Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

174 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin
ĉef-isto skólastjóri, skólameistari; yfirkennari. mem-ita sjálfmenntaður. mem-ito sjálfmenntaður maður.
ne-ita, sen-a ómenntaður. pri-a uppfræðslu-, uppeldislegur. pseŭdo-ita gervivísindalegur. moral-o siðalærdómur.
rekrut-isto nýliðaþjálfari.
instrukci/o fyrirmæli, fyrirskipun. -i áhr fyrirskipa.
instruktor/o nýy þjálfari (hermanna).
instrument/o 1 verkfæri, áhald, tæki. 2 = muzik-o. -a hljóðfæra-. -a kazo = instrumentalo. -i áhr
raddsetja fyrir hljóðfæri. -aro öll verkfæri saman. blov-o tón blásturshljóðfæri. frap-o ásláttarhljóðfæri.
kord-o strengjahljóðfæri. mezur-o eðl tæk mælir. perkut-o tón = frapinstrumento.
instrumental/o mfr tækisfall, verkfærisfall.
insuficienc/o læk starfsbilun (líffæris), ófullnægjandi starf líffæris, líffærisbilun.
insul/o ldf ey, eyja. la Insuloj bib Krít og aðrar eyjar heiðingja á Miðjarðarhafinu. -a eylegur; eyja-.
-ano eyjarskeggi. -anismo þröngsýni. -aro eyjaklasi. -eto 1 smáeyja. 2 lfæ frumnaeyja. duon-o skagi.
glaci-o borgarísjaki. trafik-o umferðareyja. Insuloj Herdo kaj Makdonaldo ldf Heard og McDonalds-eyjar.
insulin/o efn insúlín. -a insúlín-. -oterapio insúlínlækningar.
insult/i áhr 1 móðga, smána, skamma. 2 bölva, ragna. -o smánaryrði; móðgun, smán. -a smánar-,
smánandi. -ataĵo athlægi. -ema skömmóttur, klúryrtur, móðgandi. mok-i áhr spotta.
insurekci/o nýy uppreisn. -a uppreisnar-.
insurgent/o nýy uppreisnarmaður.
-int/ mfr ending lýsingarháttar í þátíð germyndar, t.d. mi estas irinta: ég er farinn. kreinto: skapari.
manĝinta li foriris: að snæðingi loknum fór hann. pasintaĵo: fortíðarmál.
intajl/o tæk steinrista, mynd rist í hart efni.
integr/a heill, óskiptur. -eco heilleiki, heild. -i áhr fullkomna, bæta upp, sameina í heild. -iĝi verða
fullkominn, sameinast í heild.
integr/i áhr stæ reikna út tegur (e-s). -aĵo heildi, tegur. laŭlinia -aĵo eðl línulegt heildi.
integral/o stæ 1 heildi, tegur. 2 = malderivaĵo. -a kalkulo heildun, tegrun, integralreikningur.
intelekt/o vitsmunir, skynsemi. -a andlegur, vitsmunalegur, greindar-. -ismo vitsmunahyggja. -ulo
menntamaður. -ularo andans menn, mennta- og listamenn.
inteligenci/o andans menn, mennta- og listamannastétt.
inteligent/a greindur, skynugur, gáfaður, vel viti borinn. -eco skerpa, greind, gáfur. -eca kvociento
greindarvísitala. -eca testo greindarpróf. mal-a, ne-a treggáfaður, gáfnatregur.
intenc/i áhr ætla, áforma. -o fyrirætlun, áform. -a tilætlaður. -e af ásettu ráði. ek-i áhr athuga, ásetja
sér. bon-a velviljaður. bon-e í góðu skyni. malbon-a illgjarn. malbon-o illgirni, illvilji. sen-a óætlaður,
óviljandi.
intendant/o per 1 ráðsmaður. 2 umsjónarmaður. -ejo ráðsmannsstofa. super-o 1 (í Frakklandi fyrir
byltinguna) fjármálaráðherra. 2 (í Þýskalandi) biskup. 3 (í Bretlandi) aðstoðarmaður yfirlögregluþjóns.
intens/a öflugur, kraftmikill; ákafur. -o eðl styrkur, kraftur, magn. -eco ákafi, ákefð; ofsi, kraftleiki.
-igi efla, auka. -iĝo aukning. ne-a, mal-a kraftlítill, léttur. kamp-o eðl sviðsstyrkur. elektra kamp-o eðl
rtæ rafsviðsstyrkur. magneta kamp-o eðl rtæ segulsviðsstyrkur. kurent-o eðl rtæ straummagn. lum-o
eðl ljósstyrkur. -a terkulturado hánytjalandbúnaður.
intensiv/a kraftmikill.
inter mfr 1 á milli. 2 á meðal. -a mið-, milliliggjandi. -e de = inter. -aĵo miðpartur, miðhluti. (forskeyti)
milli-, t.d. -akto hlé milli þátta. -baro bás, stía. -brako faðmur, fang. -mont(aĵ)o fjallsskarð. -ŝanĝi áhr
skiptast á. -linie milli línanna. -reĝado millibilsstjórn.
interdikt/o kaþ forboð, kirkjubann, bannfæring.
interes/i áhr vekja áhuga, skemmta, vera til gamans. -o 1 áhugi. 2 áhugaefni, hugðarefni, skemmtun.
3 hagsmunir, hagur. -a skemmtilegur, merkilegur. -ega ákaflega merkilegur. -iĝi hafa áhuga (pri = á).
-iĝo áhugi. ne-a, sen-a ófróðlegur, leiðinlegur.
interez/o hag efh vextir. simplaj -oj vextir. kunmetitaj -oj vextir og vaxtavextir.
interfer/i áhl eðl tón (um öldur) víxlast. -o víxl, víxlun, ölduvíxl. -a víxla-, víxlunar-, ölduvíxla-. -igaj
speguloj víxlunarspeglar. -ometro víxlunarmælir. -ometrio víxlunarfræði. -obato taktur.
interior/o fag innanhússmynd.
interjekci/o mfr upphrópun.