Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 77
tannlæknisfræði. -izi tæk fræsa, tenna. -izilo fræsir, fræsivél. -obreĉa gistenntur. -obroso tannbursti.
-opasto tannkrem. -opuŝi áhl taka tennur. -oskrapuloj = ronĝuloj. -otirilo tannútdráttartöng. -vica
tenntur. en-igi tengja (tannhjól o.þ.u.l.) saman. sen-a tannlaus. sen-eco tannleysi. sen-uloj tannleysingjar
(Edentata). kojno-o = kanino. lakto-o barnatönn. muel-o = molaro. mur-o hús múrtindur. okul-o
augntönn. saĝo-o vísdómstönn. tranĉ-o = incizivo. tri-o þríforkur. vango-oj jaxlar og forjaxlar. -opero,
-aranĝo tannasetning, tannagerð. paroli inter-e nöldra. -radero tannhjólatenging. -relo tannhjólabraut.
-stango skreppa. en-igi -aron setja í gír. leon-o = leontodo og taraksako. -umi áhr stanga úr tönnunum.
dental/o hlj tannmælt hljóð, tannhljóð.
dentari/o gra laukablaðka, tannrót (fjölær jurt) (Dentaria bulbifera).
dentin/o lfæ tannbein.
dentologi/o tannlækningar; tannlæknisfræði.
denud/i áhr jar svarfa.
denunc/i áhr ljósta upp, kæra (glæp), ákæra opinberlega. -anto kærandi, uppljóstrunarmaður. -antaĉo
kjaftás, kjaftaskúmur. -isto uppljóstrari.
deodar/o gra himalajasedrustré (Cedrus deodara) (= himalaja cedro).
deontologi/o vís siðfræði.
departement/o 1 stjórnardeild; ráðuneyti. 2 (í Frakklandi) sýsla. sub-o = arondismento. -estro sýslumaður.
depend/i sjá pend/i.
depeŝ/o hraðboð, hraðskeyti (einkum opinbert, eða innan hins opinbera). -i áhr tilkynna með hraðskeyti/embættisbréfi.
deploj/i áhr her dreifa (hermönnum eða hersveitum). -o röðun, skipun, dreifing (hers).
depon/i áhr 1 fela til geymslu, leggja inn (til geymslu), selja í hendur. 2 setja sem tryggingu. 3 jar
efn fella út. -(it)aĵo innlegg. -anto innistæðueigandi (í banka). -ejo geymsluhólf, öryggishólf (í banka
eða hóteli); geymsla, geymslustaður. -atesto farangursmiði; geymslumiði; innleggskvittun. -prenanto
geymslumaður, fjárhaldsmaður.
deport/i áhr lög reka í útlegð, flytja burt, vísa burt. -ado brottflutningur, brottvísun. -ito maður sem
vísað er úr landi.
depot/o her varalið í þjálfun.
depozici/o lög eiðfest skýrsla. -i áhr gefa eiðfesta skýrslu.
depravaci/o læk sál 1 spilling. 2 siðferðileg spilling.
deprec/i áhr ver lækka í verði; afskrifa. -ado verðrýrnun, fyrning, afskrift, gengissig.
depresi/o hag læk 1 efnahagskreppa. 2 bæling; þunglyndi, depurð (= deprimo).
depresor/a læk -a nervo æðaslökunartaug.
deprim/i áhr draga úr þrótti, veikja. -o læk = depresio. (Ath. hyggilegt væri að nota depresio í
merkingunni „efnahagskreppa“ en deprimo í merkingunni þunglyndi o.fl.). -ita daufur, dapur, hnugginn,
stúrinn.
deput/i áhr fél senda (á þing). -ito þingmaður. -itaro þing, fulltrúanefnd.
deris/o derris(rót). -a pulvoro derrisduft.
deriv/i áhr mfr stæ rtæ 1 leiða (orð) af/frá, rekja til. 2 afleiða (fall), reikna afleiðu. 3 framlengja
(raftaug). -ado sál afleiðing, upprunaskýring. -aĵo 1 mfr afleidd orðmynd. 2 stæ afleiða, diffurkvóti. 3
efn afleitt efni. 4 rtæ framlengingartaug. -ilo mfr rtæ 1 aðskeyti. 2 = derivaĵo 4. mal-i áhr stæ rekja
afleiðu til (falls), heilda. mal-aĵo stæ stofnfall, upprunalegt fall sem afleiða er leidd af, heildi.
derm/o lfæ leðurhúð. -a húð-, skinn-. en-a í húð (um dælingu). sub-o = hipodermo.
dermat/o læk = haŭto. -ito húðbólga. -ologo húðsjúkdómalæknir. -ologio húðsjúkdómafræði. -ozo
húðsjúkdómur.
dermest/o dýr fleskbjalla (Dermestes lardarius). -edoj fleskbjölluætt (Dermestidæ).
derviŝ/o trú dervisj, múhameðstrúarmunkur. turniĝantaj -oj dansandi dervisjar.
des mfr því, þeim mun. ju pli baldaŭ des pli bona því fyrr því betra.
des-/ tæk forskeyti sem táknar losnun við e-ð, t.d. desinfekti áhr sótthreinsa. desodori áhr eyða lykt.
desorganizi áhr koma ringulreið á. desoksibenzoino súrefnislaust bensóín. deshidrati áhr ná vökva úr,
þurrka.
desapont/i áhr bregðast. -iĝi verða fyrir vonbrigðum. -o vonsvik, vonbrigði.
descend/i áhl nýy fara niður, lækka flug.