to download the PDF file. - Agjensia e Lajmeve SOT NEWS
to download the PDF file. - Agjensia e Lajmeve SOT NEWS
to download the PDF file. - Agjensia e Lajmeve SOT NEWS
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
16 GAZETA <strong>SOT</strong><br />
E E Enjte njte 25 25 P PPrill<br />
P rill 2013 2013<br />
2013<br />
kulture bote<br />
www.sot.com.al<br />
Trazira në Paris, pas miratimit<br />
të ligjit që lejon martesat gay<br />
Shprehje inati. Vota his<strong>to</strong>rike e parlamentit francez<br />
që ka aprovuar një ditë më parë në mënyrë përfundimtare<br />
martesat ndërmjet homoseksualëve ka qenë objekt i një<br />
proteste që në orët e mbrëmjes ka degjeneruar në Paris në<br />
përplasje të forta. Protestuesit janë përballur me policinë<br />
dhe me mbështetësit e këtij ligji. Pasditen e djeshme deputetët<br />
e asamblesë kombëtare aprovuan ligjin që është<br />
mbështetur që në fillim nga socialistët e presidentit Hollond.<br />
Përveç festimeve të komunitetit homoseksual ka<br />
pasur dhe protesta me të djathtën që prem<strong>to</strong>n se do ta çojë<br />
çështjen në gjykatën kushtetuese. Ligji konkretizon dhe<br />
impenjimin e premtuar gjatë fushatës elek<strong>to</strong>rale në janar<br />
të vitit të kaluar nga Hollond, dhe që në fillesat e saj ka<br />
hasur në kundërshtimet e konserva<strong>to</strong>rëve dhe rezistencën<br />
e kundërshtareve. Sipas sondazheve më shumë se 65 për<br />
qind e francezëve e mbështesin këtë ligj.<br />
Rusia kërkon garanci<br />
për mbrojtjen rake<strong>to</strong>re<br />
Ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov, ka thënë se<br />
Moska është duke studiuar ndryshimet në programin<br />
amerikan të mbrojtjes rake<strong>to</strong>re, por, prapëseprapë do<br />
garanci se sistemi nuk do të përdoret kundër Rusisë.<br />
Lavrov ka takuar të martën në Bruksel ministrat e<br />
Jashtëm të NATO-s dhe po ashtu ka zhvilluar bisedime<br />
dypalëshe me Sekretarin amerikan të Shtetit,<br />
John Kerry. Në anën tjetër, sekretari i përgjithshëm i<br />
NATO-s, Anders Fogh Rasmussen, ka thënë se takimi<br />
i fundit i Këshillit të Aleancës me Rusinë, "nuk ka<br />
shënuar ndonjë përparim të rëndësishëm në çështjen<br />
e mbrojtjes rake<strong>to</strong>re". Rusia kundërsh<strong>to</strong>n sistemin e<br />
mbrojtjes rake<strong>to</strong>re në Evropë, duke shfaqur frikën se<br />
sistemi është i dizajnuar për t'iu kundërvënë raketave<br />
ruse. Ministrat e Jashtëm të NATO-s kanë diskutuar<br />
të martën edhe rreth situatës në Siri.<br />
Letta, nipi i një prej njerëzve me më shumë influencë brenda së djathtës<br />
Kush është Enrico Letta?<br />
Itali, Enrico Letta manda<strong>to</strong>het<br />
për formimin e qeverisë së re<br />
Zëvendëssekretari i Partisë Demokratike në<br />
Itali, Enrico Letta, pritet të shndërrohet në kryeministrin<br />
e ardhshëm të Italisë, pasi presidenti Giorgio<br />
Napolitano i kërkoi zyrtarisht ditën e mërkurë<br />
që të formojë një koalicion të gjerë parlamentar.<br />
Kjo është tentativa më serioze e presidentit 88vjeçar,<br />
i rizgjedhur gjatë javës për një mandat të<br />
dytë, për t'i dhënë fund krizës së gjatë politike në<br />
Itali, për shkak të zgjedhjeve pa fitues te shkurtit.<br />
Partia Demokratike, e cila në Itali i përket qendrës<br />
së majtë, fi<strong>to</strong>i në a<strong>to</strong> zgjedhje një shumicë të lehtë<br />
në Parlament, por jo në Senat dhe asnjë koalicion<br />
nuk mund të formonte shumicën, nëse koalicioni<br />
i Berlusconit (i renditur i dyti) dhe Partia "Cinque<br />
Stelle" e komedianit Grillo nuk do të pranonin të<br />
merrnin pjesë në qeveri, pasi asnjë variant tjetër<br />
nuk do të prodhonte një shumicë në Senat. Negociatat<br />
e gjata midis forcave kryesore që prej<br />
zgjedhjeve të 24-25 shkurtit nuk arritën të prodhonin<br />
asnjë marrëveshje dhe ftesa që Napolitano i<br />
dërgoi Lettas, për të udhëhequr një qeveri të re, duket<br />
si formula "magjike" për të zgjidhur ngërçin politik,<br />
pasi ai ka mbështetjen e Bersanit dhe Berlusconit,<br />
udhëheqësve kryesorë të së majtës e të djathtës<br />
italiane, përkatësisht. Në deklaratën e tij, Letta<br />
<strong>the</strong>ksoi se në rast se do të marrë votëbesimin për të<br />
udhëhequr Italinë, veprimi i tij i parë do të jetë ndryshimi<br />
i programit të shkurtimeve, për të ndrequr<br />
problemet me borxhin e jashtëm. Një veprim i tillë,<br />
i kundërshtuar nga ish-qeveria e Montit që kërkon<br />
Bombat në Bos<strong>to</strong>n,<br />
çeçeni: U vetë-radikalizuam,<br />
në emër të Islamit<br />
"Nuk ka asnjë grup terrorist ndërkombëtar<br />
pas sulmeve në mara<strong>to</strong>nën e Bos<strong>to</strong>nit",<br />
Kështu bëri të ditur nga spitali ku është<br />
shtruar prej plagëve në qafë, krah e këmbë,<br />
Dzhokhar Tsarnaev, terroristi çeçen i<br />
plagosur. Dzhokhar dha përgjigjet pas<br />
pyetjeve që i bëri FBI dhe CIA. Më i vogli i<br />
vëllezërve tha se, sulmi në mara<strong>to</strong>në, ku<br />
mbetën të vrarë 3 persona dhe u plagosën<br />
mbi 100 të tjerë, u orkestrua nga vëllai i tij<br />
më i madh, 26-vjeçari, Tamerlan. Dzhokhar<br />
tha se vëllai i kishte bërë të ditur se Islami<br />
është në shënjestër nga perëndimi dhe se<br />
duhet reaguar. Sipas Tamerlan, xhihadistët<br />
duhet të reagonin dhe të sulmonin dhe ata<br />
ndonjëherë, ndaj dhe sulmi i mara<strong>to</strong>nës në<br />
Bos<strong>to</strong>n duhet të përcillte pikërisht këtë<br />
mesazh. Çdo përgjigje i vogli i vëllezërve e<br />
shkurtime të <strong>the</strong>lla, duket se përkrahet prej dy<br />
forcave kryesore dhe ekspertët parashikojnë se<br />
mund të marrë edhe mbështetjen e lëvizjes së Grillos.<br />
"Politikat europiane për përballimin e borxhit<br />
janë shumë të fokusuara tek shkurtimet, të cilat<br />
nuk janë më të mjaftueshme", deklaroi Letta, pas<br />
një takimi me dyert të mbyllura me presidentin në<br />
Romë. Në fjalën e tij, 46-vjeçari sh<strong>to</strong>i se pranoi<br />
postin mbi të gjitha sepse njeh "përgjegjësinë e<br />
jashtëzakonshme" dhe faktin se "klasa politike<br />
italiane ka humbur besimin popullor", në një moment<br />
të cilin kryeministri i ri e cilësoi si "udhëkryq<br />
his<strong>to</strong>rik" për Italinë. Përveç mbështetjes së Partisë<br />
dha me shkrim, pasi nuk mund të flasë për<br />
shkak të plagës me armë zjarri që ka marrë<br />
në qafë. Sipas tij, motiv ishin luftrat amerikane<br />
në Irak, Afganistan. Ndërkohë au<strong>to</strong>ritete<br />
amerikane kanë marrë informacion<br />
nga inteligjenca ruse që thanë se Tamerlan,<br />
që mbeti i vdekur pas një shkëmbimi zjarri<br />
me policinë amerikane, për 6 muaj, gjatë<br />
vitit 2012 ka qenë në Daghestan dhe<br />
Çececni. Gjatë qëndrimit atje, ai ka takuar<br />
dhe një ushtarak mbi të cilin policia ruse ka<br />
shumë dyshime të ngritura për përfshirjen e<br />
tij me xhihadistë. Dy persona të dyshuar për<br />
terrorizëm dhe që kanë lidhje me arrestimet<br />
e anëtarëve të al-Kaidës në Saragozza dhe<br />
Murcia, në Spanjë, besohet të kenë lidhje<br />
edhe me terroristët e Bos<strong>to</strong>nit, të cilët<br />
organizuan atentatin në Mara<strong>to</strong>nën e qytetit,<br />
Demokratike dhe Partisë së Popullit të Lirë (e drejtuar<br />
nga Berlusconi), disa parti të tjera parlamentare<br />
kanë shprehur mbështetjen për figurën e Lettas<br />
dhe votëbesimi në Parlament, i parashikuar<br />
për t'u mbajtur menjëherë pasi të përpilohet lista e<br />
ministrave, pritet të jetë vetëm një formalitet. Letta<br />
është nipi i shefit të stafit të ish-kryeministrit Berlusconi,<br />
Gianni Letta, një prej njerëzve me më<br />
shumë influencë brenda së djathtës. Një koalicion<br />
me bazë të gjerë do të rik<strong>the</strong>nte në qeveri të djathtën<br />
e 76-vjeçarit Berlusconi, i cili kështu do të rik<strong>the</strong>het<br />
të jetë një figurë e rëndësishme në politikën<br />
italiane. Sipas parashikimeve, qeveria e re e Lettas<br />
do të përpiqet të zba<strong>to</strong>jë një varg reformash<br />
ekonomike dhe institucionale. Midis përparësive<br />
do të jetë tentativa për të ndryshuar ligjin elek<strong>to</strong>ral,<br />
i cili e bën tepër të vështirë formimin e një qeverie, në<br />
kushtet e mospasjes së një shumice të qartë votash<br />
në zgjedhje. Presidenti Napolitano nisi këtë javë<br />
mandatin e tij të dytë, pasi asnjë figurë tjetër nuk<br />
siguroi mbështetje për postin e presidentit. 88vjeçari<br />
kishte kërcënuar me dorëheqjen e tij, nëse<br />
liderat politikë nuk do të pranonin të formonin një<br />
qeveri. "Ngërçi" dy-mujor politik në Itali ka ndikuar<br />
negativisht në krizën ekonomike të ekonomisë së<br />
tretë më të madhe në Eurozonë. Aktualisht, Italia<br />
është duke u përballur me rënien ekonomike më të<br />
gjatë në 20 vjet. Gjithashtu, Italia përballet me një<br />
borxh kombëtar kolosal, i cili kap vlerën e 2,6 trilion<br />
dollarëve (120% e PBB-së).<br />
njoftuan burime policore spanjolle. Kjo<br />
hipotezë u ngrit nga policia spanjolle, sipas<br />
të cilës profili i tyre ''është shumë i ngjashëm<br />
me atë të dy personave përgjegjës për<br />
atentatin më të fundit të kryer në Mara<strong>to</strong>nën<br />
e Bos<strong>to</strong>nit'', njof<strong>to</strong>hej në faqen e internetit të<br />
gazetës spanjolle ''El Pais''.<br />
Eshtë i ri, vetëm 46 vjeç, deri përpara<br />
pak ditësh zevendessekretar i Partisë<br />
Demokratike të majtë, por i pëlqen edhe të<br />
djathtës, e mbi të gjitha i shquar për aftësitë e tij<br />
si ndërmjetës. Me pak fjalë mund të skicohet<br />
kështu profili i Enrico Lettes, i ngarkuar nga<br />
presidenti Giorgio Napolitano për krijimin e<br />
qeverisë. I rritur në Strasburg, ai është diplomuar<br />
në Pisa për të drejtë ndërkombëtare.<br />
Shpesh e thërrasin "enfant prodige" sepse ka<br />
djegur te gjitha etapat. Në moshën 25-vjeçare<br />
ishte kryetari i të rinjve të Partisë Popullore<br />
Europiane. Kishte mbushur 32 vjeç kur iu besua<br />
drejtimi i Ministrisë për Politikat Komunitare,<br />
duke u bërë ministri më i ri në his<strong>to</strong>rinë e<br />
Republikës, duke ia kaluar edhe Giulio Andreottit<br />
që është bërë ministër për herë të parë në<br />
moshën 35-vjeçare. Nëse arrin të krijojë qeverinë,<br />
Enrico Letta do të jetë kryeministri më i ri<br />
europian. Enrico Letta është nipi i bashkëpunë<strong>to</strong>rit<br />
më të ngushtë të Silvio Berlusconit, Gianni<br />
Letta, nënsekretar i Kryeministrisë.<br />
Zvicra kufizon<br />
lëvizjen e lirë me BE<br />
Zvicra vendosi të kufizojë emigracionin nga<br />
vendet anëtare të Bashkimit Europian, duke vendosur<br />
që të vështirësojë mbërritjen në vend edhe<br />
nga qytetarët komunitarë. Qeveria zvicerane informoi<br />
këtë të mërkurë se ka vendosur që të reduk<strong>to</strong>jë<br />
numrin e lejeve të punës në 12 muajt e ardhshëm,<br />
duke nisur nga muaji maj. Zvicra nuk është pjesë e<br />
Bashkimit Europian, por ka nënshkruar rregullat<br />
e lirisë së lëvizjes. Megjithatë, në momentin e nënshkrimit<br />
të kësaj marrëveshje, Berna i rezervoi vetes<br />
të drejtë që të impononte kufizime sipas pëlqimit të<br />
saj. Aktualisht, janë në fuqi kufizime për tetë vende<br />
të Europës Lindore. Shefja e politikës së jashtme të<br />
Bashkimit Europian, Ca<strong>the</strong>rine Ash<strong>to</strong>n, e kritikoi<br />
ashpër këtë lëvizje. "Kë<strong>to</strong> masa shpërfillin përfitimet<br />
e mëdha që sjell lëvizja e lirë e personave për Zvicrën<br />
dhe Bashkimin Europian", shkruhej në një<br />
deklaratë të publikuar nga zyra e Ash<strong>to</strong>n. Zgjedhjet<br />
konseva<strong>to</strong>re të Zvicrës kanë qenë gjithmonë një<br />
objekt konflikti me Brukselin, që në më shumë se<br />
një rast ka <strong>the</strong>ksuar se shteti helvet nuk mund të<br />
zgjedhë të marrë dhe të lërë atë që dëshiron nga<br />
Europa, por duhet ta pranojë atë "si një paketë".