Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

340 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin
bráðlátur, hvatvís. -igi flýta, flýta fyrir. -umo gír. -ometro tæk hraðamælir. mal-a seinn, hægur, hægfara.
mal-e hægt. mal-i áhl fara hægt, drolla. mal-eco seinlæti, seinleiki. mal-ema latur, drungalegur. mal-igi
seinka, skjóta á frest, tefja. tri-a þriggja gíra. ne-e hægt, seint, í hægðum sínum. altiĝ-o flu klifurhraði .
flug-o flughraði. fulmo-a leiftursnöggur. plen-e með fullum hraða.
rapir/o skylmingasverð.
raport/i áhr áhl segja, skýra frá, gefa skýrslu (um), tilkynna. -o stæ fja klæ 1 skýrsla. 2 yfirlýsing. 3
hlutfall. -ado sögn, frásögn, skýrslugjöf. -aĵo söguburður, grein. -anto framsögumaður. -isto fréttamaður.
mis-i áhr rangfæra. kalkul-o reikningsyfirlit.
rapsod/o bók (hjá Forngrikkjum) kvæðamaður.
rapsodi/o 1 bók söguljóðabrot. 2 tón rapsódía.
rapunkol/o gra skriðklukka (Campanula rapunculus).
rar/a sjaldgæfur, fyrirtaks-. -aĵo torgætur hlutur; fágæti. -igi gera sjaldgæfan.
ras/o gra líf vís 1 kyn, kynflokkur, kynþáttur. 2 afbrigði. 3 deilitegund, undirtegund. -a kynþátta(r)-,
kyn-. -ismo kynþáttaofstæki. -isto kynþáttaofstækismaður. -miksi áhr blanda kyn. inter-a milli kynþátta.
pur-a af óblönduðu kyni, hreinræktaður.
rasl/o læk korr. -i áhl korra (óp.).
rasp/i áhr raspa, sverfa niður (t.d. sykur). -a óþýður, hastur; hrjúfur, grófur. -aĵo úrkast; svarf. -ilo
rifjárn. -ejo svarfhús.
rast/i áhr 1 raka, raka saman. 2 athuga nákvæmlega, leita nákvæmlega. -ado rakstur. -ilo hrífa. for-i
áhr moka.
rastr/o gref.
raŝ/o læk útbrot (á hörundi).
rat/o 1 dýr rotta (Mus rattus), valska. 2 ómenni.
ratafi/o ratafía, ávaxtabrennivín.
rati/o = raporto 3.
ratifik/i áhr lög staðfesta. -o staðfesting.
Ratisbon/o ldf = Regensburgo.
Raul/o per Rúðólfur.
raŭf/o grind (= rako).
raŭk/a rámur, hás. -iĝi hæsast.
raŭnd/o íþr lota (einkum í boxkeppni).
raŭp/o 1 dýr lirfa. 2 tæk skriðbelti. -ero skriðbeltisliður. -aŭto skriðbíll, beltabíll, beltabifreið. -traktoro
beltadráttarvél. sen-igi hreinsa af lirfum.
raŭt/o 1 = itinero. 2 = kurso 2.
rav/i áhr hrífa, heilla, gagntaka. -a hrífandi, töfrandi, indæll. -iĝo, -iteco hrifning.
ravin/o þrengsli, gljúfraskarð, gil. -igi mynda gil í.
raviol/o mat ravíólí.
raz/i áhr raka (skegg). -ado rakstur. -ilo rakhnífur, rakvél. tranĉil-ilo rakhnífur. sendanĝera -ilo
rakvél (með rakblaði). elektra -ilo (rafmagns)rakvél -isto rakari.
razen/o = gazono.
razi/o inn árás araba (í óvinaland). -i áhr ræna í árás (araba).
re/ forskeyti sem táknar aftur, á ný, endur-, t.d. -brilo endurskin. -veni áhl koma aftur. -koni áhr
þekkja aftur. -e aftur. -en aftur á bak, til baka. tien kaj -en fram og aftur. -eniri áhl 1 fara aftur inn (=
eniri denove). 2 ganga aftur á bak (= iri reen) (í þessari merkingu væri betra að nota retroiri til þess að
forðast misskilning).
re tón (tónstigi) D.
Rea goð Rhea (dóttir Úranusar og Gaiu, kona Krónosar og móðir Seifs).
Re/o goð Ra (sólarguð hjá Fornegyptum).
rea/o dýr nandú (= nanduo) (Rhea).
reakci/o fél efn eðl vél 1 afturhald, afturkast, afturkippur. 2 andóf, gagnverkan, hvarf, viðbragð. 3 lfe
prófun, prófunarviðbragð, svörun. 4 þrýsting. -a 1 afturhaldssamur, afturhalds-. 2 andverkandi, afturverkandi,
andvirkur. 3 þrýsti-. -i áhl hvarfast. -ilo efn prófefni, prófmeðal, svörunarefni, tilraunavökvi. -ulo afturhaldsmaður.