Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 25
-i áhr veita (e-m) framfærslufé.
aparat/o alm lfæ hag lög mál rtæ tól; tæki, áhald, tilfæring, verkfæri; (út)búnaður; færi. kritika -o
skýringar og athugasemdir við texta (tilvísun til handrita, o.s.frv.), tilvitnun neðanmáls.
apart/a 1 sérstakur. 2 aðskilinn. 3 einstakur. -aj literoj lausaletur. -e út af fyrir sig, sérstaklega. -aĵo 1
smáhýsi; deild. 2 einkenni. -eco einkenni; aðskilnaður; sérstakleiki. -igi aðskilja, greina í sundur; áskilja.
-igo munur. -iĝi leysast upp; skiljast. -ismo lög aðskilnaðarstefna; kynþáttaaðskilnaðarstefna. -iĝema
ófélagslegur, ómannblendinn. ne-igebla óuppleysanlegur; óaðskiljanlegur. de-iĝi losna.
apartament/o íbúð í fjölbýlishúsi.
aparten/i áhl 1 heyra til. 2 fylgja. io apartenas al iu: e-r á e-ð. -ado aðild. -aĵo eign; prýði; fylgifé.
apati/o sinnuleysi, deyfð. -a sinnulaus, daufur, sljór.
apatit/o ste apatít.
apeks/o 1 lfæ tindur, toppur. 2 stj sóknarpunktur.
apel/o her nafnakall (hermanna, fanga o.þ.u.l.).
Apel/o per Apelles (grískur málari sem var uppi á 4. öld f.Kr.).
apelaci/i áhl lög áfrýja; skjóta máli sínu (til). -o áfrýjun, málskot. -a kortumo æðri dómur, áfrýjunardómstóll.
apenaŭ mfr 1 varla; tæplega. 2 varla ... fyrr en. -a tæplega/varla eftirtektarverður.
apendic/o 1 viðbætir; fylgiskjal. 2 lfæ botnlangatota. -ito læk botnlangabólga. -ektomio botnlangaskurður.
botnlanganám.
Apenin/oj ldf Apennínafjöll.
apepsi/o læk pepsínleysi.
aper/i áhl 1 birtast; koma í ljós. 2 koma út. 3 sjást. -o koma; birting. -anto vofa, svipur. -aĵo vofa. -igi
birta, koma (e-u) í ljós; afhjúpa; gefa út. mal-i áhl hverfa. mal-o hvarf, brotthvarf. mal-ema skammlífur.
mal-igi afmá, eyða; láta hverfa. mal-inta horfinn. re-anto afturganga.
apercept/o sál huggrip.
aperitiv/o lystauki, fordrykkur, drykkur á undan mat.
apert/a nýy læk 1 úti-, utandyra, undir beru lofti. 2 opinn.
apertur/o alm tæk ljó byg op, rauf, gat, hola, mynni. kloak-o inngangsop í skolpræsi.
apetenc/o sál fíkn, ástríða.
apetit/o 1 matarlyst. 2 lyst. perdi -on missa matarlystina. senti -on hafa góða matarlyst. -a, -odona,
-veka lystugur; lokkandi. sen-eco lystarleysi, lystarstol (= anoreksio).
api/o gra villt seljurót (Apium).
apik/a lóðréttur, þverhníptur.
apios/o gra jarðhneta (Apios).
Apis/o trú Apis, heilaga nautið hjá Egyptum.
aplanat/a eðl ljó sporréttur.
aplaŭd/i áhr 1 klappa (e-m) lof í lófa. 2 gera góðan róm að. -o, -ado lófatak, klapp. -istaro klapparar,
klapplið. -egi fagna ákaflega. -ego dynjandi lófatak.
aplik/i áhr eðl nota (í framkvæmd); beita; hagnýta; leggja (við). -o hagnýting, notkun, beiting; aðfelling.
-ataj sciencoj raungreinar. -ebla nýtilegur; nothæfur.
aplomb/o sjálfstraust, sjálfbirgingsháttur. -a ósvífinn. sen-a hikandi.
apne/o læk andardráttarhlé, andardráttarleysi.
apocin/o gra kanaba -o hampur (A. cannabinum). -acoj neríuætt.
apod/oj dýr vanfætlur (= senpieduloj).
apofiz/o lfæ aukakast.
apog/i áhr styðja. sin -i styðjast. -o stuðningur. -ilo stytta, stoð; stuðull; handrið; bak (á stól). brak-ilo
armbrík. dors-ilo stuðningur fyrir bakið. kap-ilo höfuðpúði. libr-ilo bókastoð. man-ilo handrið. mur-ilo
= abutmento. trus-ilo stoð, stag. -iĝilo stafur (sbr. Sl. 23:4). -punkto hvílipunktur, þungamiðja. -seĝo
hægindastóll. kontraŭ-ilo tæk stoð. sub-i áhr styðja neðan frá.
apoge/o 1 stj jarðfirð. 2 hæsta stig. -i áhl vera í jarðfirð; vera á besta æviskeiði.
apoĝatur/o tón komutónn (í hljómi).
apokalips/o Opinberunarbók (Jóhannesar). -a 1 opinberunar-. 2 dómsdags-. 3 dularfullur, óskýr.
apokop/o mfr bakstöðubrottfall, stytting orðs með því að fella burtu síðari hluta þess, t.d. aŭto í staðinn