Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

420 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin
- 1 ekki einn. 2 ekki neinn. -o eining, eind. -aĵo eind. -eco eining. -ecigi sameina; samræma. -igi 1
samtengja, binda saman. 2 sameina. -iĝi sameinast. -iĝo sameining; samband. -obla einfaldur. -oble einu
sinni. -opa einn og einn, einstakur, einn sér. -opulo einstaklingur. -taga einsdags-. re-igi endursameina.
tri-o þríeining, þrenning. -voĉe einróma, samhljóða. -kotiledona gra = monokotiledona. -ĉeluloj dýr
einfrumungar (= protozooj). -molekula reago efn fyrsta stigs efnahvarf. -forma moviĝo eðl jöfn hreyfing.
Upaniŝad/oj trú Upanisjadritin (hindúarit).
upas/o úpas (örvaeitur). -arbo gra úpastré (hávaxið hitabeltistré) (Antiaris toxicaria).
Upsal/o ldf Uppsalir, Uppsala (háskólabær í Svíþjóð).
upsila, upsilon mfr ypsilon, 20. bókstafur gríska stafrófsins (Υ, υ).
upup/o dýr herfugl (Upupa).
ur/o dýr úruxi, villinaut (Bos primigenius, Bos urus).
uragan/o veð ofviðri, fellibylur. -a ofsalegur, æðislegur. -i áhl geisa, æða.
urak/o lfæ blöðrugöng.
Ural/o ldf 1 Úralfljót (í Rússlandi). 2 Úralfjöll (á mótum Evrópu og Asíu). -a úralskur, úral-. - -altaja
mfr úral-altaískur.
Uran/o 1 goð Úranos (forngrískur himinguð). 2 stj Úranus (reikistjarna).
urani/o efn úran (U). -ato úransúrt salt.
Urani/o goð Úranía (forngrísk gyðja sem stjörnufræðin var helguð).
uranil/o efn úranýl.
uranism/o læk kynvilla (karla).
urb/o hag borg, bær. -a borgar-. -ano borgari, borgarbúi. -aneco borgararéttur. -ego stórborg. -estro
borgarstjóri, bæjarstjóri. -estraro borgarstjórn, bæjarstjórn. -eto smábær. -odomo ráðhús. -oplanismo
borgarskipulag. antaŭ-o sag útborg. ĉef-o höfuðborg. ĉirkaŭ-o útborg, umhverfi borgar. kun-aĵo stórborgarsvæði.
sub-o útborg, undirborg, úthverfi. sub-aĵoj landið umhverfis borg. ban-o baðstaður. grand-o stórborg.
ĝarden-o einbýlishúsahverfi. haven-o hafnarbær. lim-o landamærabær.
urbaniz/i áhr gera að borg, skipuleggja (borg). -ado myndun (stór)borga. -isto borgarskipuleggjandi.
urdu/o úrdú.
ure/o lfe þvagefni. -ato þvagefnissýrusalt. -ata acido þvagefnissýra. -emio = uremio. -ometro þvagefnismælir.
ureaz/o efn úreasi (ensím).
ured/o gra sumargróstig (Uredo). -osporo = somersporo.
uredinal/oj gra ryðsveppir (Uredinales).
uremi/o læk þvageitrun.
uretan/o efn úretan.
ureter/o lfæ þvagáll, þvagpípa. -ito læk þvagálsbólga.
uretr/o lfæ þvagrás. -ito læk þvagrásarbólga.
urĝ/i áhr liggja á, vera áríðandi, vera brýnn. -a áliggjandi, áríðandi, brýnn. -e ákaflega. -eco bráð
nauðsyn, ákefð. -iĝi flýta sér.
uri/o dýr langvía (Uria aalge).
Urija bib Úría (eiginmaður Batsebu).
-uri/o læk -þvag, í þvagi, t.d. glukoz-o sykur í þvagi, sykurþvag, þvagsykur. fosfat-o fosfórsaltaþvag.
urin/i áhl pissa, kasta af sér vatni, míga. -a þvag-. -ado þvaglát, miga, það að pissa. -o þvag, piss,
pissa. -ato = ureato. -ejo mígildi. -ujo þvagskál, þvagflaska. -ologio læk þvagfræði. -ometro þvagmælir.
-oskopio þvagrannsókn. lit-ado undirmiga (= enurezo).
urli/o læk = mumpso.
urn/o 1 krukka, ker. 2 atkvæðakassi.
uro/- læk grískt forskeyti í merkingu ‘þvagfæri’. -genera þvagfæra- og kynfæra-, í þvag- og kynfærum.
-grafio röntgenmyndun þvagvega. -logio þvagfæra(sjúkdóma)fræði. -logo þvagfæra(sjúkdóma)fræðingur.
urodel/oj dýr salamöndruættbálkur (Urodeli).
urogal/o dýr þiður (Tetrao urogallus).
urotropin/o efn hexamín.
urs/o dýr björn, bjarndýr (Ursus). -a 1 bjarnar-. 2 klaufalegur. -ino 1 birna. 2 stj la Granda U-ino
Stóribjörn (stjörnumerki). la Malgranda U-ino Litlibjörn (stjörnumerki). -ido húnn. -kavo híði, híð.