Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

150 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin 1 H, h mfr 10. stafur esperanto-stafrófsins. 2 h mfr 1 (í skammstöfunum) H = a) Hidrogeno. b) Hispana lingvo. c) henro. d) H-lag. h = a) horo. b) hekto. 2 tón H. (Ath. h má nota í stað ˆ, t.d. ch = ĉ. h/o mfr há (heiti bókstafsins h). ha! mfr (undrunarhljóð) ha! -, -! 1 hæ, hó, ó. 2 ha - ha - ha (hláturshljóð). Habel/o bib Abel. Habsburg/oj sag Habsborgaraætt. haĉ/i áhr tæk læk skyggja, strika. -o skuggastrik. -ado skakkstrikun. -ilo skakkstrikunartæki. Hades/o goð 1 Hades, guð undirheima. 2 Hel. Hadrian/o per Hadríanus. -a Hadríanusar-. Hafiz/o bók Hafiz (persneskt skáld). hafni/o efn hafníum, hafnín (Hf). Hag/o ldf Haag (höfuðborg Hollands). hagad/o inn hagada (hluti Talmúds). hagiograf/o bib kri helgisöguhöfundur. -io helgimannasögufræði. haĝ/o pílagrímsferð til Mekku. -ulo pílagrímur sem hefur komið til Mekku. Haiti/o ldf Haítí, Haíti. -a haítískur. -ano Haítímaður. Hajfong/o ldf Haiphong. hajk/o bók hæka. hajl/o veð 1 hagl; haglél. 2 demba. -a hagl-. -i áhl 1 vera haglél. 2 rigna. -ero haglkorn. -eto smáhaglkorn. Hajnan/o ldf Hainan. hak/i áhr 1 höggva. 2 slá, hamra á. 3 kasta fram. -ata stilo rykkjóttur stíll. -o högg. -ado höggning. -aĵo saxað kjöt; höggvið efni. -eti áhr brytja smátt, saxa. -etaĵo mat saxaður matur. -etilo kjötsax, söxunarvél. -ilo öxi; sax. -ilego stór öxi. -ileto lítil öxi. -isto = arbohakisto. ĉirkaŭ-i áhr höggva (lauslega) til; höggva kant á. de-i áhr höggva af. dis-i áhr höggva sundur. el-i áhr grafa úr. for-i áhr höggva upp. tra-i áhr hola út. batal-ilo vígöxi. man-ilo smáöxi. pajl-ilo söxunarvél, hálmskurðarvél. ŝton-isto steinhöggvari; steinsmiður. arbo-isto skógarhöggsmaður. hal/o 1 skáli; salur. 2 sýningarskáli. haladz/o 1 fúl gufun, fúl uppgufun. 2 ódaunn, daunn. -i áhl dauna. -a daunillur. -igi valda ódaun. -iĝi, en-iĝi kafna. halebard/o atgeir, bryntröll, brynþvari. -isto hermaður vopnaður bryntrölli, kesjuliði. haleluja! mfr halelúja. hallelúja. half/o íþr framvörður (= ŝirmisto). haliaet/o dýr haförn (Haliaëtus) (= maraglo). haliĥer/o dýr útselur, gráselur (Halichœrus). halo/o stj ljó hringur, baugur, rosabaugur (um sól eða tungl), geislabaugur, ljósbaugur (á ljósmynd). kontraŭ-ilo baughlíf. halofit/o gra saltplanta. halogen/o efn halógen. -ido halógeníð. haloid/o efn halógenefni. -acidoj halógensýrur. foto-o silfurbrómíð. halokromi/o efn saltlitun (= salkoloreco). hals/o sig (segl)háls. -i áhr stagvenda. halt/i áhl nema staðar, stansa. -! stans! -o stöðvun, stopp. -adi áhl drolla, hangsa. -ejo viðkomustaður, biðstöð. -igi stöðva. -igilo hemill. -ilo vél tæk stöðvunarnál. antaŭ-igi áhr hindra, koma í veg fyrir. ne-igebla óhemjandi, óstillandi. sen-a samfelldur, sífelldur, óslitinn, stöðugur. batal-o vopnahlé. nokt-ejo gistingarstaður. spir-o andartak. ŝip-o viðkomuhöfn. halter/o íþr dýr 1 handvog, lyftingalóð. 2 kólfur. -i áhl æfa sig í lyftingum. halucin/o læk skynvilla, ofsjónir, ofskynjun, ofheyrn. -a ofsjónar-. -i áhr villa sjónir fyrir. -ato sá sem sér ofsjónir. -igilo skynvilluefni. -iĝi sjá ofsjónir. -ozo = halucina deliro. halucinaci/o = halucino. haluks/o lfæ stóratá. halva/o mat halva (sælgæti).

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 151 hamadriad/o goð 1 trjádís. 2 arabískt apatrýni (Papio hamadryas). hamak/o hengirúm. hamamelid/o gra hamamelistré (Hamamelis). -acoj hamamelisætt. -aĵo hamamelis(efni). Haman/o bib Haman (sjá Esterarbók). Hamburg/o ldf Hamborg. -ano Hamborgarbúi, Hamborgari. Hamilkar/o per Hamilkar. hamiltonian/o eðl 1 Hamilton-fall. 2 Hamilton-virki. Hamlet/o bók per Hamlet. hamstr/o dýr hamstur (Cricetus cricetus). -i áhl hamstra. -ado hömstrun. Hamurab/o sag Hammúrabí. Han/o per Han-þjóðin (í Kína). -a Han-, hanverskur. hanap/o inn bikar (frá miðöldum). handikap/o íþr 1 jafnaðarkappreið, forskotshlaup. 2 = handikapaĵo. -i áhr gera (e-m) erfiðara fyrir, gefa forskot. -aĵo forskot. handspik/o = bovungo = manstango. hangar/o flu flugskýli. Hanibal/o sag Hannibal. Hanoj/o ldf Hanoi (höfuðborg Víetnams). Hanovr/o ldf Hannóver (stór borg í Saxlandi). -io Hannóver (fyrrverandi ríki). -ano Hannóverbúi. hans/o Hansabandalag. -a Hansa-. -ano meðlimur í Hansabandalagi. hant/i áhr nýy 1 ganga aftur í. -ata sem reimt er í. 2 sækja að. Hanumant/o goð Hanúman (apakonungur). haom/o trú haoma. hapal/o dýr silkiapi (Hapale). -edoj silkiapaætt (Hapalidæ). har/o lfæ hár (einstakt). -oj hár. -a hár-, hæru-. -a flanko de felo hárhamur. -aĵo 1 hærður líkamshluti. 2 reyfi, feldur. -aĵa hærður, loðinn. -aro 1 feldur. 2 = haroj. 3 = peruko. -ego bursti, stinnt hár. -eto 1 dúnn; fíngert hár. 2 pendi de -eto, esti sur -eto: hanga í hári. -iĝi verða loðinn. sen-a 1 hárlaus. 2 sköllóttur, snoðinn. sen-iĝi verða hárlaus, missa hár. sen-igo háreyðing. sen-iga ungvento háreyðingarmeðal. sen-igi eyða hári á, svipta (e-n) hárum. sen-ulo sköllóttur maður, skalli. aksel-oj holhandarhár. blank-a hvíthærður. ĉeval-o hrosshár (= krino). gland-o gra kirtilhár. griz-ulo gráhærður maður, gráskeggur, gráhærður öldungur. kamel-oj úlfaldahár. kap-oj = haroj. kol-oj fax, mön. lip-oj 1 yfirvararskegg; varaskegg. 2 veiðihár. makul-a flekkóttur, dílóttur. mol-a dúnmjúkur, mjúkhærður. multe-a hárugur, hármikill. naz-o nefhár. okul-oj augnahár. pub-oj skapahár, hreðjaskegg. ruĝ-a rauðhærður. vang-oj vangaskegg. harakir/i áhl rista sig á kviðinn. -o kviðrista. Harc/o ldf Erzfjöll. hard/i áhr herða, stæla. -ado stæling, herðing. -ebla sem hægt er að herða. -ebleco herðanleiki. -iĝi herðast, stælast, harðna. -iteco harðnað ástand. mal-i áhr mýkja; veikja. rapid-a hraðharðnandi. harem/o 1 kvennabúr. 2 konur í kvennabúri. haring/o dýr síld (Clupea harengus). virg-o matjessíld. Har-Magedon bib Harmagedón, Harmageddon. harmon/o eðl yfirtónn. harmoni/o 1 samhljómur. 2 samræmi. 3 samlyndi. -a 1 samhljóma, hljómfagur. 2 samræmdur, í samræmi. -i áhl vera í samræmi, koma heim við; vera samhljóða. -igi samræma. mis-a, ne-a ósamhljóma; ósamræmdur, í ósamræmi. -scienco tón hljómfræði. harmonik/o 1 = buŝharmoniko. 2 = harmoniscienco ath. ekki harmoníka. anĉ-o, blov-o, buŝ-o munnharpa. Best væri að nota harmoniko í þessari merkingu. frap-o hljómborð, ásláttarhljóðfæri með nótnaborði. frot-o, glas-o glerharmoníka. tir-o harmoníka, dragspil (= akordiono). harmonium/o (stofu)orgel, harmóníum. harmoniz/i áhr raddsetja. Harold/o per Haraldur. harp/o tón harpa. -a hörpu-. -i áhl leika á hörpu. -isto hörpuleikari. eol-o vindharpa. harpi/o dýr 1 harpörn (Thracaëtus harpyia). 2 kerlingarskass, gribba.

Hugh Martin <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók 151<br />

hamadriad/o goð 1 trjádís. 2 arabískt apatrýni (Papio hamadryas).<br />

hamak/o hengirúm.<br />

hamamelid/o gra hamamelistré (Hamamelis). -acoj hamamelisætt. -aĵo hamamelis(efni).<br />

Haman/o bib Haman (sjá Esterarbók).<br />

Hamburg/o ldf Hamborg. -ano Hamborgarbúi, Hamborgari.<br />

Hamilkar/o per Hamilkar.<br />

hamiltonian/o eðl 1 Hamilton-fall. 2 Hamilton-virki.<br />

Hamlet/o bók per Hamlet.<br />

hamstr/o dýr hamstur (Cricetus cricetus). -i áhl hamstra. -ado hömstrun.<br />

Hamurab/o sag Hammúrabí.<br />

Han/o per Han-þjóðin (í Kína). -a Han-, hanverskur.<br />

hanap/o inn bikar (frá miðöldum).<br />

handikap/o íþr 1 jafnaðarkappreið, forskotshlaup. 2 = handikapaĵo. -i áhr gera (e-m) erfiðara fyrir,<br />

gefa forskot. -aĵo forskot.<br />

handspik/o = bovungo = manstango.<br />

hangar/o flu flugskýli.<br />

Hanibal/o sag Hannibal.<br />

Hanoj/o ldf Hanoi (höfuðborg Víetnams).<br />

Hanovr/o ldf Hannóver (stór borg í Saxlandi). -io Hannóver (fyrrverandi ríki). -ano Hannóverbúi.<br />

hans/o Hansabandalag. -a Hansa-. -ano meðlimur í Hansabandalagi.<br />

hant/i áhr nýy 1 ganga aftur í. -ata sem reimt er í. 2 sækja að.<br />

Hanumant/o goð Hanúman (apakonungur).<br />

haom/o trú haoma.<br />

hapal/o dýr silkiapi (Hapale). -edoj silkiapaætt (Hapalidæ).<br />

har/o lfæ hár (einstakt). -oj hár. -a hár-, hæru-. -a flanko <strong>de</strong> felo hárhamur. -aĵo 1 hærður líkamshluti.<br />

2 reyfi, feldur. -aĵa hærður, loðinn. -aro 1 feldur. 2 = haroj. 3 = peruko. -ego bursti, stinnt hár. -eto 1<br />

dúnn; fíngert hár. 2 pendi <strong>de</strong> -eto, esti sur -eto: hanga í hári. -iĝi verða loðinn. sen-a 1 hárlaus. 2 sköllóttur,<br />

snoðinn. sen-iĝi verða hárlaus, missa hár. sen-igo háreyðing. sen-iga ungvento háreyðingarmeðal. sen-igi<br />

eyða hári á, svipta (e-n) hárum. sen-ulo sköllóttur maður, skalli. aksel-oj holhandarhár. blank-a hvíthærður.<br />

ĉeval-o hrosshár (= krino). gland-o gra kirtilhár. griz-ulo gráhærður maður, gráskeggur, gráhærður<br />

öldungur. kamel-oj úlfaldahár. kap-oj = haroj. kol-oj fax, mön. lip-oj 1 yfirvararskegg; varaskegg. 2<br />

veiðihár. makul-a flekkóttur, dílóttur. mol-a dúnmjúkur, mjúkhærður. multe-a hárugur, hármikill. naz-o<br />

nefhár. okul-oj augnahár. pub-oj skapahár, hreðjaskegg. ruĝ-a rauðhærður. vang-oj vangaskegg.<br />

harakir/i áhl rista sig á kviðinn. -o kviðrista.<br />

Harc/o ldf Erzfjöll.<br />

hard/i áhr herða, stæla. -ado stæling, herðing. -ebla sem hægt er að herða. -ebleco herðanleiki. -iĝi<br />

herðast, stælast, harðna. -iteco harðnað ástand. mal-i áhr mýkja; veikja. rapid-a hraðharðnandi.<br />

harem/o 1 kvennabúr. 2 konur í kvennabúri.<br />

haring/o dýr síld (Clupea harengus). virg-o matjessíld.<br />

Har-Magedon bib Harmagedón, Harmageddon.<br />

harmon/o eðl yfirtónn.<br />

harmoni/o 1 samhljómur. 2 samræmi. 3 samlyndi. -a 1 samhljóma, hljómfagur. 2 samræmdur, í<br />

samræmi. -i áhl vera í samræmi, koma heim við; vera samhljóða. -igi samræma. mis-a, ne-a ósamhljóma;<br />

ósamræmdur, í ósamræmi. -scienco tón hljómfræði.<br />

harmonik/o 1 = buŝharmoniko. 2 = harmoniscienco ath. ekki harmoníka. anĉ-o, blov-o, buŝ-o<br />

munnharpa. Best væri að nota harmoniko í þessari merkingu. frap-o hljómborð, ásláttarhljóðfæri með<br />

nótnaborði. frot-o, glas-o glerharmoníka. tir-o harmoníka, dragspil (= akordiono).<br />

harmonium/o (stofu)orgel, harmóníum.<br />

harmoniz/i áhr raddsetja.<br />

Harold/o per Haraldur.<br />

harp/o tón harpa. -a hörpu-. -i áhl leika á hörpu. -isto hörpuleikari. eol-o vindharpa.<br />

harpi/o dýr 1 harpörn (Thracaëtus harpyia). 2 kerlingarskass, gribba.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!