Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

158 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin hieraŭ mfr 1 í gær. 2 um daginn, nýlega, rétt áður. 3 = hieraŭo. -a gærdags-, sem gerðist í gær; liðinn. -a tago = hieraŭo. -o gærdagur; aðfangadagur. - matene í gærmorgun. - vespere í gærkvöldi. antaŭ- í fyrradag. hierodul/o inn helgivændismaður. -eco helgivændisstofnun. -ino helgivændiskona. hierofant/o trú æðstiprestur (í launhelgum í Elevsis). hierogami/o vígslugerð, helgihjónavígsla. hieroglif/o vís helgirún; myndletur, híeróglýfur. -a myndleturs-. Hieronim/o per Híerónýmus. hif/o gra sveppþráður. Higiea goð Hygieia (heilbrigðisgyðja hjá Forngrikkjum). higien/o vís heilsufræði; hollusta. -a 1 heilsufræðilegur. 2 hollustu-, heilbrigðis-. -isto heilsufræðingur. higrograf/o veð loftrakarit. higrometr/o veð (loft)rakamælir. -io loftrakafræði. -ia rakafræðilegur. higroskop/o veð rakamælir. -a 1 rakamælis-. 2 vökvadrægur, gleypur, gljúpur. hikori/o gra hikkorítré (Carya). Hiksos/o sag Hyksos. hil/o 1 dýr lauffroskur (Hyla). 2 lfæ port, hlið. pulma -o lungnaport, lungnahlið. ovaria -o eggjakerfishlið. -edoj dýr lauffroskaætt (Hylidæ). Hilari/o per Hilaríus. Hilda per Hildur. Hilel/o trú Híllel. h-ismo frummynd af bræðralagsstefnu, híllelismi. hilum/o gra nafli (á baunum og því um líkt). Himalaj/o ldf Himalajafjöll. himati/o sag (forngrísk eða rómversk) kápa. himen/o 1 lfæ meyjarhaft, meydómsmerki. 2 ská hjúskapur, brúðkaup. -a brúðkaups-. Himen/o goð Hymenaios (brúðkaupsguð hjá Forngrikkjum). himene/o gra fuglatré (Hymnæea). himenomicet/oj gra beðsveppir, himnusveppir (Hymenomycetes). himenopter/oj dýr æðvængjur (Hymenoptera). himn/o bók lofsöngur, sálmur, hymni. -a sálma-. -adi áhl syngja sálma, lofsyngja. -aro sálmabók. nacia -o þjóðsöngur. -ologo sálmaskáld, sálmafræðingur. -ologio sálmafræði. hin/o 1 dýr múlasni. 2 bib hin (= um 6,1 lítri). hinajan/o trú Hinajana-búddismi. hind/o per Indverji. -a indverskur. H-io, H-ujo ldf Indland. Cisganga H-ujo Indland vestanmegin Ganges. Transganga H-ujo Indland austanmegin Ganges. -ia Indverja-, Indlands-. -ia lingvo hindverska. -eŭropa indóevrópskur. Hindi/a oceano ldf Indlandshaf. hindu/o trú hindúi. -ismo hindúasiður, hindúatrú, hindúismi. -a hindúa-, hindúískur. Hindukuŝ/o ldf Hindukush. Hindustan/o ldf 1 = Cisganga Hindujo. 2 Hindústan. hioglos/o lfæ tunguvöðvi. hioid/o lfæ málbein, tungubein. hiosciamin/o efn hýoskýamín (= hiskiamino). hip/o gar trjáhnífur. hiper/ vís (forskeyti úr grísku), of-, ofur-. hiperbat/o mfr óvenjulegt orðalag. hiperbol/o 1 stæ breiðbogi, gleiðbogi. 2 mfr ýkjur, öfgar. -a 1 breiðbjúgur, gleiðbjúgur, breiðboga-, gleiðboga-. 2 öfgafullur, ýktur. -oido stæ breiðbogaflötur, gleiðbogaflötur. Hiperbore/oj goð norðurheimskautsbúar, norðurbyggjar. hiperemi/o læk blóðríki um of, blóðsókn. hiperestezi/o læk tilfinningarofnæmi. hiperik/o gra gullrunni (Hypericum). -acoj gullrunnaætt (Hypericaceæ).

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 159 hiperkriz/a eðl yfirmarks- (um hita). hipermetrop/a læk fjarsýnn. -eco fjarsýni. mal-eco = miopeco. hiperon/o eðl ofureind. hipertensi/o læk ofþensla, ofþrýstingur. -igilo ofþrýstingslyf; ofþenslulyf. hipertrofi/o læk ofvöxtur. -a ofvaxinn. -i áhr orsaka ofvöxt í. hipn/o gra (Hypnum). -acoj faxmosaætt (Hypnaceæ). hipnot/o læk dá, dásvefn. -a svæfandi; dáleiðslu-. -i áhl vera í dái. -ismo dáleiðsla; dáleiðslufræði. -igi áhr, -izi áhr dáleiða. sin -izi starblína. -isto dávaldur, dáleiðandi. -izato dáþoli. hipnoz/o læk dá. hipo/ vís (forskeyti úr grísku), undir-, -skortur. Hipodamia per Hippodamía (dóttir Önomaosar, konungs í Elis). hipoderm/o lfæ leðurhúð, undirhúð. hipodrom/o flf 1 paðreimur, skeiðvöllur. 2 kappreiðabraut, kappreiðasvið. hipofagi/o = ĉevalmanĝado. hipofiz/o lfæ dingull, heiladingull. hipogastr/o lfæ neðri hluti kviðarins. hipoge/o flf 1 neðanjarðargröf. 2 neðanjarðarhaf. hipogin/a gra undirsætinn. hipoglos/o 1 dýr lúða, flyðra, spraka (Hypoglossus). 2 lfæ tungutaugar. hipogrif/o goð hestgammur, vængfákur (vængjaður hestur með ránfuglshaus). hipoĥondri/o = hipokondrio. hipokamp/o goð dýr 1 sæhestur (Hippocampus). 2 hestfiskur (ófreskja). hipokaŝtan/o gra hrossakastanía (= ĉevalkaŝtano) (Æsculus hippocastanum). -acoj hrossakastaníuætt (Hippocastanaceæ). hipokaŭst/o flf 1 (hjá Kínverjum) hitunarmiðstöð. 2 staður með neðanjarðarhitun. hipokondr/o lfæ efri hluti kviðarins undir rifjabogunum. hipokondri/o læk ímyndunarveiki, þunglyndi. ókæti, dapurleiki. -a ímyndunarveikur. -ulo ímyndunarveikur maður. hipokotiledon/o gra undirkímblað. Hipokrat/o per Hippókrates (faðir læknislistarinnar). Hipokren/o ská Hippókrene, Hestslind (á Helíkonfjalli). hipokrit/i áhr hræsna. -a hræsnisfullur, óeinlægur. -e hræsnislega. -o, -ado hræsni, hræsnismál. -eco hræsni. -ulo hræsnari. hipola/o dýr söngvari (fugl) (Hippolais). Hipolit/o bók Hippólýtos. -a Hippólýte (skjaldmeyjadrottning). Hipomen/o goð Hippómenes. Hipon/o sag Hippó (hafnarborg í Númidíu sem nú heitir Annaba). hipopotam/o dýr flóðhestur, nílhestur, vatnahestur, nykur (Hippopotamus). hipospadi/o lfæ neðanrás (reðurs). hipostaz/o 1 læk blóðsig í lungum. 2 hei kri guðleg vera. hipostil/o flf súlnasalur. hipotalam/o lfæ undirstúka. hipotek/o lög veð, fasteignaveð. -a veð-. -i áhr veðsetja. sen-a skuldlaus, sem ekkert hvílir á (um fasteign). ŝip-o skipaveð. hipotenar/o lfæ litlafingursbunga. hipotensi/o læk vanþensla, blóðþrýstingslækkun, lágþrýstingur. -igilo þrýstingslækkunarlyf. -ulo maður með lágþrýsting. hipotenuz/o stæ langhlið (rétthyrnds þríhyrnings). hipotez/o hei tilgáta, getgáta, ágiskun. -a ímyndaður, hugsaður, tilgátu-. -i áhr búa til tilgátu, ímynda sér, gera ráð fyrir. hipsogram/o fja hæðarrit (= niveldiagramo). hipsometr/o vís hæðarmælir.

158 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

hieraŭ mfr 1 í gær. 2 um daginn, nýlega, rétt áður. 3 = hieraŭo. -a gærdags-, sem <strong>gerð</strong>ist í gær; liðinn.<br />

-a tago = hieraŭo. -o gærdagur; aðfangadagur. - matene í gærmorgun. - vespere í gærkvöldi. antaŭ- í<br />

fyrradag.<br />

hierodul/o inn helgivændismaður. -eco helgivændisstofnun. -ino helgivændiskona.<br />

hierofant/o trú æðstiprestur (í launhelgum í Elevsis).<br />

hierogami/o vígslu<strong>gerð</strong>, helgihjónavígsla.<br />

hieroglif/o vís helgirún; myndletur, híeróglýfur. -a myndleturs-.<br />

Hieronim/o per Híerónýmus.<br />

hif/o gra sveppþráður.<br />

Higiea goð Hygieia (heilbrigðisgyðja hjá Forngrikkjum).<br />

higien/o vís heilsufræði; hollusta. -a 1 heilsufræðilegur. 2 hollustu-, heilbrigðis-. -isto heilsufræðingur.<br />

higrograf/o veð loftrakarit.<br />

higrometr/o veð (loft)rakamælir. -io loftrakafræði. -ia rakafræðilegur.<br />

higroskop/o veð rakamælir. -a 1 rakamælis-. 2 vökvadrægur, gleypur, gljúpur.<br />

hikori/o gra hikkorítré (Carya).<br />

Hiksos/o sag Hyksos.<br />

hil/o 1 dýr lauffroskur (Hyla). 2 lfæ port, hlið. pulma -o lungnaport, lungnahlið. ovaria -o eggjakerfishlið.<br />

-edoj dýr lauffroskaætt (Hylidæ).<br />

Hilari/o per Hilaríus.<br />

Hilda per Hildur.<br />

Hilel/o trú Híllel. h-ismo frummynd af bræðralagsstefnu, híllelismi.<br />

hilum/o gra nafli (á baunum og því um líkt).<br />

Himalaj/o ldf Himalajafjöll.<br />

himati/o sag (forngrísk eða rómversk) kápa.<br />

himen/o 1 lfæ meyjarhaft, meydómsmerki. 2 ská hjúskapur, brúðkaup. -a brúðkaups-.<br />

Himen/o goð Hymenaios (brúðkaupsguð hjá Forngrikkjum).<br />

himene/o gra fuglatré (Hymnæea).<br />

himenomicet/oj gra beðsveppir, himnusveppir (Hymenomycetes).<br />

himenopter/oj dýr æðvængjur (Hymenoptera).<br />

himn/o bók lofsöngur, sálmur, hymni. -a sálma-. -adi áhl syngja sálma, lofsyngja. -aro sálmabók.<br />

nacia -o þjóðsöngur. -ologo sálmaskáld, sálmafræðingur. -ologio sálmafræði.<br />

hin/o 1 dýr múlasni. 2 bib hin (= um 6,1 lítri).<br />

hinajan/o trú Hinajana-búddismi.<br />

hind/o per Indverji. -a indverskur. H-io, H-ujo ldf Indland. Cisganga H-ujo Indland vestanmegin<br />

Ganges. Transganga H-ujo Indland austanmegin Ganges. -ia Indverja-, Indlands-. -ia lingvo hindverska.<br />

-eŭropa indóevrópskur.<br />

Hindi/a oceano ldf Indlandshaf.<br />

hindu/o trú hindúi. -ismo hindúasiður, hindúatrú, hindúismi. -a hindúa-, hindúískur.<br />

Hindukuŝ/o ldf Hindukush.<br />

Hindustan/o ldf 1 = Cisganga Hindujo. 2 Hindústan.<br />

hioglos/o lfæ tunguvöðvi.<br />

hioid/o lfæ málbein, tungubein.<br />

hiosciamin/o efn hýoskýamín (= hiskiamino).<br />

hip/o gar trjáhnífur.<br />

hiper/ vís (forskeyti úr grísku), of-, ofur-.<br />

hiperbat/o mfr óvenjulegt orðalag.<br />

hiperbol/o 1 stæ breiðbogi, gleiðbogi. 2 mfr ýkjur, öfgar. -a 1 breiðbjúgur, gleiðbjúgur, breiðboga-,<br />

gleiðboga-. 2 öfgafullur, ýktur. -oido stæ breiðbogaflötur, gleiðbogaflötur.<br />

Hiperbore/oj goð norðurheimskautsbúar, norðurbyggjar.<br />

hiperemi/o læk blóðríki um of, blóðsókn.<br />

hiperestezi/o læk tilfinningarofnæmi.<br />

hiperik/o gra gullrunni (Hypericum). -acoj gullrunnaætt (Hypericaceæ).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!