Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

430 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin Vien/o ldf 1 Vienne (á í Frakklandi). 2 Vienne (borg í Frakklandi). 3 Vín, Vínarborg (höfuðborg Austurríkis). -a Vínar-; frá Vín. vigl/a efn 1 kátur, hress. 2 fjörugur, glaðvær. 3 glaðvakandi, vökull, velvakandi. -i áhl vaka. -ado vaka; aðgætni. -eco 1 fjör, kæti. 2 árvekni; aðgætni. -igi 1 hressa. 2 fjörga, lífga, glæða. 3 hvetja. -iĝi reyna á sig, beita sér. mal-a daufur, fjörlaus, huglaus, kjarklaus. mal-igi draga kjark úr (e-m); veikja. mal-iĝo fjörleysi. mal-eco hryggð; magnleysi. pli-igi 1 lífga. 2 glæða. 3 fjörga. re-igi endurlífga; hressa við aftur; uppörva. vigvam/o inn indíánakofi. vikari/o kri 1 aðstoðarprestur. 2 staðgengill, staðgöngumaður. la -o de Jesu-Kristo páfinn, staðgöngumaður Jesú Krists. viking/o inn víkingur. -a víkinga-. viktim/o trú fórnardýr, fórnarlamb. Viktor/o per Viktor. -ino Viktoría. Viktori/o ldf Viktoría (ríki í Ástralíu). Lago -a Viktoríuvatn (í Miðbaugs-Afríku). -ana fag bók Viktoríutímabils-, frá Viktoríutímanum. viktuali/o nýy nesti, vistir, matvæli. vikun/o dýr víkúnja (Lama vicugna). -lano víkúnjaull. vil/o lfæ 1 fíngert hár. 2 títa. intestaj -oj garnatítur, garnaflos. -a loðinn. vila/o = villo. vilaĝ/o þorp. -a þorps-, sveitalegur, sveita-. -ano þorpsbúi, sveitamaður. -estro sveitarstjóri. lad-o fátækrahverfi. Vilhelm/o per Vilhjálmur. Vilĉjo Villi. vill/o 1 sag landsetur. 2 lystihús, villa. Viln/o ldf Vilníus (höfuðborg Litháens). vimen/o gra körfuvíðir (Salix viminalis). -aĵo tágavinna. -tegi áhr þekja tágum. vin/o kri vín. -a vín-. -eca vínkynjaður; eins og vín á lit. -ejo vínkjallari; vínbúð; vínstofa. -isto byrlari. -ologio vínfræði. -ologo vínfræðingur. -bero vínber. -bera vínberja-. -beraro vínberjahrísla. -berejo, -berĝardeno víngarður. -beristo vínyrkjumaður, víngarðsmaður. -berujo, -arbedo gra vínviður (Vitis). -berbranĉo árssproti á vínviði. -bertrunko vínviðarstofn. -farado víngerð. -gustumisto vínkanni. -premejo vínþröng. -premilo vínpressa. miel-o mjöður. pir-o perumjöður. pom-o eplamjöður. sek-bero rúsína. sek-bera rúsínu-. spic-o púns, kryddvín. ŝaŭm-o freyðivín. vinagr/o edik. -a ediks-, edikskenndur. -i áhl koma ediki í. -ujo ediksflaska, ediksglas. Vincent/o per Vinsentíus. vinĉ/o tæk vinda, spil (lárétt). ankro-o sig akkerisvinda. Vinĉi per Leonardo da Vinci. vind/i áhr 1 reifa. 2 vefja, sveipa. -o 1 reifalindi; reifar. 2 sáraumbúðir. -iĝi vefjast. -otuko reifar. el-iĝi leysast úr. vindas/o akkerisvinda = ankrovinĉo. vinil/o efn vinýl. vinjet/o inn 1 titilmynd. 2 bókahnútur, stafrós. vink/o gra hörpulauf (Vinca). vinkt/o 1 smella. 2 klemma. 3 postulínsnagli. -i áhr klemma saman. vinkul/o 1 stæ heildarstrik. 2 pre tengiklofi. vintr/o vetur. -a 1 vetrar-. 2 kuldalegur, óvingjarnlegur. -e að vetri, að vetrarlagi, á veturna. -i áhl hafa vetursetu. -ado veturseta. tra-i áhl 1 hafa vetursetu. 2 vera vetrarlangt. viol/o gra 1 fjóla (Viola). 2 ilmfjóla (Viola odorata). -a fjólublár. -ego stjúpublóm (Viola tricolor var. maxima) (= trikoloreto). -acoj fjóluætt (Violaceæ). trans-a, ultra-a eðl útfjólublár, útblár. trans-aj radioj, ultra-aj radioj eðl útfjólubláir geislar, útbláir geislar. Viola per Fjóla. violent/a nýy 1 ofsalegur. 2 skapbráður. Violeta per Víóletta. violon/o tón fiðla. -i áhl leika á fiðlu. -isto fiðluleikari, fiðlari. -ujo fiðlukassi.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 431 violonĉel/o tón knéfiðla. vip/o svipa, pískur. -i áhr 1 berja, slá (með svipu). 2 slá ofsalega. -ado 1 svipuhögg. 2 ofsalegur sláttur. -eto svipa. rajd-o svipa. -stango, -tenilo svipuskaft. viper/o inn = vipuro. vipur/o dýr höggormur (Vipera), naðra. -edoj höggormaætt (Viperidæ). -idoj höggormakyn. vir/o 1 maður, karlmaður. 2 karl; fullorðinn maður. -a mfr lög hlj 1 karl-; karlkyns-. 2 karlmannlegur; hugrakkur, drengilegur. -a infano sveinbarn. per la -a deveno í (beinan) karllegg. -a rimo karlrím. -aro 1 karlmenn. 2 áhöfn, öll skipshöfnin. -eco karlmennska; manndómur. -eto dvergur; afstyrmi. -iĝi verða fulltíða maður. -ino 1 kona. 2 kvenmaður. -ina kvenlegur. -ineco kveneðli, kvenska. -inejo 1 kvennabúr. 2 pútnahús, hóruhús. -iniĝi 1 verða fulltíða kona. 2 verða kveifarlegur. -ingo skækja, vændiskona, púta. -ulino karlmannleg kona. krom-ino frilla, hjákona. - karl-, t.d. -bovo naut, boli, tarfur. virg/a 1 mey-, meylegur, ósnortinn. 2 flekklaus, hreinn. 3 jómfrúarlegur, jómfrúar-. -eco meydómur. -ulo hreinn sveinn, karlmaður sem hefur ekki haft samfarir. -ulino, -ino mey, mær, yngisstúlka, jómfrú, hrein mey. mal-igi afmeyja. Virg/o 1 stj Meyjarmerkið. 2 Mærin, Meyjan (stjörnumerki). Virgil/o per Virgill. Virgini/o ldf Virginía (fylki í Bandaríkjunum). Okcidenta V-o Vestur-Virginía (fylki í Bandaríkjunum). virial/o eðl efli (= momanto de forto). viroz/o gra læk veirusjúkdómur (= virusozo). virt/o dyggð. ĉefa -o megindyggð. -a 1 dyggðugur. 2 skírlífur (einkum kvenfólk). -ulo dyggðugur maður, réttlátur maður. mal-o löstur; ódyggð, galli. mal-a vondur, spilltur, lastafullur. mal-ulo misgjörðarmaður. mal-igi spilla. virtual/a 1 hei raunverulegur, í rauninni. 2 -a bildo ljó sýndarmynd. virtuoz/o snillingur, meistari. -eco snilld, leikni. virulent/a læk smitandi; eitraður (um sýkla). -eco smitmagn (sýkla), eitrunarmagn (sýkla). virus/o læk sag veira, vírus. -a veiru-. ultra-o dvergsýkill. -ozo = virozo. viscer/o lfæ iður, innyfli. visigot/o inn Vestgoti. visk/o gra mistilteinn (sníkjujurt) (Viscum album). -eca seigþykkur. viski/o inn viskí. Viskonsin/o ldf Wisconsin (fylki í Bandaríkjunum). viskoz/a eðl seigur, seigfljótandi, seigþykkur, límseigur. -o klæ plastefni (til vefnaðar), plastþráður. -eco seigja, límni, viðloðun. dielektrika -eco rafsvaraseigja. magneta -eco segulseigja. -ometro seigjumælir. vist/o inn vist (spil). visteri/o gra bláregn (Wisteria). Vistul/o ldf Wisla, Weichsel (stærsta fljót Póllands). viŝ/i áhr þurrka af, strjúka af. -o afþurrkun. -ado afþurrkun, það að þurrka af. -ilo þurrkari, þurrka; svampur. de-i áhr þurrka af. el-i áhr þurrka af, þurrka burt; útrýma. for-i áhr þurrka út; þerra af; afmá. man-ilo handklæði. plum-ilo 1 fjaðrabursti. 2 pennaþurrka. vitro-ilo bif rúðuþurrka. Viŝnu/o trú Visjnu (varðveitandinn í guðaþrenningu hindúasiðar). (Sjá einnig Brahmao og Ŝivo). vit/o gra vínviður. -acoj vínviðarætt. -ejo víngarður. -ŝimo vínviðarmygla. Vit/o per Vítus. la malsano de sankta -o = koreo. vital/a hei líf-, lífs-. -ismo lífhyggja. vitamin/o líf fjörefni, vítamín, þrifaefni, bætiefni. -a fjörefna-, vítamína-. -ologio fjörefnafræði, vítamínafræði, bætiefnafræði. -oterapio fjörefnalækningar vítamínalækningar. sen-ozo læk fjörefnaskortur, vítamínskortur. vitel/o líf fósturnesti. unu-aj eineggja-, t.d. unu-aj ĝemeloj eineggja tvíburar. vitilig/o læk skjallblettur. vitr/o 1 gler. 2 rúða. -a gler-, úr gleri. -i áhr 1 setja gler í. 2 setja rúðu í. -aĵo glervara. -eca starandi (um augu); glerháll; glerkenndur. -igi 1 gera að gleri. 2 gera glerkenndan. -isto glerskeri. -arto glerlist. -ofaristo glersmiður. -olano glerull. sen-a án glers, án rúðu. drat-o styrkt gler. lakto-o mjólkurgler. okul-o(j) gleraugu. sekurec-o öryggisgler. vitral/o fag litglerjagluggi. roz-o rósettugluggi.

430 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

Vien/o ldf 1 Vienne (á í Frakklandi). 2 Vienne (borg í Frakklandi). 3 Vín, Vínarborg (höfuðborg<br />

Austurríkis). -a Vínar-; frá Vín.<br />

vigl/a efn 1 kátur, hress. 2 fjörugur, glaðvær. 3 glaðvakandi, vökull, velvakandi. -i áhl vaka. -ado vaka;<br />

aðgætni. -eco 1 fjör, kæti. 2 árvekni; aðgætni. -igi 1 hressa. 2 fjörga, lífga, glæða. 3 hvetja. -iĝi reyna á<br />

sig, beita sér. mal-a daufur, fjörlaus, huglaus, kjarklaus. mal-igi draga kjark úr (e-m); veikja. mal-iĝo<br />

fjörleysi. mal-eco hryggð; magnleysi. pli-igi 1 lífga. 2 glæða. 3 fjörga. re-igi endurlífga; hressa við aftur;<br />

uppörva.<br />

vigvam/o inn indíánakofi.<br />

vikari/o kri 1 aðstoðarprestur. 2 staðgengill, staðgöngumaður. la -o <strong>de</strong> Jesu-Kristo páfinn, staðgöngumaður<br />

Jesú Krists.<br />

viking/o inn víkingur. -a víkinga-.<br />

viktim/o trú fórnardýr, fórnarlamb.<br />

Viktor/o per Viktor. -ino Viktoría.<br />

Viktori/o ldf Viktoría (ríki í Ástralíu). Lago -a Viktoríuvatn (í Miðbaugs-Afríku). -ana fag bók Viktoríutímabils-,<br />

frá Viktoríutímanum.<br />

viktuali/o nýy nesti, vistir, matvæli.<br />

vikun/o dýr víkúnja (Lama vicugna). -lano víkúnjaull.<br />

vil/o lfæ 1 fíngert hár. 2 títa. intestaj -oj garnatítur, garnaflos. -a loðinn.<br />

vila/o = villo.<br />

vilaĝ/o þorp. -a þorps-, sveitalegur, sveita-. -ano þorpsbúi, sveitamaður. -estro sveitarstjóri. lad-o<br />

fátækrahverfi.<br />

Vilhelm/o per Vilhjálmur. Vilĉjo Villi.<br />

vill/o 1 sag landsetur. 2 lystihús, villa.<br />

Viln/o ldf Vilníus (höfuðborg Litháens).<br />

vimen/o gra körfuvíðir (Salix viminalis). -aĵo tágavinna. -tegi áhr þekja tágum.<br />

vin/o kri vín. -a vín-. -eca vínkynjaður; eins og vín á lit. -ejo vínkjallari; vínbúð; vínstofa. -isto byrlari.<br />

-ologio vínfræði. -ologo vínfræðingur. -bero vínber. -bera vínberja-. -beraro vínberjahrísla. -berejo,<br />

-berĝar<strong>de</strong>no víngarður. -beristo vínyrkjumaður, víngarðsmaður. -berujo, -arbedo gra vínviður (Vitis).<br />

-berbranĉo árssproti á vínviði. -bertrunko vínviðarstofn. -farado vín<strong>gerð</strong>. -gustumisto vínkanni. -premejo<br />

vínþröng. -premilo vínpressa. miel-o mjöður. pir-o perumjöður. pom-o eplamjöður. sek-bero rúsína.<br />

sek-bera rúsínu-. spic-o púns, kryddvín. ŝaŭm-o freyðivín.<br />

vinagr/o edik. -a ediks-, edikskenndur. -i áhl koma ediki í. -ujo ediksflaska, ediksglas.<br />

Vincent/o per Vinsentíus.<br />

vinĉ/o tæk vinda, spil (lárétt). ankro-o sig akkerisvinda.<br />

Vinĉi per Leonardo da Vinci.<br />

vind/i áhr 1 reifa. 2 vefja, sveipa. -o 1 reifalindi; reifar. 2 sáraumbúðir. -iĝi vefjast. -otuko reifar. el-iĝi<br />

leysast úr.<br />

vindas/o akkerisvinda = ankrovinĉo.<br />

vinil/o efn vinýl.<br />

vinjet/o inn 1 titilmynd. 2 bókahnútur, stafrós.<br />

vink/o gra hörpulauf (Vinca).<br />

vinkt/o 1 smella. 2 klemma. 3 postulínsnagli. -i áhr klemma saman.<br />

vinkul/o 1 stæ heildarstrik. 2 pre tengiklofi.<br />

vintr/o vetur. -a 1 vetrar-. 2 kuldalegur, óvingjarnlegur. -e að vetri, að vetrarlagi, á veturna. -i áhl hafa<br />

vetursetu. -ado veturseta. tra-i áhl 1 hafa vetursetu. 2 vera vetrarlangt.<br />

viol/o gra 1 fjóla (Viola). 2 ilmfjóla (Viola odorata). -a fjólublár. -ego stjúpublóm (Viola tricolor<br />

var. maxima) (= trikoloreto). -acoj fjóluætt (Violaceæ). trans-a, ultra-a eðl útfjólublár, útblár. trans-aj<br />

radioj, ultra-aj radioj eðl útfjólubláir geislar, útbláir geislar.<br />

Viola per Fjóla.<br />

violent/a nýy 1 ofsalegur. 2 skapbráður.<br />

Violeta per Víóletta.<br />

violon/o tón fiðla. -i áhl leika á fiðlu. -isto fiðluleikari, fiðlari. -ujo fiðlukassi.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!