara në<br />
teknologji gjatë punës<br />
me projekte, gjithashtu<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë<br />
funksionin dhe<br />
qëllimin e mjeteve të<br />
Mësuesit <strong>për</strong>caktojnë<br />
shumëllojshmëri të<br />
mjeteve duke<br />
<strong>për</strong>shkruar se si ato<br />
mbështesin krijimet e<br />
16
shfrytëzimin e<br />
burimeve të<br />
kufizuara të TIK-ut<br />
<strong>për</strong> kla<strong>së</strong>n, të cilat<br />
<strong>për</strong>doren nga grupe<br />
të vogla nxënësish<br />
<strong>për</strong> të plotësuar<br />
mësimdhënien.<br />
Të identifikojnë<br />
dhe të <strong>për</strong>shtatin<br />
teknologji të reja<br />
<strong>për</strong> mësimdhënien.<br />
rregullta.<br />
Mësuesit hartojnë planet<br />
mësimore të cilat<br />
<strong>për</strong>fshijnë <strong>për</strong>dorimin e<br />
TIK-ut <strong>për</strong> të plotësuar<br />
mësimdhënien në kla<strong>së</strong>.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>shtatin<br />
pajisjet elektronike dhe<br />
programet <strong>për</strong> t’i<br />
<strong>për</strong>dorur ato në mësim.<br />
<strong>për</strong>mirësuara. <strong>për</strong>caktojnë planet në<br />
drejtim të rregullimit e<br />
menaxhimit të klasave<br />
duke u bazuar në<br />
avantazhet dhe<br />
disavantazhet e<br />
konfigurimeve të<br />
ndryshme.<br />
planifikimit dhe të<br />
<strong>për</strong>dorimit të TIK-ut<br />
<strong>për</strong> të mbështetur<br />
krijimet e nxënësve.<br />
Të planifikojnë<br />
veprimtari mësimore<br />
<strong>për</strong> vazhdimësinë e<br />
mendimit reflektiv të<br />
nxënësve.<br />
nxënësve në<br />
planifikimin e<br />
veprimtarive të tyre<br />
mësimore.<br />
17
FUSHA 3. KOMPETENCA TIK<br />
Përshkrimi i standardit: Mësuesit duhet të jenë të vetëdijshëm <strong>për</strong> më shumë mjete specifike të lëndëve dhe të jenë të aftë <strong>për</strong> t’i <strong>për</strong>dorur ato<br />
me fleksibilitet në situata konkrete. Mësuesit duhet të jenë të aftë të <strong>për</strong>dorin burime të rrjeteve <strong>për</strong> të ndihmuar bashkëpunimin e nxënësve,<br />
aksesimin e informacionit dhe komunikimin me ekspertë <strong>për</strong> të analizuar dhe <strong>për</strong> të zgjidhur problemet. Mësuesit duhet të jenë të aftë të <strong>për</strong>dorin<br />
TIK-un <strong>për</strong> të krijuar dhe <strong>për</strong> të drejtuar projektet individuale dhe në grup të nxënësve.<br />
NIVELI BAZË NIVELI MESATAR NIVELI I PËRPARUAR<br />
Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë Objektivat Zbatimi në praktikë<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë dhe<br />
të demonstrojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e<br />
teknologjive të<br />
<strong>për</strong>bashkëta dhe<br />
hardware-ve.<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
procedurat e instalimit<br />
dhe shfrytëzimit të<br />
teknologjive të<br />
ndryshme hardware, të<br />
tilla si: desktop, laptop,<br />
printera, skanera dhe<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të operojnë me paketa<br />
të ndryshme soft-esh<br />
duke <strong>për</strong>shtatur fushat<br />
e temave të tyre, si:<br />
vrojtime, analizë të<br />
dhënash, ndarje e<br />
roleve dhe e<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e paketave<br />
të ndryshme software<br />
në fushën e lëndës <strong>së</strong><br />
tyre.<br />
Mësuesit të jenë të<br />
aftë:<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë<br />
funksionet dhe qëllimin<br />
e mjeteve TIK,<br />
burimeve<br />
(regjistrimeve)<br />
multimediale dhe<br />
pajisjeve të tjera<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
shumëllojshmëri të<br />
paketave software dhe të<br />
burimeve të produkteve<br />
digjitale, si dhe<br />
<strong>për</strong>shkruajnë se si ato<br />
mbështesin dhe<br />
18
Të <strong>për</strong>shkruajnë dhe<br />
të demonstrojnë<br />
detyrat themelore të<br />
software të<br />
<strong>për</strong>punimit të tekstit.<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë dhe<br />
pajisje të tjera<br />
elektronike.<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
detyrat themelore të<br />
<strong>për</strong>punimit të tekstit<br />
dhe tregojnë se si ato<br />
janë <strong>për</strong>dorur në<br />
mësim.<br />
Mësuesit prezantojnë<br />
software dhe tregojnë<br />
referencave online. digjitale.<br />
Të vlerësojnë<br />
saktësinë dhe<br />
<strong>për</strong>dorimin e burimeve<br />
që mbështesin<br />
projektet e bazuara në<br />
temat mësimore.<br />
Të shfrytëzojnë një<br />
Mësuesit kërkojnë<br />
website <strong>për</strong> të<br />
identifikuar software të<br />
<strong>për</strong>shtatshëm <strong>për</strong><br />
projektin e bazuar në<br />
mësimin e fushës <strong>së</strong><br />
lëndës <strong>së</strong> tyre.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>dorin një<br />
mjedis me mjete të<br />
Të <strong>për</strong>dorin mjetet dhe<br />
burimet TIK <strong>për</strong> të<br />
mbështetur inovacionet<br />
dhe thellimin e<br />
njohurive të nxënësve.<br />
avancojnë praktikat e<br />
thellimit të njohurive dhe<br />
inovacionit të nxënësve.<br />
19
të demonstrojnë<br />
qëllimin dhe<br />
karakteristikat<br />
themelore të<br />
software të<br />
prezantimit dhe të<br />
burimeve të tjera<br />
digjitale.<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë<br />
qëllimin dhe<br />
funksionin themelor<br />
të software-ve<br />
grafike dhe<br />
<strong>për</strong>dorimin e një<br />
pakete grafike <strong>për</strong> të<br />
krijuar një format të<br />
thjeshtë grafik.<br />
karakteristikat dhe<br />
funksionet e<br />
<strong>për</strong>gjithshme të tyre,<br />
duke krijuar një<br />
prezantim mbi një<br />
temë të zgjedhur duke<br />
<strong>për</strong>dorur burimet<br />
digjitale.<br />
Mësuesit demonstrojnë<br />
krijimin e formateve të<br />
thjeshta grafike në<br />
ekran duke bërë që<br />
nxënësit të krijojnë dhe<br />
të ndajnë një ekran<br />
grafik.<br />
mjedis të autorizuar<br />
dhe mjete <strong>për</strong> të<br />
dizenjuara materiale<br />
online.<br />
Të <strong>për</strong>dorin software<br />
të rrjetit <strong>për</strong> të<br />
menaxhuar, <strong>për</strong> të<br />
monitoruar dhe <strong>për</strong> të<br />
vlerësuar zgjidhjet e<br />
ndryshme të<br />
projekteve të<br />
nxënësve.<br />
autorizuara online.<br />
Mësuesit hartojnë një<br />
projekt network që e<br />
lejon të menaxhojë,<br />
monitorojë (vëzhgojë)<br />
dhe të ketë leje hyrjeje<br />
në punën e projekteve<br />
të nxënësve.<br />
20
Të <strong>për</strong>shkruajnë<br />
qëllimin dhe<br />
<strong>për</strong>dorimin e<br />
internetit dhe si<br />
funksionon një<br />
browser;<br />
Të <strong>për</strong>dorin një URL<br />
<strong>për</strong> të hyrë në një<br />
faqe interneti.<br />
Të <strong>për</strong>dorin një<br />
browser<br />
(motor kërkimi) <strong>për</strong><br />
të bërë kërkimin e<br />
një web-i.<br />
Mësuesit diskutojnë<br />
qëllimin dhe strukturën<br />
e internetit (World,<br />
Wide, Web) dhe<br />
<strong>për</strong>vojat e nxënësve.<br />
Mësuesit tregojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e një<br />
motori kërkimi, dhe<br />
mënyrën e<br />
funksionimit të tij.<br />
Të <strong>për</strong>dorin TIK që të<br />
komunikojnë dhe të<br />
bashkëpunojnë me<br />
nxënësit, shokët,<br />
prindërit dhe<br />
komunitetin e gjerë.<br />
Të <strong>për</strong>dorin rrjetin<br />
kompjuterik <strong>për</strong> të<br />
mbështetur nxënësit në<br />
punën e tyre brenda<br />
dhe jashtë kla<strong>së</strong>s.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>caktojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e mjediseve<br />
të bashkëpunimit dhe të<br />
komunikimit online nga<br />
nxënësit, <strong>për</strong> të<br />
mbështetur të mësuarit<br />
e tyre dhe të<br />
komunitetit.<br />
Mësuesit<br />
bashkëpunojnë <strong>për</strong><br />
<strong>për</strong>dorimin e mjediseve<br />
të komunikimit online<br />
nga nxënësit, <strong>për</strong> të<br />
mbështetur projektet<br />
mësimore në grup.<br />
21
Të krijojnë një<br />
llogari (adre<strong>së</strong>)<br />
personale në një<br />
browser (e-mail) dhe<br />
ta <strong>për</strong>dorin atë <strong>për</strong><br />
komunikim online.<br />
Të <strong>për</strong>shkruajnë<br />
funksionin dhe<br />
qëllimin e punës<br />
praktike software.<br />
Mësuesit tregojnë<br />
krijimin dhe<br />
<strong>për</strong>dorimin e një<br />
llogarie personale në<br />
një motor kërkimi siç<br />
është e-mail.<br />
Mësuesit tregojnë<br />
shumëllojshmëri të<br />
punës praktike dhe të<br />
stërvitjes me to, duke<br />
mbështetur<br />
Të demonstrojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e një<br />
projekti software në<br />
network, që i lejon ata<br />
të menaxhojnë, të<br />
monitorojnë<br />
(vëzhgojnë) dhe të<br />
kenë leje hyrjeje në<br />
punën e projekteve të<br />
nxënësve.<br />
Mësuesit shfrytëzojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e motorëve<br />
të kërkimit, bazave të të<br />
dhënave online dhe<br />
e-mail, <strong>për</strong> të gjetur<br />
mbështetje dhe burime<br />
<strong>për</strong> projekte.<br />
Mësuesit drejtojnë<br />
kërkime të lidhura me<br />
një projekt <strong>për</strong> lëndën e<br />
tyre duke u angazhuar<br />
në një projekt<br />
bashkëpunues online<br />
dhe duke reflektuar mbi<br />
<strong>për</strong>vojën e tyre.<br />
22
Të mbështesin<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive të<br />
nxënësve në lëndët<br />
shkollore.<br />
Të <strong>për</strong>caktojnë<br />
vendndodhjen e<br />
programit mësimor<br />
software dhe<br />
burimet ueb.<br />
Të vlerësojnë<br />
saktësinë e tyre dhe<br />
trajtimet me<br />
programin e<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive specifike të<br />
lëndës mësimore.<br />
Mësuesit analizojnë<br />
paketa të veçanta në<br />
fushën e lëndës <strong>së</strong> tyre<br />
dhe mbështesin<br />
<strong>për</strong>vetësimin e<br />
njohurive specifike të<br />
lëndës mësimore.<br />
Mësuesit kërkojnë<br />
faqet e internetit dhe<br />
katalogë <strong>për</strong> të<br />
identifikuar programin<br />
e <strong>për</strong>shtatshëm <strong>për</strong> të<br />
<strong>për</strong>caktuar objektivat e<br />
të nxënit ose standardet<br />
dhe analizojnë këto<br />
paketa <strong>për</strong> saktësinë<br />
dhe shtrirjen e<br />
23
standardeve<br />
mësimore.<br />
Të <strong>për</strong>shtatin<br />
programet me<br />
nevojat e veçanta të<br />
nxënësit.<br />
Të <strong>për</strong>dorin<br />
regjistrimin në rrjet<br />
<strong>për</strong> të mbajtur<br />
programin e<br />
frekuentuar <strong>për</strong> të<br />
paraqitur notat dhe<br />
<strong>për</strong> të ruajtur të<br />
dhënat e nxënësve.<br />
Të <strong>për</strong>dorin<br />
komunikimin e<br />
kurrikulës.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>caktojnë<br />
kriteret që <strong>për</strong>doren <strong>për</strong><br />
analizën dhe<br />
vlerësimin e software-<br />
ve.<br />
Mësuesit nxjerrin në<br />
pah qëllimet dhe<br />
<strong>për</strong>parësitë e një<br />
sistemi që ruan<br />
regjistrimet në rrjet, si<br />
dhe demonstrojnë<br />
<strong>për</strong>dorimin e një<br />
sistemi të tillë.<br />
Mësuesit <strong>për</strong>caktojnë<br />
avantazhet e<br />
komunikimit<br />
24
zakonshëm të<br />
teknologjive të<br />
bashkëpunimit, të<br />
tilla si: mesazhe<br />
tekst, video<br />
konferenca,<br />
bashkëpunime të<br />
bazuara në web.<br />
teknologjik, si dhe<br />
nxisin nxënësit të<br />
<strong>për</strong>dorin këto<br />
teknologji <strong>për</strong> të<br />
komunikuar dhe <strong>për</strong> të<br />
bashkëpunuar në grup<br />
me të tjerët.<br />
25
Change language