Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

268 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin -akvo mjöður. flor-o hunang (blóma). mien/o læk svipur, yfirbragð, útlit. -i áhl líta út. -leganto svipfræðingur. -ludo svipbrigði, svipbrigðalist. grav-a alvarlegur á svip. grav-eco alvara, alvörugefni, alvörusvipur. rigid-a stirður. migal/o dýr fuglakónguló (Mygale) (= birdaraneo). migdal/o gra mandla. -a efn möndlu-. -a sukeraĵo = nugato. -a oleo möndluolía. -ata acido möndlusýra. amara -o beisk mandla (Prunus amygdalus, var. amara). -ujo, -arbo möndlutré (Prunus amygdalus). ter-o jarðmandla (Cyperus esculentus). migr/i áhl dýr ferðast um, fara, flytjast (úr e-m stað í annan). -anta birdo farfugl. -a farand-, farandi, flakkandi, flökku-. -ado búferlaflutningar; þjóðflutningar, brottflutningur; ferðir (fugla). -emo flökkuþrá. ek-i áhl fara af stað. el-i áhl flytja (af landi) burt, flytjast úr landi. el-ado flutningur af landi burt. en-i áhl flytjast inn (í land). en-ado innflutningur (fólks). for-i áhl flytjast brott. trans-i áhl trú flytjast í annað land. trans-ado 1 útflutningur; ferð, flakk. 2 la trans-ado de la animoj sálnaflakk. migren/o læk mígrena, mígreni. mihrab/o = ĥorniĉo. Miĥa bib Míka (spámaður). Miĥael/o per 1 Mikael. 2 = Mikelo. mijoz/o læk sjúkdómar af valdi flugna. mikad/o inn míkadó, keisari (í Japan). Mikel/o per Mikjáll. - -Anĝelo Michelangelo. -festo Mikjálsmessa. Miken/o = Miceno. mikologi/o = micetologio. mikoriz/o gra svepprót, sveppþræðir. mikoz/o = micetozo. mikro/ vís míkró- (forskeyti eininga 10 −6 ). mikro/ læk líf míkró-; smá-, ör-, t.d. -cefalo smáhöfði. -kosmo smáheimur. -filmo míkrófilma. -kanelita grópaður. -organismo örvera. -kokoj hnettlur. mikroamper/o míkróamper. mikrob/o líf smávera, örvera, gerill. -a gerla-, örveru-. -ologio örverufræði. -odetrua örverudrepandi. -icido læk örverueitur. kontraŭ-a sem notað er til að drepa örverur. mikrobiolog/o örverufræðingur. -io örverufræði. mikrofilm/o ljó míkrófilma. -i áhr taka míkrófilmur af. mikrofon/o eðl hljóðnemi. mikrokanel/o tón örfínn skurður (á hljómplötu). mikrokok/o líf hnettla. mikrokosm/o 1 smáheimur. 2 maðurinn (sem heimur út af fyrir sig). mikrometr/o smæðarmælir, míkrómælir, míkrókvarði, smámælir. mikron/o eðl míkron, míkrómetri. Mikronezi/o ldf Míkrónesía. mikropil/o gra eggmunni (í frævu fræplantna). mikroskop/o smásjá. -a 1 smásjár-, smásær. 2 örsmár. -io smásjárrannsókn. ultra-o örsjá. mikrospor/o læk raformur; snoðgeit. mikrot/o dýr akurmús (Microtus). mikrotom/o eðl smáskeri. miks/i áhr 1 blanda, blanda saman. 2 blanda í. 3 rugla, rugla saman. 4 stokka (spil). sin -i skipta sér (en: af), sletta sér fram (en: í), skerast í leikinn. -a blandaður. -ado blöndun. -aĵo blanda, sambland. -ebla blöndunarhæfur. -iĝi blandast saman. -ilo blandari. -ita blandaður; blandinn, blendinn. al-i áhr blanda (e-u) í. al-aĵo sori. dis-i áhr leysa upp. en-i sin, en-iĝi skipta sér (en: af), blanda sér (en: í). en-iĝo bági, afskipti. en-iĝema áleitinn, nærgöngull. fuŝ-i áhr spilla, þynna, falsa. fuŝ-o eyðilagt letur. inter-i áhr 1 blanda saman. 2 rugla saman. inter-iĝi 1 blandast saman. 2 ruglast saman. kun-itaĵo efnispartur. mal-i áhr greina í sundur, skilja, aðskilja. sen-a óblandaður. bat-i áhr hræra. beton-ilo steypuhrærivél. -amaso sambland, samsull; blanda. -banejo sameiginlegur sundstaður. -devena af blönduðum uppruna kominn; kynblandaður. -kolora mislitur. -konsista sundurleitur. -poto syrpa; lagasyrpa. -rasa kynblandaður.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 269 -ospeca frábrugðinn; ólíkur. -edziĝo blandað hjónaband, hjónaband milli kynþátta; hjónaband milli trúflokka. miksedem/o læk slímbjúgur, spiklopi, hvapi. miksin/o dýr slímáll (Myxine). miksom/o læk slímvefjaræxli. miksomatoz/o læk kanínusótt. miksomicet/oj gra slímsveppir (Myxomycetes) (= mukfungoj). mikstur/o læk mixtúra, blanda. mil þúsund. -a þúsundasti. -o þúsund. -obla 1 þúsund sinnum. 2 þúsundfaldur. -ono (einn) þúsundasti, þúsundasti hluti. -ope þúsundum saman. -jaro, jar-o þúsund ára skeið, þúsund ára bil. Milan/o ldf Mílanó (borg á Norður-Ítalíu). -io Mílanó-hérað. mild/a blíður, mildur, mjúkur. -e blíðlega, hægt. -eco mildi, vægð. -igi milda, draga úr, lina, sefa. -igaj cirkonstancoj málsbætur. mal-a harður, grimmur. mili/ vís millí- (forskeyti eininga 10 −3 ). mili/o gra hirsi (Panicum milliaceum). miliar/a læk -a erupcio svitabólur. -a febro svitabólusótt. -a akuta tuberkulozo dreifberklar, berklafár (= granulozo). miliard/o milljarður, þúsund milljónir (10 9 ). -ono milljarðasti hluti. -ulo milljarðamæringur. milici/o landvarnarlið. -ano landvarnarliði, landvarnarmaður. milion/o milljón, miljón (10 6 ). -a milljónasti. -ono milljónasti hluti. -ulo milljónamæringur. milit/i áhl heyja stríð (kontraŭ: gegn), eiga ófrið (kontraŭ: við), herja. -o stríð, ófriður, styrjöld. enlanda -o borgarastyrjöld. -a her-, hernaðar-. -e 1 með hernaði. 2 hermannlega. -ado hernaður. -aĵoj stríðsverk. -anto hermaður, stríðsmaður. -ema herskár. -estro yfirhershöfðingi. -ismo hervaldsstefna. -isto hermaður; herveldissinni. -istaro her. -difektoj lög styrjaldartjón. al-i áhr taka herfangi, vinna með hernaði, leggja undir sig. kruc-o krossferð. kruc-isto krossfari. movo-o hreyfanlegt stríð, hreyfanlegur hernaður. sido-o skotgrafastríð. -akiri taka herfangi. -iro herferð. militarism/o hervaldsstefna, vígbúnaðarstefna. kontraŭ-o stríðsandstaða; vígbúnaðarandstaða. militarist/o herveldissinni; vígbúnaðarsinni. kontraŭ-o stríðsandstæðingur; vígbúnaðarandstæðingur. Miltiad/o per Miltíades (hershöfðingi og stjórnmálamaður í Aþenu að fornu). Milton/o per Milton (enskt skáld). milv/o dýr gleða (Milvus milvus). Milvoki/o ldf Milwaukee (iðnaðarborg í Bandaríkjunum). mim/o 1 látbragðsleikari. 2 = mimbirdo. -i áhr leika látbragðsleik, stæla. -iko látbragðslist, bendingamál, svipbrigðalist, eftirhermuleikur. -birdo háðfugl, apafugl. mimeograf/o tæk fjölritari. -i áhr fjölrita. mimetism/o dýr verndarlíking (dýra). mimoz/o gra mímósa, skilningsjurt (Mimosa). -acoj mímósuætt (Mimosaceæ). sentema -o gra (= sensitivo). mimul/o gra apablóm (Mimulus). 1 min/o 1 náma, námugöng. 2 her sig tundurdufl. 3 her sprengihola. -a námu-. -i áhr leggja sprengjur í. -aĵo námugrjót, málmgrýti. -ejo náma, námustaður. -isto 1 sprengjugrafarmaður, sprengjuleggjari. 2 námumaður. kontraŭ-i áhr leggja sprengju undir sprengju óvinarins. sen-igi hreinsa af tundurduflum. sub-i áhr grafa undan. tra-i áhr leggja tundurdufl í (haf). flos-o laust tundurdufl, flotdufl. fer-o járnnáma or-o gullnáma. sal-o saltnáma. ŝton-o grjótnáma. sal-ejo saltnáma. karbo-ejo kolanáma. marmor-ejo marmaranáma. -bari áhr loka með tundurduflum. -balai áhr hreinsa af tundurduflum. -semi leggja tundurdufl. 2 min/o hag (forn mynt) mína, pund. minac/i áhr 1 ógna, hóta, heitast við. 2 vofa yfir. -o 1 hótun, ógnun. 2 ógn, fyrirboði. -a skaðvænn; yfirvofandi, illsvitandi. minaret/o bænhústurn, mínaretta. minc/a ská þunnur, mjór, grannur, magur. Mindana/o ldf Mindanao (ein af Filippseyjum). mineral/o steinefni, steintegund, steind. -a steina-, steinefna-. la -a regno steinaríkið. -a akvo ölkelduvatn.

Hugh Martin <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók 269<br />

-ospeca frábrugðinn; ólíkur. -edziĝo blandað hjónaband, hjónaband milli kynþátta; hjónaband milli trúflokka.<br />

mikse<strong>de</strong>m/o læk slímbjúgur, spiklopi, hvapi.<br />

miksin/o dýr slímáll (Myxine).<br />

miksom/o læk slímvefjaræxli.<br />

miksomatoz/o læk kanínusótt.<br />

miksomicet/oj gra slímsveppir (Myxomycetes) (= mukfungoj).<br />

mikstur/o læk mixtúra, blanda.<br />

mil þúsund. -a þúsundasti. -o þúsund. -obla 1 þúsund sinnum. 2 þúsundfaldur. -ono (einn) þúsundasti,<br />

þúsundasti hluti. -ope þúsundum saman. -jaro, jar-o þúsund ára skeið, þúsund ára bil.<br />

Milan/o ldf Mílanó (borg á Norður-Ítalíu). -io Mílanó-hérað.<br />

mild/a blíður, mildur, mjúkur. -e blíðlega, hægt. -eco mildi, vægð. -igi milda, draga úr, lina, sefa. -igaj<br />

cirkonstancoj málsbætur. mal-a harður, grimmur.<br />

mili/ vís millí- (forskeyti eininga 10 −3 ).<br />

mili/o gra hirsi (Panicum milliaceum).<br />

miliar/a læk -a erupcio svitabólur. -a febro svitabólusótt. -a akuta tuberkulozo dreifberklar, berklafár<br />

(= granulozo).<br />

miliard/o milljarður, þúsund milljónir (10 9 ). -ono milljarðasti hluti. -ulo milljarðamæringur.<br />

milici/o landvarnarlið. -ano landvarnarliði, landvarnarmaður.<br />

milion/o milljón, miljón (10 6 ). -a milljónasti. -ono milljónasti hluti. -ulo milljónamæringur.<br />

milit/i áhl heyja stríð (kontraŭ: gegn), eiga ófrið (kontraŭ: við), herja. -o stríð, ófriður, styrjöld.<br />

enlanda -o borgarastyrjöld. -a her-, hernaðar-. -e 1 með hernaði. 2 hermannlega. -ado hernaður. -aĵoj<br />

stríðsverk. -anto hermaður, stríðsmaður. -ema herskár. -estro yfirhershöfðingi. -ismo hervaldsstefna.<br />

-isto hermaður; herveldissinni. -istaro her. -difektoj lög styrjaldartjón. al-i áhr taka herfangi, vinna með<br />

hernaði, leggja undir sig. kruc-o krossferð. kruc-isto krossfari. movo-o hreyfanlegt stríð, hreyfanlegur<br />

hernaður. sido-o skotgrafastríð. -akiri taka herfangi. -iro herferð.<br />

militarism/o hervaldsstefna, vígbúnaðarstefna. kontraŭ-o stríðsandstaða; vígbúnaðarandstaða.<br />

militarist/o herveldissinni; vígbúnaðarsinni. kontraŭ-o stríðsandstæðingur; vígbúnaðarandstæðingur.<br />

Miltiad/o per Miltía<strong>de</strong>s (hershöfðingi og stjórnmálamaður í Aþenu að fornu).<br />

Milton/o per Milton (enskt skáld).<br />

milv/o dýr gleða (Milvus milvus).<br />

Milvoki/o ldf Milwaukee (iðnaðarborg í Bandaríkjunum).<br />

mim/o 1 látbragðsleikari. 2 = mimbirdo. -i áhr leika látbragðsleik, stæla. -iko látbragðslist, bendingamál,<br />

svipbrigðalist, eftirhermuleikur. -birdo háðfugl, apafugl.<br />

mimeograf/o tæk fjölritari. -i áhr fjölrita.<br />

mimetism/o dýr verndarlíking (dýra).<br />

mimoz/o gra mímósa, skilningsjurt (Mimosa). -acoj mímósuætt (Mimosaceæ). sentema -o gra (=<br />

sensitivo).<br />

mimul/o gra apablóm (Mimulus).<br />

1 min/o 1 náma, námugöng. 2 her sig tundurdufl. 3 her sprengihola. -a námu-. -i áhr leggja sprengjur<br />

í. -aĵo námugrjót, málmgrýti. -ejo náma, námustaður. -isto 1 sprengjugrafarmaður, sprengjuleggjari. 2<br />

námumaður. kontraŭ-i áhr leggja sprengju undir sprengju óvinarins. sen-igi hreinsa af tundurduflum.<br />

sub-i áhr grafa undan. tra-i áhr leggja tundurdufl í (haf). flos-o laust tundurdufl, flotdufl. fer-o járnnáma<br />

or-o gullnáma. sal-o saltnáma. ŝton-o grjótnáma. sal-ejo saltnáma. karbo-ejo kolanáma. marmor-ejo<br />

marmaranáma. -bari áhr loka með tundurduflum. -balai áhr hreinsa af tundurduflum. -semi leggja<br />

tundurdufl.<br />

2 min/o hag (forn mynt) mína, pund.<br />

minac/i áhr 1 ógna, hóta, heitast við. 2 vofa yfir. -o 1 hótun, ógnun. 2 ógn, fyrirboði. -a skaðvænn;<br />

yfirvofandi, illsvitandi.<br />

minaret/o bænhústurn, mínaretta.<br />

minc/a ská þunnur, mjór, grannur, magur.<br />

Mindana/o ldf Mindanao (ein af Filippseyjum).<br />

mineral/o steinefni, steintegund, steind. -a steina-, steinefna-. la -a regno steinaríkið. -a akvo ölkelduvatn.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!