Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

42 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin barit/o efn baríumoxíð. -a akvo baríumhýdroxíð í vatni. -a papero listaprentspappír. bariton/o baríton (rödd). -ulo baríton (söngvari). bark/o sig 1 stór bátur, smáskip (opið). 2 barkur. -eto seglbátur. -o de Karono bátur Karons. barkarol/o bátssöngur. Barnab/o per Barnabas. -anoj Barnabítar. Barnabas per = Barnabo. barograf/o veð síritandi loftvog, loftþrýstiriti. barok/o hús barokk, barokkstíll. -a 1 í barokkstíl. 2 fáránlegur, kynlegur. barometr/o eðl loftvog. aneroida -o eðl veð vökvalaus loftvog, málmloftvog, stofuloftvog. baron/o sag barón, fríherra. -eco barónstign, barónastéttin. -eto barónett. -ino barónessa, barónsfrú. bart/o dýr hvalskíði. Bartolome/o per Bartólómeus. -a nokto Bartólómeusmessuvígin. Baruĥ/o per Barúk. barzoj/o dýr rússneskur mjóhundur. bas/o tón 1 bassi. 2 bassalag. burda -o tón orgelpunktur. ripeta -o, obstina -o bassastef, stutt stef í bassa sem í sífellu er endurtekið. generala -o generalbassi, tölusettur bassi. -ulo bassi, bassasöngvari. -a bassa-. -(violin)o kontrabassi. -klarneto bassa-klarínetta. -tamburo bassatrumba. -trombono bassabásúna. -trumpeto trompet í B. bas/a nýy lágur. la -a germana lingvo plattþýska, lágþýska. basbal/o = bazopilko. basen/o sjó ldf 1 trog, þró. 2 skipakví, bás, kví (í höfn). 3 jar dæld; árdalur. baset/o dýr basset-hundur. basetkorn/o altklarínetta (í f). basi/o gra smjörtré (Bassia). basier/o ver verðhrunsbraskari. -a pozicio staða verðhrunsbraskara. bask/o 1 laf (á flík). 2 slóði, hældrag. baskul/o 1 tæk brúarvængur (á vængjabrú). 2 íþr rambelta, salt. -ponto vængjabrú. -vagono vippuvagn. -i áhl vega salt; vippa. bast/o gra bast. -aĵo hlutur úr basti. -a bast-, úr basti. bastard/o líf bastarður 1 lausaleiksbarn, frillusonur. 2 kynblendingur (= krucaĵo, hibrido). -eco óskilgetnaður. -a 1 óskilgetinn. 2 kynblandaður. -iĝi 1 blandast kyni. 2 úrkynjast. Bastian/o per Bastían. Bastil/o inn 1 Bastilla. 2 dýflissa. bastion/o her 1 hornvígi, útskot á virkisvegg. 2 vígi. baston/o 1 stafur, prik. 2 kylfa. 3 tónsproti. -i áhr berja, lemja. -ado hýðing. -ego kylfa. -eto 1 reyr. kolbasa -eto matarspýta, kokkteilspýta. manĝ-etoj matarpinnar. -etoj de tamburo trommukjuðar. ung-eto naglasnyrtingarspýta. -eto el lipruĝigilo varalitsstykki. 2 lfæ keila (í auga). -bato vandarhögg. apog-o hækja. bilard-o kjuði. hok-o fjárhirðisstafur með krók á enda; bagall. ir-o stikla, gangstöng. kalkul-o reiknistokkur. lam-o hækja. mont-o fjallgöngustafur. montro-o bendiprik, kennaraprik. noĉ-o spýta með þverskorum til þess að tákna tölur eða skuldarhæð. ordon-o stafur (foringja). pik-o ísöxi. promen-o göngustafur. reg-o, reĝ-o = sceptro. rul-o kökukefli. spad-o lag með sverði. ŝpin-o snælda. takto-o tónsproti. tuĉ-eto blekstykki. bat/i áhr áhl tæk 1 berja, slá, lemja. 2 þeyta. sin -i, -iĝi berjast. -o högg; slag; áfall. -adi slá, hamra, lumbra á, banka. -ado 1 barsmíð. 2 hýðing, flenging. 3 þrýstingur. 4 slag. -aĵo rák (eftir flengingu o.fl.). -egi hýða, flengja. -iĝo áflog. -ilo 1 bankari. 2 íþr spaði; knatttré; kylfa. al-i áhr 1 skella (t.d. hurðinni). 2 festa með höggum. al-iĝi rekast á. de-i áhr slá (e-ð) af; víkja frá. dis-i áhr eyða, mölva, brjóta í sundur. ek-i áhr hnippa í. el-i áhr slá (e-ð) út, ljósta; slá úr. en-i áhr hamra inn; fella í. for-i áhr eyðileggja. inter-iĝo áflog, ryskingar. kun-i áhr klappa saman (lófunum), gnísta (tönnum). re-i áhr 1 slá aftur. 2 hrinda (áhlaupi). 3 andsvara. re-o afturkast (höggs); andsvar. tra-i áhr brjótast í gegnum; sin tra-i ryðjast fram. akvo-o skellur í vatnslögn. bru-i áhr skella saman. eben-i áhr fletja út. fulmo-ita sem eldingu hefur slegið niður í. glavo-i áhr höggva með sverði. hufo-i áhr (um hest o.þ.u.l.) sparka með öðrum hófi. korno-i áhr stanga, reka horn í. ov-ilo eggjaþeytari. pavim-ilo fallhamar, þjappi. pied-i áhr sparka.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 43 pugno-i áhr greiða (e-m) hnefahögg. rem-o áratog, árartog, áratak. ŝtip-ilo trékylfa, hnyðja. vango-i áhr löðrunga. venko-i áhr sigra. bat’/o bib bat (hebresk lagarmálseining, um 36,4 l). batal/i áhl berjast, leggja til orrustu. -o bardagi, orrusta, barátta. -ado bardagi, stríð. -adi áhl berjast áfram. -anto bardagamaður, baráttumaður, stríðsmaður. -ejo, -kampo vígvöllur. -ema bardagagjarn, herskár, ófriðsamur. -eto minni háttar bardagi, skæra. -ilo vopn. -isto hermaður. ek-i áhl leggja til orrustu. inter-i áhl berjast sín á milli, berjast við sig. kontraŭ-i áhr berjast við; andmæla; veita viðnám. kun-anto vopnabróðir. pro-anto forvígismaður; sá sem ver. aer-o loftorrusta, flugbardagi. fin-o = agonio. klas-o s. klas/. kok-o hanaat. lud-o = matĉo. miks-o 1 her návígi, höggorrusta. 2 ryskingar. 3 íþr (í rugby) fylking, þyrping. vet-i áhl boxa fyrir veðmál. batalion/o her herfylki. -estro = majoro. batat/o gra sæt kartafla (Ipomæa batata). Batav/o sag Bati (maður af germanskri þjóð sem bjó við mynni Rínarfljóts). -a respubliko Niðurlenska lýðveldið (1745–1806). Batavi/o = Ĝakarto. bateri/o 1 her stórskotaliðsflokkur; fallbyssusamstæða. 2 rtæ rafhlaða. akumulatora -o rafgeymir. batik/o klæ batík. batisfer/o köfunarbátur. batiskaf/o köfunarbátur. batist/o klæ traf, ullartraf. batokrom/a eðl litrófslækkandi. batologi/o fánýt mælgi. batometr/o sjó dýptarmælir. -io dýptarmæling. batos/o koðnun (sögu o.þ.h.). batrak/o dýr froskdýr. -oj froskar (Anura). Bat-Ŝeba bib Batseba. batu/o nýy veiði þegar veiðidýr eru flæmd til veiðimanna. -i áhl flæma veiðidýr til veiðimanna. -isto rekstrarmaður veiðidýra. baŭ/o sig þilfarsbjálki. ĉef-o aðalbjálki (skips). Baŭcis bók Bákis (eiginkona Fílemons). baŭd/o fja bot. baŭdruĉ/o tæk gullhamrarahimna. baŭksit/o ste báxít, álhýdrat. baŭm/i áhl (um hest) prjóna. bav/i áhl dýr slefa; freyða. -o slím; slefa. bavar/o per Bæjari. B-io, B-ujo ldf Bæjaraland. baz/o lfæ gra rúm stæ tæk hús her efn fél íþr 1 undirstaða, grundvöllur. 2 lútur, basi. 3 grunnur, botn. 4 rót (fjalls). 5 (í sláknattleikum) sláttustöð. 6 grunnlína. 7 fótur (súlu). 8 herstöð, bækistöð. -a undirstöðu-, grundvallar-; basískur; bækistöðvar-, herstöðvar-. -i áhr styðja, grundvalla. -ado það að grundvalla. -eco efn basaeðli. -iĝi byggjast. -angula ŝtono hyrningarsteinn. sen-a ástæðulaus. grefto-o, -trunko móðurplanta. ŝminko-o lei krem undir púður. teks-o klæ = varpo. trak-o jár járnbrautarundirlag. bazalt/o ste basalt, blágrýti, grágrýti. -a basalt-, blágrýtis-, grágrýtis-. bazament/o hús sökkull. bazar/o basar; sölutorg. -isto sölumaður í basar. -ulo götusali, farandsali. -urbeto kaupstaður. -a tago markaðsdagur. super-o stór kjörbúð, stór markaður. pul-o flóamarkaður. bazedov/a = morbo -a læk Basedows sjúkdómur. Bazel/o ldf Basel (borg í Sviss), Buslaraborg. bazidi/o gra grókylfa, basíða, (gró)kólfur (einnig sporklabo). -ofungo = bazidiomiceto. -osporo basíðuhirsla, sveppaldin. -osporeo = bazidiomiceto. bazidiomicet/oj gra kylfusveppir, basíðusveppir, kólfsveppir, stilksveppir (Basidiomycetes). Bazil/o per Basil. bazili/o gra basilíka, basilíkum (Ocymum basilicum).

42 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

barit/o efn baríumoxíð. -a akvo baríumhýdroxíð í vatni. -a papero listaprentspappír.<br />

bariton/o baríton (rödd). -ulo baríton (söngvari).<br />

bark/o sig 1 stór bátur, smáskip (opið). 2 barkur. -eto seglbátur. -o <strong>de</strong> Karono bátur Karons.<br />

barkarol/o bátssöngur.<br />

Barnab/o per Barnabas. -anoj Barnabítar.<br />

Barnabas per = Barnabo.<br />

barograf/o veð síritandi loftvog, loftþrýstiriti.<br />

barok/o hús barokk, barokkstíll. -a 1 í barokkstíl. 2 fáránlegur, kynlegur.<br />

barometr/o eðl loftvog. aneroida -o eðl veð vökvalaus loftvog, málmloftvog, stofuloftvog.<br />

baron/o sag barón, fríherra. -eco barónstign, barónastéttin. -eto barónett. -ino barónessa, barónsfrú.<br />

bart/o dýr hvalskíði.<br />

Bartolome/o per Bartólómeus. -a nokto Bartólómeusmessuvígin.<br />

Baruĥ/o per Barúk.<br />

barzoj/o dýr rússneskur mjóhundur.<br />

bas/o tón 1 bassi. 2 bassalag. burda -o tón orgelpunktur. ripeta -o, obstina -o bassastef, stutt stef í<br />

bassa sem í sífellu er endurtekið. generala -o generalbassi, tölusettur bassi. -ulo bassi, bassasöngvari. -a<br />

bassa-. -(violin)o kontrabassi. -klarneto bassa-klarínetta. -tamburo bassatrumba. -trombono bassabásúna.<br />

-trumpeto trompet í B.<br />

bas/a nýy lágur. la -a germana lingvo plattþýska, lágþýska.<br />

basbal/o = bazopilko.<br />

basen/o sjó ldf 1 trog, þró. 2 skipakví, bás, kví (í höfn). 3 jar dæld; árdalur.<br />

baset/o dýr basset-hundur.<br />

basetkorn/o altklarínetta (í f).<br />

basi/o gra smjörtré (Bassia).<br />

basier/o ver verðhrunsbraskari. -a pozicio staða verðhrunsbraskara.<br />

bask/o 1 laf (á flík). 2 slóði, hældrag.<br />

baskul/o 1 tæk brúarvængur (á vængjabrú). 2 íþr rambelta, salt. -ponto vængjabrú. -vagono vippuvagn.<br />

-i áhl vega salt; vippa.<br />

bast/o gra bast. -aĵo hlutur úr basti. -a bast-, úr basti.<br />

bastard/o líf bastarður 1 lausaleiksbarn, frillusonur. 2 kynblendingur (= krucaĵo, hibrido). -eco óskilgetnaður.<br />

-a 1 óskilgetinn. 2 kynblandaður. -iĝi 1 blandast kyni. 2 úrkynjast.<br />

Bastian/o per Bastían.<br />

Bastil/o inn 1 Bastilla. 2 dýflissa.<br />

bastion/o her 1 hornvígi, útskot á virkisvegg. 2 vígi.<br />

baston/o 1 stafur, prik. 2 kylfa. 3 tónsproti. -i áhr berja, lemja. -ado hýðing. -ego kylfa. -eto 1<br />

reyr. kolbasa -eto matarspýta, kokkteilspýta. manĝ-etoj matarpinnar. -etoj <strong>de</strong> tamburo trommukjuðar.<br />

ung-eto naglasnyrtingarspýta. -eto el lipruĝigilo varalitsstykki. 2 lfæ keila (í auga). -bato vandarhögg.<br />

apog-o hækja. bilard-o kjuði. hok-o fjárhirðisstafur með krók á enda; bagall. ir-o stikla, gangstöng.<br />

kalkul-o reiknistokkur. lam-o hækja. mont-o fjallgöngustafur. montro-o bendiprik, kennaraprik. noĉ-o<br />

spýta með þverskorum til þess að tákna tölur eða skuldarhæð. ordon-o stafur (foringja). pik-o ísöxi.<br />

promen-o göngustafur. reg-o, reĝ-o = sceptro. rul-o kökukefli. spad-o lag með sverði. ŝpin-o snælda.<br />

takto-o tónsproti. tuĉ-eto blekstykki.<br />

bat/i áhr áhl tæk 1 berja, slá, lemja. 2 þeyta. sin -i, -iĝi berjast. -o högg; slag; áfall. -adi slá, hamra,<br />

lumbra á, banka. -ado 1 barsmíð. 2 hýðing, flenging. 3 þrýstingur. 4 slag. -aĵo rák (eftir flengingu o.fl.).<br />

-egi hýða, flengja. -iĝo áflog. -ilo 1 bankari. 2 íþr spaði; knatttré; kylfa. al-i áhr 1 skella (t.d. hurðinni). 2<br />

festa með höggum. al-iĝi rekast á. <strong>de</strong>-i áhr slá (e-ð) af; víkja frá. dis-i áhr eyða, mölva, brjóta í sundur.<br />

ek-i áhr hnippa í. el-i áhr slá (e-ð) út, ljósta; slá úr. en-i áhr hamra inn; fella í. for-i áhr eyðileggja.<br />

inter-iĝo áflog, ryskingar. kun-i áhr klappa saman (lófunum), gnísta (tönnum). re-i áhr 1 slá aftur. 2<br />

hrinda (áhlaupi). 3 andsvara. re-o afturkast (höggs); andsvar. tra-i áhr brjótast í gegnum; sin tra-i ryðjast<br />

fram. akvo-o skellur í vatnslögn. bru-i áhr skella saman. eben-i áhr fletja út. fulmo-ita sem eldingu<br />

hefur slegið niður í. glavo-i áhr höggva með sverði. hufo-i áhr (um hest o.þ.u.l.) sparka með öðrum<br />

hófi. korno-i áhr stanga, reka horn í. ov-ilo eggjaþeytari. pavim-ilo fallhamar, þjappi. pied-i áhr sparka.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!