Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

380 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin start/i áhl 1 leggja af stað, hefja rás. 2 tæk ræsast. -o rásmerki. -igi ræsa. -iganto ræsir (maður). -igilo ræsir (tæki). stat/o efn 1 ástand, kringumstæður. 2 sag stétt. -i áhl vera í ástandi. -a ástands-. antaŭ-o ástandið sem áður var. anim-o hugarástand. bon-a í góðu ástandi. bon-o, bon-eco gott ástand, það að vera í góðu ástandi. kor-o hugarástand. malalt-a, malgrav-a af lágum stigum. spirit-o skap. statik/o eðl stöðufræði, jafnvægisfræði. -a raf 1 stöðu-. -a elektro stöðurafmagn. 2 í jafnvægi, jafnvægis-. statist/o leikleysingi, statisti, aukaleikari. statistik/o 1 tölfræði; hagfræði. 2 hagtölur, hagskýrsla. -i áhr vinna úr hagtölum, setja fram í hagskýrslum. -a tölfræðilegur, hagfræðilegur. -isto tölfræðingur. stativ/o undirstaða, grind, stóll, súla, fótur. stator/o rtæ sátur. statu/o fag standmynd, líkneski, myndastytta. -a eins og stytta. -eto lítil stytta. -aro höggmyndir yfirleitt. -arto höggmyndasmíði. statur/o vöxtur, vaxtarlag. alta-a lfæ hár vexti. malalta-a lágur vexti. meza-a meðalhár. bel-a fagurvaxinn. -mezurilo vaxtarmælir. status/o lög staða, löglegur réttur. statut/o lög reglugerð, lög (félags). -a lagalegur, lögákveðinn, laga-. staŭd/o gra fjölært blóm. staŭl/i áhl flu ofrísa. -a angulo ofrishorn. staz/o læk kyrrstaða; flæðistregða, blóðrásartregða. stearat/o efn sterat, sterínat. -a acido sterínsýra. stearin/o sterín. steat/ vís fitu-. -olizo fituleysing. -oreo fitusaur, fitusaurslífsýki. steatit/o ste kljágrjót (= sapŝtono). steb/i áhr stanga saman. -o saumur. -maŝino saumavél. -ilo nál í saumavél. -istino saumakona. Stefan/o per Stefán. -ino per Stefanía. steg/o tæk bindibjálki, tengibjálki. -i áhr tengja með bjálka, styrkja með bjálka. stegocefal/o stg hreistursalamandra (Stegocephalus). stegomij/o dýr gulusóttarfluga (Ædes Ægypti). stek/o steik, steikarstykki. bova -o nautasteik. stekiometri/a efn massahlutfalla-. -o hlutfallaefnafræði. stel/o stj trú stæ fag alm hús 1 stjarna, fastastjarna. 2 aðalleikari; aðalleikkona; stjarna (einnig í íþróttum). -a lfæ 1 sem lýtur að stjörnum, stjörnu-. 2 stjörnumyndaður, eins og stjarna. inter-a miðgeims-. -aro 1 stjörnurnar sem heild. 2 samstirni, stjörnumerki. -eto pre (prenttákn) stjarna. -ita stirndur; bjartur, ljómandi. -ulino aðalleikkona. -luma stjörnubjartur. -plena alstirndur. fal-o stjörnuhrap. mar-o sæstjarna (= asterio). maten-o morgunstjarna. ter-o jarðstjarna (= geastro). vesper-o kvöldstjarna. stelari/o gra arfi (íslenskar arfategundir) (Stellaria), stjörnuarfi (Stellaria crassifolia), haugarfi (Stellaria media), akurarfi (Stellaria graminea). stele/o minnismerki. sten/o mfr (skammstöfun) = stenografio (einkum í samsettum orðum). -(o)maŝino = stenotipo. -otajpistino hrað- og vélritari. stencil/o stensill. stenograf/i áhr hraðrita. -isto hraðritari. -aĵo hraðritaður texti. stenografi/o hraðritun. -a hraðritunar-. stenotip/o hraðritunarvél. -i áhr skrifa með hraðritunarvél. -io hraðvélritun. -istino hraðvélritari. stenoz/o læk þrengsli, þröng. Stentor/o goð Stentor (grískur kallari í Trójustríði). step/o ldf gresja, grasslétta, heiði, steppa. ster/o inn rúmmetri. steradian/o stæ rúmhornseining, steradíani. stereo/ mfr stereó-, rúm-. -kemio rúmefnafræði. stereofoni/o víðóma hljómflutningur, stereó. -a víðóma, stereó-.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 381 stereografi/o rúm rúmmyndateikning. stereometri/o rúmfræði, rúmmálsfræði, rúmmyndafræði. stereoskop/o víðsjá, rúmsjá, þrívíddarsjá. -io rúmsjártækni. stereotip/o fastaletur, prentmót, stermót. -i áhr búa til prentmót (e-s), prenta með fastaletri. -a 1 með fastaletri, stermótaður. 2 útþvældur, upptugginn. steril/a 1 ófrjór. 2 læk dauðhreinsaður, smitsæfður. -eco ófrjósemi. -igi læk lög gera ófrjóan. -igo ófrjósemisaðgerð, vönun. -izi dauðhreinsa; gerilsneyða. -izado dauðhreinsun; gerilsneyðing, sæðing. -izatoro dauðhreinsunartæki; gerilsneyðingartæki. sterk/o áburður, mykja, tað. -i áhr bera á; teðja. -ado áburðardreifing. -aĵo tilbúinn áburður. -ejo, -amaso mykjuhaugur. -akvo mykjuvatn. sterkorari/o = rabmevo. sterkuli/o gra kólatré (Sterculia). -acoj kólatrésætt (Sterculiaceæ). sterled/o dvergstyrja, styrlingur (Acipenser ruthenus). sterling/a ver sterlings-. -o = pundo. stern/i áhr breiða út, teygja úr, dreifa; leggja. sin -i, -iĝi 1 leggja sig, leggjast. 2 teygja sig, vera breiddur. -ado útbreiðsla. -aĵo 1 lag. 2 rúm; sængurfatnaður. dis-i áhr dreifa. trak-i áhl jár leggja járnbrautarteina. sternum/o lfæ bringubein. -a bringubeins-. steroid/oj efn sterar. sterol/oj efn sterólar. stertor/o korr. -i áhl korra (óp.). stetoskop/o læk hlust(unar)pípa. -i áhr hlusta með hlustpípu. -io hlustun (sjúklings), brjóstskoðun, brjóstrannsókn. stevard/o sig flu bryti. -ino þerna. steven/o sig stafn, framstafn. posta -o afturstefni. stift/o smánagli, tittur, stifti. fiksa -o stillibolti. akso-o spindill, spindilbolti. fendo-o fleygnagli. -i áhr festa, negla (með smánagla). mal-i áhr taka stiftið úr. stigm/o 1 gra fræni. 2 dýr öndunarop (skordýrs). 3 lfæ eggbúsmark. stigmat/o 1 ör. 2 kaþ krossfestingarsár. 3 brennimark. 4 merki, mark, einkenni, skammarblettur, blettur. -a 1 með krossfestingarsár. 2 eðl skekkjulaus. -izi áhr brennimerkja. stik/i áhr gra gróðursetja græðling(a). Stiks/o goð Styx, Styxfljótið (undirheimafljótið í grískri goðafræði). stil/o 1 stíll (í riti, list). 2 tímatal. -a stíl-. -igi stílfæra. -isto stílsnillingur. -istiko stílfræði. sen-a hversdagslegur, ómerkilegur. -figuro stílbragð. flam-o hús logalaga stíll. stilb/o eðl stilb (mælieining flatarbirtu). stilet/o rýtingur. stilobat/o hús undirhleðsla (undir súlnaröð). stilus/o gra stíll (á frævu) (í blómi). stilz/oj 1 stikla, gangstöng. 2 vaðfótur. -obirdo dýr vaðfugl. -iri áhl ganga á stiklum. Stimfal/o goð Stymfalsvatn (en þar fældi Herakles Stymfalsfugla upp með eirskellu sem hann hafði fengið hjá Aþenu. stimul/i áhr lfe örva, æsa, hressa, hvetja, ýfa, erta. -o læk hvatning, uppörvun. -ado hvatning, örvun, erting. -anto læk, -ilo læk örvandi efni, örvandi lyf. stink/a ská illa þefjaður, daunillur, þefillur. -i áhl þefja illa, dauna. stip/o gra 1 espartógras (Stipa). 2 stöngull. stipendi/o (náms)styrkur. -i áhr styrkja. -ulo styrkþegi. stipul/o gra axlablað. stir/i áhr tæk stýra. -ejo sig stýrishús (á skipi). -ilo 1 stýrissveif, stýrishjól. 2 stýrisslá, stýrisstig. 3 stýri (á reiðhjóli o.þ.u.l.). -isto 1 stýrimaður. 2 flugmaður, flugstjóri. -lernejo 1 stýrimannaskóli. 2 ökuskóli. mem-anta sjálfstýrandi. ne-ebla sem lætur ekki að stjórn, stjórnlaus. tele-ata fjarstýrður. stirak/o gra stýrax (suðrænt tré eða runni) (Styrax). -acoj droparunnaætt, dropaviðarætt, stýraxviðarætt (Styracaceæ).

380 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

start/i áhl 1 leggja af stað, hefja rás. 2 tæk ræsast. -o rásmerki. -igi ræsa. -iganto ræsir (maður). -igilo<br />

ræsir (tæki).<br />

stat/o efn 1 ástand, kringumstæður. 2 sag stétt. -i áhl vera í ástandi. -a ástands-. antaŭ-o ástandið<br />

sem áður var. anim-o hugarástand. bon-a í góðu ástandi. bon-o, bon-eco gott ástand, það að vera í góðu<br />

ástandi. kor-o hugarástand. malalt-a, malgrav-a af lágum stigum. spirit-o skap.<br />

statik/o eðl stöðufræði, jafnvægisfræði. -a raf 1 stöðu-. -a elektro stöðurafmagn. 2 í jafnvægi, jafnvægis-.<br />

statist/o leikleysingi, statisti, aukaleikari.<br />

statistik/o 1 tölfræði; hagfræði. 2 hagtölur, hagskýrsla. -i áhr vinna úr hagtölum, setja fram í hagskýrslum.<br />

-a tölfræðilegur, hagfræðilegur. -isto tölfræðingur.<br />

stativ/o undirstaða, grind, stóll, súla, fótur.<br />

stator/o rtæ sátur.<br />

statu/o fag standmynd, líkneski, myndastytta. -a eins og stytta. -eto lítil stytta. -aro höggmyndir<br />

yfirleitt. -arto höggmyndasmíði.<br />

statur/o vöxtur, vaxtarlag. alta-a lfæ hár vexti. malalta-a lágur vexti. meza-a meðalhár. bel-a fagurvaxinn.<br />

-mezurilo vaxtarmælir.<br />

status/o lög staða, löglegur réttur.<br />

statut/o lög reglu<strong>gerð</strong>, lög (félags). -a lagalegur, lögákveðinn, laga-.<br />

staŭd/o gra fjölært blóm.<br />

staŭl/i áhl flu ofrísa. -a angulo ofrishorn.<br />

staz/o læk kyrrstaða; flæðistregða, blóðrásartregða.<br />

stearat/o efn sterat, sterínat. -a acido sterínsýra.<br />

stearin/o sterín.<br />

steat/ vís fitu-. -olizo fituleysing. -oreo fitusaur, fitusaurslífsýki.<br />

steatit/o ste kljágrjót (= sapŝtono).<br />

steb/i áhr stanga saman. -o saumur. -maŝino saumavél. -ilo nál í saumavél. -istino saumakona.<br />

Stefan/o per Stefán. -ino per Stefanía.<br />

steg/o tæk bindibjálki, tengibjálki. -i áhr tengja með bjálka, styrkja með bjálka.<br />

stegocefal/o stg hreistursalamandra (Stegocephalus).<br />

stegomij/o dýr gulusóttarfluga (Æ<strong>de</strong>s Ægypti).<br />

stek/o steik, steikarstykki. bova -o nautasteik.<br />

stekiometri/a efn massahlutfalla-. -o hlutfallaefnafræði.<br />

stel/o stj trú stæ fag alm hús 1 stjarna, fastastjarna. 2 aðalleikari; aðalleikkona; stjarna (einnig í íþróttum).<br />

-a lfæ 1 sem lýtur að stjörnum, stjörnu-. 2 stjörnumyndaður, eins og stjarna. inter-a miðgeims-. -aro<br />

1 stjörnurnar sem heild. 2 samstirni, stjörnumerki. -eto pre (prenttákn) stjarna. -ita stirndur; bjartur,<br />

ljómandi. -ulino aðalleikkona. -luma stjörnubjartur. -plena alstirndur. fal-o stjörnuhrap. mar-o sæstjarna<br />

(= asterio). maten-o morgunstjarna. ter-o jarðstjarna (= geastro). vesper-o kvöldstjarna.<br />

stelari/o gra arfi (íslenskar arfategundir) (Stellaria), stjörnuarfi (Stellaria crassifolia), haugarfi (Stellaria<br />

media), akurarfi (Stellaria graminea).<br />

stele/o minnismerki.<br />

sten/o mfr (skammstöfun) = stenografio (einkum í samsettum orðum). -(o)maŝino = stenotipo. -otajpistino<br />

hrað- og vélritari.<br />

stencil/o stensill.<br />

stenograf/i áhr hraðrita. -isto hraðritari. -aĵo hraðritaður texti.<br />

stenografi/o hraðritun. -a hraðritunar-.<br />

stenotip/o hraðritunarvél. -i áhr skrifa með hraðritunarvél. -io hraðvélritun. -istino hraðvélritari.<br />

stenoz/o læk þrengsli, þröng.<br />

Stentor/o goð Stentor (grískur kallari í Trójustríði).<br />

step/o ldf gresja, grasslétta, heiði, steppa.<br />

ster/o inn rúmmetri.<br />

steradian/o stæ rúmhornseining, steradíani.<br />

stereo/ mfr stereó-, rúm-. -kemio rúmefnafræði.<br />

stereofoni/o víðóma hljómflutningur, stereó. -a víðóma, stereó-.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!