Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

138 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin gem/o 1 gra gimsteinn. 2 brum. -isto gimsteinagrafari. gen/o líf gen, erfðavísir, arfberi, erfðastofn. -gen/a læk vís viðskeyti sem táknar „vekjandi“, t.d. kancero-a krabbavekjandi. gencian/o gra maríuvöndur (Gentiana). -aroj maríuvandarætt (Gentianaceæ). -gene læk viðskeyti sem táknar „rættur“, t.d. psiko-a sálrænn, geðrættur. genealog/o per ættfræðingur. -io 1 ættfræði. 2 ættartala. -ia ættfræði-. gener/i áhr stæ 1 geta (barn), æxlast, frjóvgast, frævast. 2 skapa, orsaka. -a getnaðar-, æxlunar-. -ado getnaður, æxlun. -ema frjósamur; afkastamikill. -iloj kynfæri, æxlunarfæri. -into karlkyns foreldri, (for)faðir. -pova fær til getnaðar. re-i áhr 1 endurnýja; endurskapa. 2 endurfæða. re-ado endursköpun, endurfæðing. gener/o ættkvísl. generaci/o kynslóð. de -o al -o frá kyni til kyns. -aro ættartala. general/o 1 hershöfðingi. 2 regluhöfðingi. -a hershöfðingja-. -aro hershöfðingjar allir saman. -eco hershöfðingjaembætti. -edzino hershöfðingjafrú. -leŭtenanto herdeildarhöfðingi. ĉef-o æðsti hershöfðingi. generalisim/o = ĉefgeneralo. generator/o eðl rtæ rafall. indukelektra -o eðl spanrafall. magnetelektra -o rtæ rafsegulrafall. sinkrona -o rtæ samfasarafall. Van de Graaf -o háspennugjafi. motor-o rtæ spennir. genetik/o vís erfðafræði. -a erfða-, erfðafræðilegur. -isto erfðafræðingur. genez/o upphaf, myndun, byrjun, uppruni, sköpun. -a byrjunar-, uppruna-. Genez/o Fyrsta Mósebók (Genesis). geni/o goð 1 (verndar)andi, hollvættur, (verndar)vættur. 2 hugvit, snilld, snilligáfa. 3 snillingur. -a snilldar-; snilldarlegur. -aĵo snilldarverk. -ulo = genio 3. genist/o gra lithrís (Genista). genitiv/o mfr eignarfall. -a eignarfalls-. genocid/o lög þjóðarmorð. genot/o dýr asna (Viverra genetta). genotip/o líf erfðaeinkenni, erfðafar. Genovev/a = Ĝenoveva. genr/o 1 mfr kyn 2 gra dýr ættkvísl. -a ættar-, ætt-. sub-o gra dýr tegund. gent/o 1 sag kynþáttur. 2 gra dýr ætt, kyn. 3 = genro 2. 4 bib -oj heiðingjar, þeir sem ekki eru gyðingar. -a kynþátta-. -ano ættflokksmaður. -estro aðalsmaður, höfðingi. -opatro ættfaðir. divers-a sem hefur í sér ýmsa kynþætti. inter-a milli kynþátta, meðal kynþátta. sam-ano samlandi; ættingi. sen-a kynþáttalaus. sen-eco kynþáttaleysi. Gent/o ldf G(h)ent. genu/o 1 lfæ hné. 2 skaut. 3 tæk kúluliður. -a hné-. -e á hné. -i áhl krjúpa á hné (einnig stari sur la genuoj). -iĝi lúta, falla á hné. -igi láta krjúpa. -ingo hnéhlíf. -kavo = poplito. -osto = patelo. -artiko hné, hnjáliður. -side á hækjum. -tendeno hnésbótarsin. -ŝirmilo = genuingo. ĝis-a hnéhár; hnéstuttur, ĝis-a pantalono stuttbuxur. inter-aĵo skaut, kjalta. sub-o = genukavo. sur-e á hnjánum. unu-e á annað hné, á öðru hnénu. geo/ vís vísindalegt forskeyti í merkingu jarð-, land-. geocentr/a sag stj jarðmiðju-. geod/o jar blaðra í bergi (með veggi þakta kristöllum sem allir snúa að miðjunni). geodezi/o vís landmælingafræði; landmælingar. -isto landmælingafræðingur. geofagi/o læk leirát. geofizik/o vís jarðeðlisfræði. -a jarðeðlisfræði-. geograf/o per landfræðingur. -io landafræði. -ia landafræði-. -ie landfræðilega. geolog/o per jarðfræðingur. -io jarðfræði. -ia jarðfræði-. geomanci/o trú jarðspámennska. geometr/o dýr flatarmálsfræðingur. -io flatarmálsfræði. -ia flatarmáls-. geopolitik/o landafræðistjórnmál, landafræðistjórnmálafræði. Georg/o per Georg. -a, -eta Georgeta. Georgi/o ldf 1 Georgía (fylki í Bandaríkjunum). 2 = Gruzujo.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 139 Georgik/oj bók Búnaðarbálkur Virgils. georgin/o = dalio. geoteknik/o byg lóðarrannsókn. geotropism/o líf jarðsælni, áhrif þyngdarafls á plöntur. geotrup/o dýr tordýfill, molduxi (Geotrupes stereoriarius) (= sterkoskarabo). -edoj skordýflaætt (Geotrupidæ, Scarabæidæ). gepard/o dýr blettatígur, veiðihlébarði (Acinonyx) (= ĉasleopardo). ger/i áhr byg geirskera. -o geirskurður. -aĵo geirungur. ger/o bib gera (1/20 sikill). gerani/o gra blágresi (Geranium). -acoj blágresisætt (Geraniaceæ). Gerard/o per Geirharður. gerbil/o dýr stokkmús (Gerbillus). geriatri/o vís öldrunarlækningar. geril/o skæruhernaður. -ano skæruliði. Gerion/o goð Gerýanes (risi sem hafði þrjá líkami, samgróna um miðjuna. gerlen/o sig dráttartaug. german/o Þjóðverji. -a þýskur. G-io, G-ujo ldf Þýskaland. G-a Federacia Respubliko Sambandslýðveldið Þýskaland, Vestur-Þýskaland. G-a Demokrata Respubliko Þýska alþýðulýðveldið, Austur-Þýskaland. -igi gera þýskan. -ismo þýskusletta. -isto þýskufræðingur. -lingva þýskumælandi, á þýsku. alt-a háþýskur. alt-a lingvo háþýska. jid-a = juda. malalt-a plattþýskur, lágþýskur. malalt-a lingvo plattþýska, lágþýska. malnov-a fornþýskur. malnov-a lingvo fornþýska. germani/o efn german, germaníum (Ge). Germanik/o per Germanicus. Gernezej/o ldf Guernsey. Geront/o per Gerontíus. Gertrud/o per Geirþrúður. gerundi/o mfr sagnarnafnorð. gest/o látbragð, bending. -a lingvo táknmál, merkjamál. -e með handapati. -i áhl pata. -adi áhl hreyfa sig (til merkis um hugarfar). -ema ögrandi, áberandi. ne-ema, sen-ema fálátur. Gestap/o sag leynilögregla nasista, Gestapó. geta/o inn geta, japanskur ilskór. Getseman/o bib Getsemane. get(t)/o sag gyðingahverfi. geum/o gra dalafífill (Geum). ghett/o = getto. gib/i áhr sig bóma, hálsa (segl). gibon/o dýr gibbon (e.k. api) (Hylobates). Gibraltar/o = Ĝibraltaro. giĉet/o söluop, afgreiðsluop, sölugluggi, farmiðagluggi. teler-o framreiðsluop. Gideon/o bib Gídeon. gig/o sig léttbátur. giga/ vís gíga- (forskeyti eininga 10 9 ). gigant/o risi, jötunn. -a risa-, risalegur, risavaxinn; risastór. -ismo risavöxtur. stelo-o risastjarna. Monto de la G-oj = Karkonoŝo. Giges/o goð Gíges. gik-gak mfr kvak-kvak (garg). gilbert/o eðl gilbert. Gilbert/o per Gilbert. gild/o sag gildi, (iðn)félag. -ano gildisbróðir. -estro gildisstjóri. Gilead/o bib Gíleað. giloŝ/i áhr -o útflúr, útskurður (í málm). gilotin/o fallöxi. -i áhr hálshöggva (með fallöxi).

138 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

gem/o 1 gra gimsteinn. 2 brum. -isto gimsteinagrafari.<br />

gen/o líf gen, erfðavísir, arfberi, erfðastofn.<br />

-gen/a læk vís viðskeyti sem táknar „vekjandi“, t.d. kancero-a krabbavekjandi.<br />

gencian/o gra maríuvöndur (Gentiana). -aroj maríuvandarætt (Gentianaceæ).<br />

-gene læk viðskeyti sem táknar „rættur“, t.d. psiko-a sálrænn, geðrættur.<br />

genealog/o per ættfræðingur. -io 1 ættfræði. 2 ættartala. -ia ættfræði-.<br />

gener/i áhr stæ 1 geta (barn), æxlast, frjóvgast, frævast. 2 skapa, orsaka. -a getnaðar-, æxlunar-.<br />

-ado getnaður, æxlun. -ema frjósamur; afkastamikill. -iloj kynfæri, æxlunarfæri. -into karlkyns foreldri,<br />

(for)faðir. -pova fær til getnaðar. re-i áhr 1 endurnýja; endurskapa. 2 endurfæða. re-ado endursköpun,<br />

endurfæðing.<br />

gener/o ættkvísl.<br />

generaci/o kynslóð. <strong>de</strong> -o al -o frá kyni til kyns. -aro ættartala.<br />

general/o 1 hershöfðingi. 2 regluhöfðingi. -a hershöfðingja-. -aro hershöfðingjar allir saman. -eco<br />

hershöfðingjaembætti. -edzino hershöfðingjafrú. -leŭtenanto her<strong>de</strong>ildarhöfðingi. ĉef-o æðsti hershöfðingi.<br />

generalisim/o = ĉefgeneralo.<br />

generator/o eðl rtæ rafall. indukelektra -o eðl spanrafall. magnetelektra -o rtæ rafsegulrafall. sinkrona<br />

-o rtæ samfasarafall. Van <strong>de</strong> Graaf -o háspennugjafi. motor-o rtæ spennir.<br />

genetik/o vís erfðafræði. -a erfða-, erfðafræðilegur. -isto erfðafræðingur.<br />

genez/o upphaf, myndun, byrjun, uppruni, sköpun. -a byrjunar-, uppruna-.<br />

Genez/o Fyrsta Mósebók (Genesis).<br />

geni/o goð 1 (verndar)andi, hollvættur, (verndar)vættur. 2 hugvit, snilld, snilligáfa. 3 snillingur. -a<br />

snilldar-; snilldarlegur. -aĵo snilldarverk. -ulo = genio 3.<br />

genist/o gra lithrís (Genista).<br />

genitiv/o mfr eignarfall. -a eignarfalls-.<br />

genocid/o lög þjóðarmorð.<br />

genot/o dýr asna (Viverra genetta).<br />

genotip/o líf erfðaeinkenni, erfðafar.<br />

Genovev/a = Ĝenoveva.<br />

genr/o 1 mfr kyn 2 gra dýr ættkvísl. -a ættar-, ætt-. sub-o gra dýr tegund.<br />

gent/o 1 sag kynþáttur. 2 gra dýr ætt, kyn. 3 = genro 2. 4 bib -oj heiðingjar, þeir sem ekki eru<br />

gyðingar. -a kynþátta-. -ano ættflokksmaður. -estro aðalsmaður, höfðingi. -opatro ættfaðir. divers-a<br />

sem hefur í sér ýmsa kynþætti. inter-a milli kynþátta, meðal kynþátta. sam-ano samlandi; ættingi. sen-a<br />

kynþáttalaus. sen-eco kynþáttaleysi.<br />

Gent/o ldf G(h)ent.<br />

genu/o 1 lfæ hné. 2 skaut. 3 tæk kúluliður. -a hné-. -e á hné. -i áhl krjúpa á hné (einnig stari sur la<br />

genuoj). -iĝi lúta, falla á hné. -igi láta krjúpa. -ingo hnéhlíf. -kavo = poplito. -osto = patelo. -artiko hné,<br />

hnjáliður. -si<strong>de</strong> á hækjum. -ten<strong>de</strong>no hnésbótarsin. -ŝirmilo = genuingo. ĝis-a hnéhár; hnéstuttur, ĝis-a<br />

pantalono stuttbuxur. inter-aĵo skaut, kjalta. sub-o = genukavo. sur-e á hnjánum. unu-e á annað hné,<br />

á öðru hnénu.<br />

geo/ vís vísindalegt forskeyti í merkingu jarð-, land-.<br />

geocentr/a sag stj jarðmiðju-.<br />

geod/o jar blaðra í bergi (með veggi þakta kristöllum sem allir snúa að miðjunni).<br />

geo<strong>de</strong>zi/o vís landmælingafræði; landmælingar. -isto landmælingafræðingur.<br />

geofagi/o læk leirát.<br />

geofizik/o vís jarðeðlisfræði. -a jarðeðlisfræði-.<br />

geograf/o per landfræðingur. -io landafræði. -ia landafræði-. -ie landfræðilega.<br />

geolog/o per jarðfræðingur. -io jarðfræði. -ia jarðfræði-.<br />

geomanci/o trú jarðspámennska.<br />

geometr/o dýr flatarmálsfræðingur. -io flatarmálsfræði. -ia flatarmáls-.<br />

geopolitik/o landafræðistjórnmál, landafræðistjórnmálafræði.<br />

Georg/o per Georg. -a, -eta Georgeta.<br />

Georgi/o ldf 1 Georgía (fylki í Bandaríkjunum). 2 = Gruzujo.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!