Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

348 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin rimark/i áhr 1 taka eftir, verða var við. 2 taka fram, segja, geta, gera athugasemd. -o athugasemd; eftirtekt. -ebla eftirtakanlegur. -igi 1 benda á. 2 vekja athygli (e-s) (pri = á). -ilo merki, bókmerki. -inda eftirtektarverður, athyglisverður, merkilegur. ne-ate án þess að vera eftir tekið. ne-eble lítils háttar, ómerkjanlega. ne-ite án þess að hafa verið eftir tekið. rimed/o 1 ráð, úrræði, meðal. 2 -oj fjármagn, efni. antaŭ-o varúðarráðstöfun. ĉia-e með öllum ráðum. kontraŭ-o gagnráðstöfun. sen-e án úrræða. viv-oj lífsviðurværi. rimen/o reim, ól, þvengur. brak-o armól. gvid-oj aktaumur. kap-oj taumur, beislistaumur. raz-o slípiól. vost-o reiði (á hnakk). rimes/o ver greiðslusending. -i áhl senda greiðslu. rimors/o ská samviskubit. -i áhl finna til samviskubits. rin/o læk (fræðiorð) nef, nasir. -ito læk nefkvef, nasabólga. -ologio neflæknisfræði. -oplastio {nefskapnaðarlækningar. -oskopio nasaglenning; nasaspeglun. rinant/o gra lokasjóðsbróðir (Rhinanthus). ring/o hringur, baugur. -a 1 hring-. 2 hringlaga, hringmyndaður. -ego 1 bandajárn; tunnugjörð; hjólgjörð. 2 krínólínugjörð. -iĝi hringast. -izi setja gjörð á. -ujo hringaskrín. arb-o = jarringo. blu-a með glóðarauga, marið (um auga). brak-o armband. fum-o reykjarhringur. jar-o gra árhringur. kol-o hálsmen. kolekto-o rtæ rennihringur. laĉ-o lykkja (á reim). lagro-o lega. orel-o eyrnahringur. pendo-o hringur (á vasaúri). piŝto-o bif stimpilhringur. rul-o íþr gjörð (leikfang). sigel-o innsiglishringur. suk-o = jarringo. ŝnur-o kaðallykkja. ŝtop-o vél þétting, pakkning. rinĥocefal/oj dýr ranakollar (Rhynchocephalia). rinocer/o dýr nashyrningur (Rhinoceros). -edoj nashyrningaætt (Rhinocerotidæ). Rio-de-Ĵanejr/o ldf Rio de Janeiro (hafnarborg í Brasilíu). Riogrand/o ldf Rio Grande. Rionegr/o ldf Rio Negro. rip/o 1 lfæ rif, rifbein. 2 gra rif, blaðstrengur. 3 tæk stroff, fit. 4 sig röng (í skipi). 5 teinn (í regnhlíf). -a 1 rifbeins-. 2 brugðinn. -aĵo mat hryggur (til matar). inter-a milli rifbeina. ripar/i áhr gera við, bæta. -o, -ado viðgerð, bæting(ur). -isto viðgerðarmaður. -ebla bætanlegur. ne-ebla óbætanlegur. ripet/i áhr 1 endurtaka, ítreka; segja aftur. 2 sin -i endurtaka sig. -o endurtekning; afrit. -a endurtakandi. -a horloĝo slagúr, slagklukka. -a pafilo hríðskotabyssa. -adi áhr klifa á (e-u); vera alltaf að endurtaka. -ado sífelld endurtekning. -iĝi gerast aftur, endurtakast. -ilo endurvarpstæki. kun-ado endurtekning að kennara viðstöddum. prov-o æfing. riport/i áhl skýra frá. -isto fréttamaður. ripoz/i áhl hvílast, hvíla sig. -o hvíld, ró. -ejo hvíldarstaður, áningarstaður. -igi hvíla, láta hvílast. -domo hressingarheimili. sen-e látlaust. riproĉ/i áhr álasa, ávíta, sneypa, skamma. -o ámæli, aðfinnsla, álas, skömm. -a skammarlegur, lastandi. mem-o sjálfsásökun. ne-ebla vítalaus, óaðfinnanlegur. sen-a saklaus, óflekkaður. risk/i áhr hætta á, leggja í hættu; þora. -o hag 1 hætta, áhætta, háski. 2 ábyrgð; tjón. -a áhættusamur, hættulegur. -ema áræðinn, djarfur; áhættusamur. ĉiu-a alskaða-, gegn altjóni. sen-a áhættulaus. sen-eco áhættuleysi. tro-ema fífldjarfur, ákafur, þrályndur. rism/o inn rís (pappír). risol/o mat kjötsnúður. risort/o (málm)fjöður. -a fjaðra-. -aro upphenging. -eco fjaðurafl; teygja. kluĉ-o kúplingsfjöður. ristorn/o ver endurgreiðsla. -i áhr endurgreiða. rit/o trú helgisiður; athöfn; lög. -a helgisiða-. -aro (helgi)siðir; lög; ritúal; helgisiðabók. -ismo helgisiðahald, hákirkjuleiki. ritm/o ská tón hljóðfall, hrynjandi, taktur. -a hljóðfallslegur; taktbundinn, taktfastur. -i áhr gera taktfastan, gera taktbundinn. -ofiguro hljóðfallsbragð. ritornel/o forspil, eftirspil (við söng). rival/o keppinautur. sen -oj óviðjafnanlegur. -i áhl keppa (kun = við). -eco samkeppni. rivalt/o lei framsvið (í leikhúsi). rivel/i áhr 1 leiða í ljós, opinbera. 2 ljó framkalla (mynd). -ado 1 opinberun. 2 framköllun. -ilo efn

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 349 framkallari. river/o 1 á, fljót. 2 straumur, flóð. -o da larmoj táraflóð. -a ár-, fljóts-. -eto lækur, smálækur, lækjarsytra, lækjarspræna. -ujo árfarvegur. riverenc/o hneiging; hnébeyging. -i áhl hneigja sig; beygja hné. Rivier/o ldf Rívíera (strandlengja í Frakklandi og á Ítalíu). rivolu/o stæ tæk stj 1 snúningur. 2 hringrás. -i áhl snúast; snúa í hring. -a surfaco stæ snúðflötur. -a solido stæ snúður, snúðþykkvi. -metro tæk snúningamælir. riz/o 1 gra hrísgrjónaplanta (Oryza sativa). 2 mat hrísgrjón, rís. -ejo hrísgrjónaakur. -ero hrísgrjónakorn. rizom/o gra jarðstöngull. rizopod/o dýr slímdýr, teygjudýr. rizot/o mat hrísgrjónapottréttur. rob/o 1 skrautklæði; embættisklæði, tignarklæði. 2 kjóll. bal-o ballkjóll. ĉambra -o, negliĝa -o sloppur. sub-o nærkjóll, nærkyrtill. tualet-o sloppur (við snyrtingu). robb/o lyf þykkur aldinlögur, must. Robert/o per Róbert, Hróbjartur. robini/o gra jóhannesarbrauðtré (Robinia). Robinson/o per Róbinson. robot/o 1 þjarki, vélmenni. 2 ómenntaður verkamaður. robr/o íþr rúberta. rocel/o gra litunarmosi (flétta, vex á Kanaríeyjum) (Rocella (tinctoria)). Roĉel/o ldf La Rochelle (hafnarborg í Frakklandi). rod/o skipalægi. el-iĝi rekast út á sjó. rod/i = ronĝi. Rod/o = Rodiso. Rod-Insul/o ldf Rhode Island (fylki í Bandaríkjunum). Rodan/o ldf Róná. Rónfljót (í Sviss og Frakklandi). Rodezi/o ldf Ródesía (= Zimbabveo). rodi/o efn ródíum, ródín (Rh). Rodis/o ldf Ródos, Roðey (grísk eyja og hafnarborg í austanverðu Miðjarðarhafinu). rododendr/o gra alparós (Rhododendron). Rodop/o ldf Rodopifjöll. Rodrig/o per Hróðrekur. Rogaci/o kaþ bænadagar (í sjöttu viku eftir páska). Roĝer/o per Hróðgeir. roj/o ská lækur. -adi áhl jar renna á yfirborði jarðar. rojalism/o konungshollusta. rojalist/o konungssinni. rok/o 1 jar klettur, hamar, bjarg, berg. 2 lfæ = petro 2. -a 1 kletta-. 2 klettóttur. -aĵo 1 ldf klettar, klettótt svæði. 2 fag steinhæð (í garði). -eca hrjúfur, ósléttur, ójafn. -speco jar steintegund, bergtegund. sen-igi fjarlægja kletta úr, ryðja (grund). sur-a sem er á klettum. Rokfort/o inn gráðaostur, gráðostur. Rokmontar/o ldf Klettafjöll (fjallgarður í vestanverðri Norður-Ameríku). rokok/o fag rókokkó, rókokkóstíll. roku/o efn smjörlitur. rol/o hlutverk. -ulo skapgerðarleikari, persóna. ĉef-ulo aðalpersóna, aðalmaður, hetja. Roland/o per Rollant. Rom/o ldf Rómaborg, Róm (höfuðborg Ítalíu). -a sag kri rómverskur. -ano sag Rómverji. -ana rómverskur, Rómverja-. -anaj ciferoj rómverskir tölustafir. la -ana Imperio = Romanio. -anio rómverska stórveldið. -aniano rómverskur borgari. -anigi gera rómverskan, láta taka upp rómverskar siðvenjur. -anismo rómversk menning. -anisto sérfræðingur í rómverskum fræðum. -io rómverska ríkið. - -Germana sag sem lýtur að hinu heilaga rómverska ríki. roman/o sag 1 skáldsaga. 2 rómansa, riddarasaga. -a 1 skáldsögu-, skáldsagna-. 2 rómantískur. -eco

Hugh Martin <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók 349<br />

framkallari.<br />

river/o 1 á, fljót. 2 straumur, flóð. -o da larmoj táraflóð. -a ár-, fljóts-. -eto lækur, smálækur, lækjarsytra,<br />

lækjarspræna. -ujo árfarvegur.<br />

riverenc/o hneiging; hnébeyging. -i áhl hneigja sig; beygja hné.<br />

Rivier/o ldf Rívíera (strandlengja í Frakklandi og á Ítalíu).<br />

rivolu/o stæ tæk stj 1 snúningur. 2 hringrás. -i áhl snúast; snúa í hring. -a surfaco stæ snúðflötur. -a<br />

solido stæ snúður, snúðþykkvi. -metro tæk snúningamælir.<br />

riz/o 1 gra hrísgrjónaplanta (Oryza sativa). 2 mat hrísgrjón, rís. -ejo hrísgrjónaakur. -ero hrísgrjónakorn.<br />

rizom/o gra jarðstöngull.<br />

rizopod/o dýr slímdýr, teygjudýr.<br />

rizot/o mat hrísgrjónapottréttur.<br />

rob/o 1 skrautklæði; embættisklæði, tignarklæði. 2 kjóll. bal-o ballkjóll. ĉambra -o, negliĝa -o sloppur.<br />

sub-o nærkjóll, nærkyrtill. tualet-o sloppur (við snyrtingu).<br />

robb/o lyf þykkur aldinlögur, must.<br />

Robert/o per Róbert, Hróbjartur.<br />

robini/o gra jóhannesarbrauðtré (Robinia).<br />

Robinson/o per Róbinson.<br />

robot/o 1 þjarki, vélmenni. 2 ómenntaður verkamaður.<br />

robr/o íþr rúberta.<br />

rocel/o gra litunarmosi (flétta, vex á Kanaríeyjum) (Rocella (tinctoria)).<br />

Roĉel/o ldf La Rochelle (hafnarborg í Frakklandi).<br />

rod/o skipalægi. el-iĝi rekast út á sjó.<br />

rod/i = ronĝi.<br />

Rod/o = Rodiso.<br />

Rod-Insul/o ldf Rho<strong>de</strong> Island (fylki í Bandaríkjunum).<br />

Rodan/o ldf Róná. Rónfljót (í Sviss og Frakklandi).<br />

Ro<strong>de</strong>zi/o ldf Ró<strong>de</strong>sía (= Zimbabveo).<br />

rodi/o efn ródíum, ródín (Rh).<br />

Rodis/o ldf Ródos, Roðey (grísk eyja og hafnarborg í austanverðu Miðjarðarhafinu).<br />

rodo<strong>de</strong>ndr/o gra alparós (Rhodo<strong>de</strong>ndron).<br />

Rodop/o ldf Rodopifjöll.<br />

Rodrig/o per Hróðrekur.<br />

Rogaci/o kaþ bænadagar (í sjöttu viku eftir páska).<br />

Roĝer/o per Hróðgeir.<br />

roj/o ská lækur. -adi áhl jar renna á yfirborði jarðar.<br />

rojalism/o konungshollusta.<br />

rojalist/o konungssinni.<br />

rok/o 1 jar klettur, hamar, bjarg, berg. 2 lfæ = petro 2. -a 1 kletta-. 2 klettóttur. -aĵo 1 ldf klettar,<br />

klettótt svæði. 2 fag steinhæð (í garði). -eca hrjúfur, ósléttur, ójafn. -speco jar steintegund, bergtegund.<br />

sen-igi fjarlægja kletta úr, ryðja (grund). sur-a sem er á klettum.<br />

Rokfort/o inn gráðaostur, gráðostur.<br />

Rokmontar/o ldf Klettafjöll (fjallgarður í vestanverðri Norður-Ameríku).<br />

rokok/o fag rókokkó, rókokkóstíll.<br />

roku/o efn smjörlitur.<br />

rol/o hlutverk. -ulo skap<strong>gerð</strong>arleikari, persóna. ĉef-ulo aðalpersóna, aðalmaður, hetja.<br />

Roland/o per Rollant.<br />

Rom/o ldf Rómaborg, Róm (höfuðborg Ítalíu). -a sag kri rómverskur. -ano sag Rómverji. -ana rómverskur,<br />

Rómverja-. -anaj ciferoj rómverskir tölustafir. la -ana Imperio = Romanio. -anio rómverska stórveldið.<br />

-aniano rómverskur borgari. -anigi gera rómverskan, láta taka upp rómverskar siðvenjur. -anismo rómversk<br />

menning. -anisto sérfræðingur í rómverskum fræðum. -io rómverska ríkið. - -Germana sag sem lýtur að<br />

hinu heilaga rómverska ríki.<br />

roman/o sag 1 skáldsaga. 2 rómansa, riddarasaga. -a 1 skáldsögu-, skáldsagna-. 2 rómantískur. -eco

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!