Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

18 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin amodit/o dýr sandsíli (Amnodytes lancea lancea). amofil/o gra sandreyr (Ammophila). amok/o sál berserksgangur hjá Malajum. -e kuri ganga berserksgang. amom/o gra balsam. Amon/o trú bib 1 Ammón (ættarfaðir Ammóníta). 2 Amon (mestur guðdómur Þebuborgar í Egyptalandi). -idoj Ammónítar. amoni/o efn ammóníum. -aj saltoj ammóníumsölt. amoniak/o efn 1 ammoníak. 2 ammoníakvatn. -ecigi búa til ammoníakvatn. heks-o kóbaltklóríð. sal-o salmíak, ammóníumklóríð. amonit/oj stg ammonítar, ammonshorn. amor/o 1 holdleg ást, munaður. 2 A-o goð fag Amor (ástarguð Rómverja, sbr. Kupidono). -a ástleitinn, ástar-. -i áhr hafa kynmök við. -istino vændiskona. -veka kynhrífandi. amorc/o hvellhetta. amorf/a efn ste 1 amorf, myndlaus, ómótaður. 2 ólögulegur. amortiz/i áhr 1 hag greiða niður, greiða afborganir af. 2 lækka (e-ð) í verði. 3 eðl draga úr; sjúga í sig. -o 1 niðurgreiðsla, afborgun. 2 verðlækkun. 3 úrdráttur; ísog. faktoro de -o ísogsstuðull. indico de -o vísihluti lækkunar. koeficiento de -o ísogstala. -a niðurgreiðslu-, afborgunar-; ísogs-. -a plano greiðsluáætlun láns með afborgunum. -a rezistanco ísogsviðnám. -ebla sem má vera leystur inn. -ilo dempari; dvalvefja. Amos/o bib Amos. ampelopraz/o gra villilaukur (Allium ampeloprasum). ampelops/o gra silfurvínviður (Ampelopsis). amper/o eðl amper. -horo amperstund. -metro ampermælir, straummælir. -sekundo ampersekúnda. -volvo ampervafningur. ampleks/o hei töl tón ummál, yfirgrip, víðátta. interna -o innri stærð, afkastageta. surfac-o flatarmál. -o (de voĉo, instrumento, ktp.) umtak. -a víðtækur, umfangsmikill, stór, yfirgripsmikill. -i áhr taka; ná, taka yfir. sam-a, egal-a jafnstór, jafnvíðtækur. grand-a, mult-a, vast-a umfangsmikill, mjög víðtækur. amplif/i áhr eðl magna. -a mögnunar-. -o mögnun. indico de -o mögnunarvísihluti. -ilo magnari; (í ljósmyndun) stækkari. koeficiento de -o mögnunarstuðull. amplifikator/o magnari (= amplifilo). amplitud/o vís ölduhæð, sveifluvídd, útslag, þensluvídd. ampol/o 1 efn 1 smáflaska, ampúla. 2 læk lítil oplaus lyfjaflaska (stúturinn bræddur saman). 3 bumbulöguð útvíkkun líffæris. 4 ljósapera; kúla (á hitamæli). -forma ampúlumyndaður. -tubo lyftipípa. dreypipípa, pípetta (= pipeto). amput/i áhr sku taka af (lim), aflima. -ado aflimun. -ito læk sá sem misst hefur limi, aflimaður maður. Amsterdam/o ldf Amsterdam (borg í Hollandi). amulet/o trú verndargripur. Amur/o ldf Amúrfljót. amuz/i áhr skemmta. sin -i, -iĝi skemmta sér, hafa gaman; láta vel að (sbr. I. Mós. 26:8). -a skemmtilegur, skoplegur. -o skemmtun, dægrastytting. -aĵo dægrastytting, dægradvöl; leiksoppur. -iĝo gaman, skemmtun. -ilo leikfang; leiksoppur. -isto skemmtikraftur. kortega -isto hirðfífl. mal-i láta leiðast, drepa úr leiðindum. -an/ mfr viðskeyti sem táknar áhanganda, fylgismann, t.d samideano skoðanabróðir, ŝipano skipverji, islandano Íslendingur. -o félagi, félagsmaður, aðili, meðlimur. -aro hópur, flokkur, félag. -iĝi ganga í (flokk eða félag). -kotizo félagsgjald. -an/o efn viðskeyti í efnafræði, táknar mettað kolvetni, t.d. metano metan. ana/o hag anna, 1/16 af rúpíu. anabaptist/o endurskírari, endurskírandi. anabas/o austurför. anabat/a, -a vento veð uppstreymi. anabol/o læk aðlífun. anaerobi/a líf loftfirrður, loftfælinn. -aĵo loftfæla, loftfirrð/loftfælin lífvera. anafilaksi/o læk ofnæmi, ofnæmislost.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 19 anafor/o mfr klifun, endurtekning sömu orða í upphafi hverrar setningar. anagal/o gra nónblóm (Anagallis). kamp-o nónblóm (Anagallis arvensis). ruĝa -o rautt nónblóm. anaglif/o fag upphleypt skraut. anagram/o stafabrengl, stafavíxl, stafaskipti. anakardi/o gra kasjúhneta. -ujo kasjútré (Anacardium) (einnig -arbo). anakinezi/o læk hreyfingarendurmenntun. anakolut/o mfr rökleysa (í setningu). anakond/o dýr risakyrkislanga (s-amerísk kyrkislanga) (Eunectes). anakoret/o einsetumaður. Anakreon/o per Anakreon. -a Anakreons-. anakronism/o tíma(tals)villa, tímatalsfirra, tímaskekkja. -a utan tímatalsins, sagnfræðilega óhugsandi. anakruz/o ská tón forliður, áherslulaus samstafa í byrjun ljóðs, áherslulaus tónn eða tónröð í byrjun lags, upptaktur. Anaksagor/o per Anaxagóras. anal/oj bók annáll, árbók. -isto annálaritari, annálsritari. analeptik/o læk örvandi lyf. analfabet/o ólæs maður. -a ólæs (og óskrifandi). -eco ólæsi. analgezi/o læk tilfinningarleysi, sársaukaleysi. analgezik/o læk verkeyðandi lyf. analitik/o stæ greiningarfræði, reikningsfræði. -a geometrio greiningarrúmfræði. analiz/i áhr efn eðl mfr veð rekja, greina, sundurliða, skýra. -o efn eðl hei sundurliðun, gergreining, greining. spektra -o rófgreining, litrófsgreining. -a efn greiningar-. -a kemio greiningarefnafræði. -ema gagnrýninn, aðfinnslusamur. -ilo eðl rófprisma. -isto greinir, maður sem vinnur að því að greina (e-ð) sundur. -atoro stæ rtæ rafefnagreiningartæki. psiko-isto sálkönnuður, greiningarmaður. sin-o sjálfsathugun, sjálfskönnun, sjálfsgreining. analog/a lfæ hliðstæður, samsvarandi, álíka. -aĵo hliðstæður hlutur. -eco líking; samsvörun. analogi/o hei mál 1 samræmi, samstæða. 2 líking. samsvörun. Anam/o ldf Annam. ananas/o gra ananas (Ananas sativus). -ujo ananasjurt. anapest/o ská öfugur þríliður. Anapurn/o ldf Annapurnafjall. -a trú Annapurna, kventvífari Sjivu. anarĥ-... sjá anark-... anarik/o dýr steinbítur (Anarrhicas lupus). anarki/o stjórnleysi, lagaleysi; óstjórn. -a stjórnleysis-, stjórnleysissinnaður. -ismo stjórnleysisstefna, anarkismi. -isto stjórnleysingi, anarkisti. -ulo óstýrilátur maður. anas/o dýr önd (Anas). brunkapa -o skutulönd (Aythya ferina). fajf-o rauðhöfða(grá)önd (Anas penelope). glaci-o = klangulo. histrion-o straumönd (Histrionieu histrionieu). krik-o urtönd (Anas crecca). kuler-o skeiðönd (Spatula clypeata). marĉ-o = kerkedulo. merg-o gulönd (Mergus merganser). mol-o æðarfugl (= somaterio). pintvosta -o grafönd (Anas acuta). rok-o duggönd (Aythya marila). sovaĝa -o stokkönd (Anas platyrhynehos). -ido (ali)andarungi. -iri vaga. vir-o andarsteggur. anasark/o læk holdbjúgur; bjúglopi. Anastazi/o per Anastasía. anastigmat/a eðl ljó (um linsu) án ljósbrotsgalla; (um auga) án sjónskekkju. anastomoz/o lfæ samop, samgangur, samgötun; samtenging (tauga). -a sem lýtur að samgangi milli rása. -i áhr tengja. anastrof/o = inversio. anatem/o bib kri bannfæring, bann. -i áhr bannfæra; bölva. -aĵo bannfærður hlutur. Anatoli/o Anatólía, Asíuhluti Tyrklands. anatom/o læk 1 líffærafræðingur. 2 líkskurðarmaður. -io 1 líffærafræði. 2 líkamsbygging; líffærakerfi. -a líffæra-. -ia líffærafræðilegur, líffærafræði-. -iisto = -o. -anc/ vís fagviðskeyti í rafeðlisfræði til þess að tákna magn, oftast andstætt breytingu, t.d. indukto span. - induktanco spanstuðull.

Hugh Martin <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók 19<br />

anafor/o mfr klifun, endurtekning sömu orða í upphafi hverrar setningar.<br />

anagal/o gra nónblóm (Anagallis). kamp-o nónblóm (Anagallis arvensis). ruĝa -o rautt nónblóm.<br />

anaglif/o fag upphleypt skraut.<br />

anagram/o stafabrengl, stafavíxl, stafaskipti.<br />

anakardi/o gra kasjúhneta. -ujo kasjútré (Anacardium) (einnig -arbo).<br />

anakinezi/o læk hreyfingarendurmenntun.<br />

anakolut/o mfr rökleysa (í setningu).<br />

anakond/o dýr risakyrkislanga (s-amerísk kyrkislanga) (Eunectes).<br />

anakoret/o einsetumaður.<br />

Anakreon/o per Anakreon. -a Anakreons-.<br />

anakronism/o tíma(tals)villa, tímatalsfirra, tímaskekkja. -a utan tímatalsins, sagnfræðilega óhugsandi.<br />

anakruz/o ská tón forliður, áherslulaus samstafa í byrjun ljóðs, áherslulaus tónn eða tónröð í byrjun<br />

lags, upptaktur.<br />

Anaksagor/o per Anaxagóras.<br />

anal/oj bók annáll, árbók. -isto annálaritari, annálsritari.<br />

analeptik/o læk örvandi lyf.<br />

analfabet/o ólæs maður. -a ólæs (og óskrifandi). -eco ólæsi.<br />

analgezi/o læk tilfinningarleysi, sársaukaleysi.<br />

analgezik/o læk verkeyðandi lyf.<br />

analitik/o stæ greiningarfræði, reikningsfræði. -a geometrio greiningarrúmfræði.<br />

analiz/i áhr efn eðl mfr veð rekja, greina, sundurliða, skýra. -o efn eðl hei sundurliðun, gergreining,<br />

greining. spektra -o rófgreining, litrófsgreining. -a efn greiningar-. -a kemio greiningarefnafræði. -ema<br />

gagnrýninn, aðfinnslusamur. -ilo eðl rófprisma. -isto greinir, maður sem vinnur að því að greina (e-ð)<br />

sundur. -atoro stæ rtæ rafefnagreiningartæki. psiko-isto sálkönnuður, greiningarmaður. sin-o sjálfsathugun,<br />

sjálfskönnun, sjálfsgreining.<br />

analog/a lfæ hliðstæður, samsvarandi, álíka. -aĵo hliðstæður hlutur. -eco líking; samsvörun.<br />

analogi/o hei mál 1 samræmi, samstæða. 2 líking. samsvörun.<br />

Anam/o ldf Annam.<br />

ananas/o gra ananas (Ananas sativus). -ujo ananasjurt.<br />

anapest/o ská öfugur þríliður.<br />

Anapurn/o ldf Annapurnafjall. -a trú Annapurna, kventvífari Sjivu.<br />

anarĥ-... sjá anark-...<br />

anarik/o dýr steinbítur (Anarrhicas lupus).<br />

anarki/o stjórnleysi, lagaleysi; óstjórn. -a stjórnleysis-, stjórnleysissinnaður. -ismo stjórnleysisstefna,<br />

anarkismi. -isto stjórnleysingi, anarkisti. -ulo óstýrilátur maður.<br />

anas/o dýr önd (Anas). brunkapa -o skutulönd (Aythya ferina). fajf-o rauðhöfða(grá)önd (Anas penelope).<br />

glaci-o = klangulo. histrion-o straumönd (Histrionieu histrionieu). krik-o urtönd (Anas crecca). kuler-o<br />

skeiðönd (Spatula clypeata). marĉ-o = kerkedulo. merg-o gulönd (Mergus merganser). mol-o æðarfugl<br />

(= somaterio). pintvosta -o grafönd (Anas acuta). rok-o duggönd (Aythya marila). sovaĝa -o stokkönd<br />

(Anas platyrhynehos). -ido (ali)andarungi. -iri vaga. vir-o andarsteggur.<br />

anasark/o læk holdbjúgur; bjúglopi.<br />

Anastazi/o per Anastasía.<br />

anastigmat/a eðl ljó (um linsu) án ljósbrotsgalla; (um auga) án sjónskekkju.<br />

anastomoz/o lfæ samop, samgangur, samgötun; samtenging (tauga). -a sem lýtur að samgangi milli<br />

rása. -i áhr tengja.<br />

anastrof/o = inversio.<br />

anatem/o bib kri bannfæring, bann. -i áhr bannfæra; bölva. -aĵo bannfærður hlutur.<br />

Anatoli/o Anatólía, Asíuhluti Tyrklands.<br />

anatom/o læk 1 líffærafræðingur. 2 líkskurðarmaður. -io 1 líffærafræði. 2 líkamsbygging; líffærakerfi.<br />

-a líffæra-. -ia líffærafræðilegur, líffærafræði-. -iisto = -o.<br />

-anc/ vís fagviðskeyti í rafeðlisfræði til þess að tákna magn, oftast andstætt breytingu, t.d. indukto<br />

span. - induktanco spanstuðull.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!