Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Leitarvæn gerð - 98-a Universala Kongreso de Esperanto

01.05.2013 Views

128 Esperanto-íslensk orðabók Hugh Martin foton/o eðl ljóseind, fótóna. fotosfer/o stj ljóshvolf. fotosintez/o gra ljóstillífun. fotostat/o tæk ljósprentunarvél. fototerapi/o læk ljóslækningar. fototip/o pre ljósprent. -io myndprentun, ljósprentun. fototropi/o eðl efn ljósleitni. fototropism/o lfe ljóssækni (= lumotropismo). fove/o lfæ dæld, laut, bolli, sjóngróf. -eto dokk. fr! mfr burt! (upphrópun til að hræða fugla). fraĉj/o gælumynd af frato, litli bróðir. frag/o gra jarðarber. -aĵo jarðarberjasulta. -ejo jarðarberjareitur. -ujo jarðarber (planta) (Fragaria). -obedo = fragejo. -marko (rauðleitur) fæðingarblettur. -planto = fragujo. -spinaco = blito. fragil/a ská brothættur, veill. fragment/o brot. -a (sem er) í brotum. -igi sundra, kljúfa í brot. fragmit/o gra þakreyr (Phragmites communis). fraĝila = fragila. fraj/o dýr hrogn. -i áhl hrygna. -ejo hrygningarstöð. -tempo hrygningartími. frajt/i áhr leigja (skip, flugvél, flutningabíl) til vöruflutninga. -o 1 farmur, fragt, flutningur, hlass. 2 flutningskostnaður, farmgjald. -anto leigutaki, flutningamiðlari. -odonanto leigusali. -letero fylgibréf. -oprezo flutningskostnaður, farmgjald, fragt. frak/o kjóll, kjólföt (karla). frakas/i áhr 1 mölva, mala, mölbrjóta. 2 gjörsigra; yfirbuga; eyðileggja. -a ærandi. -o hrun. granda -o en malgranda glaso gauragangur út af smáræði, stormur í vatnsglasi. -ado eyðilegging. -iĝi klofna, brotna (með braki. dis-i áhr rota til dauða; gjörbrjóta. fal-iĝi brotlenda. -ilo grjótmulningsvél. frakci/o 1 stæ brot (í stærðfræði). 2 tæk lítill hluti, brot. 3 fél flokkur (innan stjórnmálaflokks), innanflokkshópur, flokksbrot. ordinara -o almennt brot. decimala -o tugabrot. -a sem lýtur að brotum. -a nombro heiltala og brot. -i áhr skipta í brot; greina í sundur. -ado sundurgreining, sundurhlutun. -ismo fél flokksbrotastefna. -isto flokksbrotamaður. ĉen-o stæ brotabrot. fraksen/o gra askur, eski (Fraxinus). fraktur/o 1 læk beinbrot. 2 pre brotaletur. fram/o tæk rammi, grind. fenestro-o gluggagrind, gluggaumgerð. distribu-o rtæ fja skiptiborð. framason/o frímúrari. -a frímúrara-. -aro frímúrarar (í hverju landi fyrir sig). -ismo frímúrarakenningar. framb/o gra hindber. -ujo hindberjarunni (Rubus idaeus). frambezi/o læk hindberjasótt. frame/o kesja (vopn Franka). franc/o Frakki. -a franskur. la -a lingvo franska. F-io, F-ujo Frakkland. -igi gera franskan. -ismo frönsk máláhrif. -lingva frönskumælandi. F-a Gviano Franska Gvæjana. F-a Polinezio Franska Pólýnesía. F-aj Sudaj Teritorioj Frönsku suðlægu landsvæðin. franci/o efn fransíum, fransín (Fa). francisk/o inn vígöxi (vopn Franka). Francisk/o per Frans. -o de/el Asizo Frans frá Assisi. -a Fransíska. -ano fransiskumunkur, grábróðir. Franc-Jozef/a Insularo ldf Frans Jósefsland. franĉiz/o alm tjónalágmark. Franĉkonte/o ldf Franche-Comté (hérað í Frakklandi). frand/i áhr éta (lostæti með velþóknun), gæða sér á. -a 1 lystugur, lystvekjandi, lostætur, bragðgóður. 2 ginnandi. -ado lostát. -aĵo lostæti, krás, sælgæti. -ema hrifinn af krásum. -emulo sælkeri. frangol/o gra þorstatré (Rhamnus frangula). franĝ/o eðl kögur. -i áhr setja kögur á. -ita, -hava með kögri á, kögraður. franĝipan/o mat möndlukremterta. franj/o gælumynd af fratino, litla systir mín. frank/o franki.

Hugh Martin Esperanto-íslensk orðabók 129 frank/o Franki. F-ujo sag Frankaland. -a frankískur. Frankfurt/o ldf Frankfurt, Frakkafurða (heiti tveggja þýskra borga). frankolin/o dýr akurhæna (Francolinus). Frankoni/o ldf Franken (hérað í Þýskalandi). frap/i áhr 1 slá, berja. 2 bib særa, slá, ljósta. -o hlj högg, snoppungur. -adi áhr slá hvað eftir annað, berja sífellt. -(ant)a eftirtektarverður; auðsýnn. -eti áhr slá létt/laust. -iĝi verða sleginn. -iĝi kontraŭ io reka sig á (e-ð). -ilo (dyra)hamar; klukkukólfur, kólfur (í klukku)?; trommukjuði. ek-i áhr berja snöggt. inter-i, kun-i áhr klappa saman. pri-i áhr særa. re-i áhr slá aftur, berja aftur. retro-o bakstraumur. okul-(ant)a áberandi. pied-adi áhr stappa. punkto-i áhr tæk punkta (málmplötu). punkto-ilo tæk punktajárn. sun-o 1 sólbruni. 2 sólstingur, sólstunga. vango-o löðrungur, kinnhestur. elektra -o raflost. kontraŭ-o afturkast (byssu), hnykkur. panik-ita óttasleginn. frat/o bróðir. -a bróðurlegur; bræðra-. -aro bræðrasamband, bræðrafélag. -eco bræðralag, bróðerni; samfélag. -eto lítill bróðir. -iĝi verða félagi. -ino systir. -ina systurlegur. -ineto lítil systir, sbr. fraĉjo, franjo. -ulo kórbróðir, reglubróðir. -mortigo bróðurmorð, systurmorð. bo-o mágur. bo-ino mágkona. duon-o, s. duon. duon-ino, s. duon. ge-oj systkin. inter-iĝi komast í bræðrasamband. kun-o starfsbróðir. vic-o stjúpbróðir. vic-ino stjúpsystir. lakto-o, mam-o fósturbróðir. lakto-ino, mam-ino fóstursystir. milit-o vopnabróðir. fraterkul/o dýr lundi (Fratercula) (= marpapago). fratri/o fratría (hjá Forngrikkjum), undirdeild ættkvíslar. fraŭd/i áhr svíkja, svindla. -o svik, fjársvik. -iĝo svipting. de-i áhr, pri-i áhr svíkja (e-ð) af. -ulo svikari, fjárglæframaður. fraŭl/o 1 sag (riddara)sveinn. 2 ókvæntur maður. -ino 1 sag hirðmey. 2 ungfrú. 3 ógift kona. -ineto telpa. ge-oj ógift fólk. maljuna -o piparsveinn. maljuna -ino piparmey. fraz/o 1 mfr setning. 2 orðaglamur, glamuryrði. 3 tón nótnalag, stef, hending. -adi áhl 1 fimbulfamba. 2 tón semja stef. -aro orðtakasafn. -isto fimbulfambi. -ista sensencaĵo fimbulfamb. -aranĝo orðalag í setningu. -elemento setningaratriði. -figuro stílbragð, óvenjulegt orðalag (í setningu). -sintakso setningafræði aukasetninga. ĉirkaŭ-o umorðun, umritun; kenning. frap-o, ĵet-o slagorð. frazeologi/o mfr 1 orðtækjafræði. 2 orðbragð; orðasambönd. 3 = frazaro. Frederik/o per Friðrik. fregat/o 1 freigáta. 2 dýr freigátufugl (Fregata aquila). Frej/o goð Freyr. Freja goð Freyja. frekvenc/o eðl töl tíðni. angula -o eðl horntíðni. asignita -o útv ákveðin tíðni. norma -o útv = asignita frekvenco. -ometro rtæ útv tíðnimælir. -ostrio tíðnisvið. alt-o eðl útv hátíðni. lim-o fja tíðnimörk. muzik-o fja heyritíðni. aŭd-o heyritíðni. radio-o útv útvarpstíðni. frekvent/i áhr vera tíður gestur á = vizitadi. fremd/a 1 ókunnugur. 2 læk annars manns. 3 útlendur, erlendur. 4 aðkomandi, aðkomu-, töku-, aðskota-. -aĵo 1 aðskotahlutur. 2 útlendur hlutur. -eco ókunnugleiki. -iĝi slitna upp úr; verða eins og ókunnugur. -iĝo fáleikar, ágreiningur. -ulo útlendingur; ókunnugur maður, gestur, aðkomumaður. la F-ula Legio útlendingahersveitin (einkum hin franska). -lando ókunnugt land; erlent land. -lande erlendis, í ókunnu landi. mal-a kunnugur; náinn. fremit/o suð, murr; gnístran, titringur. frenez/a 1 brjálaður. 2 geðveikur. 3 vitlaus, mjög heimskur. -o brjálsemi, brjálæði; vitfirring. -i áhl vera brjálaður; hegða sér æðislega, æða. -aĵo vitleysa. -eta hálfgeggjaður; heimskulegur. -igi gera vitlausan. -iga ærandi. -iĝi verða vitlaus, ærast. -ulo brjálæðingur, æringi, vitfirringur, vitleysingur. -ulejo geðveikrahæli. -umi áhl haga sér eins og vitfirringur. frenolog/o læk svipfræðingur, höfuðlagsfræðingur. -io svipfræði, höfuðlagsfræði. frenul/o lfæ haft. prepucia -o yfirhúðarhaft. langa -o tunguhaft. fresk/o vegglímsmynd, freska. -isto freskumálari. freŝ/a 1 ferskur, nýr. 2 óþreyttur; hress. -e ný-, nýlega. -eco nýleiki; hressing, þróttur. mal-a gamall; bragðlaus; visinn; úreltur. mal-iĝi rýrna, visna. re-igi 1 hressa. 2 hressa upp á. re-iĝi hressast. re-igaĵo hressing, hressandi efni. -data nýlegur.

128 <strong>Esperanto</strong>-íslensk orðabók Hugh Martin<br />

foton/o eðl ljóseind, fótóna.<br />

fotosfer/o stj ljóshvolf.<br />

fotosintez/o gra ljóstillífun.<br />

fotostat/o tæk ljósprentunarvél.<br />

fototerapi/o læk ljóslækningar.<br />

fototip/o pre ljósprent. -io myndprentun, ljósprentun.<br />

fototropi/o eðl efn ljósleitni.<br />

fototropism/o lfe ljóssækni (= lumotropismo).<br />

fove/o lfæ dæld, laut, bolli, sjóngróf. -eto dokk.<br />

fr! mfr burt! (upphrópun til að hræða fugla).<br />

fraĉj/o gælumynd af frato, litli bróðir.<br />

frag/o gra jarðarber. -aĵo jarðarberjasulta. -ejo jarðarberjareitur. -ujo jarðarber (planta) (Fragaria).<br />

-obedo = fragejo. -marko (rauðleitur) fæðingarblettur. -planto = fragujo. -spinaco = blito.<br />

fragil/a ská brothættur, veill.<br />

fragment/o brot. -a (sem er) í brotum. -igi sundra, kljúfa í brot.<br />

fragmit/o gra þakreyr (Phragmites communis).<br />

fraĝila = fragila.<br />

fraj/o dýr hrogn. -i áhl hrygna. -ejo hrygningarstöð. -tempo hrygningartími.<br />

frajt/i áhr leigja (skip, flugvél, flutningabíl) til vöruflutninga. -o 1 farmur, fragt, flutningur, hlass. 2<br />

flutningskostnaður, farmgjald. -anto leigutaki, flutningamiðlari. -odonanto leigusali. -letero fylgibréf.<br />

-oprezo flutningskostnaður, farmgjald, fragt.<br />

frak/o kjóll, kjólföt (karla).<br />

frakas/i áhr 1 mölva, mala, mölbrjóta. 2 gjörsigra; yfirbuga; eyðileggja. -a ærandi. -o hrun. granda<br />

-o en malgranda glaso gauragangur út af smáræði, stormur í vatnsglasi. -ado eyðilegging. -iĝi klofna,<br />

brotna (með braki. dis-i áhr rota til dauða; gjörbrjóta. fal-iĝi brotlenda. -ilo grjótmulningsvél.<br />

frakci/o 1 stæ brot (í stærðfræði). 2 tæk lítill hluti, brot. 3 fél flokkur (innan stjórnmálaflokks), innanflokkshópur,<br />

flokksbrot. ordinara -o almennt brot. <strong>de</strong>cimala -o tugabrot. -a sem lýtur að brotum. -a nombro heiltala<br />

og brot. -i áhr skipta í brot; greina í sundur. -ado sundurgreining, sundurhlutun. -ismo fél flokksbrotastefna.<br />

-isto flokksbrotamaður. ĉen-o stæ brotabrot.<br />

fraksen/o gra askur, eski (Fraxinus).<br />

fraktur/o 1 læk beinbrot. 2 pre brotaletur.<br />

fram/o tæk rammi, grind. fenestro-o gluggagrind, gluggaum<strong>gerð</strong>. distribu-o rtæ fja skiptiborð.<br />

framason/o frímúrari. -a frímúrara-. -aro frímúrarar (í hverju landi fyrir sig). -ismo frímúrarakenningar.<br />

framb/o gra hindber. -ujo hindberjarunni (Rubus idaeus).<br />

frambezi/o læk hindberjasótt.<br />

frame/o kesja (vopn Franka).<br />

franc/o Frakki. -a franskur. la -a lingvo franska. F-io, F-ujo Frakkland. -igi gera franskan. -ismo<br />

frönsk máláhrif. -lingva frönskumælandi. F-a Gviano Franska Gvæjana. F-a Polinezio Franska Pólýnesía.<br />

F-aj Sudaj Teritorioj Frönsku suðlægu landsvæðin.<br />

franci/o efn fransíum, fransín (Fa).<br />

francisk/o inn vígöxi (vopn Franka).<br />

Francisk/o per Frans. -o <strong>de</strong>/el Asizo Frans frá Assisi. -a Fransíska. -ano fransiskumunkur, grábróðir.<br />

Franc-Jozef/a Insularo ldf Frans Jósefsland.<br />

franĉiz/o alm tjónalágmark.<br />

Franĉkonte/o ldf Franche-Comté (hérað í Frakklandi).<br />

frand/i áhr éta (lostæti með velþóknun), gæða sér á. -a 1 lystugur, lystvekjandi, lostætur, bragðgóður.<br />

2 ginnandi. -ado lostát. -aĵo lostæti, krás, sælgæti. -ema hrifinn af krásum. -emulo sælkeri.<br />

frangol/o gra þorstatré (Rhamnus frangula).<br />

franĝ/o eðl kögur. -i áhr setja kögur á. -ita, -hava með kögri á, kögraður.<br />

franĝipan/o mat möndlukremterta.<br />

franj/o gælumynd af fratino, litla systir mín.<br />

frank/o franki.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!