Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

358 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin í (e-ð). -isto grafari. sapek/o smámynt (notuð í Kína og víðar). saper/o grafari (sem grefur víggrafir). Sapf/o ská Sapfó. -a sem lýtur að Sapfó. sapind/o gra sápuberjatré (Sapindus) (= saparbo). -acoj sápuberjaætt (Sapindaceæ). saponari/o gra þvottajurt (Saponaria (officinalis)) (= sapherbo). saponin/o efn sapónínar, sápuefni. sapor/o læk smekkur; bragð. -i áhl hafa bragð. sapot/o gra tyggigúmmítré. saprofit/o 1 gra rotplanta. 2 -oj sníklar, snaparar, snapgerlar. sapropeli/o botnleðja. Sar/o ldf Saarfljót. -lando Saarland (hérað í Þýskalandi). Saracen/o per Serki. Saraj bib per Sara. sarcin/o gra kimbill, hnettluteningur. sard/o per Sardiníubúi. -a frá Sardiníu. S-io, S-ujo, S-lando ldf Sardinía (ítölsk eyja sunnan Korsíku). -onikso sardónyx. Sardanapal/o per Sardanapal (Assýríukonungur). sardel/o sardína, síld (í dósum), söltuð sardína. sardi/o ste sardis. -onikso sardónyx. sardin/o 1 sardína, síld (í olíu). 2 dýr = pilĉardo. Sardini/o = Sardlando. sardon/a háðskur. -a rido 1 kuldahlátur. 2 læk krampabros. sargas/o gra saragassóþang. S-maro ldf Þanghafið. sari/o inn (indversk) kvenskikkja, sarí. sark/i áhr lúa, reyta (illgresi). -ilo hlújárn. -indaĵo illgresi (ft.). el-i áhr fjarlægja. puŝ-ilo arfajárn, arfaskafa. sarkasm/o kaldhæðni, meinhæðni, hnýfilyrði. -a meinyrtur; kaldhæðinn, napuryrtur, napur. sarkofag/o líkkista (úr steini), steinkista. sarkokarp/o gra kjötaldin. sarkom/o læk illkynjað bandvefsæxli, sarkmein. -ozo krabbamein. sarkopsil/o dýr sandfló (Sarcopsylla penetrans). sarkopt/o dýr kláðamaur (Sarcoptes). -edoj kláðamauraætt (Sarcoptidæ). sarmat/o sag Sarmati. S-io, S-ujo Sarmatía, Sarmataland. sarment/o gra vafteinungur; árssproti (á vínberjatré). sarong/o malajapils. Sart/o ldf Sardes (borg í Litlu-Asíu). Sartr/o bók Sartre (Jean-Paul, franskur rithöfundur og heimspekingur). sasafras/o gra amerískur lárviður (Sassafras officinalis). Sasan/o per Sassan (Persakonungur). -idoj Sassansætt. sat/a saddur, mettur. -e til saðningar. -e da meira en nóg af. havi -e da mettast af. -i áhl vera saddur. -igi seðja, metta. -iĝi mettast, verða saddur. ĝis-e þangað til að maður er saddur, til leiða. manĝi ĝis-e éta sig saddan. mal-a ósaddur, svangur, hungraður. mal-i áhl hungra, vera svangur; þrá. mal-o hungur, sultur. mal-ego sultur, hallæri. mal-igi svelta, láta svelta. mal-iĝi verða svangur. mal-morti áhl svelta í hel, svelta til bana, deyja úr sulti. mal-striko hungurverkfall. ne-igebla óseðjandi. super-igi fóðra of vel, troðfylla, ofseðja. S.A.T. inn (skammstöfun) = Sennacieca Asocio Tutmonda Þjóðlausa alheimsfélagið. -ano S.A.T.-félagi. satan/o djöfull, fjandi. -a djöfullegur. Satan/o bib kri Satan. -ismo 1 djöfladýrkun. 2 óguðleiki; djöfulskapur. satelit/o 1 stj tungl, fylgihnöttur. 2 leppríki. 3 fylgdarmaður; fylgifiskur, attaníoss. -a 1 lepp-. 2 fylgi-. art-o gervitungl. saten/o atlask, satín. ĉina -o kínasilki. -a 1 satín-, úr satíni. 2 gljá-, gljáfergður. -eto baðmullarsatín.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 359 sati/o inn (um indverska ekkju) það að fórna sér á líkbáli manns síns. Sati trú Sati (eiginkona Shíva). satir/o 1 háðrit, skopkvæði. 2 háðleikur. 3 háð, spott, flimt. -a háðskur, hæðinn. -isto háðskáld, flimtari. satiriaz/o læk sjúkleg kvensemi. satirus/o 1 goð skógargoð, skógarpúki. 2 kvennabósi. -a skógargoða-, sem lýtur að skógargoðum. satisfakci/o 1 nýy móðgunarbót. 2 kri friðþæging. satrap/o 1 sag jarl (í Persalandi). 2 harðstjóri. -io jarlsdæmi. satur/i áhr 1 (í efnafræði) metta. 2 fylla. 3 gegnvæta. -ado mettun. -eco mettun; fylli. -iĝi 1 mettast. 2 verða fullur. la -iĝa punkto mettunarstig, það stig er eitt efni getur ekki drukkið meira í sig af öðru efni. -ilo loftrakatæki. -ita eðl mettaður. -punkto mettunarstig. super-i áhr 1 yfirmetta. 2 offylla. sature/o gra sar (kryddjurt) (Satureia); sumarsar (S. hortensis); vetrarsar, fjallasar (S. montana). Saturn/o 1 goð Satúrnus. 2 stj Satúrnus (reikistjarna). -a 1 Satúrnusar-. 2 önuglyndur. -ismo læk blýeitrun. saturnali/oj inn Satúrnusarhátíð. saturni/o dýr keisarafiðrildi (Saturnia). Saudi-Arabi/o ldf = Saŭda Arabio. Saul per Sál (konungur). saŭc/o ídýfa, sósa. -ujo sósukanna. Saŭda Arabi/o ldf Saudi-Arabía, Sádi-Arabía. saŭdad/o ská saudade (portúgalskt orð sem merkir löngun til liðins tíma). Saŭl/o per Sál (í Nýja testamentinu). saŭn/o sána, gufubað (af finnsku tagi). saŭr/o stg dýr eðla. -ovostuloj flugeðlur (Saururæ). fiŝ-oj = iĥtiosaŭroj. saŭrkraŭt/o mat súrkál. sav/i áhr trú frelsa, bjarga. sin -i losa sig, bjarga sér. -o 1 frelsun, sáluhjálp. 2 björgun. -a 1 björgunar-. 2 sáluhjálpar-, hjálpræðis-. la S-a Armeo Hjálpræðisherinn. -ado frelsun, björgun. -anto 1 frelsari, bjargvættur. 2 la S-anto Frelsarinn, Lausnarinn. -ebla frelsanlegur, bjarganlegur, frelsandi, bjargandi. -iĝi 1 komast undan. 2 vera hólpinn. -iĝo 1 björgun. 2 frelsun, lausn. -ito sá sem bjargað er, eftirlifandi. S-onto Messías. antaŭ-i áhr verja, varðveita. for-i sin áhr flýja burt. for-iĝinto flóttamaður. for-iĝo flótti. ne-eble óforbetranlega. sen-a úrræðalaus. savan/o ldf gresja, steppa (í hitabeltislöndum). savarin/o mat kringlótt kaka, hol í miðju. savart/o eðl savart (mælieining fyrir tónbil). Savoj/o ldf Savoja (hérað í Suðaustur-Frakklandi). -a frá Savoju, í Savoju. -a brasiko blöðrukál. scen/o 1 leiksvið, sjónarsvið (= scenejo). 2 atriði (í leik), atburður. 3 vettvangur. 4 svið. -a leiksviðs-. -aro sviðsetningarhandrit. -aristo sviðsetningarrithöfundur. -ejo 1 leiksvið. 2 sjónarsvið, vettvangur. antaŭ-ejo framsvið (= proscenio). en-igi búa til leiks. en-igisto, sur-igisto leikstjóri. tabul-ejo ferðaleiksvið. sceptr/o 1 veldissproti. 2 konungsvald. sci/i áhr 1 vita. 2 kunna. -o kunnátta; vitneskja, vitund. laŭ mia -o að því er ég best veit. sen mia -o án minnar vitundar. -ado kunnátta, skilningur. -aĵo upplýsingar. -ema forvitinn. -eti (fornl.) áhr gruna. -igi láta vita, fræða um, tilkynna. -igo vísbending, vitneskja, upplýsingar. -iĝi fá að vita, frétta. -inda verður þess að vera vitaður. -povi áhr kunna. -voli langa að vita. -vola forvitinn, spurull. -voleco forvitni. antaŭ-i áhr vita fyrir. antaŭ-igi vara við; tilkynna fyrir fram. ĉio-a, ĉio-anta alvitur. ek-i áhr fá að vita. mal-o kunnáttuleysi. multe-a leikinn, fullfær, vel að sér. ne-ado fáfræði, það að vita ekki. sen-o fáfræði, kunnáttuleysi. sen-a fáfróður, kunnáttulaus. sen-ulo fáfróður maður. povo-i áhr kunna. povo-o, povo-ado kunnátta. scienc/o vísindi, fræði. -a vísindalegur; vísinda-. -ismo vísindastefna. -isto 1 vísindamaður. 2 vísindastefnumaður. -ulo vísindamaður. pseŭdo-o gervivísindi. pseŭd-a gervivísindalegur, gervivísinda-. scil/o gra stjörnulilja (Scilla). Scil/o goð Skylla. scintil/i áhl eðl blika, leiftra, sindra. -ometro stj sindurteljari. Scipion/o per Skipíó.

Hugh Martin <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók 359<br />

sati/o inn (um indverska ekkju) það að fórna sér á líkbáli manns síns.<br />

Sati trú Sati (eiginkona Shíva).<br />

satir/o 1 háðrit, skopkvæði. 2 háðleikur. 3 háð, spott, flimt. -a háðskur, hæðinn. -isto háðskáld, flimtari.<br />

satiriaz/o læk sjúkleg kvensemi.<br />

satirus/o 1 goð skógargoð, skógarpúki. 2 kvennabósi. -a skógargoða-, sem lýtur að skógargoðum.<br />

satisfakci/o 1 nýy móðgunarbót. 2 kri friðþæging.<br />

satrap/o 1 sag jarl (í Persalandi). 2 harðstjóri. -io jarlsdæmi.<br />

satur/i áhr 1 (í efnafræði) metta. 2 fylla. 3 gegnvæta. -ado mettun. -eco mettun; fylli. -iĝi 1 mettast. 2<br />

verða fullur. la -iĝa punkto mettunarstig, það stig er eitt efni getur ekki drukkið meira í sig af öðru efni.<br />

-ilo loftrakatæki. -ita eðl mettaður. -punkto mettunarstig. super-i áhr 1 yfirmetta. 2 offylla.<br />

sature/o gra sar (kryddjurt) (Satureia); sumarsar (S. hortensis); vetrarsar, fjallasar (S. montana).<br />

Saturn/o 1 goð Satúrnus. 2 stj Satúrnus (reikistjarna). -a 1 Satúrnusar-. 2 önuglyndur. -ismo læk<br />

blýeitrun.<br />

saturnali/oj inn Satúrnusarhátíð.<br />

saturni/o dýr keisarafiðrildi (Saturnia).<br />

Saudi-Arabi/o ldf = Saŭda Arabio.<br />

Saul per Sál (konungur).<br />

saŭc/o ídýfa, sósa. -ujo sósukanna.<br />

Saŭda Arabi/o ldf Saudi-Arabía, Sádi-Arabía.<br />

saŭdad/o ská sauda<strong>de</strong> (portúgalskt orð sem merkir löngun til liðins tíma).<br />

Saŭl/o per Sál (í Nýja testamentinu).<br />

saŭn/o sána, gufubað (af finnsku tagi).<br />

saŭr/o stg dýr eðla. -ovostuloj flugeðlur (Saururæ). fiŝ-oj = iĥtiosaŭroj.<br />

saŭrkraŭt/o mat súrkál.<br />

sav/i áhr trú frelsa, bjarga. sin -i losa sig, bjarga sér. -o 1 frelsun, sáluhjálp. 2 björgun. -a 1 björgunar-.<br />

2 sáluhjálpar-, hjálpræðis-. la S-a Armeo Hjálpræðisherinn. -ado frelsun, björgun. -anto 1 frelsari,<br />

bjargvættur. 2 la S-anto Frelsarinn, Lausnarinn. -ebla frelsanlegur, bjarganlegur, frelsandi, bjargandi.<br />

-iĝi 1 komast undan. 2 vera hólpinn. -iĝo 1 björgun. 2 frelsun, lausn. -ito sá sem bjargað er, eftirlifandi.<br />

S-onto Messías. antaŭ-i áhr verja, varðveita. for-i sin áhr flýja burt. for-iĝinto flóttamaður. for-iĝo<br />

flótti. ne-eble óforbetranlega. sen-a úrræðalaus.<br />

savan/o ldf gresja, steppa (í hitabeltislöndum).<br />

savarin/o mat kringlótt kaka, hol í miðju.<br />

savart/o eðl savart (mælieining fyrir tónbil).<br />

Savoj/o ldf Savoja (hérað í Suðaustur-Frakklandi). -a frá Savoju, í Savoju. -a brasiko blöðrukál.<br />

scen/o 1 leiksvið, sjónarsvið (= scenejo). 2 atriði (í leik), atburður. 3 vettvangur. 4 svið. -a leiksviðs-.<br />

-aro sviðsetningarhandrit. -aristo sviðsetningarrithöfundur. -ejo 1 leiksvið. 2 sjónarsvið, vettvangur.<br />

antaŭ-ejo framsvið (= proscenio). en-igi búa til leiks. en-igisto, sur-igisto leikstjóri. tabul-ejo ferðaleiksvið.<br />

sceptr/o 1 veldissproti. 2 konungsvald.<br />

sci/i áhr 1 vita. 2 kunna. -o kunnátta; vitneskja, vitund. laŭ mia -o að því er ég best veit. sen mia -o<br />

án minnar vitundar. -ado kunnátta, skilningur. -aĵo upplýsingar. -ema forvitinn. -eti (fornl.) áhr gruna.<br />

-igi láta vita, fræða um, tilkynna. -igo vísbending, vitneskja, upplýsingar. -iĝi fá að vita, frétta. -inda<br />

verður þess að vera vitaður. -povi áhr kunna. -voli langa að vita. -vola forvitinn, spurull. -voleco forvitni.<br />

antaŭ-i áhr vita fyrir. antaŭ-igi vara við; tilkynna fyrir fram. ĉio-a, ĉio-anta alvitur. ek-i áhr fá að<br />

vita. mal-o kunnáttuleysi. multe-a leikinn, fullfær, vel að sér. ne-ado fáfræði, það að vita ekki. sen-o<br />

fáfræði, kunnáttuleysi. sen-a fáfróður, kunnáttulaus. sen-ulo fáfróður maður. povo-i áhr kunna. povo-o,<br />

povo-ado kunnátta.<br />

scienc/o vísindi, fræði. -a vísindalegur; vísinda-. -ismo vísindastefna. -isto 1 vísindamaður. 2 vísindastefnumaður.<br />

-ulo vísindamaður. pseŭdo-o gervivísindi. pseŭd-a gervivísindalegur, gervivísinda-.<br />

scil/o gra stjörnulilja (Scilla).<br />

Scil/o goð Skylla.<br />

scintil/i áhl eðl blika, leiftra, sindra. -ometro stj sindurteljari.<br />

Scipion/o per Skipíó.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!