Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

328 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin
pret/a reiðubúinn, tilbúinn, búinn. -e fyrir fram, fyrr; tilbúinn. -eco 1 skjótleiki, fúsleiki. 2 það að vera
viðbúinn. -igi búa til. -igado tilbúningur, undirbúningur. servo-a vinveittur, greiðvikinn; eftirlátur.
pretekst/o yfirskin, átylla. -i áhr tilgreina, bera fyrir sig. -e ke, kun la -o ke vegna þess að.
pretend/i áhr 1 krefjast, kalla eftir. 2 þykjast vera með. -o krafa, tilkall, heimting.
preter mfr fram hjá. -e fram hjá. -atenti áhr sjást yfir, taka ekki eftir. -iri áhl fara fram hjá, ganga
fram hjá. -kuri áhl hlaupa fram hjá. -lasi áhr fyrirgefa; gefa engan gaum að. -pasi áhr ganga fram hjá;
fyrirlíta. -ŝoviĝi renna fram hjá, líða hjá. -vidi áhr yfirsjást; vanrækja. -vole gegn vilja sínum.
preterici/o mfr það að vekja athygli á e-u sem menn segjast vilja leiða hjá sér.
preterit/o mfr þátíð (sagna).
pretor/o inn (í Róm í fornöld) dómstjóri. -eco dómstjórn. -ejo aðsetur dómstjóra.
pretori/o = pretorejo.
Pretori/o ldf Pretoría (höfuðborg Suður-Afríku).
prevent/i áhr læk hindra, fyrirbyggja. -a fyrirbyggjandi. -ilo fyrirbygging; getnaðarvörn.
preventori/o læk heilsuverndarstöð, heilsuhæli (einkum gegn berklaveiki).
prez/o verð. -aro verðskrá, verðlisti. -oinda, -inda (sem er) á sannvirði. -indico verðlagsvísitala.
ĉia-e hvað sem það kostar, fyrir alla muni. sen-a ómetanlegur, ómetandi. fiks-e við föstu verði. vetur-o
fargjald.
prezenc/o mfr nútíð (sagna).
prezent/i áhr 1 bjóða. 2 kynna, tilkynna. 3 sýna. 4 vera (e-u) bundinn. -o sýning, lýsing. -ado 1 rétting.
2 sýning. 3 kynning. -iĝi læk 1 koma, koma fram. 2 berast að. -iĝo 1 aðburður (barns í fæðingu). 2 sýning.
mis-i áhr segja rangt frá, rangfæra. re-i sjá reprezenti. Í merkingunni sýna aftur er æskilegt að nota
prezenti ree eða prezenti denove.
prezerv/i = konservi 1.
prezid/i áhl vera forseti, stýra (fundi o.þ.u.l.). Ath. að þessi sögn er áhrifslaus og er notuð með forsetningunum
en eða super. -ado forsæti, stjórn. -anto 1 fundarstjóri; forseti. 2 formaður. 3 forseti (lýðveldis). -anteco
forseti, forsetaembætti. vic-anto varaforseti.
prezident/o lög forseti (lýðveldis) (= prezidanto 3). -ejo forsetabústaður. -edzino forsetafrú.
prezidi/o lög formennska.
pri mfr um, viðvíkjandi. -fajfi áhr flauta (e-n) niður, pípa niður. -falĉi áhr slá (t.d. tún). -frapi áhr
úthúða. -friponi áhr narra, svíkja, gabba. -juĝi áhr gagnrýna, dæma um. -ĵeti per ŝtonoj áhr grýta. -ĵuri
áhr helga. -kalkuli áhr 1 telja, taka manntal (e-s). 2 sjá fyrir. fari -kalkulon de reikna frá. -kanti áhr
syngja um. -konstrui áhr reisa; reisa byggingar á. -krii áhr bjóða til sölu (á götum úti). -labori áhr fága.
-lumi áhr lýsa. -manĝi áhr rótnaga. pri-i áhr vera að hugsa um. -paroli áhr ræða um. -pensi áhr athuga,
íhuga. -planti áhr gróðursetja jurtir í. -plori áhr harma. -rabi áhr ræna. -respondi áhr bera ábyrgð á
(e-u). -rigardi áhr líta eftir, sjá um. -semi áhr sá (í akur). -serĉi áhr leita á (e-m). -silenti áhr þegja um.
-skribi áhr lýsa. -ŝteli áhr stela frá. -tondi áhr sníða greinar af (e-u). -trakti áhr fjalla um. -tranĉi áhr
sníða. -verŝi áhr vökva, stökkva vatni á.
Priam/o bók Príamus (konungur í Tróju).
Priap/o goð Príapos (goð frjósemdar og garða). -a Príaposar. -ismo læk sístaða reðurs, reðurspenna.
prikl/i áhr umplanta, gróðursetja.
prim/o 1 stæ frumtala. 2 kaþ prími.
primadon/o aðalsöngkona (í óperu), prímadonna.
primar/a 1 vís efn rtæ fyrsta flokks. 2 frum-, upphaflegur. 3 jar fornlífs-. 4 aðal-, megin-.
primas/o kaþ yfirbiskup, aðal(erki)biskup (e-s lands).
primat/o dýr fremdardýr, prímati (apar og menn) (Primates).
primaver/o ská vor.
primic/oj trú frumgróði.
primitiv/a 1 dýr gra upprunalegur, frumstæður, frumrænn. 2 ófullkominn. -uloj fag frumstæðingar.
primol/o gra maríulykill (Primula). -acoj maríulyklaætt (Primulaceæ).
primus/o prímus.
princ/o kri bók 1 prins. 2 fursti. 3 höfðingi; kóngur. -a höfðinglegur. -eco kri furstatign, furstadæmi.
-edzino prinsessa, furstynja. -ino prinsessa. -ujo, -olando furstadæmi. -oedzo prins (eiginmaður drottningar),