Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

330 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin
snið af (e-u). -iĝi skaga fram. -aĵo hliðarmynd.
profilakt/i áhr = preventi. -iko læk sjúkdómavarnir, varnarlyfjafræði.
profit/i áhl hafa gagn af, græða á, hagnast. -o gagn, gróði, ábati, ágóði, hagnaður. -a hagnaðar-,
gagnlegur, hagkvæmur. -e með hagnaði. -ema gróðafíkinn. -igi stoða, veita hagnað. -ilo hagnaðarvara,
gagnlegur hlutur. -ama ágjarn, gróðafíkinn. -odona arðsamur, ábatasamur. -okvoto efh hagnaðarhlutfall.
-manko hagnaðarleysi. mal-o tap. mal-a ábatalaus. ne-ema örlátur. sen-e án hagnaðar. super-o ofhagnaður.
profund/a djúpur. -o djúp, dýpt, dýpi. kampa -o ljó skerpudýpt (myndar). -aĵo dýpi. en-aĵo de
arbaro langt inni í skóginum. -eco dýpt. -egaĵo hyldýpi; botnleysa. -igi gera djúpan, dýpka. -iĝi dýpka
(óp.), verða dýpri; verða niðursokkinn. -apensa 1 djúpt hugsaður, spaklegur. 2 djúpsær, vitur, spakur;
stórlærður. en-iĝi verða niðursokkinn. mal-a 1 grunnur. 2 grunnhygginn, grunnhyggnislegur. mal-aĵo
grunn, grynningar. mal-eco grunnleiki; grunnhyggni. plej-o hið mesta djúp.
progesteron/o efn prógesterón.
prognat/a lfæ frammynntur. -eco framskögun kjálka og tanna, trjónumunnur.
prognoz/o 1 spá. 2 læk (sjúkdóms)horfur. -i áhr spá, segja fyrir, boða. -istiko sjúkdómahorfafræði,
forsagnaraðferð.
program/o 1 leikskrá, sýningarskrá, efnisskrá. 2 dagskrá. 3 stefnuskrá. 4 upp tölvuforrit, forrit. 5
þáttur, dagskrárliður. 6 námsefni, námsskrá. -a dagskrár-. -a muziko tónlist sem lýsir ákveðnu atviki,
lýsandi tónlist. -a filmo auka(kvik)mynd. -i áhr 1 búa til dagskrá (e-s). 2 skrifa forskrift fyrir (e-ð),
forrita. -ero dagskráratriði, sýningarþáttur. -isto 1 dagskrárstjóri. 2 forritari (fyrir tölvu).
progres/i áhl 1 fara fram, taka framförum. 2 her sækja fram. -o framvinda, framgangur, framför,
framfarir. -adi áhl fara sífellt fram. -ado framganga, framsókn. -ema framsækinn, framstígull. -ema
partio framsóknarflokkur. -igi færa fram, flytja fram. mal-i áhl hörfa undan, hopa.
progresi/o stæ runa. aritmetika -o jafnmunaruna. geometria -o jafnhlutfallaruna, kvótaruna.
progresiv/a lög eðl stighækkandi. -eco stighækkun.
prohib/i áhr nýy = malpermesi.
prohibici/o lög bann (einkum á alkóhól).
projekci/o 1 stæ ldf tæk ofanvarp. 2 ofanvarpsteikning. 3 flatarmynd, flöt mynd. 4 kvi skuggamynd. 5
sag breyting (í gullgerðarlist). -i áhr 1 gera ofanvarpsteikningu. 2 kasta (mynd) á tjald, myndvarpa. -ado
sýning. -aĵo skyggna. -ilo, -atoro sýningarvél, myndvarpi. universala -atoro = epidiaskopo.
projekt/o tæk 1 hugmynd. 2 verkefni, áætlun, uppástunga. 3 uppkast; frumdrög, frumvarp. 4 tillaga.
-i áhr 1 gera áætlun um, hanna. 2 gera uppkast að, semja frumvarp um. kontraŭ-o gagntillaga.
projektiv/a stæ varp-. -a transformo varpmótun. -a geometrio varprúmfræði.
prokavi/o dýr stökkhéri (Procavia).
proklam/i áhr auglýsa, birta, tilkynna, lýsa yfir. -o, -ado auglýsing, yfirlýsing, tilkynning.
proklitik/o mfr áherslulaust orð. -a forskeyttur, áherslulaus.
Prokn/o goð Prokne.
prokonsul/o inn (hjá Rómverjum) landstjóri, skattlandsstjóri.
prokrast/i áhr fresta. -o, -ado dráttur, frestun, frestur, seinlæti. -ebla sem fresta má. -ema seinlátur.
sen-e tafarlaust.
Prokrust/o goð Prókrústes (= Prokusto).
proksim/a nálægur. -e nálægt. -eco nálægð. -igi nálægja. -iĝi nálægjast, nálgast. -ulo nábúi, náungi.
-uma nálega réttur, nokkurn veginn nákvæmur. -ume hér um bil. -umado eðl stæ nálgunargildi. al-iĝi
nálgast. inter-iĝi nálgast hver/hvor annan. mal-a 1 fjarlægur. 2 fjarskyldur. mal-e 1 í fjarlægð. 2 langt í
burtu. mal-eco fjarski, fjarlægð. mal-iĝi fjarlægjast, þokast undan, hörfa.
Proksim-Orient/o vís Austurlönd nær.
prokur/o lög ver umboð, prókúra. -isto umboðsmaður, prókúruhafi.
prokurator/o sag 1 (í Róm að fornu) fjármálastjóri. 2 (hjá Rómverjum) landstjóri. 3 (í ítölskum
fylkjum) fulltrúi (í borgarstjórn).
prokuror/o lög ríkissaksóknari.
Prokust/o goð Prókrústes (Hann hafði rúm sem hann bauð gestum að sofa í. Ef rúmið var of langt
fyrir þá, teygði hann úr þeim, en ef það var of stutt, hjó hann af þeim).
prolaktin/o læk prólaktín.