Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

414 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin trism/o læk kjálkavöðvastjarfi, ginklofi. Trismegist/o goð Trismegistes. trist/a þunglyndur, dapur, sorgbitinn, sorglegur, hryggur. -o, -eco depurð, sorg, hryggð, dapurleiki. Tristan/o per Tristan. trit/o 1 = tercio. 2 = trituro. tritik/o læk hveiti (Triticum). -a hveiti-. tritionat/o efn tríþíónat. triton/o eðl 1 þríeind, 2 = trituro. Triton/o 1 goð Tríton (sjávarguð hjá Grikkjum, sonur Póseidons og Amfritítu). 2 stj Tríton (eitt tungla Neptúnusar). tritur/o dýr vatnasalamandra (Triturus). triumf/o 1 sag (hjá Rómverjum) sigurför. 2 sigur. 3 sigurhrós. -i áhl 1 hrósa sigri. 2 sigra. 3 halda sigurför. -a sigur-; sigri hrósandi. triumvir/o sag þríveldisstjóri, þremenningur. -aro 1 þríveldisstjórn. 2 þriggja manna stjórn. triv/i áhr nýy útslíta. trivial/a 1 ruddalegur, auðvirðilegur, grófur. 2 hversdagslegur, lítilfjörlegur, tilkomulaus, ómerkilegur. -aĵo ruddalegt orðatiltæki; vafasöm saga. -eco hversdagsleiki; auðvirðileg hugsun. -igi gera grófan. tro mfr 1 of. 2 of mikið. -a hóflaus, of mikill. -e ofaukið, afgangs. -o ofurmagn; ógegnd, óhóf. -i áhl vera ofaukið. -aĵo afgangur, gróði. -igi ýkja. -grandigi gera of mikið úr (e-u). -(grand)igo ýkjur. mal-igi gera lítið úr (e-u). Troad/o sag Tróas. trobador/o per ástaskáld, farandskáld (á miðöldum), trúbadúr. Trocki per Trotskí. -ismo trotskíismi, trotskismi. -isto trotskíisti, trotskisti. trofe/o sag 1 sigurmerki, sigurtákn. 2 minjagripur. trofi/a læk næringar-. trofoneŭroz/o læk þrifataugabilun. trog/o 1 trog, þró. 2 skófla (á vatnshjóli). 3 kalktrog; múrsteinatrog. -eto fuglaskál. lav-o vaskskál. stal-o jata. troglodit/o 1 sag hellisbúi, hellismaður. 2 dýr músarrindill (Troglodytes) (= birdreĝo). Troil/o per Tróílus (Príamsson). Troj/o sag Trója (forn borg í Litlu-Asíu). -a tróverskur. -ano Tróverji. trokanter/o lfæ lærhnúta. la granda -o stóra lærhnúta. la eta -o litla lærhnúta. trokar/o læk ástungunál. troke/o ská réttur tvíliður. -a í réttum tvílið(um). trokiter/o lfæ hnjótur. trokle/o lfæ valta; trissa. -a nervo trissutaug. trol/o 1 sig botnvarpa. 2 inn tröll. trole/o rtæ tengistöng. troli/o gra gullknappur (Trollius europæus). tromb/o 1 veð skýstrokkur. 2 læk segi, æðasegi. -ozo segamyndun í æð(um), segastífla. trombon/o tón básúna. tromel/o tæk strokkur. tromp/i áhr svíkja, blekkja, bregðast. -i sin svíkja sjálfan sig. -a villandi, blekkjandi. -e með undirhyggju. -o blekking, svik. -ado sífelld blekking. -anto, -into blekkjari, svikari. -iĝi verða svikinn, bregðast. -iĝo vonbrigði; svik. -ilo agn, ginning. -isto svikari, undirförull maður. -ito kjáni, maður sem leikið er á. sen-a hreinn, ósvikinn. tron/o kri 1 hásæti, veldisstóll. 2 konungsvald. 3 -oj hásæti. -i áhl 1 setjast á hásæti. 2 drottna. de-igi steypa af stóli. sur-igi setja á hásæti. trop/o bók málflúr, málskrúð, skáldaorð. tropeol/o gra skjaldflétta (Tropæolum). kanaria -o dvergflétta (T. peregrinum). tropidonot/o dýr snákur (Tropidonotus). tropik/o sag stj 1 hvarfbaugur. 2 -oj hitabeltið. -o de Kankro nyrðri hvarfbaugur. -o de Kaprikorno

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 415 syðri hvarfbaugur. -a 1 hvarfbaugs-. 2 hitabeltis-. -lando hitabeltisland. inter-a hitabeltis-, sem liggur milli hvarfbauganna. la inter-a zono hitabeltið, brunabeltið. tropism/o líf leitni (plantna og kyrrsætra dýra). pozitiva -o sækni. negativa -o fælni. elektro-o rafsækni. kemio-o efnaleitni. termo-o hitaleitni. pozitiva termo-o hitasækni. negativa termo-o hitafælni. tropopaŭz/o veð veðrahvörf. troposfer/o veð veðrahjúpur, veðrahvolf. trot/i áhl brokka, skokka. -o, -ado brokk, skokk. -igi láta brokka. -ilo hlaupahjól. trotuar/o gangstétt. trov/i áhr 1 finna. 2 finna til. 3 álíta, þykja, finnast. sin -i finnast, vera. -o fundur, það að finna. -aĵo 1 fundinn hlutur. 2 óvænt heppni. -ebla finnanlegur. -iĝi finnast, vera, standa. -iĝo fundur. el-i áhr uppgötva, finna upp; finna. el-o uppgötvun; uppfinning, fundur. re-i áhr fá aftur, ná aftur. bon-o geðþótti, vild. laŭ via bon-o eins og þér þóknast. tru/o 1 gat, op. 2 hola. -a götóttur, götugur. -i áhr gata, gera gat á. -ado götun. -eto lítið gat. -eto de kudrilo nálarauga. -etaro gataröð (t.d. milli frímerkja). -ilo fja 1 gatatöng. 2 gatari. -hava götóttur. aer-o 1 loftgat. 2 flu loftpyttur. bor-o borhola. brak-o handvegur. buton-o hnappagat. cel-o kíkir (á vél), kíkissigti. hom-o mannop, mannsmuga. kol-o hálsmál. laĉ-o reimargat. linio-i áhl stinga gataröð. naz-o nös. oleo-o smurningsgat. paf-o skotbyssuop. son-o hljómop. spir-o blásturshola, öndunarop. ŝlosil-o skráargat. vermo-o maðksmuga. vermo-a maðksmoginn. vid-o gægjugat. voj-o hola (í vegi). trubadur/o = trobadoro. trud/i áhr troða upp á, neyða. -o, -ado nauðung, þvingun. -ema áleitinn, þráfylginn, nærgöngull. -emo áleitni. -iĝi þrýsta sér, troða sér inn. -iĝema kröfuharður. al-i áhr leggja á. al-iĝema áleitinn, nærgöngull; kröfuharður. el-i áhr krefja (e-s) (de iu = e-n), krefjast (e-s) (de iu = af e-m); kúga (de iu = af e-m). en-iĝi troða sér inn. en-iĝanto, en-ulo boðflenna. ne-iĝema hóglátur, rauplaus. truf/o gra kúlusveppur (Tuber). -i áhr fylla sveppum. -ejo svæði þar sem mikið er af kúlusveppum. truk/o 1 leikbragð, leiksviðsáhrif. 2 leikni. -i áhr falsa; beita hrekkjum. -ado svik, fölsun. trul/o múrskeið. -eto spaði, lyfspaði (= spatelo). trum/o hús 1 veggsúla. 2 gluggastólpi. trump/o lfæ = salpingo. trumpet/o tón lúður, básúna. -i áhl 1 þeyta lúður. 2 básúna. dis-i áhr básúna út um allt. trunk/o 1 gra stofn, trjábolur. 2 lfæ bolur, skrokkur. 3 lfæ æðastofn, stofnæð. brakocefala -o stofnæð arms og höfuðs. 4 sig akkerisleggur. -a stofn-. -i áhr stýfa. -eto stöngull, leggur. baz-o gra frumstofn. centro-o byg tjaldsúla. dik-a digur og stuttur. trup/o 1 leikflokkur. 2 = taĉmento, roto. -oj her herflokkur, herlið. -unuo her herlið. helpo-oj varalið. kiras-oj brynvagnasveitir, skriðdrekasveitir. linio-oj vígstöðvahersveit. trus/o 1 tæk stoð, skástoð, grindverk, burðargrind. 2 byg þaksperra. trusken/o tæk strikmát (trésmiðs). trust/o fyrirtækjahringur, fyrirtækjasamsteypa. -i áhr einoka. -igi steypa saman (fyrirtæki). mal-igado slit fyrirtækjasamsteypu. trut/o dýr lækjasilungur, árbirtingur (Salmo trutta). ts! mfr 1 þei! 2 hæ, heyrðu! tsetse/o = ceceo. tualet/o 1 skrúð, skart, fatnaður. 2 snyrting. -a snyrti-. -i áhl snyrta sig. -ejo 1 snyrtiherbergi. 2 búningsherbergi. -ujo snyrtivöruveski. tub/o 1 pípa, rör. 2 (buxna)skálm. 3 túba (til tannkrems o.þ.u.l.). 4 rtæ eðl útvarpslampi. 5 rtæ eðl (í sjónvarpstæki) myndlampi. 6 (stígvéls)leggur. 7 pípuleggur. 8 byssuhlaup. -a 1 rör-, pípu-. 2 pípumyndaður, pípulaga. -i áhr læk færa rör í. -aro pípulagnir. -ara pípu-. -ara kaldrono pípuketill. -eto 1 smápípa. 2 pípla. -ingo 1 pípuhaldari. 2 lampafesting. -isto 1 pípulagningamaður. 2 pípusetjari. -izi útbúa með pípum. -forma pípumyndaður, pípulaga. du-a her tvíhleyptur. aer-o slanga (á bíl). akvo-o vatnspípa. ampol-o efn pípetta. anĉ-o reyrflauta. bildo-o fja myndlampi. blov-o blásturspípa. dren-o frárennslisrör. fum-o vél reykpípa. genu-o hnérör. gum-o gúmmíslanga. kamen-o reykháfur, skorsteinn, strompur. lamp-o lampaglas. neon-o neonpípa. orgen-o orgelpípa. parol-o 1 kallpípa. 2 kalllúður. pluv-o niðurrenna (frá þakrennu). prov-o efn tilraunaglas. ren-o þvagpípa. serpento-o snigilrör. son-o kallpípa. stov-o ofnpípa.

414 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

trism/o læk kjálkavöðvastjarfi, ginklofi.<br />

Trismegist/o goð Trismegistes.<br />

trist/a þunglyndur, dapur, sorgbitinn, sorglegur, hryggur. -o, -eco <strong>de</strong>purð, sorg, hryggð, dapurleiki.<br />

Tristan/o per Tristan.<br />

trit/o 1 = tercio. 2 = trituro.<br />

tritik/o læk hveiti (Triticum). -a hveiti-.<br />

tritionat/o efn tríþíónat.<br />

triton/o eðl 1 þríeind, 2 = trituro.<br />

Triton/o 1 goð Tríton (sjávarguð hjá Grikkjum, sonur Póseidons og Amfritítu). 2 stj Tríton (eitt tungla<br />

Neptúnusar).<br />

tritur/o dýr vatnasalamandra (Triturus).<br />

triumf/o 1 sag (hjá Rómverjum) sigurför. 2 sigur. 3 sigurhrós. -i áhl 1 hrósa sigri. 2 sigra. 3 halda<br />

sigurför. -a sigur-; sigri hrósandi.<br />

triumvir/o sag þríveldisstjóri, þremenningur. -aro 1 þríveldisstjórn. 2 þriggja manna stjórn.<br />

triv/i áhr nýy útslíta.<br />

trivial/a 1 ruddalegur, auðvirðilegur, grófur. 2 hversdagslegur, lítilfjörlegur, tilkomulaus, ómerkilegur.<br />

-aĵo ruddalegt orðatiltæki; vafasöm saga. -eco hversdagsleiki; auðvirðileg hugsun. -igi gera grófan.<br />

tro mfr 1 of. 2 of mikið. -a hóflaus, of mikill. -e ofaukið, afgangs. -o ofurmagn; ógegnd, óhóf. -i áhl<br />

vera ofaukið. -aĵo afgangur, gróði. -igi ýkja. -grandigi gera of mikið úr (e-u). -(grand)igo ýkjur. mal-igi<br />

gera lítið úr (e-u).<br />

Troad/o sag Tróas.<br />

trobador/o per ástaskáld, farandskáld (á miðöldum), trúbadúr.<br />

Trocki per Trotskí. -ismo trotskíismi, trotskismi. -isto trotskíisti, trotskisti.<br />

trofe/o sag 1 sigurmerki, sigurtákn. 2 minjagripur.<br />

trofi/a læk næringar-.<br />

trofoneŭroz/o læk þrifataugabilun.<br />

trog/o 1 trog, þró. 2 skófla (á vatnshjóli). 3 kalktrog; múrsteinatrog. -eto fuglaskál. lav-o vaskskál.<br />

stal-o jata.<br />

troglodit/o 1 sag hellisbúi, hellismaður. 2 dýr músarrindill (Troglodytes) (= birdreĝo).<br />

Troil/o per Tróílus (Príamsson).<br />

Troj/o sag Trója (forn borg í Litlu-Asíu). -a tróverskur. -ano Tróverji.<br />

trokanter/o lfæ lærhnúta. la granda -o stóra lærhnúta. la eta -o litla lærhnúta.<br />

trokar/o læk ástungunál.<br />

troke/o ská réttur tvíliður. -a í réttum tvílið(um).<br />

trokiter/o lfæ hnjótur.<br />

trokle/o lfæ valta; trissa. -a nervo trissutaug.<br />

trol/o 1 sig botnvarpa. 2 inn tröll.<br />

trole/o rtæ tengistöng.<br />

troli/o gra gullknappur (Trollius europæus).<br />

tromb/o 1 veð skýstrokkur. 2 læk segi, æðasegi. -ozo segamyndun í æð(um), segastífla.<br />

trombon/o tón básúna.<br />

tromel/o tæk strokkur.<br />

tromp/i áhr svíkja, blekkja, bregðast. -i sin svíkja sjálfan sig. -a villandi, blekkjandi. -e með undirhyggju.<br />

-o blekking, svik. -ado sífelld blekking. -anto, -into blekkjari, svikari. -iĝi verða svikinn, bregðast. -iĝo<br />

vonbrigði; svik. -ilo agn, ginning. -isto svikari, undirförull maður. -ito kjáni, maður sem leikið er á. sen-a<br />

hreinn, ósvikinn.<br />

tron/o kri 1 hásæti, veldisstóll. 2 konungsvald. 3 -oj hásæti. -i áhl 1 setjast á hásæti. 2 drottna. <strong>de</strong>-igi<br />

steypa af stóli. sur-igi setja á hásæti.<br />

trop/o bók málflúr, málskrúð, skáldaorð.<br />

tropeol/o gra skjaldflétta (Tropæolum). kanaria -o dvergflétta (T. peregrinum).<br />

tropidonot/o dýr snákur (Tropidonotus).<br />

tropik/o sag stj 1 hvarfbaugur. 2 -oj hitabeltið. -o <strong>de</strong> Kankro nyrðri hvarfbaugur. -o <strong>de</strong> Kaprikorno

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!