Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

326 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin
prajm/o her hvellhetta. -i áhr leggja hvellhettu á.
prakrit/o vís prakrít.
Praksitel/o per Praxíteles.
praktik/o umf 1 framkvæmd, iðkun, verk, starf. 2 raunveruleiki, reynd. 3 siglingaleyfi, brottfararleyfi
(skips). -a 1 framkvæmdar-. 2 raunverulegur. 3 hentugur, haganlegur. 4 hagsýnn, hagvirkur, praktískur. -i
áhr 1 framkvæma, gera. 2 starfa, starfa að. -anta kuracisto læknir með lækningastofu. -i kiel kuracisto
hafa lækningastofu. -ado starfsemi; starfsreynsla. -eco framkvæmileiki. -emo gagnsemi, hagsýni. -isto
starfandi læknir; starfandi lögmaður. ne-a óframkvæmanlegur, óviðráðanlegur.
pralin/o mat mandla brennd í sykri, konfektmoli.
pram/o prammi, ferja. -i áhr ferja. -isto ferjumaður. -ŝipo ferja (stór).
pranc/i áhl nýy 1 prjóna (um hest). 2 ganga reigingslega; láta reigingslega.
prav/a 1 sem hefur rétt fyrir sér, sem fer með rétt mál. 2 réttur. -e réttlætanlega. -o réttleiki, ráðvendni.
-i áhl hafa rétt fyrir sér, fara með rétt mál. -eco réttleiki. -igi réttlæta, gera sannan, sanna. -iĝi reynast
sannur; verða réttlættur. -iĝo réttlæting. mal-a 1 rangur. 2 óréttlátur; óverjandi. mal-i áhl hafa rangt fyrir
sér, skjátlast. sen-e óréttlætanlega.
Pravaz/o vís -a injektilo sprauta.
praze/o vís (í samsettum orðum) fjólublár.
prazeodim/o efn praseódymíum, praseódým (Pr).
pre/ efn bók (forskeyti notað í vísindaorðum) for-, áður, fyrir, á undan, t.d. jar -glacia fyrir ísöld. sag
-ekzila fyrir herleiðinguna (til Babýlóníu). hei -scienca forvísindalegur. læk -diabeta á undan sykursýki.
-kancera á undan krabbameini.
prebend/o kaþ prestsmata.
precedenc/o = precedento.
precedent/o fordæmi.
precept/o nýy boðorð.
precesi/o 1 eðl stj pólvelta, möndulvelta. 2 stj framsókn (vorpunktsins).
precioz/a bók tilgerðarlegur. la Mokindaj P-ulinoj (leikrit eftir Molière), Broddlóurnar.
precip/e einkum, aðallega. -a höfuð-, aðal-.
precipit/i áhr efn falla út. -aĵo 1 efn útfall. 2 veð úrkoma. -iĝi setjast á botninn, botnfalla, falla út.
preciz/a nákvæmur, nákvæmlegur. -e nákvæmlega. -eco nákvæmni. -ema smásmugulegur. -igi takmarka,
skýrgreina, skilgreina, nefna sérstaklega. mal-a óákveðinn, óljós.
pred/o ská bráð; herfang. -i áhr ræna; taka sem bráð.
predik/i áhr áhl prédika. -o prédikun, stólræða. la P-o sur la monto Fjallræðan. P-anto Prédikarinn.
-isto prédikari, kennimaður.
predikat/o mfr umsögn.
predikativ/o mfr sagnfylling.
predikt/a mfr samsett (tíð) með lýsingarhætti framtíðar.
predispozici/i áhr læk hneigja til. -o tilhneiging, eðlishneigð; móttækileiki.
prefac/o nýy formáli.
prefekt/o amtmaður, fylkisstjóri. -ejo amtmannssetur. -ujo amt. sub-o varaamtmaður, varafylkisstjóri.
prefer/i áhr vilja heldur, taka fram yfir. -o framfyrirtekning, val. -a forgangs-. -e heldur. -inda ákjósanlegri,
æskilegri. Ath. með nafnorðum er al notað eftir preferi, en með nafnháttum ol, t.d. mi preferas loĝi en
urbo ol esti en la kamparo; mi preferas la urbon al la kamparo ég vil heldur vera í borg en sveit.
prefiks/o mfr forskeyti. -a forskeytis-, forskeyta-. -i áhr skeyta framan við, setja framan við. -oido
forskeyti sem nota má sem stofn.
preg/i áhr tæk pressa, fergja (málm). -ado málmpressun, ferging.
preĝ/i áhl biðja (til guðs). -o bæn. -a bænar-. -adi áhl biðja oft. -ado bænir, trúariðkanir. -aro bænasafn,
bænabók. -ejo kirkja, bænhús. -oĉambro bænhús, kapella, bænasalur. -rado bænhjól. hor-oj (bæna)tíðir.
Sinjor-o drottinlega bænin. tablo-o borðbæn.
prelat/o kaþ hefðarklerkur, preláti.
preleg/o fyrirlestur, erindi. -i áhl flytja fyrirlestur, flytja erindi, flytja ræðu.
prelud/o vís forleikur, forspil, prelúdía.